Isg kanunu ders notları

1. İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ & GÜVENLİK KÜLTÜRÜ Dilek AKSOY B Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı

2. GENEL AMACIMIZ… Katılımcıların iş sağlığı ve güvenliğinin temel prensiplerini ve güvenlik kültürünün önemini kavramalarına yardımcı olmaktır

3. İSG’nintemel prensiplerini öğrenmek Güvenlik kültürünü anlamak ve işletmeye faydalarını öğrenmek Güvenlik kültürünün oluşturulmasını ve sürdürülmesi sağlamak Öğrenim hedefleri

5. İnsan Hakları Bildirgesi Madde 3: Yaşamak, özgürlük ve kişi güvenliği herkesin hakkıdır. Madde 23: Herkes, çalışma, işini özgürce seçme, adil ve uygun çalışma şartlarının sağlanması ve işsizlikten korunma haklarına sahiptir.

6. 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu 20/06/2012 Tarihinde TBMM’nde Kabul edilmiş 30/06/2012 tarihinde Resmi Gazetede Yayımlanarak (Kademeli olarak) Yürürlüğe Girmiştir

7. İşyerlerinde İSG; İş Sağlığı ve Güvenliğinin sağlanması ile mevcut sağlık ve güvenlik şartlarının iyileştirilmesi için işveren ve çalışanların görev, yetki, sorumluluk, hak ve yükümlülüklerini düzenlemektir. Kanunun Amacı

8. ISO 45001:2018 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi

9. ISO 45001 Standardı iş kazalarının ve meslek hastalıklarının önlenmesi, güvenli ve sağlıklı çalışma ortamlarının sağlanması için tasarlanmıştır.

10. Temel hak ve özgürlükler ışığında bazı tanımlamalar yapacak olursak; İş Sağlığı: “Tüm mesleklerde çalışanların bedensel, ruhsal ve sosyal yönden iyilik hallerinin en üstün düzeyde tutulması, sürdürülmesi ve geliştirilmesi çalışmalarıdır.” (WHO 1950)

11. İş Sağlığı ve Güvenliği: İşin yapılması sırasında çeşitli nedenlerden kaynaklanan sağlığa ve güvenliğe zarar verebilecek koşullardan korunmak amacı ile yapılan sistemli ve bilimsel çalışmalardır. Amacımız: • Sağlıklı ve güvenli bir çalışma ortamı sağlamak, • Çalışanları çalışma ortamından kaynaklanan sağlık ve güvenlik risklerine karşı korumak, • Çalışanların sağlık, güvenlik ve refahını sağlamak ve geliştirmek, • Üretimin devamlılığını sağlamak, • Verimliliği artırmak olarak sayılabilir.

12. Neden İş Güvenliği? Dünyada her 3 dakikada bir iş kazası gerçekleşiyor. Her 90 dakikada bir kişi sakat kalıyor, Her 4 saatte bir kişi hayatını kaybediyor. Türkiye ölümü iş kazalarında Avrupa’da 1. / Dünya’da 3. sırada.

14. 2.8 Milyar • Dünyadaki işgücü 2.2 milyon 270 milyon 160 milyon • İşle ilgili ölümler • İş kazaları • Meslek hastalıkları 30 trilyon $ % 4 • Dünya GSMH • İSG kaynaklı kayıp • ILO Tahminleri

15. ÖNLEMEK ÖDEMEKTEN DAHA UCUZ ve KOLAYDIR.

16. İş Kazası: Önceden planlanmamış, çoğu kez kişisel yaralanmalara, makinelerin, araç ve gereçlerin zarara uğramasına, üretimin bir süre durmasına yol açan bir olaylara iş kazası denir.

