ทรัพยากรสัตว์ป่า

1. ทรัพยากรสัตว์ป่า

2. สัตว์ป่า คือสัตว์ทุกชนิดไม่ว่าสัตว์บก สัตว์น้ำ สัตว์ปีก แมลง หรือแมง ซึ่งโดยสภาพตามธรรมชาติย่อมเกิดและดำรงชีวิตอยู่ในป่าหรือในน้ำ และรวมถึงไข่ของสัตว์ป่าทุกชนิด

3. พระราชบัญญัติสงวนและคุ้มครองสัตว์ป่า พ.ศ.2535 ได้มีการตราพระราชบัญญัติสงวนและคุ้มครองสัตว์ป่าขึ้นครั้งแรก เมื่อวันที่ 26 ธันวาคม 2503 รัฐบาลจึงกำหนดให้วันที่ 26 ธันวาคม ของทุกปีเป็น “วันคุ้มครองสัตว์ป่าแห่งชาติ”

4. ประเภทของสัตว์ป่า • สัตว์ป่าสงวน หมายถึง สัตว์ป่าที่หายาก 15 ชนิด ได้แก่ แมวลายหินอ่อน กูปรี ควายป่า ละองหรือละมั่ง เลียงผา เก้งหม้อ นกกระเรียน สมัน แรด กระซู่ สมเสร็จ นกแต้วแล้วท้องดำ นกเจ้าฟ้าหญิงสิรินธร กวางผา และ ปลาพะยูน

5. 1 นกเจ้าฟ้าหญิงสิรินธร อยู่ในตระกูลนกนางแอ่น พบในประเทศไทยเท่านั้น ในช่วงเดือนพฤศจิกายนถึงเดือนมีนาคม ที่บริเวณบึงบอระเพ็ด จังหวัดนครสวรรค์

6. 2

7. แรด เป็นสัตว์จำพวกมีกีบ 3 กีบ ทั้งเท้าหน้าและเท้าหลัง ตัวผู้จะมีนอยาว ตัวโตเต็มวัยสูง 1.5 – 2 เมตร น้ำหนัก 1500 - 2000 กิโลกรัม ตั้งท้องนาน 16 เดือนตกลูกครั้งละ 1 ตัว ปัจจุบันเกือบสูญพันธ์ อาจหลงเหลืออยู่บนเทือกเขาตะนาวศรี ระหว่างจังหวัดระนอง พังงา และสุราษฎร์ธานี

8. 3

9. กระซู่ เป็นสัตว์จำพวกเดียวกับแรด แต่มีขนาดเล็กกว่าแรด ตัวโตเต็มวัยสูง 1 – 1.5 เมตร น้ำหนักตัวประมาณ 1000 กิโลกรัม ตั้งท้องนาน 8 เดือน ปัจจุบันเหลือน้อยมาก ในประเทศไทยพบแต่เพียงรอยเท้า รอยปลัก และมูลเท่านั้น มีถิ่นที่อินเดีย พม่า และบังคลาเทศ เป็นสัตว์ที่ออกหากินตอนกลางคืนป่าทึบ และป่าพรุ

10. 4

11. สมัน เป็นสัตว์จำพวกเดียวกับกวาง มีเขาสวยงามที่สุดในโลก ชอบอยู่รวมกันเป็นฝูง สมันเป็นสัตว์ที่พบในประเทศไทย ปัจจุบันสูญพันธ์แล้ว และพระราชบัญญัติคุ้มครองสัตว์ป่าพ.ศ.2535 มีวัตถุประสงค์ที่จะควบคุมซากไม่ให้มีการเคลื่อนย้ายไปนอกราชอาณาจักร

12. 5 ละอง หรือ ละมั่ง

13. ละอง หรือ ละมั่ง เป็นสัตว์จำพวกเดียวกับกวาง ตัวโตเต็มวัยสูง 1 – 1.5 เมตร น้ำหนัก 100 - 500 กิโลกรัม ตั้งท้องนาน 8 เดือน พบที่เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า ห้วยขาแข้ง จังหวัดอุทัยธานี

14. 6

15. เลียงผา หรือ โครำ เป็นสัตว์จำพวกเดียวกับแพะ ตัวโตเต็มวัยสูงประมาณ 1 – 1.5 เมตร น้ำหนัก 200- 500 กิโลกรัม ชอบหากินตอนเช้ามืด และตอนเย็น ผู้ล่าต้องการเขา กระดูก และน้ำมัน ชอบอาศัยอยู่บริเวณภูเขาสูง พบทุกภาคของประเทศ ปัจจุบันเหลือน้อยมาก

