เวทีแลกเปลี่ยนความรู้เพื่อการปรับตัวต่อการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศในประเทศไทย

เวทีแลกเปลี่ยนความรู้เพื่อการปรับตัวต่อการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศในประเทศไทยเวทีแลกเปลี่ยนความรู้เพื่อการปรับตัวต่อการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศในประเทศไทย ดร.หลุยส์ เลอเบล ผู้อำนวยการ หน่วยวิจัยสังคมและสิ่งแวดล้อม มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ llebel@loxinfo.co.th, louis@sea-user.org

ประเด็น • นโยบายและโครงการ • ความรู้เกี่ยวกับการปรับตัว • องค์ความรู้กับการปฏิบัติ • สู่ยุทธศาสตร์ ขออภัยในบางส่วนของเอกสารและคำพูดที่แปลผิดพลาดครับ

นโยบายและโครงการ • ยุทธศาสตร์ แบบแผน และโครงการระดับชาติ • แผนยุทธศาสตร์ 5 ปี ในด้านการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ(2551-2555) • ได้มีการร่างแผนยุทธศาสตร์ 10 ปี ในด้านการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ (2553-2562) รวมทั้งแผนปฏิบัติการ 3 ปี (2553-2555) • ภาครัฐอื่นๆ • กทม. ได้จัดทำรายงาน การประเมินผล การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศในปี 2552 • กระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีจัดตั้งศูนย์จัดการความรู้การเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศ (CCKM)

นโยบายและโครงการ 2 • มีส่วนร่วมในความตกลงระหว่างประเทศ • อนุสัญญาสหประชาชาติว่าด้วยการเปลี่ยนแปลงสภาพอากาศ (UNFCCC) • ในปฏิญญาสิงคโปร์ว่าด้วยการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ พลังงาน และ สิ่งแวดล้อม กับผู้นำอาเซียน (ASEAN) • ผู้ดำเนินการที่ไม่ได้มาจากภาครัฐ • มูลนิธิรักษ์ไทย (RaksThai)ได้เริ่มนำการปรับตัวมาเป็นส่วนหนึ่งของแผนงานการเตรียมความพร้อมของชุมชนเพื่อรับมือภัยพิบัติ • องค์การอ็อกแฟม (Oxfam)ได้ดำเนินงานในการปรับตัวในจังหวัดยโสธร

เสนอแนะ 1 • ทางลือกที่ดีที่สุดสำหรับ เวที คือ ความร่วมมือและการสนับสนุนการจัดตั้ง CCKM • การทำงานกับศูนย์จัดการความรู้ด้านการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศและเครือช่ายของศูนย์ ซึ่งเชื่อมโยงกับหน่วยงานราชการต่างๆในประเทศไทยจะเหมาะกับการปรับตัวซึ่งมีลักษณะที่เกี่ยวข้องกับหลายฝ่าย

ความรู้เกี่ยวกับการปรับตัวความรู้เกี่ยวกับการปรับตัว การวิจัย ส่วนใหญ่ ... • ทำความเข้าใจ ในการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ • ผลกระทบ ที่อาจจะเกิดขึ้น • ความเปราะบาง และ ความอ่อนไหว

ความรู้เกี่ยวกับ ... • ความหลากหลายทางชีวภาพ • ทรัพยากรน้ำ • อาชีพทางการเกษตรและการดำรงชีพในชนบท • ถิ่นฐานมนุษย์ และ สุขภาพ • เช่นจาก ภัยน้ำท่วม

การปรับตัว • การรับมือกับความไม่แน่นอน coping with uncertainty • การเรียนรู้จากประสบการณ์จริง learning from experience • การสร้างความสามารถ ใน การปรับตัว building adaptive capacity • การเชื่อมโยงในการพัฒนาให้รวมเป็นหนึ่งอันเดียวกัน Integrating with development

เสนอแนะ 2 ในเบื้องต้นน่าจะให้ความสำคัญใน 2 ส่วน • การบริหารจัดการทรัพยากรน้ำและการดำรงชีวิตในชนบท • ภัยพิบัติและการบริหารจัดการความเสี่ยงต่อสภาพภูมิอากาศในถิ่นฐานของมนุษย์

องค์ความรู้กับการปฏิบัติองค์ความรู้กับการปฏิบัติ • องค์ความรู้มีการขยายมากขึ้น • งานวิจัยเป็นตัวชี้นำมีความจำเป็นมากขึ้น • ช่องว่าง เกิดจาก • ไม่มีความรู้ • ไม่สามารถเข้าถึงได้ • เข้าถึงได้แต่ไม่ได้นำมาใช้

ประชุมเสวนาครั้งแรก... • พัฒนาศักยภาพให้สูงขึ้น • การประสานงาน และ ความร่วมมือ • พื้นที่ของชุมชน • ประสบการณ์

สู่ยุทธศาสตร์ • ความสามารถ ในการปรับตัว • มีข้อจำกัดของทุกภาคส่วน • ความต้องการมีอยู่มาก • ในเชิงระยะยาวการลงทุนเป็นสิ่งที่จำเป็น • ให้ความสำคัญกับกลุ่มคนที่มีความเปราะบางหรือด้อยโอกาส • สำหรับผู้วางแผนยุทธศาสตร์และนโยบายการรับมือกับความไม่แน่นอน เป็นเรื่องที่สำคัญมาก

การรับมือ กับความไม่แน่นอน • No-regrets ไม่มีทางเสีย • Reversible and flexible ทางเลือกที่สามารถทำตรงข้ามได้และมีความยืดหยุ่น • Wider safety margins ยอมลงทุนมากขึ้นเพื่อความปลอดภัยที่คุ้มค่า • Soft strategies ยุทธศาสตร์ที่ไม่จำเป็น ต้องมีการก่อสร้าง • Reduce decision-time horizons การตัดสินใจลงทุนเพื่อการใช้งานในช่วงเวลาที่สั้นกว่าเดิม

การสร้างความสามารถ • การมีส่วนร่วม • เอาใจใส่ต่อสถาบัน • วิเคราะห์ผลกระทบจากนโยบายและสถาบัน

เสนอแนะ 3 • การพัฒนาชุดฝึกอบรม สำหรับหน่วยงานของรัฐในระดับท้องถิ่น • การพัฒนาชุดฝึกอบรมโดยการแสดงให้เห็นจริงและการดำเนินการร่วมกับคณะกรรมการลุ่มน้ำ • ช่วยกระตุ้นให้มีการประเมินความต้องการในความสามารถของการปรับตัวโดยมีส่วนร่วมของชุมชนที่มีน่าจะได้รับผลกระทบมาก

ขอบคุณครับ • ดุสิตา กระวานชิด • ชญานิศ กฤตสุทธาชีวะ • เหมือนปอง จันโทภาส • พิมพกานต์ เลอเบล • ราเจช โนเอล • ศุภกร ชินวรรโณ

เวทีแลกเปลี่ยนความรู้เพื่อการปรับตัวต่อการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศในประเทศไทย