1 / 52

Język haseł przedmiotowych Biblioteki Narodowej. Opracowanie Maria Wołoszyn

Język haseł przedmiotowych Biblioteki Narodowej. Opracowanie Maria Wołoszyn. Prezentacja przygotowana na spotkanie wewnątrzbibliotecznego zespołu samokształceniowego Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Rzeszowie i Filii. kwiecień 2009. JHP BN. Jest to język

adria-lee
Download Presentation

Język haseł przedmiotowych Biblioteki Narodowej. Opracowanie Maria Wołoszyn

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. Język haseł przedmiotowychBiblioteki Narodowej.Opracowanie Maria Wołoszyn

  2. Prezentacja przygotowana na spotkanie wewnątrzbibliotecznego zespołu samokształceniowego Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Rzeszowie i Filii. kwiecień 2009

  3. JHP BN Jest to język informacyjno-wyszukiwawczy konstruowany w celu: sporządzania opisów rzeczowych wyszukiwania tych opisów poszczególnych publikacji w zbiorze informacyjnym (funkcja informacyjna, adnotacyjna) (funkcja wyszukiwawcza)

  4. JHP BN Jak każdy język posiada swoje słownictwo i gramatykę. Słownictwo Tematy - samodzielne jednostki leksykalne Określniki- niesamodzielne jednostki leksykalne

  5. Temat • jest to ustalony termin (pochodzący z języka naturalnego) stosowany dla wyrażenia przedmiotu dokumentu.

  6. Przedmiot dokumentu • to obiekt (rzecz, idea, pojęcie) opisany w treści dokumentu. • Gdy w publikacji występuje jeden przedmiot ważny jest to przedmiot główny. • Jeżeli przedmiotów ważnych jest kilka są to przedmioty równorzędne. • Jeżeli występują przedmioty luźno związane z przedmiotem głównym są to przedmioty poboczne.

  7. Rodzaje tematów (przykłady) • rzeczowe: Prawo; Etyka; Pedagogika pracy • osobowe:Twardowski, Jan (1915-2006) • korporatywne: ONZ; Armia Krajowa • tytuł ujednolicony:Biblia. ST. Pięcioksiąg; Polityka (czasop.) • geograficzne: Ameryka; Polska; Sowie, Góry

  8. Dopowiedzenia • to wyrażenia(w nawiasie okrągłym),które dodane do tematu czynią go jednoznacznym np.: dopowiedzeniaidentyfikujące -przyterminach homonimicznychRak (med.), Rak (zool.); Rehabilitacja (med.), Rehabilitacja (prawo) -często w postaci dat życia Kapuściński, Ryszard (1932 - 2007) dopowiedzenia lokalizujące Rzeszów (woj. podkarpackie)

  9. Określniki precyzują kontekst lokalizują przedmiot dokumentu w czasie i przestrzeni wskazują na aspekt, punkt widzenia, ujęcie to wyrażenia, które dodane do tematu (po kresce poziomej - myślniku) wskazują na formę piśmienniczą i wydawniczą dokumentu wskazują na adresata dokumentu

  10. Rodzaje określników: • rzeczowe: historia; stylistyka; socjologia • geograficzne: Azja; Polska; Bizancjum • chronologiczne: 19 w.; 1918-1939 r. • formalne: poradnik; wydawnictwa dla dzieci

  11. Hasło przedmiotowe (hp) • to zdanie języka haseł przedmiotowych, które wyraża przedmiot dokumentu (treść) oraz jego cechy. • Może mieć postać: samego tematu (hasło proste): Botanika; Terroryzm; Kara śmierci tematu z określnikiem / określnikami (hasło rozwinięte): Dziecko niepełnosprawne umysłowo - psychoterapia; Oświata - prawo - Polska - stan na 2008 r. - poradnik

  12. Budowa hp • hasło przedmiotowe buduje się zgodnie z zasadami gramatyki pozycyjnej: każdy element ma określone miejsce w zdaniu.