16. 7

17. กวางผา เป็นสัตว์จำพวกเดียวกับแพะ ตัวโตเต็มวัยสูงประมาณ 30-50 เซนติเมตร น้ำหนัก 25-40 กิโลกรัม ออกลูกครั้งละ 1 – 2 ตัว พบมากตามภาคเหนือของประเทศไทย

18. 8

19. ควายป่า ตัวโตเต็มวัยสูงประมาณ 1.8 - 2 เมตร น้ำหนักตัว 1000 – 1500 กิโลกรัม ตั้งท้องนาน 15 เดือน เป็นสัตว์ใกล้จะสูญพันธ์ พบที่พันธุ์สัตว์ป่า ห้วยขาแข้ง จังหวัดอุทัยธานี

20. 9

21. เก้งหม้อ เป็นสัตว์จำพวกเก้ง ตัวโตเต็มวัย หนักประมาณ 25 – 30 กิโลกรัม ออกหากินเวลากลางวัน ตั้งท้องนาน 6 เดือน ชอบอาศัยตามป่าดงดิบพบในภาคใต้ ตั้งแต่เทือกเขาตะนาวศรีจนถึงเทือกเขาภูเก็ต เป็นสัตว์ใกล้จะสูญพันธุ์

22. 10

23. แมวลายหินอ่อน เป็นแมวป่าชนิดหนึ่งลำตัวลายคล้ายลายหินอ่อน ชอบอาศัยบนต้นไม้ ออกหากินในเวลากลางคืน เป็นสัตว์ที่หายาก พบในภาคใต้ของประเทศไทย และบนเทือกเขาตะนาวศรี

24. 11

25. นกกะเรียน เป็นนกขนาดใหญ่ สูงประมาณ 150 เซนติเมตรเป็นนกที่ชอบอาศัยกันเป็นคู่ ๆ เป็นนกที่ขยายพันธุ์ได้น้อยการขยายพันธ์ใช้เวลาเกือบ 3 ปี

26. 12

27. นกแต้วแล้วท้องดำ เป็นนกที่มีลำตัวยาวประมาณ 20 เซนติเมตร หัวมีสีดำ ท้องสีดำ จัดเป็นนกที่สวยงาม และหายาก

28. 13 ปลาพะยูน

29. ปลาพะยูน เป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม มีลักษณะภายในคล้ายช้าง ริมฝีปากบนคล้ายจมูกหมู ตัวโตเต็มวัยหนักประมาณ 300 กิโลกรัม ตั้งท้องนาน 1 ปี ออกลูกครั้งละ 1 ตัว พบที่เกาะลิบง จังหวัดตรัง ปลาพะยูนเป็นปลาที่ชอบหากินเป็นฝูงใหญ่ เพาะพันธุ์ได้ช้า ปลาพะยูนจะถูกล่าเอาเนื้อเป็นอาหาร และเอาน้ำมันเป็นเชื้อเพลิง การเปลี่ยนแปลงของระบบนิเวศ ทำให้แหล่งอาหารลดลง เป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้ใกล้จะสูญพันธุ์

30. 14 กูปรี หรือ โคไพร

31. กูปรี หรือ โคไพร เป็นสัตว์ตระกูลเดียวกับกระทิงและวัวแดง น้ำหนักตัว 500 – 1000 กิโลกรัม ตั้งท้องนาน 9 เดือน เป็นสัตว์ที่ชอบอยู่รวมกันเป็นฝูง นิสัยปราดเปรียว หากินตามป่าโปร่งที่มีทุ่งหญ้าสลับป่าเต็งรัง และป่าเบญพรรณ กูปรีเป็นสัตว์หายาก และใกล้จะสูญพันธุ์ เป็นสัตว์ที่มีถิ่นกำเนิดในประเทศเวียดนาม กัมพูชา ลาว และประเทศไทย

32. สมเสร็จ 15 สมเสร็จ เป็นสัตว์มีประสาทสัมผัสกลิ่นและเสียงดีมาก ชอบหากินในเวลากลางคืน ตัวโตเต็มวัยหนัก 200-300 กิโลกรัม พบในภาคใต้ของไทยและเทือกเขาตะนาวศรี

33. สัตว์ป่าคุ้มครอง หมายถึง สัตว์ป่าตามกฎกระทรวงกำหนดเป็นสัตว์ป่าคุ้มครอง โดยไม่แบ่งแยกเป็นสัตว์ป่าคุ้มครองประเภทที่ 1 และประเภทที่ 2 แบ่งออกเป็น 7 ประเภท คือ 1. สัตว์ป่าเลี้ยงลูกด้วยนม 2. สัตว์ป่าจำพวกนก 3. สัตว์ป่าจำพวกเลื้อยคลาน

