XELA ARIAS. Manuel Losada Figueria

1. LETRAS GALEGAS 2021 UNHA ESCRITORA TRANSGRESORA Manuel Losada Figueira 2ºBACH

2. ÍNDICE ÍNDICE • • • • • • • • • • • • • DE LUGO A VIGO EDITORIAL GALAXIA RECITAIS EN SANTIAGO DE COMPOSTELA EDICIÓNS XERAIS XELA TRADUTORA DENUNCIA DO EQUILIBRIO TIGRES COMA CABALOS DARÍO A DIARIO MULLER MODERNA OBRAS COLECTIVAS INTEMPÉRIOME XELA REBELDE “POESÍA DA MULLER”

3. Xela Arias nace en Lugo no ano 1962, mais pouco Xela Arias nace en Lugo no ano 1962, mais pouco despois ela e a súa familia trasládanse a Vigo. despois ela e a súa familia trasládanse a Vigo.

4. O seu pai, Valentín Arias, foi xerente da Editorial Galaxia. O seu pai, Valentín Arias, foi xerente da Editorial Galaxia. Era escritor e tradutor e exerce unha gran influencia en Xela. Era escritor e tradutor e exerce unha gran influencia en Xela.

5. Xela estuda Hispánicas na Universidade de Santiago de Compostela onde xa da recitais poéticos. Mais adiante os seus poemas aparecen en diferentes publicacións: A Nosa Terra, Diario 16, Xela estuda Hispánicas na Universidade de Santiago de Compostela onde xa da recitais poéticos. Mais adiante os seus poemas aparecen en diferentes publicacións: A Nosa Terra, Diario 16, Dorna, Festa da palabra Silenciada… Dorna, Festa da palabra Silenciada…

6. No ano 1980 involúcrase na fundación de Edicións Xerais No ano 1980 involúcrase na fundación de Edicións Xerais onde traballa de tradutora e correctora. onde traballa de tradutora e correctora.

7. Destaca como tradutora. Destaca como tradutora.

8. O seu primeiro libro de poemas titúlase Denuncia do O seu primeiro libro de poemas titúlase Denuncia do Equilibrio. Equilibrio. DENUNCIA DO EQUILIBRIO (1986) LUZ NO DELIRIO dos sentidos! ee te preciso cando te agardo non vés nunca e a súplica que molla desfai un labio e outro labio que espira nun silencio Compártome sei que no lonxe das parábolas das frases cortadas e os puntos a parte son só medos escorrentados polo teu corpo soberano dunha idea poderosa que tal vez suceda e eu non saiba quen es ti cando te agardo unhas mimosas podres auscultadas da xanela ó xardín hai tantos ruídos nesta rúa... non tinga-lo cutis DENUNCIA DO EQUILIBRIO (1986) LUZ NO DELIRIO dos sentidos! ee te preciso cando te agardo non vés nunca e a súplica que molla desfai un labio e outro labio que espira nun silencio Compártome sei que no lonxe das parábolas das frases cortadas e os puntos a parte son só medos escorrentados polo teu corpo soberano dunha idea poderosa que tal vez suceda e eu non saiba quen es ti cando te agardo unhas mimosas podres auscultadas da xanela ó xardín hai tantos ruídos nesta rúa... non tinga-lo cutis pero ven, como te agardo pero ven, como te agardo

9. Nesta obra hai unha despreocupación pola forma. Algúns dos temas que máis se repiten é o amor e a morte. A poeta asimila o amor á auga: paixón, serenidade, contradicións… Xela apártase da Nesta obra hai unha despreocupación pola forma. Algúns dos temas que máis se repiten é o amor e a morte. A poeta asimila o amor á auga: paixón, serenidade, contradicións… Xela apártase da colectividade (sociedade alienada), busca a individualidade. colectividade (sociedade alienada), busca a individualidade. …recóllome Aposto gritos na noite Se che falo non collo no cuadrilátero da habitación Saio Pasado o solpor xunguín fios nebulosas onte Nos prostíbulos de horas que son-sen sol-as rúas Interna visión para esgazados habitantes Degrañando sentidos-un lapsus-nos interiores Xunguir fios nebulosas foi dicir denuncia-lo equilibrio das estancias… …recóllome Aposto gritos na noite Se che falo non collo no cuadrilátero da habitación Saio Pasado o solpor xunguín fios nebulosas onte Nos prostíbulos de horas que son-sen sol-as rúas Interna visión para esgazados habitantes Degrañando sentidos-un lapsus-nos interiores Xunguir fios nebulosas foi dicir denuncia-lo equilibrio das estancias… Denuncia do equilibrio Denuncia do equilibrio

