E N D
Świadczenia Emerytalne
Wiadomości ogólne • Świadczenia emerytalne, czyli tzw. emerytura to dożywotnia płaca miesięczna, która przysługuje pracownikowi lub jego rodzinie po przepracowaniu ustawowej liczby lat i po osiągnięciu określonego wieku. Emerytury należą do grupy świadczeń ubezpieczeniowych. Mają charakter pieniężny i poprzedzone są wieloletnim opłacaniem obowiązkowych składek. Składki pobierane są z wynagrodzenia pracownika w całym okresie jego pracy przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. • W Polsce w roku 1999 wprowadzony został nowy system emerytalny, który częściowo zmienił warunki otrzymywania świadczeń emerytalnych. Oparty został na trzech filarach:
I Filar • Jest powszechny i obowiązkowy, działający na podobnych zasadach jak wcześniejszy system emerytalny. Emerytura wypłacana jest przez ZUS. Finansowana jest z bieżących składek wszystkich pracujących, gromadzonych w Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Składka przeznaczona na fundusz emerytalny jest sukcesywnie zapisywana na indywidualnym koncie pracownika i waloryzowana wraz ze wzrostem cen i wynagrodzeń, aby w okresie przejścia na emeryturę posłużyła jako podstawa do wyliczenia wysokości świadczenia emerytalnego. W ten sposób wysokość emerytury pochodzącej z pierwszego filaru będzie zależała bezpośrednio od ilości pieniędzy uzbieranych na indywidualnym koncie.
II Filar • Jest systemem kapitałowym, obowiązkowym uzupełnieniem I Filaru. Emerytura pochodzić będzie z otwartych funduszy emerytalnych (OFE) • Aktualnie do wybranego funduszu wpływa pobierana przez ZUS składka. Pieniądze te są odkładane na indywidualne konta ubezpieczonych. Zadaniem funduszy jest korzystne i bezpieczne inwestowanie oraz kapitalizowanie wpłaconych składek. • W momencie przejścia na emeryturę za pieniądze zgromadzone w funduszu, ubezpieczony będzie mógł wykupić w zakładzie ubezpieczeń emerytalnych drugą część swojej emerytury. Emerytura pochodząca z II-go filaru będzie zależała od kwoty zgromadzonej na rachunku funduszu i od wieku ubezpieczonego w momencie przejścia na emeryturę.
III Filar • jest dobrowolnym uzupełnieniem I i II Filaru. Emerytura pochodzić będzie z dobrowolnych oszczędności • Wysokość trzeciego, dobrowolnego elementu emerytury zależeć będzie od wysokości inwestowanych w indywidualne lub pracownicze programy ubezpieczeniowe składek.
W związku z powyższym niemożliwe stało się objęcie wszystkich osób nowymi zasadami. Dlatego podzielono przyszłych emerytów w zależności od wieku w dniu 1 stycznia 1999r. na dwie grupy wiekowe. Dla każdej z tych grup ściśle określono warunki nabycia prawa do emerytury: • 1. Emerytura dla ubezpieczonych urodzonych przed 1 stycznia1949 roku • 2. Emerytura dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r
1. Emerytura dla ubezpieczonych urodzonych przed 1 stycznia1949 roku • Osoby urodzone przed dniem 1 stycznia 1949 r. nabywają prawo do emerytury na dotychczasowych zasadach, tj. po osiągnięciu wieku emerytalnego, wynoszącego co najmniej • 60 lat dla kobiet • 65 lat dla mężczyzn, • oraz po udowodnieniu okresu składkowego i nieskładkowego, wynoszącego co najmniej • 20 lat dla kobiet • 25 lat dla mężczyzn. • Zachowana została także dla tej grupy wiekowej możliwość przejścia na emeryturę po osiągnięciu wymienionego wyżej wieku emerytalnego, lecz przy skróceniu o 5 lat okresu składkowego i nieskładkowego (tj. po udowodnieniu 15 lat okresu składkowego i nieskładkowego - w przypadku kobiet,20 lat - w przypadku mężczyzn). .