  13. Budowa hp Temat Określniki rzeczowe - x Określnik geograficzny - z Określnik chronologiczny - y Określnik formalny - v

  14. Opis przedmiotowy • jest to zestaw haseł przedmiotowych przydzielonych jednemu dokumentowi. • Opis utworzony z jednego hp to opis jednokrotny: Encyklopedia powszechna PWN Hp Encyklopedia polska • Opis, na który składa się kilka hp to opis wielokrotny: Mity Greków i Rzymian / Wanda Markowska Hp Mitologia grecka Mitologia rzymska

  15. Artykuł przedmiotowy • to termin przyjęty jako temat oraz terminy z nim powiązane: : temat/okr. NU =nie używaj (termin odrzucony) TS =termin szerszy (nadrzędny) TW=termin węższy (podrzędny) TK=termin kojarzeniowy

  16. Alfabetycznie uporządkowane tematy i określniki, hasła przyjęte i odrzucone wraz z informacjami o relacjach zachodzących między nimi tworzą słownik języka haseł przedmiotowych (SJHP).

  17. Wyszukiwanie haseł przedmiotowych 1. Wyszukiwanie przez SJHP BN

  18. Artykuł przedmiotowy

  19. Rekord hp w formacie MARC 21 100 - hasło wzorcowe 400 - terminy odrzucone NU

  20. Rekord hp w formacie MARC 21 400 - terminy odrzucone NU667 - uwaga identyfikująca 550 - termin kojarzeniowy TK

  21. Wyszukiwanie haseł przedmiotowych Wyszukiwanie przez katalog komputerowy BN (INNOPAC) 2.

  22. Wyszukiwanie haseł przedmiotowych 3. Wyszukiwanie przez katalog NUKAT

  23. NUKAT Należy pamiętać, że w Centralnej Kartotece Haseł Wzorcowych (CKHW) stanowiącej zasadniczą część katalogu NUKAT znajdują się: • rekordy opisów bibliograficznych • rekordy haseł wzorcowych: • formalnych (indeks: Autor, Tytuł) • przedmiotowych (indeks: Hasło przedmiotowe) • stosowane są trzy języki informacyjno- wyszukiwawcze: JHP BN, KABA, MeSH

  24. 100 - hasło wzorcowe 400 - terminy odrzucone 550 - termin kojarzeniowy667 - uwaga identyfikująca

  25. Wyszukiwanie przez katalog NUKAT

  26. 150 - hasło wzorcowe 450 - terminy odrzucone 550 - terminy wchodzące w relacje

  27. Wyszukiwanie przez SJHP BN

  28. Artykuł przedmiotowy hasło wzorcowe terminy odrzucone NU terminy wchodzące w relacje TW, TK, TS

  29. 1XX - hasło wzorcowe 4XX - terminy odrzucone 5XX - terminy wchodzące w relacje

  30. Zawartość rekordu wzorcowego hp w formacie MARC 21 Pola grupy 1XX - hasło wzorcowe Pola grupy 4XX - terminy odrzucone- (tropy zob.) Pola grupy 5XX - terminy wchodzące w relacje - (tropy zob. też) Podpole nie wypełnione= termin kojarzony g = termin szerszy h = termin węższy zawartość podpolaw

  31. Pola grupy 5XX - terminy wchodzące w relacje rozróżniane na podstawie zawartości podpola w *jeśli zawiera kod g = termin szerszy TS *jeśli zawiera kod h= termin węższy TW *podpole nie jestwypełnione= termin kojarzeniowy TK Przykład 1.

  32. Pola grupy 5XX - terminy wchodzące w relacje rozróżniane na podstawie zawartości podpola w: *podpole nie jest wypełnione= termin kojarzeniowy TK *jeśli zawiera kod g= termin szerszy TS *jeśli zawiera kod h = termin węższy TW Przykład 2.

  33. Witryna zawierająca informacje o JHP BN

More Related