17. Prensip 1 • İşçi Sağlığı ve İş Güvenliğinin asıl çalışma alanı tehlikeli durum ve tehlikeli davranışın ortadan kaldırılmasına yönelik olmalıdır. Kaza zinciri • İnsan bünyesinin tabiat şartları karşısında zayıf olması • Şahsi özürler (Dikkatsizlik, pervasızlık, asabiyet, dalgınlık, önemsemezlik, ihmalkarlık vs.) • Tehlikeli hareket tehlikeli şartlar • Kaza olayı, • Ölüm, Yaralanma (Zarar, hasar)

18. Prensip 2 Kazalar ağırlıklı olarak %88 i tehlikeli davranışlardan %10 u tehlikeli durumlardan %2 si kaçınılmaz durumlardan kaynaklanmaktadır. Prensip 3 Kaza sonucu meydana gelecek zararın büyüklüğü önceden kestirilemez.

19. Prensip 4 Ağır yaralanma veya ölümle neticelenen her kazanın temelinde 29 hafif yaralanma 300 yaralanmasız olay vardır

20. Prensip 5 Tehlikeli davranışların nedenleri: 1-Şahsi kusurlar: Dikkatsizlik, laubalilik, umursamazlık gibi 2-Eğitim yetersizliği : Bilgi, ustalık, alışkanlık 3-Fiziki yetersizlik : Bünyenin yapılan işe uygun olmaması 4-Uygunsuz mekanik şartlar ve fiziki çevre

21. Prensip 6 Kazalardan korunmak için: 1-Mühendislik ve revizyon 2-Eğitim 3-Ergonomi kurallarından yararlanma, 4-Teşvik tedbirleri uygulama 5-Disiplin tedbirlerini uygulama çalışmalarının yapılması

22. Prensip 7 Kazalardan korunma yöntemleri ile üretim, maliyet, kalite kontrolü metotları benzerlik ve paralellik arz eder. Prensip 8 İş Güvenliği çalışmalarına işletmenin üst düzey yöneticileri de katılmalı ve sorumluluğa ortak olmalıdır.

23. Prensip 9 İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği konusunda formen ve ustabaşı gibi ilk kademe yöneticileri çok önemlidir. Prensip 10 İş güvenliği çalışmalarına birinci derecede insani duygular yön vermelidir. Ancak iş güvenliği tedbirlerinin 1- Üretimin artması, 2- Masrafların azalması sonucu maliyetlerin düşmesine yardımcı olduğu unutulmamalıdır.

24. İŞ GÜVENLİĞİ KURALLARI SİZİN İÇİN KONMUŞTUR! Amaan neymiş iş güvenliği yaa eskiden iş güvenliği mi vardı. Canım sıkkın zaten akşam olsa da eve gitsem. İş güvenliği kurallarının hepsine uyacağım çünkü onlar benim sağ salim eve geri dönebilmem için konulmuş kurallardır.

25. İŞ GÜVENLİĞİ KURALLARI SİZİN İÇİN KONMUŞTUR! Ooff ayağım!! KEŞKE uysaydım iş güvenliği kurallarına Bütün iş güvenliği kurallarına uydum ve sağ salim evime geri dönebildim

26. Belli istisnalar dışında kamu ve özel sektöre ait bütün işlere ve işyerlerine, bu işyerlerinin işverenleri ile işveren vekillerine, çırak ve stajyerler de dâhil olmak üzere tüm çalışanlarına faaliyet konularına bakılmaksızın uygulanır. KANUN KAPSAMI

27. a)Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada, b) İşveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle sigortalı kendi adına ve hesabına bağımsız çalışıyorsa yürütmekte olduğu iş nedeniyle, c) Bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda, d) Emziren kadın sigortalının, iş mevzuatı gereğince çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda, e) Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında olan kazalar iş kazasından sayılır.