2. Emerytura dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r • Osoby urodzone po dniu 31 grudnia 1948 r. nabywają prawo do emerytury według nowych zasad z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych niezależnie od faktu przystąpienia lub nieprzystąpienia do jednego z otwartych funduszy emerytalnych. Jedynym warunkiem jest osiągnięcie minimalnego wieku emerytalnego wynoszącego • co najmniej 60 lat dla kobiet • co najmniej 65 lat dla mężczyzn. • Prawo do emerytury według nowych zasad nie jest uzależnione od udowodnienia określonego minimalnego okresu ubezpieczenia. • Podstawą obliczenia emerytury według nowych zasad jest zwaloryzowana kwota składek na ubezpieczenie emerytalne zaewidencjonowana na koncie ubezpieczonego, za okres od 1 stycznia 1999 r. powiększona o zwaloryzowany kapitał początkowy. • Nową emeryturę, w wieku 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn, uzyskają zarówno te osoby, które przystąpiły do otwartego funduszu emerytalnego (OFE), jak i te, które do takiego funduszu nie przystąpiły.
Wcześniejsze emerytury : • Dla górników • Dla kolejarzy • Dla nauczycieli objętych Karta Nauczyciela • Dla nauczycieli akademickich • Dla osób opiekujących się dziećmi wymagającymi stałej opieki • Wojsko • policja
emerytury pomostowe • przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki: • urodził się po dniu 31 grudnia 1948 r.; • ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat; • osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn; • ma okres składkowy i nieskładkowy, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn, przy czym przy ustalaniu tego okresu nie uwzględnia się okresów pracy w gospodarstwie rolnym; • przed dniem 1 stycznia 1999 r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS; • po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych; • nastąpiło z nim rozwiązanie stosunku pracy.
Emerytury nauczycieli • Zgodnie z przepisami art. 88 Karty Nauczyciela - nauczyciele mający co najmniej 30-letni okres składkowy i nieskładkowy, w tym 20 lat wykonywania pracy w szczególnym charakterze (praca nauczycielska), • nauczyciele szkół, placówek, zakładów specjalnych oraz zakładów poprawczych i schronisk dla nieletnich co najmniej 25-letni okres składkowy i nieskładkowy, w tym 20 lat wykonywania pracy w szczególnym charakterze w szkolnictwie specjalnym - mogą po rozwiązaniu stosunku pracy na swój wniosek przejść na emeryturę bez względu na wiek. • Muszą pracować w szkole przed odejściem na emeryturę i muszą rozwiązać stosunek pracy
Emerytury nauczycieli • Nauczyciel może przejść na wcześniejszą emeryturę również na podstawie przepisów art. 32 i 46 ustawy emerytalnej pod warunkiem: • osiągnął wiek wynoszący dla kobiet 55 lat i dla mężczyzn 60 lat, • ma okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnym charakterze (pracy nauczycielskiej) wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. • Prawo do omawianej emerytury przysługuje nauczycielom urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. a przed dniem 1 stycznia 1969 r., jeżeli podane wyżej warunki spełnili do dnia 31 grudnia 2008 r. oraz jeżeli nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego • Nauczyciel nie musi rozwiązywać stosunku pracy
Wysokość emerytury na zasadach dotychczasowych • Kwota bazowa stanowi 100% przeciętnego wynagrodzenia, pomniejszonego o potrącone od ubezpieczonych składki na ubezpieczenia społeczne, określone w przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych, w poprzednim roku kalendarzowym. Kwota bazowa jest ustalana corocznie i obowiązuje od 1 marca każdego roku kalendarzowego do końca lutego następnego roku kalendarzowego. • Od 1 marca 2009 r. kwota bazowa wynosi 2578,26 zł. • Emerytura wynosi: • 24%(618,78 zł) kwoty bazowej, o której mowa wyżej, oraz • po 1,3% podstawy jej wymiaru za każdy rok okresów składkowych, z uwzględnieniem pełnych miesięcy, • po 0,7% podstawy jej wymiaru za każdy rok okresów nieskładkowych, z uwzględnieniem pełnych miesięcy.
Dodatki do emerytury • Wysokość dodatków do świadczeń emerytalno-rentowych od 1 stycznia 2010 r. : • dodatek pielęgnacyjny, za tajne nauczanie: 173,10 zł • dodatek pielęgnacyjny dla inwalidy wojennego całkowicie niezdolnego do pracy i samodzielnej egzystencji 259,65 zł • dodatek dla sieroty zupełnej 325,36 zł • dodatek kombatancki, świadczenie w wysokości dodatku kombatanckiego 173,10 z • dodatek kompensacyjny 25,97 zł
Dziękuję za uwagę ! Maria Chołuj