1 / 63

Međunarodni programi na pove ć anju energ etske efikasnosti u zgradarstvu

Razvoj i unapređenje konkurentnosti malih i srednjih preduzeća na polju povećanja energijske efikasnosti Okolinski i ekonomski aspekti povećanja energijske efikasnosti zgrada. Međunarodni programi na pove ć anju energ etske efikasnosti u zgradarstvu. mr.sc. Hilmo Šehović.

benicio
Download Presentation

Međunarodni programi na pove ć anju energ etske efikasnosti u zgradarstvu

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Razvoj i unapređenje konkurentnosti malih i srednjih preduzeća na polju povećanja energijske efikasnosti Okolinski i ekonomski aspekti povećanja energijske efikasnosti zgrada Međunarodni programi na povećanju energetske efikasnosti u zgradarstvu mr.sc. Hilmo Šehović Sarajevo, 6 – 8. oktobar 2008

  2. Sadrdžaj • 1. Uvodne napomene i informacije o stanju u ES BiH; • 2. Međunarodne obaveze BiH, preuzete i nove (SSP-SAA) • 3. Energija u BiH, Balkanu, Evropi, OECD, Svijetu • 4. Međunarodni projekti EE&EM, projekti modernizacije, novi objekti; • 5. Uloga i učešće Države, Entiteta, kantona, opština, Komora u razvoju projekata EE i provođenju reformi;

  3. Energetski sektor BiH/FBiH Nastavak • Uvodne napomene i informacije o stanju u ES BiH • REFORME, PROJEKTI, OBJEKTI • a) Sporazum o stabilizaciji i pridruživanju EU-BiH, ~1200 akata • Ko? Kada? Kako? Organizacija? Kadrovi? Znanja! • b) Strategija razvoja ES BiH i Zakon o energiji?(Studija ES BiH) Uključivanje domaćih eksperata, institucija, instituta, kompanija! • c) Implementacija Ugovora o EZ JI Evrope! • d) Energetska povelja - Energy Charter Treaty (1995, 2000)

  4. Energetski sektor BiH/FBiH Nastavak e) Energetski bilans i energetska statistika BiH, entiteta, kantona, opština? Organiziranje (Agencije, Centri za energiju i sl.); f) Strateški plan i program razvoja ES FBiH (Prijedlog na VFBiH, nacrt usvojen na oba doma PFBiH) –domaći eksperti! Naredne akcije. g) Energetski menadžment i energetska efikasnost h) Okolinski aspekti energetskih postrojenja

  5. Elektroenergetski sektor FBiH Procjena potreba za električnom energijom 2007-2020(2030)

  6. Elektroenergetski sektor FBiH Procjena potreba za električnom energijom 2007-2020

  7. Energetski sektor BiH/FBiH Nastavak 2. Međunarodne obaveze – Osnovni akti a) Ugovor o formiranju Energetske zajednice JI Evrope, 2005 b) Ugovor o regionalnom tržištu energije (REM) c) Ugovor o energetskoj povelji (ECT), 1995.; ratif. 2000.g. d) Direktive EC(unutrašnje tržište el. energije, prirodnog gasa, nafte i naftnih dervata, CHP, zgrade, OIE, EEf i dr.) e) Okvirna Konvencija o klimatskim promjenama i Kyoto Protokol f) Dokumenti UN ECE – Komitet za održivu energiju, IEA(OECD), Eurostat, IAEA i dr.

  8. BiH - međunarodne obaveze u oblasti energije (1) • UN /ECE – Committee on Sustainable Energy (Ženeva) – EE 2000; • EE 21 • IAEA – Beč (BiH članica od 1995); • EC / DG for Energy and Transport(DG XVII), (Brisel) - Directive EC / energija, TENs • Energetska statistika - EUROSTAT-EC, IEA (OECD) Pariz- • EU – White Paper (Bijela knjiga) – Zelena knjiga o energiji; Zelena knjiga o EE •  PHARE program (EC) - SECI program (EC + USA) • RENEUER,i MUNEE mreže; Energie - cites –BISE Forum, UNESCO

