Grondstofconflicten in Zuidoost-Azië

1. Grondstofconflicten in Zuidoost-Azië door Martin de Wolf - docent Lerarenopleiding Aardrijkskunde Fontys Hogescholen - auteur / eindredacteur Wereldwijs

2. Grondstofconflicten in Zuidoost-Azië • Conflicten in SE examenstructuur havo/vwo • Grondstofconflicten in de wereld • Grondstofconflicten in Zuidoost-Azië • Wat doe je ermee in de les?

3. STELLING: “Ik ben werkzaam in de bovenbouw havo/vwo.” STELLING: “Ik besteed in mijn lessen aandacht aan grondstofconflicten.”

6. STELLING: “Voor het SE-deel van het examenprogramma maak ik eigen afwegingen en keuzes.”

9. Paul Collier (2009): één miljard achterblijvers • Vier vallen die verklaren waarom één miljard mensen achter blijven in ontwikkeling: • slecht bestuur in kleine staten; • geen verbinding met zee in combinatie met slechte buren; • gevangen in conflictsituaties: herstel van conflicten duurt lang; • de vloek van natuurlijke hulpbronnen: kans op conflicten, lage belastinginkomsten, Dutch disease.

10. Grondstofconflicten • Conflicten waarbij de winning van grondstoffen [ofwel het gebruik van natuurlijke hulpbronnen] bijdraagt aan gewelddadige acties tussen twee groepen. Kan bijdragen aan: • aanleiding van het conflict • lengte van het conflict • intensiteit van het conflict (Ross, 2003).

12. Bolivia, 2003: ontdekking gasbronnen in oosten van het land leiden tot polarisatie en geweld.

13. Nigeria, 1992: ontdekking aardolie in deltaregio leidde tot onderontwikkeling en conflicten.

14. DR Congo, 1998: aanwezigheid zeldzame mineralen zorgde voor verlenging van etnisch conflict.

15. Sierra Leone, 1993-2002: aanwezigheid diamanten versterkte grensoverschrijdende burgeroorlog.

16. Zimbabwe, 2000: landbezit is aanleiding voor gewelddadigheden. 2008: Mugabe verliest verkiezingen, maar treedt niet af. VN Veiligheidsraad doet niets (veto).

24. Ook op Mindanao is sprake van een grondstofconflict!

25. KEY BIODIVERSITY AREAS in Mindanao

26. KEY BIODIVERSITY AREAS in Mindanao and ancestral domain areas IP Ancestral domain areas

27. KEY BIODIVERSITY AREAS in Mindanao, ancestral domain areas and mono-crop plantations Rubber plantations Oil palm plantations Pineapple plantations Banana plantations

28. KEY BIODIVERSITY AREAS in Mindanao, ancestral domain areas, mono-crop plantations, and bio-fuels plantations

29. Mining Tenements in Lake Mainit Taganito mining KEY BIODIVERSITY AREAS in Mindanao, ancestral domain areas, mono-crop plantations, biofuels, and mining Tubay mining Claver mining Bunawan mining Midsalip mining tenements Pantaron tenements Omega Gold TVI Diwalwal PMDC Philco Mining Masara mining Sierra mining SMI-Xtrata BHP Billiton

30. Mining Tenements in Lake Mainit Taganito mining KEY BIODIVERSITY AREAS in Mindanao, ancestral domain areas, mono-crop plantations, biofuels, and mining Tubay mining Claver mining Bunawan mining Midsalip mining tenements Pantaron tenements Omega Gold TVI Diwalwal PMDC Philco Mining Masara mining Sierra mining SMI-Xtrata BHP Billiton

32. Met betrekking tot conflict Mindanao: - Mijnbouwgebieden (bergachtig) zijn prima voor guerillastrijd. - Conflict duurt langer door strijd om natuurlijke hulpbronnen. - Mining companies betalen NPA om niet aangevallen te worden (looting mechanism). - Arme lokale bevolking ontwikkelt antipathie voor mijnbouw (grievance mechanism). - Militaire omgeving mijnbouw verstoort ontwikkeling civil society. - Relatie corruptie en conflict (Holden & Jacobsen, 2007).

33. Hoe gaan overheden om met conflicten? - Repressief beleid - Attractief beleid - Accommoderend beleid (McGregor, 2008)

34. Wat doe je ermee in de les? Welke vragen stel je aan je leerlingen? • Welke rol speelt de overheid bij het conflict op Mindanao? • Wat zijn overeenkomsten en verschillen tussen het conflict op Mindanao en het conflict in West-Papua? • Welke factoren hebben een belangrijke rol gespeeld bij het conflict op Mindanao? • Hoe zal het conflict op Mindanao zich in de toekomst ontwikkelen? • Welke kansen zijn om het conflict op Mindanao te beëindigen?

35. Wat doe je ermee in de les? Welke vragen stel je aan je leerlingen?

36. Zijn er nog vragen?

37. Geraadpleegde bronnen • Afoaku, O. (n.d.). Democratic Republic of Congo. Freedom House; Washington. • Besada, H. & Moyo, N. (2008). Zimbabwe in crisis: Mugabe’s policies and failures. Centre for International Governance Innovation; Ontario. • Collier, P. (2009). Eén miljard achterblijvers. Houten: Het Spectrum Uitgeverij. • Global Ministries (n.d.). Mindanao situation. Geraadpleegd op 5 december 2011, op www.globalministries.org. • HIIK (2010). Political conflicts in 2009. Geraadpleegd op 5 december 2011, op http://hiik.de/en/konfliktbarometer/. • Holden, W. & Jacobsen, R. (2007). Mining amid armed conflict: nonferrus metals mining in the Philippines. The Canadian Geographer. • McCarthy, J. (2007). The demonstration effect: Natural resources, ethnonationalism and the Aceh conflict. Singapore: Journal of Tropical Geography. • McGregor, M. (2008). Southeast Asian Development. New York: Routledge. • Perrault, T. (2008). Natural Gas, Indigenous Mobilization and the Bolivian • Ross, M. (2003). How do natural resources influence civil war?Geraadpleegd op 6 december 2011, op www.sscnet.ucla.edu/polisci/faculty/ross/HowDoesNat3.pdf. • Schofiel, C. (2007). Unlocking the Seabed Resources of the Gulf of Thailand. Singapore: ISEAS. • State. UNRISD; Geneve. • Vulpen, S. van (2011). Nigeria. Geraadpleegd op 6 december 2011, op http://conflictenteller.nl/conflict?cid=23. • Weightman, B. (2011). Dragons and Tigers, a geography of South, East and Southeast Asia.Hoboken: John Wiley & Sons. • Wilde, J. & Haan, E. de (2006). The High Cost of Calling. SOMO; Amsterdam.