1 / 37

YENIDOGANDA MASAJ VE FIZYOTERAPI

TANIM. Masaj, sistematik sekilde yumusak hareketlerle cilde dokunmaktirBebeklerin fiziksel ve ruhsal gelisimini desteklemek amaciyla yapilir. TARIH

albert
Download Presentation

YENIDOGANDA MASAJ VE FIZYOTERAPI

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


    1. YENIDOGANDA MASAJ VE FIZYOTERAPI Hem. Mediha Grdogan Baskent niversitesi Tip Fakltesi Pediatri AD, Yenidogan Bilim Dali

    2. TANIM Masaj, sistematik sekilde yumusak hareketlerle cilde dokunmaktir Bebeklerin fiziksel ve ruhsal gelisimini desteklemek amaciyla yapilir

    3. TARIHE Tarihte ilk kez Asya lkelerinde bebeklere geleneksel olarak bykanneler tarafindan esitli aromatik (hardal yagi %99.7) yaglarla birlikte uygulanmis Olumlu etkileri nedeniyle M. 2. yzyilda inde tanimlanmis Bati lkelerinde hasta bebekler zerine olumlu etkileri sebebi ile gnlk bakimin bir parasi kabul edilmis 1960li yillarda ise prematre bebekler zerine masajin etkileri arastirilmaya baslanmis 1990 yilinda masajin etkilerini arastirmak iin bir Miamide Arastirma Enstits kurulmus

    4. Masaj Kimlere Uygulanir Saglikli tm yenidoganlara Hastanede yatan ve klinik durumu stabil olan; 30 hafta ve zerindeki prematrelere 1500 gr ve zerindeki prematrelere <30 hafta ve <1500 gr prematre bebeklere masaj uygulanmasi tartismali!!!

    6. Prematre Yenidoganlar Prematre bebekler kolaylikla kucaklanamazlar Kvz ortaminda olmasi Vcutlarinda tp, kateter, damar yolu v.s bulunmasi Mobilizasyonlari zordur Stresli ortamda (yksek grlt, alarmlar, fazla isik, girisimler) yasarlar Duyusal ve ruhsal gelisimleri iin yeterince sans taninamaz Tm bu nedenlerle fiziksel gelisimleri zayiftir

    7. Dokunma ve Masajin Yararli Etkileri-1 Biyokimyasal etkileri: Katekolaminler gibi stres hormonlarinin dzeyini azaltir. Seretonin (uykuyu baslatir) dzeyini arttirir.

    8. Dokunma ve Masajin Yararli Etkileri-2 Fiziksel ve klinik etkileri: Bagisiklik sistemini glendirir Anne-bebek arasindaki duygusal bagi glendirir Solunum ve dolasim sistemini olumlu ynde etkiler Sindirim ve bosaltim sistemini uyarir Refl sikligini azaltir Bebeklerde gaz ve koligi azaltir Kilo almayi hizlandirir Dikkati ve evreye karsi ilgiyi arttirir Nromotor gelisimi ve koordinasyonu gelistirir Derin uyku dnemlerini arttirir, sakin uyku saglar

    9. Kilo Alimi-1 Scafidi ve ark.lari, ort. gebelik haftasi 30, ortalama dogum agirligi 1700 g olan 40 bebege gnde 3 kez 15er dakika sreyle 10 gn masaj uygulamislar Masaj yapilan bebeklerin kilo artisinin, yapilmayan bebeklerden %21 daha fazla oldugu gsterilmis Baska bir alismada ise (ort. gebelik haftasi 31, ort. dogum agirligi 1280 gr) masaj uygulanan bebeklerdeki kilo aliminin, masaj uygulanmayan bebeklerden % 47 daha fazla oldugu bildirilmis Scafidi F, Infant Beh Dev 1990 Field TM, Pediatrics 1986

    10. Kilo Alimi-2 Masaj ncelikle uyku-uyaniklik sresini etkiler, bylece kalori tketimini azaltarak kilo artisini saglar Masaj vagal aktiviteyi uyararak mide bosalmasini hizlandirir ve besinlerin daha iyi emilmesini saglar Bir alismada 5 gn sreyle 15 dk. masaj uygulanan prematre bebeklerde, serum inslin ve inslin benzeri byme faktr I dzeylerinin daha yksek oldugu ve buna bagli olarak daha iyi kilo aliminin saglandigi ne srlms

    11. Uyku-Uyaniklik Dzeni Masaj uygulanan bebekler daha atik, daha aktiftir ve uykuda geirdikleri sre daha azdir Kelmanson ve ark.lari, gebelik yasi 36 haftadan kk olan ve 8. aya kadar masaj uygulanan prematre bebeklerin uykulari sirasinda daha az uyanarak daha kaliteli uyku uyuduklarini ve uykuya dalislarinin daha kolay oldugunu bildirmislerdir Kelmanson IA, Complement Ther Clin Pract 2006

    12. Kemik Gelisimi Aly ve ark.lari gebelik yaslari 28-35 hafta olan ve masaj yapilan prematre bebeklerde kemik formasyonunu gsteren belirleyicilerin anlamli olarak yksek oldugunu gstermisler Baska bir alismada da DEXA ile degerlendirilen kemik mineralizasyonunun masaj uygulanan bebeklerde daha iyi oldugu bildirilmis Aly H, J Perinatol 2004 Moyer-Mileur LJ, J Perinatol 2008

    13. Infant Davranisi Gebelik yasi ort. 30 hafta olan ve 5 gn sreyle hafif basin terapisi uygulanan bebeklerin daha az agladigi, daha az huzursuzlandigi ve daha az stres davranisi gsterdigi saptanmis Bu bebeklerin daha dikkatli, aktif ve atik olduklari gzlemlenmis Masaj terapisi anne-bebek arasindaki iletisimi ve bagliligi da olumlu ynde etkilemis

    15. Masajin Diger Olumlu Etkileri-1 750-1500 gr agirligindaki bebeklere uygulanan taktil-kinestetik uyari, kltr pozitif sepsis ile menenjit sikligini ve hastanede kalis sresini anlamli oranda azaltmis Randomize kontroll bir alismada gebelik yasi 33 hft ve altindaki bebeklere zeytinyagi ve aquafer (yag karisimi) ile yapilan masajin nozokomiyal infeksiyon oranini kontrol grubuna gre % 41 oraninda azalttigi gsterilmis Mendes EW, J Perinatol 2008 Darmstadt GL, Pediatrics 2008

    16. Masajin Diger Olumlu Etkileri-2 Kan alma islemleri ncesi yapilan masaj kisa sreli olarak agriyi azaltabilir Taktil-kinestetik masaj uygulamasi, kalp hizini fizyolojik sinirlarda arttirir ancak solunum hizi, kan basinci ve apne sikliginda artisa neden olmaz

    17. Yag Masajinin Nutrisyonel Etkileri Cilde masajla uygulanan yaglar sistematik olarak emilir ve bazi nutrisyonel faydalar saglar 34 hftdan kk bebeklere 5 gn sreyle gnde 4 kez uygulanan hindistan cevizi ve ayiek yagi masajinin trigliserid dzeylerini anlamli oranda arttirdigi gsterilmis SGAli bebeklere soya yagi ile uygulanan masaj sonrasinda plazma lineoik asit dzeylerinin arttigi, bymeyi gsteren (agirlik, boy, bas evresi) lmlerde olumlu etkiler grldg saptanmis

    18. Yag Masajinin Ciltteki Etkileri Yag masaji, ciltteki isi kaybini azaltarak vcut isinin dzenlenmesinde olumlu etki saglar Prematre bebeklere yapilan yag masajinin erken hipotermiyi nlemede, kanguru bakimi ve stre rtlerle sarmaya gre vcut isisini daha fazla arttirarak etkili oldugu gzlenmis Yag masaji ciltteki l hcreleri uzaklastirir, ciltteki kurulugu ve atlaklari nleyerek deri btnlgn korur ve cildin bariyer grevini glendirir

    19. Masajin Olasi Olumsuz Etkileri Yapilan birok alismada masaj, klinik durumu stabil olan hasta bebeklere uygulanmis Masaj yapilan bebeklerde ciddi veya potansiyel olarak olumsuz fizyolojik zararlar ve reaksiyonlar bildirilmemis!!! Cillte yaga bagli allerjik durumlar olabilir Basiya dayali cilt, eklem ve kemik hasarlari aisindan dikkat edilmelidir

    20. ok kk prematre bebeklerde masajin etkinligi ve gvenilirligi halen tartismalidir (<30 hafta, <1500 g) Livingston ve ark.lari tarafindan yapilan bir alismada; III. dzey yenidogan yogun bakim nitelerinde izlenen, tibbi ynden sorunlari olan hassas bebeklere egitimli aile bireyleri ve tecrbeli kisiler tarafindan sefkatli dokunmanin ve masajin uygulanabilecegi Dokunma ve masajin fizyolojik durumda ve davranissal ltlerde (agri, ajitasyon vb.) olumsuz sonulara yol amaksizin gvenli oldugu bildirilmistir Livingston K, eCAM 2009

    21. Masaj Yapilmamasi Gereken Durumlar Yksek ates ok kk prematreler (< 30 hafta ve <1500 gram bebekler) Kalp hastaligi olanlar Ventilatrdeki bebekler Epileptik ve konvlsiyonu olan hastalar Asilama yapilan bebekler (son bir hafta iinde) Cilt infeksiyonu olanlar Ekstremite kirigi ve eklem problemi olanlar

    22. Masajin Uygulanisi-1 n hazirlik yapilmali Sessiz, aydinlik ve ilik ortam Masaj, bu konuda tecrbeli olan kisiler veya egitimli ebeveynler tarafindan yapilmali Bebek beslendikten 1-1,5 saat sonra uygulanmali Bebeklerin ve masaj uygulayanlarin cilt btnlg tam olmali Tirnaklar kisa, eller ilik ve yumusak olmali, tm takilar ile saat ikarilmali ve kisi stressiz olmali

    23. Masajin Uygulanisi-2 Masaj sirasinda bebegin alti temiz ve kuru olmali Bebek ilik bir havlunun zerine ve radyant isitici altina iplak olarak yatirilmali Kk bebekler dizlerin zerine yatirilabilir nce eller biraz yag ile ovusturulmali Bebekle sesli veya dokunsal iletisime geerek masaja baslanmali

    24. Yz Masaji Teknigi Bebek aglama ve evresel etkenlerden dolayi stres altindadir Dis ikarma dnemlerinde stress artar Dudak st masajin dis ikartma dneminde yasanan agriyi hafiflettigi bilinmektedir Alin ortasindan gzkapaklari ve sakaklara dogru yapilir Hafife yanaklara inilir ve oksanir

    25. Ggs Masaji Her iki el ggs ortasina yerlestirilir Avu ileri hafife bastirilarak koltuk altlarina dogru inilir Eller kalkmadan tekrar daire izilip ggse gelinir Eller omuzda aprazlanir

    26. Ekstremite Masaji Kol masaji: Bebegin kolu kaldirilir Omuzdan bilege dogru sivazlayarak masaj yapilir (Hint masaji) Ardindan ayni hareket bilekten omuza dogru yapilir(Isve masaji) En son bebegin ellerine ve parmaklarina masaj yapilir Bacak masaji: Kollara uygulanan masaja benzer En son bebegin ayaklarina ve parmaklarina masaj yapilir

    27. Karin Masaji Bebegin sindirimini kolaylastirir, gaz ikarmasini saglar, kabizligin nlenmesinde nemlidir Su arki yntemi uygulanir Eller kum ekme hareketi seklinde karindan bacaklara dogru hareket ettirilir Bacaklar havaya kaldirilip dizden bkme hareketleri yaptirilir Eller karin yzeyinde saat ynnde ilerletilerek masaja devam edilir Seni seviyorum hareketi yapilir ve bu yumusak bir ses tonuyla ifade edilir

    28. Sirt Masaji Bebek yzkoyun yatirilir Sirti sivazlanir Boyundan omurgaya kalaya dogru inilir ve masaj bitirilir

    29. Masaj Teknigi-1 Sabit bir metod yok Field ve ark.lari birok alismadan yola ikarak bir metod tanimlamis Bu metottaki masaj tedavisi dokunma ve kinestetik uyariyi ierir Masaj 15 dklik seanslar olarak; 5 dk dokunma, 5 dk kinestetik uyari, 5 dk dokunma olarak uygulanir Masaj seansi gnde 3 kez, 2-4 hafta sreyle tecrbeli kisiler veya egitim almis ebeveynler tarafindan uygulanir Field T, Complementary Alternat Med 2002

    30. Masaj Teknigi-2 Mathai ve ark.lari tarafindan tanimlanmis bir alismada da masaj tedavisi dokunma ve kinestetik uyari seklinde uygulanmis Dokunma uyarisi: Ilk fazda bebek yzst yatirilmis 5 sn srelerle 12 kez sivazlama ve oksama hareketi bastan kalalara kadar uygulanmis Ikinci fazda bebek sirtst yatirilmis 5 sn sreyle 12 sivazlama oksama hareketi yze, yanaklara karin alt-st ektremitelere avu ve ayak tabanlarina uygulanmis

    31. Kinestetik uyari: Byk eklemlere fleksiyon ve ekstansiyon hareketi uygulanmis (omuz, diz, dirsek, bilekler) Yogun aglama veya idrar/gayta yaparken masaja birka dk ara verilmis Mathai S, Indian Pediatr 2001

    32.

    33. GGS FIZYOTERAPISI

    34. Prematre Yenidoganlarda Solunumsal Morbititeler Respiratuvar distres sendromu 2 gnden uzun sreli entbasyon Bronkopulmoner displazi Akcigerde gaz degisimde bozulma Akciger kompliansinda azalma Solunum is yknde artma

    35. Ggs Fizyoterapisi 1979da Finer ve Boyd, profilaktik pozisyon verme (sag st lobun drenajini saglayan), perksyon ve aspirasyonu ieren ggs fizyoterapisi uygulamasinin ekstbasyon sonrasi atelektazi sikligini nemli derecede azalttigini bildirmisler Bu tarihten sonra YYBܒlerinin ogunda (%40) ekstbasyon ncesi ve sonrasi ggs fizyoterapisi uygulanmaya baslandi

    36. Ggs Fizyoterapisi Avantajlari Sekresyonlarin ikarilmasini kolaylastirma AC hacmini ve oksijenlenmesini iyilestirme Dezavantajlari Bradipne Hipoksemi Kosta kiriklari Intrakraniyal kanama

    37. Ggs Fizyoterapisi Gereksinimi Oldugunu Dsndren Belirti ve Bulgular Solunum seslerinde azalma/esit alinmamasi Orta derecede kaba rallerin olmasi ksrk:yetersiz ve/veya sesli olmasi Balgam hacmi artmasi ve/veya koyu balgam Kan gazlarinda ktlesme AC grafisinde kollaps veya konsolidasyon

    38. Ggs Fizyoterapisi Sirasinda Dikkat Edilmesi Gereken Durumlar Solunum sayisi/derinligi, apne Solunum sikintisi Kalp hizi/ritmi Kan basinci Renk, aktivite/bilin durumu Hava yolu aikligi Aspirasyon

    39. Ggs Fizyoterapisi Uygulamalari Postural drenaj Perksyon/aspirasyon Vibrasyon Pozisyonlama

    40. Postral Drenaj Ama bebege degisik pozisyonlar vererek kk bronslardaki sekresyonlarin byk bronslara akmasini saglamaktir Bu akimi saglayan yer ekimi ve hava akimidir ETT ve ggs tp olanlarda uygulanmasi zor Postral drenajin etkili olmasi iin perksyon ve vibrasyon uygulanir

    42. Pozisyonlama Prone (yzkoyun) vs Supine (sirtst) Supinde desatrasyon daha sik Prone pozisyonda ventilasyon parametreleri daha hizli azaltilir Reentbasyon gereksinimi daha nadir (%4 vs %33) 10 alisma-164 bebek Prone-supine-lateral sag-sol Prone pozisyonda oksijenlenme de dzelme J Pediatr 2003 Cochrane 2004

    43. Perksyon Tm elle (parmaklar, tenar ve hipotenar kenarlar degecek sekilde,avu ii kubbe seklinde) 3-5 parmakla, hafif el bilegi hareketi (60 kez/dak) Biberon emzigi veya kk hava maskesi ile (1-2 dak) >1500 gr; >2 hafta prematre bebeklere Apne, bradikardi, aritmi Persistan pulmoner hipertansiyon Deri alti amfizemi Tansiyon pnmotoraks-ggs tp varsa

    44. Vibrasyon Parmak ulari uygun yere yerlesik olarak vibrasyon hareketi Ucuna yumusak bez sarili elektrikli dis firasi veya kk masaj vibratrleri Ekspiriyuma denk dsrmeye alismali

    45. Ggs Fizyoterapisi Sonulari-1 GF (Pozisyon/aspirasyon) Ekstbasyon sonrasi kollapsi azaltmaz Ancak reentbasyon oraninda azalma Kisa-uzun dnem prognoz ve yan etkilerle ilgili veri yetersiz Klinik pratige koymak iin yeterli veri yok Cochrane, 2004

    46. Ggs Fizyoterapisi Sonulari-2 Ekstbasyon sonrasi ggs fizyoterapisi (postral direnaj, vibrasyon, aspirasyon) atelektazileri azaltmamakta Reentbasyon gereksinimini azaltmakta (1-2 saatte bir GF) Seilmis vakalarda uygulanmali Prematrelerde rutin nerilmez Al-Alaiyan S, Pediatr Pulmonol 1996 Cochrane, 2007

    47. Ggs Fizyoterapisi Sonulari-3 Yenidoganlara uygulanan GF, ek komplikasyonlari azaltarak hastanede yatis sresini kisaltmaktadir Cheng M, J Pediatr Nurs 1989 Lewis JA, J Paediatr Child Health 1992

    48. Ggs Fizyoterapisi Sonulari-4 Perksyon, vibrasyon gibi elle uygulanan tekniklerin hemodinamide yksek oranda strese neden oldugu bildirilmistir Karaali ve ark.lari ise GF uygulamasi sirasinda veya sonrasinda hemodinamik yanitlarda ciddi bir olumsuzluk saptamadiklarini, aksine tedavi sonrasinda kalp hizi ve solunum sayisinda anlamli azalma oldugunu tespit etmislerdir Poelaert J, Acta Anaesthesiol Belg 1991 Knight DB, J Paediatr Child Health 2001 Karaali HK, Turk Toraks Der 2009

    49. SONU !!!!! YDYB nitelerinde uygulanan ggs fizyoterapisi ek bir komplikasyon olusturmadan; Solunum yollarindaki sekresyonlarin atilimini kolaylastir Oksijenlenmeyi arttirarak yenidoganin solunumsal problemlerini azaltir Hastanede kalis sresini kisaltir

More Related