  9. BiH - međunarodne obaveze (2) UN/ECE - Ženeva, Komitet za održivu energiju Projekat Energy Efficiency 2000 (1991) - EE 2000 Enrgy Efficiency 21 - EE 21, (2006-2009), 12,1 mil $US ukupni budžet: do 250 mil. $US Cilj: - trgovina i kooperacija sa zemljama CEEC / CIS - energetska efikasnost i okolinski čiste tehnologije - praksa upravljanja u cilju smanjenja razlika u energetskoj efikasnosti - energetska štednja, posebno fosilnih goriva i reduciranje emisije GHG Saradnja: UNDP, GEF, IEA/OECD, WEC, NEEG (Norwegion EE Group), US DOE, USAID, UNESCO, WB, IFC, EBRD, EC-SAVEProgramme, LIFE, ...

  10. ENERGIJA i SVIJET (1) Nastavak • Energija u vrhu svjetskih prioriteta? • Dvije milijarde ljudi (1/3 populacije) nema pristupa komercijalnim oblicima energije (isto toliko oskudijeva sa vodom) •  Potrošnja i potrebe za energijom rastu ( oko 3,5% godišnje) – • oko 50% primarne energije, u 2003. g., potrošile zemlje OECD sa populacijom od oko 19% svjetske. •  Ovisnost razvijenih zemalja (OECD) o uvozu energije raste (napr. za 2003. g: EU-15  52% odnosno EU-25  49,5%); • 70%-2030. •  Globalno otopljavanje zbog efekata GHG gasova •  Cijene energije(nestabilne i nesigurne) pokazuju stalan trend rasta

  11. ENERGIJA i SVIJET (2) Nastavak • Zastupljenost fosilnih goriva u potrošnji primarne energije bila je 86% u 1973. g. i oko 80% u 2003. g. (procjena: 82% u 2030. g.- ugalj- 22%, nafta-35%, gas-25%) •  Proizvodnja električne energije: • Svijet: ugalj-40%, hidro-16%, gas-19%, NE-16%, nafta-7%; +2% • EU-25: ugalj-31%, NE-32%, gas-19%, obnovljivi-13%(hidro-10%) • nafta-5% (OIE sa 13% na 22% da 2010. –Dir. EU iz 2001. • (sa manjim promjenama učešća će se zadržati u 2010. do 2030.) •  Porast potreba za energijom u Svijetu u periodu 1997-2020.: • 57% ili oko 2% godišnje (IEA-DG En&Tr)

  12. Sektor energetike – Značaj i potrebe • Bazne funkcije i termini • - Upravljanje energijom (Demand Side Management - DSM) • - Energetska efikasnost (Energy Efficiency -EE) • - Energetska konzervacija (Energy conservation) • - Energetska štednja (Energy saving) • - Energetski indikatori (En. Indicators) – TPES, TFC, EI,.. • - Potencijali (Potential): -tehnički- ekonom.- iskoristivi – • - tržišni - socijalni • - Načini finansiranja i asistencije (TPF, EPC, ESCO i dr.)

  13. Sektor Energetike BiH – Značaj i potrebe • Osnovni principi i zahtjevi:  energetska neovisnost (djel.~66%)  ekonomska efikasnost ( niska) energetska efikasnost (niska - visok EI)  uticaji na okoliš (zadovolj.)  cijene energije i energenata? Upravljanje energijom (Energy Management, ESCO)

  14. Indikativni pokazatelji u BiH (2005.-2006.) (1) Nastavak 2005. 2006. • Populacija (mil.) 3,83 3,844 • BDP-GDP (mld. KM) ~ 15,75 ~ 17,80 • GDP/stan. (USD) 2923 $(4122 KM); 3284 $(4631 KM) $2000 1864 $ 2049 $ (Svijet; 2004,2005) $2000 (5514 $) (5652 $) (OECD, 2004, 2005)$2000 (23795 $) (24390 $) • Vrijednost tržišta en.(mld. KM) ~ 4,23 ~4,95  Odnos troškova za energ. /GDP ~ 27 % ~29% (Razvijene zemlje, procj.) (~ 6÷7%) (~ 6÷7%) _________________________________________________________________________________ Izvor: Energetski bilansi BiH (FBiH, RS), Agencija za statistiku BiH, IEA-OECD 2006,

