هوالعلیم

1. هوالعلیم تهیه کنندگان: مهتاب محسنی هدیه مبشری الهه علوی نژاد سعیده السادات حاجی میرزایی زهرا قندالی روش استفاده از کتابخانه های پزشکی دوره 24 مامایی – زمستان 87 دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی تهران استاد: خانم درویش

2. مقدمه کیفیتتحقیقات پزشکی بستگی زیادی به مبادله ی کارامد اطلاعات دارد.بنابراین لازم است که اثارونوشته های پزشکی به سرعت و سهولت در دسترس استفاده کنندگان قرار بگیرد و آنها نیز متقابلا کمال استفاده را ببرند. به هر حال گرچه نوشته های پزشکی به حد کافی نمایه سازی وچکیده نویسی می شوند ولی پژوهشگران ودانشجویان استفاده کافی از آن نمیبرند شاید به این علت که یاد نگرفته اند چگونه از کتابخانه پزشکی استفاده کنند یا ابزار استفاده از آن را نمی شناسند.

3. نظم داخل کتابخانه مهمترین بخش کتابخانه ی پزشکی بخش نشریات ادواری است معمولا این نشریات با هم نگهداری می شوند. آنهایی که صحافی نشده اند در جایی قرار میگیرند که به سهولت قابل دسترسی باشد . نشریات ادواری طبق روشی که احتمالا الفبای عنوان یا احتمالا نوعی رده بندیست در کتابخانه مرتب میشوند. در برخی از کتابخانه ادواریهایی که اساسا بصورت مرجع مورد استفاده قرار میگیرند از قبیل ایندکس مدیکوس و چکیده نامه های مهم در سالن مرجع یا قسمت مرکزی کنار هم نگهداری میشوند.

4. بخشهای کتابخانه • مدیریت • خدمات فنی: 1-انتخاب وسفارش منابع 2-فهرست نویسی ورده بندی 3-آماده سازی فیزیکی • خدمات عمومی: 1-گردش کتاب یا امانت2-مراجع 3-مجلات ونشریت ادواری 4-سمعی بصری 5-تکثیر 6-آرشیو

5. تنها انتخاب وفراهم آوری مواد کتابخانه ای برای ارایه به استفاده کنندگان و رفع نیازهای اطلاعاتی آنان کافی نیست . کتابخانه ها برای ارائه خدمات سریع و صرفه جویی در وقت استفاده کننده گان و در نتیجه جلب رضایت آنان ناچار از بکارگیری نوعی سازماندهی برای مجموعه گردآمده هستند. به همین منظور هر منبع درکتابخانه دارای شناسنامه ای است . روند تهیه شناسنامه برا ی آنها به فهرستنویسي و رده بندی معروف است . شناسنامه ای که برای کتابها و سایر مواد کتابخانه ای ( به غیراز نشریات ادواری ) تهیه می شود کارت هايی به ابعاد استاندارد 5/7× 5/12 سانتيمتر است

6. اطلاعات مندرج در آنها شامل دو قسمت ميباشد: الف : فهرست توصیفی ب : فهرست تحلیلی در قسمت توصیفی مشخصات فیزیکی اثر با استفاده از قواعد فهرست نویسی به نام ( استاندارد بین المللی کتابنامه نگاری ) و همچنین با استفاده از قوانین كتابخانه كنگره ملي آمريكا درج میشود. در قسمت تحلیلی آنچه بیش از همه اهمیت دارد تعیین و درج موضوع یا موضوعاتی است که محتوای کتاب درباره آن بحث می کند برای تعیین موضوعات کتا ب و برا ی یک دستی و یکنواختی در واژگان مورداستفاده (کنترل واژگانی) برای کتب لاتین پزشکی از سر عنوانهای موضوعی پزشکی MESH(Medical Subject Headings) استفاده ميشود.

7. فهرستها • معمولا از قواعد فهرست نویسی NLM استفاده میشود.سه نوع عمده دارد: • مولف:که در آن مدخلها زیر نام مولفان موسسات وسلسله انتشارات مرتب میشود. • موضوعی:که در آن مدخل های کتابهای هم موضوع زیر سرعنوان موضوعی مشخصی مرتب میشوند ولی شامل مدخلهای مولف نمیشود. • فرهنگی:که در آن مدخلهای مولف موضوع وبرخی دیگر از مدخلها با هم در یک نظم الفبایی مرتب میشوند.

8. آماده سازی کتاب : پس از فهرست نویسی و رده بندی و قبل از اینکه کتاب در قفسه قرارگیرد لازم است کارهای دیگری روی کتاب انجام شود وآن نصب پاکت یا جیب کتاب و نصب برگه موعد برگشت کتاب و تایپ و قراردادن کارتهای امانت در جیب كتاب میباشد . شماره بازیابی که در مرحله رده بندی تعیین شده است عینا در عطف کتاب نیز درج شده وکتابها بر اساس همین شماره ها در قفسه های کتابخانه مرتب میشوند.

9. طرحهای رده بندی • طرح های کلی:برای پوشاندن همه زمینه های دانش • طرح هایی که اصولا برای مجموعه های موضوعی خاصی درست شده • اکثر کتابخانه های پزشکی مجموعه ی خود را براساس یکی از طرح های معتبر رده بندی می کنند که مهمترین آنNLMیا همان رده بندی کتابخانه ملی پزشکی است.

10. NLM نشانه ی رده بندی آن مرکب است. علوم پیش بالینی زیر حروف QS-QZوموضوعات بالینی زیر حروف W دسته بندی شده اند. رده هایQS(تشریح بافت شناسی جنین شناسی)و QT (فیزیولوژی)فقط برای جنبه های کلی موضوع به کار برده می شوند.تشریح یا فیزیولوژی یک عضو ناحیه یا دستگاه در ردهWجا دارد.

11. فهرست وارزیابی نشریات ادواری • این فهرست کوشیده تا تمام مجلات جاری پزشکی دندانپزشکی داروسازی ودامپزشکی همچنین مجلات مهمی را که در سالهای اخیر از انتشار بازمانده دربر گیرد واطلاعات آن شامل عنوان و نشانی ناشر فاصله ی انتشار زبان نشریه و کوته نوشت های هر عنوان براساس توصیه سازمان بین المللی استاندارد است. • ارزیابی براساس میزان استفاده از آنها یا تعداد استنادها انجام می گیرد.

12. کتابخانه دانشکده پرستاری و مامایی كتابخانه داراي سيستم بين المللي فهرست نويسي براساس سيستم NLM مي باشد. كتابخانه دانشكده داراي امكانات و تجهيزات به روز بوده و از سيستم بين المللي فهرست نويسي براساس سيستم NLM و نرم افزار جستجوي كتب و پايان نامه ها و مجلات برخوردار مي باشد. تعداد كتب فارسي : 16037 جلد تعداد كتب انگليسي : 12712جلد وتعداد كتب مرجع شاخص پرستاري : 57 جلد و تعداد كتب مرجع شاخص رشته مامايي : 68 جلد و تعداد عناوين مجلات انگليسي : 142 عنوان گنجايش سالن مطالعه آقايان : 35 نفر و خانمها : 41 نفرامكانات تكثير دركتابخانه براي دانشجويان وجود دارد .خدمات رايانه اي و IT: تعداد 16 عدد PC با دسترسي به چاپگر، اسكنر، CD Writer و اينترنت پرسرعت دراختيار دانشجويان  قرار دارد.

13. با تشکر از توجه شما