34. 4. สัตว์ป่าจำพวกครึ่งบกครึ่งน้ำ 5. สัตว์ป่าประเภทปลา 6. สัตว์ป่าจำพวกแมลง 7. สัตว์ป่าจำพวกไม่มีกระดูกสันหลัง *** ทั้งสัตว์ป่าสงวน และสัตว์ป่าคุ้มครอง ห้ามผู้ใดล่า หรือค้า หรือนำเข้า – ส่งออก เว้นแต่เป็นสัตว์คุ้มครองที่ได้รับการยกเว้นตามระเบียบทางราชการ เช่น เพื่อการสำรวจเพื่อการศึกษา หรือวิจัย

35. ประโยชน์และความสำคัญของสัตว์ป่าประโยชน์และความสำคัญของสัตว์ป่า มนุษย์ในสมัยโบราณใช้สัตว์ป่า หรือซากสัตว์ป่า เช่น หนังสัตว์มาทำรองเท้า กระเป๋า เข็มขัด นอกจากนี้ เนื้อของสัตว์ป่า มาทำเป็นอาหาร ยารักษาโรค และ เครื่องนุ่งห่ม เครื่องตกแต่งบ้าน ปัจจุบันเราใช้ประโยชน์ของสัตว์ป่าในด้านต่าง ๆ ดังนี้

36. 1. คุณค่าของสัตว์ป่าต่อทรัพยากรธรรมชาติอื่น ๆ เช่น ** สัตว์ป่าช่วยทำลายศัตรูป่าไม้ เช่น นกกิน แมลงที่มาทำลายใบไม้ ** สัตว์ป่าช่วยผสมเกสรดอกไม้ ** สัตว์ป่าช่วยในการกระจายเมล็ดพันธุ์ ** สัตว์ป่าช่วยทำให้ดินอุดมสมบูรณ์ยิ่งขึ้น เพราะมูลของสัตว์เกือบทุกชนิดใช้เป็นปุ๋ยให้กับดิน

37. 2. รักษาความสมดุลของระบบนิเวศ 3. ช่วยในการศึกษาด้านวิชาการ 4. ด้านนันทนาการ 5. ด้านเศรษฐกิจ เช่น หนังทำเข็มขัด กระเป๋า ** สัตว์ป่ามีประโยชน์ต่อมนุษย์ทางอ้อม คือสัตว์ป่าทำให้ต้นไม้เจริญเติบโต มูลของสัตว์ป่าเป็นอาหารของต้นไม้ สัตว์ป่าช่วยให้พืชพันธุ์ต่าง ๆ ได้มีการผสมพันธุ์กัน

38. สาเหตุที่ทำให้สัตว์ป่าสูญพันธุ์สาเหตุที่ทำให้สัตว์ป่าสูญพันธุ์

39. 1. การลดน้อยลง หรือการสูญพันธุ์ไปโดยธรรมชาติ สัตว์ป่าหลายชนิดไม่สามารถปรับตัวให้เข้ากับ สภาพแวดล้อมได้ 2. การลดน้อยลง หรือการสูญพันธุ์ไปโดยการล่า 3. การลดลง หรือการสูญพันธุ์ จากการทำลายแหล่ง ที่อยู่อาศัย

40. 4. การลดลงหรือการสูญพันธุ์เนื่องจากสารพิษ 5. การลดลงหรือการสูญพันธุ์เนื่องจากนำสัตว์อื่น มาทดแทน เนื่องจากอาจทำให้สัตว์เลี้ยงไปแย่ง อาหาร หรือทำให้เกิดโรคระบาดได้

41. การลดลงหรือการสูญพันธุ์เนื่องจากการใช้ ประโยชน์อาหารของสัตว์ป่าเองอย่างจำกัดเช่น หมีแพนด้าที่กินเฉพาะใบไผ่ เมื่อป่าถูกทำลายลงทำให้หมีไม่มีอาหารกิน และสูญพันธุ์ได้

42. 7. ถูกจับไปทดลองหรือไปเลี้ยง 8. ขาดคู่ผสมพันธุ์ 9. การผสมพันธุ์ในเครือญาติ ทำให้ลูกหลานที่เกิด มาใหม่ไม่แข็งแรง ไม่มีภูมิคุ้มกันโรค และ เสียชีวิตในที่สุด 10. มลภาวะ สภาพของน้ำ และอากาศที่เสีย ทำ ให้สัตว์ปรับตัว หรือสร้างความต้านทานไม่ได้