  15. Indikativni pokazatelji u BiH (2005.-2006.) (2) Nastavak 2005. 2006. Energetski Intenzitet ( toe/000 USD) ~ 0,57 ~ 0,51 (Svijet; OECD) (~0,3; ~ 0,18) (~0,3; ~ 0,18) • TPES/popul. (toe/st.) 1,31 1,38 (Svijet; OECD, 2004) (1,77; 4,73 ) (1,77;4,73 ) • Potrošnja el.en. (kWh/st.) 2969 3123 (Svijet; OECD, 2004) (2516; 8203) (2545, 8432) • Grijanje u zgradama(kWh/m2g) 120÷200 120÷200 (Evropa –neke zemlje) (30÷50) (30÷50) ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________- Izvor: Energetski bilansi BiH (FBiH, RS), Agencija za statistiku BiH, IEA-OECD 2006

  16. Sektor Energetike BiH • Osnovni domaći resursi u BiH: •  Ugalj-rezerve: bilansne- 4,0; geološke-9,0; ekspl. 2,8(mld. t.) • Hidro energija: • • Tehnički potencijal ( mHE i vHE)- oko 6.800 MWi oko • 24.000 GWh/g (od čega oko 700 MW i 2.600 GWh/g u mHE); • • Iskorišteni potencijal (1991.): oko 9.000 GWh (38%) i oko • 2.400 MW (35%) – najniži u Evropi • (mHE – iskorištenost 4,4% raspoložive snage i 5,7% r.en.

  17. Sektor energetike BiH • Osnovni domaći resursi u BiH: • Nafta – procjena nalazišta oko 50 miliona tona ( Sj.ist. Bosna).  Energija vjetra – početne analize (procjena do 1.000 MW) Biomasa – ukupni potencijal 33 PJ (0,79Mtoe) – 9.200 GWh

  18. Sektor energije BiH •  Obnovljivi izvori u BiH (uključivo hidro energija): • procjena - 13 ÷ 15% • (Studija EI HP~ OIE 30%; drvo ~20%?!) • TPES (Mtoe): 9,38 (7,74)-1990.; TFC/TPES: 68%( 59%) • Iskorištenost hidro potencijala u Evropi: • EU-25 85 ÷ 100 % • Izvor: Publikacije IEA-Pariz, EC-Eurostat; Studije BiH-Energetski potencijali

  19. Sektor energetike BiH – Značaj i potrebe Bazni preduslovi: - Strategija privrednog razvoja (srednjoročna, dugoročna) i Prostorni planovi; - Strategija razvoja energetike BiH( srednjoročna, dugoročna); - Harmonizirana legislativa i regulativa (SSP-SAA) ~1200 akata-uredbi; - Racionalna organizaciona struktura i nadležnosti - Raspolaganje stručnim kadrovskim potencijalom i savremenim sredstvima;

  20. Energetska politika EU, jan. 2007. • Scenario BAU (Business as usual scenario): • - Referentni scenario • Porast potrošnje el.energije ~1.5% god. • U slucaju politike povecanja EE, ulaganja u proizvodnju ee • u narednih 25 godina oko 900 mlrd EUR. • 1997. cilj EU: 12% OIE do 2010. ( sada~7%, do 2010 ~10%) • I onda plan: ‘’3x20’’ do 2020. g. • Smanjenje GHG emisija do 20% • Reduciranje potrošnje energije do 20% • Učešće OIE-RES od 20% u TPES

  21. ECT i EC PEEREA • Ministarstvo vanjske trgovine i ekonom. odnosa BiH (MVTEO - MOFTER) zaduženo za provođenje i izvještavanje Sekretarijatu ECT o implementaciji u BiH (ugovor-1995., ratif. 2000.): • energetska politika (ciljevi, institucije, propisi, bilans i energetski kapaciteti, odnos proizvodnja/potrošnja, uvoz/izvoz, politika cijena, način utvrđivanja i odgovorne institucije) • tranzit energije i energetskih prozvoda i materijala • energetska efikasnost- zaštita okoline • Također se zahtijeva:- postojanjeStrategije povećanaja Energetske efikasnosti • razvoj i primjena programa i pravnog okvira za efikasno korišćenje energije • program zaštite okoline (proizvodnja i korišćenje energije)

