Opbrengstgericht werken in de groep

1. Opbrengstgericht werken in de groep Ook in het curriculum van de lerarenopleiding?

2. Opbouw workshop Beelden afstemmen (10 min.) Informeren (15 min.) Voorbeeld curriculumlijn (10 min.) In groepen nadenken over mogelijkheden (25 min.) Verder uitwerken van het voorbeeld Andere opbouw in curriculumlijn bedenken Discussie: waarom wel/niet werken aan �opbrengstgericht werken� in de lerarenopleiding? Discussie: �opbrengstgericht werken� in de master- of bacheloropleiding? Mogelijkheden uitwisselen (15 min.)

3. Beelden afstemmen Om te bespreken met je buurman/buurvrouw/tafelgroep Welke beelden krijgt u bij:  �Opbrengstgericht werken in de groep�? Graag wat kreten noteren op de flap, bijvoorbeeld in de vorm van een woordweb.

4. 2. Informatie �Opbrengstgericht werken in de groep� Allerlei benamingen: data-driven-teaching data-driven-decision-making meetgestuurd onderwijs Op dit moment is �opbrengstgericht werken� de actuele benaming (ministerie van OCW, Onderwijsraad, PO-Raad). Tendens zichtbaar van aandacht voor �bestuursniveau� naar aandacht voor �school- en groepsniveau�.

5. Actueel in het basisonderwijs Lijst met (zeer) zwakke scholen van de Inspectie van het Onderwijs PO-Raad: School aan zet, taal- en rekenverbetertrajecten - Vouchers voor reken- en taalbus, reken- en taalaudits - Landelijke en regionale conferenties �Opbrengstgericht werken� Offensief met een zogenaamde �vliegende brigade� Onderzoek naar bestuurskwaliteiten, cultuurkenmerken, reken- taalonderwijs, curriculum (LPC, SCO, Onderwijsraad, SLO) Doorgaande leerlijnen met referentieniveaus rekenen/taal: van PO-VO-MBO-HBO-WO (SLO, Cito, FI) Initiatieven besturen om onderwijskwaliteit in de scholen (pro-actief) te monitoren

6. Onderwijsraad (2009) Opbrengstgericht werken is: �een kenmerk van een school waarin concrete doelstellingen voor leerlingen op basis van de leerling-populatie worden geformuleerd en waarin alle betrokken partijen er gericht aan werken de gestelde doelen te bereiken.� Onderwijsraad (2009). Partners in onderwijsopbrengst

7. Hoofdlijnenbrief 2010-2011 (2009) Het ministerie van OCW typeert opbrengstgericht werken als: �een cyclische werkwijze waarbij de betrokkenen zich in hun professioneel handelen laten sturen door de uitkomsten van metingen van observatiegegevens op basis van vooraf gestelde doelen, gesteld op niveau van bestuur, school, team en leerkracht, wat leidt tot maximale prestaties van leerlingen.�

8. Inspectie van het Onderwijs (2009) Resultaat van een onderzoek naar de verschillen in de kwaliteit van het onderwijs tussen taal-/rekenzwakke en taal-/rekensterke scholen. Naast de opbrengsten blijkt het verschil tussen een zwakke en sterke school vooral gemaakt te worden door de volgende onderdelen: kwaliteitszorg; onderwijstijd; leerstofaanbod; didactisch handelen; zorg en begeleiding. Inspectie van het Onderwijs (2009). School, maak het verschil!

9. SCO-onderzoek (2009) In meetgestuurd onderwijs is een evaluatieve cyclus te onderscheiden, in vijf stappen: vastleggen van doelen en standaarden; verzamelen van informatie; registreren ervan; Interpreteren; nemen van beslissingen. Twee varianten, afhankelijk van het type beslissing: Formatief: meetuitkomsten om het leerproces bij te sturen Summatief: om achteraf leervorderingen vast te stellen

10. Op de site van de PO-Raad Opbrengstgericht werken is een belangrijke pijler van de Kwaliteitsagenda PO, maar staat in de praktijk nog in de kinderschoenen. Opbrengstgericht werken betekent dat leraren zich in het bijzonder op leeropbrengsten zouden moeten focussen. Toetsresultaten spelen daarin een rol, maar ook de dagelijkse praktijk van observeren van leerlingen, nakijken van werk en dergelijke.  http://schoolaanzet.nl/opbrengstgerichtwerken

11. Een praktijkvoorbeeld De inspecteur beoordeelt �zeer zwak�: crash! Extern bureau voert onderzoek uit, schrijft schoolontwikkelplan en start begeleidingstraject: Interventies in een snelkookpan! Kus de visie wakker! Professionele leergemeenschap: (leren) praten over onderwijs Coaching leerkrachten (groepsbezoeken) �n ziekmeldingen! Van activiteit- naar doelgericht werken Scholen van vakbekwaam handelen (ook kennis!): instructie, leeromgeving, effectieve leertijd, klassenmanagement Baas over de methode worden: (leren) denken in onderwijsbehoeften van kinderen Zorg en begeleiding expliciet borgen: educatief partnerschap Werken aan resultaatgericht leiderschap (PDCA-cyclus) Hoe maken wij onze kwaliteit bespreekbaar en zichtbaar?

12. 3. Voorbeeld curriculumlijn

13. Propedeuse: doelgericht werken Activiteitgericht Startfase Wat vinden kinderen leuk? Proces Zijn ze lekker bezig? Evaluatie Hebben ze goed gewerkt? Doelgericht Startfase Wat wil ik kinderen leren? Proces Leiden de activiteiten tot de beoogde leerresultaten? Evaluatie Zijn de beoogde doelen bereikt?

14. Kernfase: handelingsgericht werken

15. Afstudeerfase: opbrengstgericht werken In een praktijkonderzoek opbrengstgericht werken (verbinding maken tussen school- en groepsniveau): Middellangetermijndoelen formuleren voor eigen groep in samenwerking met directie/IB (vanuit trendanalyses op schoolniveau) Planmatig en cyclisch werken: Waarnemen: informatie verzamelen en registreren Begrijpen: analyseren, interpreteren onderwijsbehoeften Plannen: kortetermijndoelen formuleren en (groeps)plan ontwerpen (differentiatie, instructie, leeromgeving, effectieve leertijd) Realiseren: handelen, reflecteren en monitoren collega�s Opbrengsten borgen: leeropbrengsten van leerlingen kritisch beschouwen in relatie tot vakbekwaam handelen � conclusies!

16. Ankermodel

17. 4. In groepen aan de slag Keuzemogelijkheden in vier groepen Verder uitwerken van het voorbeeld met mogelijke theorie-praktijkinterventies Andere opbouw curriculumlijn bedenken Discussie: waarom wel/niet werken aan �opbrengstgericht werken� tijdens de (bachelor-)lerarenopleiding? Discussie: opbrengstgericht werken als bachelor- of als masteronderdeel? Verzoek: Graag per groep aantekeningen op de flap om uiteindelijk hoofdgedachten te delen.

18. 5. Uitwisseling van mogelijkheden Per groep kort de bevindingen �delen� met de andere deelnemers: Is opbrengstgericht werken haalbaar binnen de lerarenopleiding? Opbrengstgericht werken als basisberoepstaak of als expertberoepstaak? Welke doelbewuste keuzes maakt u �morgen� om aan de slag te gaan met �opbrengstgericht werken�?

19. Tot slot Hartelijk dank voor uw medewerking! Wij denken graag opbrengstgericht met u mee! Wilma Willems KPC Groep Tel. 06 1292855 w.willems@kpcgroep.nl