28. Bu sözler sizlere tanıdık geliyor mu? Öyle yaparsam iş yetişmez. Bana bir şey olmaz! Bizde büyük kaza olmaz. 20 senedir böyle yapıyorum, daha başıma bir şey gelmedi. Baret baş ağrısı yapıyor, kulaklık mantar yapıyor, gözlük buhar yapıyor, maskeyle daralıyorum…

29. kök neden

30. İş kazalarının %98’lik kısmı alınacak tedbirlerle önlenebilir kazalardır. Yaşanan her 10 kazadan 9’u emniyetsiz davranışlardan, yani çalışan kaynaklı problemlerden meydana gelmektedir. Kalan kısım ise emniyetsiz durumlar yüzünden oluşmaktadır. Eğer emniyetsiz durum ve davranışların önüne geçebilirsek, iş kazalarını da engellemiş oluruz.

31. Güvenlik kültürü, güvenliği veya emniyeti tehdit edebilecek davranış veya uygulamalarla, bunların yer aldığı ortak kullanım ya da etki alanında bulunan canlıların veya araç gereç gibi nesnelerin zararını en aza indirmeyi amaçlayan, güvenlik ve emniyete öncelik veren, algı, inanç ,tutum, kural, roller, sosyal, teknik ve politik uygulamalarla yetkinlik ve sorumluk hislerinin bütünüdür. GÜVENLİK KÜLTÜRÜ

32. NEGATİF KÜLTÜR NEGATİF KÜLTÜR Negatif güvenlik kültürü, insanların var olan riskleri “risk” olarak görmediği, görse bile önemsemediği, boş verdiği veya riskler karşısında kendine aşırı güven duyduğu bir kültüre karşılık gelir.

33. POZİTİF KÜLTÜR POZİTİF KÜLTÜR Pozitif (olumlu) güvenlik kültürünün, karşılıklı güven üzerine kurulmuş iletişim, iş güvenliğinin önemine yönelik paylaşılan algılamalar ve önleyici tedbirlerin etkinliğine duyulan güven ile nitelendirilir.

34. GÜVENLİK KÜLTÜRÜ (Hedef) “GÜVENLİK KÜLTÜRÜ” sağlıklı ve güvenli davranışın bir alışkanlık haline getirilmesidir. İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNDE HEDEF; çalışma hayatında ve toplumda ortak bir “Güvenlik Kültürü” kavramının oluşturulmasıdır.

35. GÜVENLİK KÜLTÜRÜ GÜVENLİK KÜLTÜRÜ ➢Güvenlik kültürü, ortak amaç olan iş güvenliğini ve yüksek kalitede hizmet sağlamayı ekip çalışması ile gerçekleştirmeyi hedefleyen bir yapıya sahiptir. ➢Güvenlik kültürü, çalışma ortamının güvenliğini sağlamak amacıyla yönetimin ve işçilerin gerçekleştirdiği ortak taahhüttür. ➢Eğitim ve güvenlik kültürü, çalışma yaşamında kalite ve verimliliğin sağlanması ve sürdürülmesinde en temel öğedir.

36. İSG Kültürü Nasıl Oluşturulabilir? Ulusal düzeyde ● Ulusal İSG Politikası, ● Uluslararası sözleşmelerin kabulü, AB Standartları ● Ulusal İSG Mevzuatı, ● Ulusal ve sektörel düzeyde sosyal diyalog, ● İSG eğitimi, ● Tanıtım, ● Farkındalık ve bilinç artırma.

37. İşletme Düzeyinde • İSG Hizmetleri; – İSG Profesyonelleri – İSG Temsilcileri – Çalışanların Sürece Katılımı • İSG Eğitimi, • Tanıtım, • Farkındalık ve Bilinç Artırma İSG Kültürü Nasıl Oluşturulabilir?

38. İSG Kültürü Nasıl Oluşturulabilir? DEVLET İŞVEREN ÜNİVERSİTE ÇALIŞAN DİĞER ( İSG UZMANLARI VB.)