  22. Ugovor o formiranju Energetske zajednice (2005) Pravni i ekonomski okvir za: - uspostavu integrisanog tržišta prirodnog gasa i električne energije na bazi zajedničkog interesa i solidarnosti - stvaranje stabilnog regulatornog i tržišnog okvira za promet gasa i električne energije - razvijanje konkurencije na tržištu električne energije i gasa  Direktive EZ br. 2003/54/EC (el. energija); 2003/55/EC (prirodni gas) i Propis EZ br. 1228/2003 o prekograničnoj razmjeni električne energije Implementacija u roku od 12 mjeseci od stupanja Ugovora na snagu

  23. EC Directives (Direktive EZ ) • 1) Direktiva 2003/54/EC (juni 2003) o zajedničkim propisima za unutrašnje tržište električne energije (19 str.) zamjenjuje staru Direktivu 96/92/EC • 1.1) Propis (EC) 1228/2003 o prekograničnoj razmjeni električne energije • Direktiva 2003/55/EC (juni 2003) o zajedničkim propisima za interno tržište prirodnog gasa (22 str.) zamjenjuje staru Direktivu 98/30/EC • 2.1) Propis (EC) 1775/2005 o pristupu gasnoj mreži • Direktiva 98/93/EC (1998) i amandman 68/114 o minimalnim rezervama sirove nafte i/ili naftnih produkata • 4) Direktiva 2004/8/EC (februar 2004) o promociji ko-generacije (CHP)

  24. EC Directives (Direktive EZ ) -5) Direktiva 2023/91/EC (decembar 2002) o energetskim karakteristikama zgrada 66) Direktiva 2001/77/EC (septembar 2001) o promociji električne energije iz obnovljivih izvora na unutrašnjem trzištu električne energije 7) Direktiva 93/76/EEC (septembar 1993)o ograničavanju emisija ugljendioksida kroz povećanje energetske efikasnosti 8) Direktiva 92/75/EEC (septembar 1992) o označavanju energetske potrošnje električnih kućanskih aparata

  25. White Papers (Bijele knjige), 1990-2005 23 sektora (438 str.-A4) -     Uslovi za integraciju u unutrašnje tržište Evropske Unije zemalja centralne i istočne Evrope  -    Usklađenje legislative, standarda i prakse u 23 sektora - Sektor energije (20. Sektor):  Sigurnost snabdijevanja i skladištenja Nafta i naftni derivati    Prenos električne energije i transport gasa    Transparentnost cijena   Liberalizacija tržišta električne energije i gasa

  26. Green Papers (Zelene knjige) Zelena knjiga o sigurnosti snabdjevanja energijom (Green Paper on the Security of Energy Supply – technical document “ green Paper – Towards a European Strategyfor the Security of Energy Supply’’), 2000   Zelena knjiga o energetskoj efikasnosti ili kako učiniti više sa manje (Green Paper on Energy Efficiency or Doing More with Less), 2005

  27. Projekti energetske efikasnosti - EE (1) EE – Pravci djelovanja : a)EE na strani proizvodnje energije (smanjenje vl. potrošnje, spec. utroška toplote u TE, gubitaka u prenosu i distribuciji, optim. korišćenje postoj. objekata, distribuirana proizvodnja, kogeneracija i gasno- parni ciklus, povećanje udjela obnovljivih izvora energije) Investiciona ulaganja bitno manja od potrebnih za nove objekte b)EE na strani potrošnje energije • zgradarstvo• industrija • transport

  28. Projekti energetske efikasnosti - EE (2) c)Integralno planiranje d) Energetsko upravljanje (Energy management) e) Značaj pariteta cijena Akcije u svim podsektorima, sa najvećim efektima. Potrošnja finalne energije: EU – 25: zgradarstvo- 40%, transport – 31%, industrija –29% BiH (procj.); zgradar. - 50%; transport –25%, industrija – 25%  Mogućnost smanjenja potrošnje energije u zgradama do 80% (min. 20%), a CO2 emisije do 50% (min. 10%)