43. การอนุรักษ์และการจัดการสัตว์ป่าการอนุรักษ์และการจัดการสัตว์ป่า 1. การอนุรักษ์พื้นที่ 2. การป้องกันและปราบปราม 3. ควบคุมสิ่งทำลายสัตว์ป่า 4. ควบคุมสิ่งแวดล้อม 5. ดำเนินการด้านวิชาการเพื่อเพิ่มปริมาณของสัตว์ป่า 6. การจัดการอาหารเสริมให้สัตว์ป่าในยามที่ขาดอาหาร 7. การประชาสัมพันธ์ ให้ช่วยกันรักษาสัตว์ป่า

44. พระราชบัญญัติสงวนและคุ้มครองสัตว์ป่าพ.ศ. 2535 1. ผู้ใดครอบครอง หรือค้า สัตว์ป่าสงวน สัตว์ป่าคุ้มครองหรือซากของสัตว์ป่าสงวน ซากของสัตว์ป่าคุ้มครองหรือผลิตภัณฑ์ที่ทำจากของสัตว์ป่าดังกล่าว จะต้องระวางโทษจำคุกไม่เกินสี่ปี หรือปรับไม่เกินสี่หมื่นบาทหรือทั้งจำทั้งปรับ

45. 2. ผู้ใดล่าสัตว์ป่าไม่ว่าจะเป็นสัตว์ป่าสงวนหรือสัตว์ป่าคุ้มครอง หรือเก็บหรือทำลายรังของสัตว์ป่าในบริเวณวัด หรือในสถานที่ที่จัดไว้ จะต้องระวางโทษจำคุกไม่เกินหนึ่งปีหรือปรับไม่เกิน ห้าหมื่นบาทหรือทั้งจำทั้งปรับ

46. 3. ในเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่า ห้ามมิให้ผู้ใดครอบครองที่ดินหรือ ตัด โค่น เผา ทำลายต้นไม้ หรือเปลี่ยนแปลงทางน้ำ หรือทำให้น้ำในลำน้ำ ลำห้วย หนอง บึง ท่วมท้น เหือดแห้ง เป็นพิษ หรือเป็นอันตรายจากสัตว์ป่า ผู้ใดฝ่าฝืนต้องระวางโทษจำคุกไม่เกินเจ็ดปี หรือปรับไม่เกินหนึ่งแสนบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ

47. 4. ผู้ใดซ่อนเร้น ช่วยจำหน่าย ช่วยพาเอาไปเสีย ซื้อ รับจำนำหรือรับไว้โดยประการใดซึ่งสัตว์ป่าหรือซากของสัตว์ป่า อันได้มาโดยการกระทำความผิดตามพระราชบัญญัตินี้ ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกินหนึ่งปี หรือปรับไม่เกินหนึ่งหมื่นบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ5. ผู้ที่มีสัตว์ป่าสงวน สัตว์ป่าคุ้มครอง ซากของสตว์ป่าสงวน ซากของสัตว์ป่าคุ้มครองอยู่ในความครอบครองอยู่แล้ว ก่อนที่พระราชบัญญัติบังคับใช้ ให้แจ้งต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ภายใน90 วัน นับแต่พระราชบัญญัตินี้บังคับใช้

48. แบบฝึกหัด • จงตอบคำถามต่อไปนี้ให้ถูกต้อง • 1. สัตว์ป่า หมายถึง . 2. วันคุ้มครองสัตว์ป่าแห่งชาติคือวันที่เท่าใด 3. อะไรบ้างที่เป็นสาเหตุทำให้สัตว์ป่าสูญพันธ์ 4. สัตว์ป่าส่วนใหญ่พบอยู่ในบริเวณสถานที่ใดของ ประเทศไทย

49. 5. สัตว์ชนิดใดที่มีเขาสวยที่สุดในโลก 6. บึงบอระเพ็ด อยู่จังหวัดใด 7. ห้วยขาแข้ง อยู่จังหวัดใด 8. สัตว์ชนิดใดที่ผู้ล่าต้องการ เขา กระดูก 9. สัตว์ชนิดใดที่ชอบออกหากินตอนเช้ามืดและตอนเย็น

50. แบบฝึกหัด จงตอบคำถามต่อไปนี้ให้ถูกต้อง 1. ผู้ใดค้าหรือครอบครอง สัตว์ป่าสงวน สัตว์ป่า คุ้มครอง หรือซากสัตว์ป่าสงวน ซากสัตว์ป่า คุ้มครอง จะต้องถูกระวางโทษอย่างไร 2. ผู้ใดล่าสัตว์ป่า ไม่ว่าจะเป็นสัตว์ป่าสงวน สัตว์ป่า คุ้มครอง หรือทำอันตรายแก่รังของสัตว์ป่า ในเขต รักษาพันธุ์สตว์ป่า ต้องระวางโทษอย่างไร