E N D
Artikulo II, Seksiyon1 ngSaligang-Batas • “AngPilipinas ay isangEstadongrepublikano at demokratiko. Angganapnakapangyarihan ay angkinngsambayanan at nagmumulasakanilaanglahatngmgaawtoridadnapampamahalaan.”
MgaKwalipikadongBumoto AyonsaArtikulo V ngSaligang-Batas ng 1987, angmgamaaaringmakaboto ay: a. MamamayanngPilipinas b. Hindi diskwalipikadoayonsaisinasaadngbatas c. 18 taongulangpataas d. TumirasaPilipinasnangkahitisangtaon at salugar kung saanniyagustongbomotonanghindibababasaanimnabuwanbago mag-eleksiyon.
MgaDiskwalipikadongBumoto • Mgataongnasentensiyahannamakulongnanghindibababasaisangtaon. • Mgataongnasentensiyahannghukumansamgakasongrebelyon, sedisyon, paglabagsa anti-subversion at firearms law at anumangkrimenglabansaseguridadngbansa. • Mgataongideneklarangmgaekspertobilangbaliw.
Civil Society • Ito ay tumutukoysaisangsektornglipunannahiwalaysaestado. • Binubuongmgamamamayangnakikilahoksamga kilos protesta, lipunangpagkilos, at mga Non-Governmental Organizations/People’s Organizations. • Nilalayonnitonamagingkabahagisapagbabagongmgapolisiya at maggiitng accountability (kapanagutan) at transparency (katapatan) mulasaestado (Siliman, 1998).
Civil Society Bumubuosa Civil Society (Constantino-David, 1998) • Binubuongmga kilos protesta, mgalipunangpagkilos at mgavoluntary organization.
DalawangKategoryang Civil Society 1. Grassroots organizations o People’s Organizations (POs) • Naglalayongprotektahananginteresngmgamiyembronito. Ditonahahanayangmgasectoral group ngkababaihan, kabataan, magsasaka, mangingisda, at mga cause-oriented group.
DalawangKategoryang Civil Society 2. Grassrootsupport organizations o Non-governmental Organizations (NGOs) • Naglalayongsuportahanangmgaprogramangmga people’s organization.
Noongdekada 1960 nagsimulangmabuoangmga NGO saPilipinas. • Nang paslanginsiBenigno “Ninoy” Aquino Jr. noong ika-21 ng Agosto 1983, umusbongangmgasamahangdirektangtumutuligsasapamahalaan.
Local Government Code of 1991 • Ayondito, kailangangmagkaroonngkonsultasyonsamga NGO at PO angmgaahensiyangpamahalaanparasamgaprogramangilulunsadnito. • Nakasaad din sabatasnaitoangpagbuongmga local development council sabawatlokalnapamahalaan.
Iba’tibang Uri ng NGO at PO saPilipinas • TANGOs (Traditional NGO’s) – nagsasagawangmgaproyektoparasamahihirap • FUNDANGOs (Funding-Agency NGOs) – nagbibigaytulongpinansiyalsamga people’s organization paratumulongsamganangangailangan • DJANGOs (Development, Justice, ang Advocacy NGOs) – nagbibigaysuportasamgakomunidadsapamamagitanngpagbibigayng legal at medikalnamgaserbisyo.
Iba’tibang Uri ng NGO at PO saPilipinas • PACO (Professional, Academic, and Civic Organizations) – binubuongmgapropesyonal at ngmgagalingsasektorngakademiya • GRIPO (Government-Run and Initiated POs) – mga POs nabinubuongpamahalaan • GUAPO (Genuine, Autonomous POs) – ito ay mga POs naitinayomulasainisiyatibongmamamayan at hindingpamahalaan.
TatlongMahahalagangTungkulinng NGO at PO • Paglunsadngmgaproyektongnaglalayongpaunlarinangkabuhayanngmamamayannakadalasan ay hindinatutugunanngpamahalaan. • Nagsasagawaangmga NGO ngmgapagsasanay at pananaliksiktungkolsaadbokasiyangkanilangipinaglalabanupangmagisingangkamalayanngmamamayan.
TatlongMahahalagangTungkulinng NGO at PO • Direktangpakikipag-ugnayansapamahalaanupangmaiparatingsakanilaanghinaingngkanilangsektor at mganaiisipnaprograma at batasnanaglalayongmapagbutiangkalagayanngmamamayan.