  29. Projekti energetske efikasnosti - EE (3) • Primjeri: • Hrvatska: a) zgrada EI “H. Požar”, Zagreb, smanjenje toplinskepotrošnje za 64% • b) Osijek, “Dječje jaslice” – isto, za 74% • c) Koprivnica, zgrada HEP – isto za 64% • 2)Srbija: (i) Agencija za EE (SEEA), osnovana 2002. g. • –EAR, 5 MEUR, podrška Vlade Srbije, Zakon o energ., Fond za EE, IDA –21M USD(EE u javnim zgradama), Nac. Program EE –1MEUR/god, EE u domaćinstvima –Inv. Plan Srbije 10MEUR u 2007. • Preko 50 projekata u zgradarstvu, zelene škole, emisije, treninzi • (ii) USAID/ Alliance to Save Energy do 2002. g.

  30. Projekti energetske efikasnosti - EE (4) • 3) Bugarska: Agencija za energiju, Agencija za EE + 6 regionalnih Agencija za EE, razvijene energetske mreže gradova, • - 40 pilot projekata u opštinama do 2004. i ureda za EE • - ESCO kompanije uspostavljene • Albanija –slično Bugarskoj • BIH?! (i) ASE –zgrade (obuka); vodosnabdjevanje(pilot proj.) • (ii) UNDP- Povećanje EE u zgradama BiH (EI HP i NEPAS-Norveška) – Seminar. • (iii) Energie-Cites, BISE Forumi (BiH i Sj. Bosna)Cener • (iv) “Toplane” –pilot zgrada i Studija CHP

  31. PTD Energije -POTROŠAČ Pr Tr Dis Pot DRŽAVA • L & R • - Zakoni • - Uredbe • - Odluke • - Pravilnici • - Inspekcije • - Demonopolizacija Pot PROIZVODNJA TR. / DISTR. / SNABDJEVAČ - KVALITET - KVANTITET - KONTINUITET - SIGURNOST - EPC - EE - OKOLIŠ - GARANCIJE (Ugovori) - KVALITET - KVANTITET - KONTINUITET - SIGURNOST - EPC - EE - OKOLIŠ - GARANCIJE (Ugovori) • MJERENJE • EE i ŠTEDNJA • Z. OKOLIŠA • PLAĆANJE

  32. Realizacija projekata energetske efikasnosti VLADA BiH POTROŠAČ BIZNIS OKOLINA D E E EE : - STRATEGIJA - CILJEVI - REGULATORNI OKVIR - SPECIFIČNI PROGRAMI - PROMOCIJA EE - REDUKCIJA GHG emisije E-entitet; D-distrikt; O- opština EE O O . . . . . . . O O

  33. NAJVAŽNIJE INSTITUCIJE ZA POKRETANJE I FINANCIRANJE PROJEKATA ODRŽIVOG RAZVOJA I ENERGETSKE EFIKASNOSTI U ZGRADARSTVU • Ujedinjene nacije -UN • Razvojni programi Ujedinjenih nacija – UNDP • UNDP/GEF- Global Environment Facility program • Europska komisija • Organizacija za ekonomsku kooperaciju i razvoj- OECD Internacionalna energetska agencija – IEA • Evropska banka za obnovu i razvoj -EBRD • Svjetska banka -WB

  34. Najznačajnije internacionalne i EUenergetske institucije • International Energy Agency – IEA (OECD) • Energie – Cites • European Energy Network, EnR • The European Network of Regional Agences, FEDERANE • European Green Cities Net • Organizations for the Promotion of Energy Technology, OPET – • European Environmental Agency (EEA) • Mreža evropskog ekološkog stanovanja, – EHEN