39. ✓ İSG uygulamalarında sosyal partnerlerle (STK’lar, MEB, İşçi ve İşveren Örgütleri, Üniversiteler v.b.) işbirliği sağlanmalı, ✓ İyi uygulama örnekleri ve deneyimlerin paylaşılması, ✓ Ulusal bir bilgi ağı oluşturulmalı, ✓ Erken çocukluktan başlayarak yaşam boyu eğitim sağlanmalı, ✓ Okulda İSG risklerinin farkına varma sağlanmalı, ✓ Duyarlılık ve bilinçlendirme eğitim kampanyaları düzenlenmelidir. İSG Kültürü Nasıl Oluşturulabilir?

40. GÜVENLİK KÜLTÜRÜ (Yaşamdaki Önemi)

41. EVİMİZDEKİ TEHLİKELER EVİMİZDEKİ TEHLİKELER

43. İŞYERİMİZDEKİ TEHLİKELER İŞYERİMİZDEKİ TEHLİKELER

44. Emniyetsiz Davranışlar İnsanın Doğal Yapısı: Acelecilik İhmalkarlık Dalgınlık, Dikkatsizlik Aşırı Hız Şakalaşma Tehlikeli Çalışma Yapısal Uyumsuzluk: Fiziksel Yetersizlik Eğitim Noksanlığı: Yetersiz Bilgi Yetersiz Tecrübe

45. Emniyetsiz Davranışlar

46. Emniyetsiz Durumlar Ekipmanlar: Bakımı Yapılmamış Ekipman Hasarlı Ekipman Ekipmanın Yanlış Kullanımı Yetersiz Koruyucu Ekipman Uygun Olmayan Ekipman Kullanımı Uygun Olmayan Muhafazalar Yetersiz Uyarı Sistemi İşyeri Düzensizliği: Zemin Kirliliği Dağınık Ve Düzensiz Çalışma Ortamı Denetim Noksanlığı

47. İş kazalarını ve meslek hastalıklarını önlemek için herkese bir takım sorumluklar düşer. DEVLET İŞVEREN Yasalar Çıkarmak Denetlemek Alt yapı oluşturmak • • • Gerekli her türlü önlemi almak, Araç ve gereçleri noksansız bulundurmak, İsg önlemlerine uyulup uyulmadığını denetlemek, İşçileri karşı karşıya bulundukları mesleki riskler, alınması gerekli tedbirler, yasal hak ve sorumlulukları konusunda bilgilendirmek, Gerekli iş sağlığı ve güvenliği eğitimini vermek zorundadırlar. • • ÇALIŞAN • • İşçiler de iş sağlığı ve güvenliği konusunda alınan her türlü önleme uymakla yükümlüdürler. •

48. • İşverenler, çalışanların işle ilgili sağlık ve güvenliğini sağlamakla yükümlüdür. • Mesleki risklerin önlenmesi, eğitim dahil her türlü tedbirin alınması, • Organizasyon, araç ve gereçlerin sağlanması • Denetim ve gözetim • Risk değerlendirmesi • Çalışanlara görev verirken işe uygunluk • Hayati ve özel tehlike bulunan yerlere girişlerin engellenmesi İŞVERENİN YÜKÜMLÜLÜĞÜ

49. • İşyeri dışındaki uzman kişi ve kuruluşlardan hizmet alınması işverenin sorumluluklarını ortadan kaldırmaz, • Çalışanların iş sağlığı ve güvenliği alanındaki yükümlülükleri işverenin sorumluluklarını etkilemez, • İşveren, iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerinin maliyetini çalışanlara yansıtamaz.

50. • Çalışanları arasında belirlenen niteliklere sahip personel bulunmaması hâlinde, bu hizmetin tamamını veya bir kısmını; • OSGB Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimlerinden hizmet alarak yerine getirebilir. • Ancak belirlenen niteliklere ve gerekli belgeye sahip olması hâlinde, tehlike sınıfı ve çalışan sayısı dikkate alınarak, bu hizmetin yerine getirilmesini kendisi de üstlenebilir. İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ HİZMETLERİ