10. Con Tigres coma cabalos confírmase a ruptura coa poesía que Con Tigres coma cabalos confírmase a ruptura coa poesía que se viña facendo en Galicia. se viña facendo en Galicia. VIDE. Convídovos ó espectáculo de non ser para ser de todo. Vide que vos convido a vos ver. Ven que te reto a ter ver ti a ti desde ti en ti. VIDE. Convídovos ó espectáculo de non ser para ser de todo. Vide que vos convido a vos ver. Ven que te reto a ter ver ti a ti desde ti en ti. Tigres coma cabalos Tigres coma cabalos

11. Neste poemario Xela coida máis a forma. A temática principal será o amor xunto coa fuga e a volta á natureza en contraposición á Neste poemario Xela coida máis a forma. A temática principal será o amor xunto coa fuga e a volta á natureza en contraposición á opresión e á falta de comunicación humana. opresión e á falta de comunicación humana. I. MONÓLOGO ADICTO Ignoro que lugar é este onde me atopo cos meus ósos e os silencios das palabras. Detesto esa voz que vén tan alta coa que persegues da miña morte detalles. Só teño para ti xestos primarios. Despedazada,outros xa van gastados. Un día tiven desexos e cumprínos, na roda da fortuna xoguei con talla, Se xa só teño necesidades, ¿ que dis ti entre esas frases? É doutro de quen falas. I. MONÓLOGO ADICTO Ignoro que lugar é este onde me atopo cos meus ósos e os silencios das palabras. Detesto esa voz que vén tan alta coa que persegues da miña morte detalles. Só teño para ti xestos primarios. Despedazada,outros xa van gastados. Un día tiven desexos e cumprínos, na roda da fortuna xoguei con talla, Se xa só teño necesidades, ¿ que dis ti entre esas frases? É doutro de quen falas. Tigres coma cabalos Tigres coma cabalos

12. Xulio Gil foi o fotógrafo colaborador de Xela no libro Tigres coma cabalos.Poeta e fotógrafo realizaron o libro partindo do que lle Xulio Gil foi o fotógrafo colaborador de Xela no libro Tigres coma cabalos.Poeta e fotógrafo realizaron o libro partindo do que lle suxería o traballo do outro. suxería o traballo do outro.

13. A súa experiencia materna queda reflectida no seu libro A súa experiencia materna queda reflectida no seu libro Darío a diario. Darío a diario. Tódolos bebés son tu e ningún coma ti. Tódolos nenos son tu e ningún coma ti. Tódolos adolescentes son tu e ningún coma ti. Tódolos mozos son tu e ningún coma ti. Tódolos anciáns son tu e ningún coma ti. Tódalas nais son eu e todas,coma min, saben que es único. Tódolos bebés son tu e ningún coma ti. Tódolos nenos son tu e ningún coma ti. Tódolos adolescentes son tu e ningún coma ti. Tódolos mozos son tu e ningún coma ti. Tódolos anciáns son tu e ningún coma ti. Tódalas nais son eu e todas,coma min, saben que es único. Darío a diario Darío a diario

14. Conxuga moi ben no seu poemario esa idea de muller moderna, traballadora, independente, pero ao mesmo tempo nai feliz de coidar ao seu fillo, de buscar para el unha independencia, ensinarlle a Conxuga moi ben no seu poemario esa idea de muller moderna, traballadora, independente, pero ao mesmo tempo nai feliz de coidar ao seu fillo, de buscar para el unha independencia, ensinarlle a ser libre. ser libre. E cando te despidas sabe comparti-lo mundo cos demais. Contigo vai. Darío a diario