  35. International Energy Agency - IEA • Međunarodna energetska agencija • Nezavisna institucija povezana s Organizacijom za ekonomsku kooperaciju i razvitak (OECD) • Web site: www.iea.org • Pariz • 26 zemalja članica • Pristupanjem IEA Vlade zemalja članica se obavezuju na poticanje programa održivog razvoja, zaštite okoliša i očuvanja energije • IEA - International Energy AgencyEconomic Analysis Division • IEA DSM - International Energy Agency Demand-Side Management Programme

  36. International Energy Agency - IEA • Osnovni ciljevi IEA • Razviti nove i poboljšati postojeće mehanizme da se mogu prebroditi mogući problemi s isporukom nafte i naftnih derivata; • Promovirati nužnost racionalnog upravljanja energijom na globalnom planu; • Razviti sistem kontinuiranog informisanja o međunarodnom tržištu nafte; • Poboljšati sigurnost opskrbe energijom na globalnom planu razvoja alternativnih izvora energije, i povećanjem energetske efikasnosti • Pomoći u promociji i razvoju okolinskih i energetski održivih strategija, planova, programa i projekata

  37. Energie-Cités • Energetski gradovi: mreža koja okuplja 102 grada iz 20 zemalja (većina gradova 100.000 d0 200.000 stanovnika) • Sjedište : Francuska • Web site: www.energie-cites.org • 2005. završena baza podataka s opisima preko 450 projekata za područje energetike podijeljenih u 4 kategorije: • održiva urbana gradnja • energetska efikasnost • obnovljivi izvori energije • održivi transport

  38. The European Network of Regional Agences FEDERANE • Evropska mreža regionalnih agencija zaduženih za pokretanje i vođenje projekata održivog razvoja, energetske efikasnosti i zaštite okoliša; • Forum za razmjenu iskustava i informacija između evropskih regija • Djeluje kao predstavnik pojedine regije prema evropskim institucijama

  39. European Energy Network - EnR

  40. European Energy Network - EnR • Evropska energetska mreža: asocijacija Evropskih energetskih institucija • Misija: organizirano djelovanje na promociji energetske efikasnosti i obnovljivih izvora energije kao imperativa održivog razvoja Radne grupe u sklopu EnR-a 1. Central and Eastern Europe Working Group 2. Energy Efficient Appliances and Energy Star Task Force • Monitoring Tools for Energy Efficiency Working Group • Renewable Energy Working Group • Transport Working Group, web site: www.enr-network.org

  41. European Energy Network - EnR • EnR je udruženje evropskih organizacija koje se bave planiranjem, upravljanjem i revizijom nacionalnih istraživačkih, razvojnih, obrazovnih i demonstracionih programa u području obnovljivih izvora energije i energetske efikasnosti. • Cilj EnR-a je jačanje saradnje između agencija, realizacija zajedničkih programa i korištenje evropskih fondova koji potiču primjenu obnovljivih izvora energije i energetsku efikanosti. • Niko iz BiH nije je učlanjen u EnR;

  42. Internacionalni mehanizmi finansiranja projekata energetske efikasnosti u zgradama - Programi Evropske komisije • Formiranje energetske politike u okviru Evropske unije započelo 1985. godine izradom smjernica Directions on Price Transparency for Electricity and Gas and Transit Rules • Prvi programi pokrenuti početkom 90- tih: Thermie, Save, Synergy, Phare, Tacis Bitne odrednice programa Europske komisije: - integralno energetsko tržište; - optimizacija energenata u proizvodnji i potrošnji; - povećanje energetske efikasnosti u svim sektorima ljudskog djelovanja • suzbijanje nepovoljnih energetskih učinaka na okoliš • korištenje obnovljivih izvora energije

  43. SAVE (Specific Actions for Vigorous Energy Efficiency) program • pokrenut 1991. godine u cilju promocije energetske efikasnosti, • 1991- 1995. – SAVE I; 1995. – SAVE II Tri dijela SAVE programa: 1. program legislativnih mjera na području energetske efikasnosti; 2. pilot-programi na lokalnim, regionalnim i nacionalnim razinama; 3. program informativno-komunikacijskih aktivnosti. Legislativne mjere u području energetske efikasnosti u zgradarstvu : - certifikacija građevina; -kalkulacija grijanja i hlađenja temeljena na aktualnoj potrošnji; minimalni standardi energetske efikasnosti- više od 400 projekata u CORDIS bazi podataka • Trening program:Energy Management in the Housing Sector: A Multi-media training (200 000 polaznuka u brojnim zemljama)

  44. THERMIE program Program THERMIE je podijeljen u četiri glavna sektora: • Racionalno korištenje energije; • Obnovljivi izvori energije, • Kruta fosilna goriva; • Tekuća i plinska goriva. Tri podsektora sektora Racionalno korištenje energije: • građevinarstvo • industrija • saobračaj. • 1994. pokrenut JOULE-THERMIE. program razvoja nenuklearne energetike • Zaključak THERMIE programa: uspješni razvoj EU energetike nije samo u inovaciji energetskih tehnologija, već i u njihovoj uspješnoj implementaciji.

  45. URBAN ENERGY AND ENVIRONMENTAL INDICATORS • EC program o pokazateljima uticaja potrošnje energije u zgradarstvu na okoliš, pokrenut 1994. • Prate se sljedeći pokazatelji: - potrošnja energije po stanovniku; - potrošnja energije po m3 ili m2 korisne stambene površine; • najvažniji štetni uticaji potrošnje energije na okoliš. - Projekti praćenja realizirani u nekoliko gradova veličine cca 200.000 stanovnika (Rennes, Geneva, Cadiz, Bresca i Newcastle upon a Tyne) i u nekoliko manjih gradova.

  46. Energy Efficiency 21 • UN ECE projekt namijenjen zemljama u tranziciji Najvažniji ciljevi i zadaci program: • povezivanje svih zainteresiranih subjekata od poslovnih ljudi, bankara, inženjera do energetskih menadžera; • utvrđivanje mreže kompetentnih osoba u privredi i upravi; • razmjena informacija o pravnim aspektima, finansijskim potporama, tehničkim standardima i svim ostalim relevantnim faktorima; • odabir energetski efikasnih tehnologija, koje ne ugrožavaju okoliš; • provedba demonstracijskih projekata energetske efikasnosti u istočnoj i srednjoj Evropi • detaljna analiza u cilju utvrđivanja uticaja ključnih tehnologija energetske efikasnosti i upravljanja energijom na okoliš.

  47. Financiranje projekata energetske efikasnosti u zgradama kroz Programe Evropske komisije • Intelligent Energy – Europe (EIE): 4. poziv za prijavu projekata: listopad 2006. • Sustainable Energy Europe Campaign 2005.- 2008. • Competitiveness and Innovation Framework Programme (CIP) 2007. – 2013. • 6th Framework (FP6) – do kraja 2006. • 7th Framework (FP7)

  48. Intelligent Energy – Europe (EIE) • Program za poticanje energetske efikasnosti i obnovljivih izvora energije • Trajanje programa 2003- 2006. • Program je podijeljen u 4 podprograma: • 1. SAVE – povećanje energetske efikasnosti i obnovljivih izvora energije • 2. ALTENER– promocija korištenja obnovljivih izvora energije za centraliziranu i decentraliziranu proizvodnju električne i toplinske energije i njihova integracija u lokalne ekološke i energetske sisteme; • 3. STEER – podrška inicijativama za uvođenje alternativnih goriva i povećanje energetske efikasnosti u saobračaju; • 4. COOPENER –promocija energetske efikasnosti u zemljama u razvoju na globalnoj razini, prvenstveno u Africi, Aziji, Južnoj Americi i na Pacifiku

  49. Aktuelni projekti u BiH • Financial EngineeringforEnergy Efficiency Projectsin Bosnia and Herzegovina ENSI Energy Saving International AS, Norway • EE 21 - Energy Efficiency Investments for Climate Change Mitigation UN ECE-Komitet za održivu energiju

  50. BISE Proces i BiH • Participacija na 1. BISE Forumu (4 prets.) i 2.(3) • Grenoble Inicijativa, Bise Memo i Grenoble Apelwww.energie-cites.org • Bilten o EE and okolini u pripremi(CENER 21)-objavljen informativni • BISE dokum. na engleskom, neki prevedeni na lokalni jezik

More Related