15. Participa en obras colectivas como: Rosalía na palabra de once poetas Participa en obras colectivas como: Rosalía na palabra de once poetas galegas, Daquelas que cantan e Palabras de muller. galegas, Daquelas que cantan e Palabras de muller. Poema a Rosalía A de quen comprende ... I A de quen comprende non é palabra feliz. A de quen transmite é terminoloxía útil. Se na vida cotiá o balazo non rebenta en estourido a estupidez, pouco importa intelixencia ou sentimento. II Inmaculábante. Eras necesaria. Inmaculábante. Es o principio da camiñada. Mira como así rabenan, rematan esgotado o teu dereito a rebentar. Nada novo, inmaculada Rosalía. Tal sempre mulleres confinadas na construción doutros, comprendes: revólveseche a arma contra ti. A de quen comprende non é Poema a Rosalía A de quen comprende ... I A de quen comprende non é palabra feliz. A de quen transmite é terminoloxía útil. Se na vida cotiá o balazo non rebenta en estourido a estupidez, pouco importa intelixencia ou sentimento. II Inmaculábante. Eras necesaria. Inmaculábante. Es o principio da camiñada. Mira como así rabenan, rematan esgotado o teu dereito a rebentar. Nada novo, inmaculada Rosalía. Tal sempre mulleres confinadas na construción doutros, comprendes: revólveseche a arma contra ti. A de quen comprende non é palabra de feliz. palabra de feliz.

16. A súa madurez literaria queda patente na súa derradeira obra, A súa madurez literaria queda patente na súa derradeira obra, Intempériome. Intempériome. INTEMPÉRIOME Hasme oír; agora busco que conxugues ben o verbo dos posibles, e que ti esquezas esa radio de cousas previas INTEMPÉRIOME Hasme oír; agora busco que conxugues ben o verbo dos posibles, e que ti esquezas esa radio de cousas previas amarrada sempre aos pensamentos. amarrada sempre aos pensamentos. Hasme oír; déixate que te percibas a ti, tamén ti atropelada das palabras, á procura de trazos que nos Hasme oír; déixate que te percibas a ti, tamén ti atropelada das palabras, á procura de trazos que nos describan. describan.

17. Xela ispe a súa alma neste poemario, sácaa á intemperie. Os temas son : a morte, a enfermidade, a falta de liberdade, a Xela ispe a súa alma neste poemario, sácaa á intemperie. Os temas son : a morte, a enfermidade, a falta de liberdade, a alienación, a socialización, a rebeldía , o anticlericalismo… alienación, a socialización, a rebeldía , o anticlericalismo… ...De certo, a vida ía en serio. Por iso morrer non conta Números. Eras moza, cómplice nunha derrota que non sumabas. Feliz por terte insomne por inmortal. Xa temos cadáveres amigos e coñecidos, sabemos da morte o legado inútil... ...De certo, a vida ía en serio. Por iso morrer non conta Números. Eras moza, cómplice nunha derrota que non sumabas. Feliz por terte insomne por inmortal. Xa temos cadáveres amigos e coñecidos, sabemos da morte o legado inútil... Intempériome Intempériome

18. Intempériome é un ambicioso proxecto entre Xela Arias e o músico Fernando Abreu, co que buscaba combinar a lectura de poemas e os recitais, coa música máis experimental e a improvisación en Intempériome é un ambicioso proxecto entre Xela Arias e o músico Fernando Abreu, co que buscaba combinar a lectura de poemas e os recitais, coa música máis experimental e a improvisación en directo. directo.

19. A rebelión, a modernidade, a experimentación e a liberdade foron unha constante na vida e obra de Xela Arias, unha figura que rompeu A rebelión, a modernidade, a experimentación e a liberdade foron unha constante na vida e obra de Xela Arias, unha figura que rompeu coas cimentacións e as estruturas arcaicas,e cos roles predefinidos. coas cimentacións e as estruturas arcaicas,e cos roles predefinidos.

20. Xelasitúa a poesía galega dentro das correntes estéticas Xelasitúa a poesía galega dentro das correntes estéticas universais . Aparece a xeración poética dos 80. universais . Aparece a xeración poética dos 80.

21. “Poesía da muller” “Poesía da muller” Xela é precursora do boom literario feminino dos 90, xunto con Xela é precursora do boom literario feminino dos 90, xunto con Yolanda Castaño, Olga Novo ou Enma Couceiro. Yolanda Castaño, Olga Novo ou Enma Couceiro.

22. De certo, a vida ía en serio…