1 / 41

De smaak van cultuur

De smaak van cultuur. Vlaamse leefstijlen en hun culturele voorkeuren. Opzet?. Sociologisch onderzoek is moeilijk hanteerbaar voor praktisch gebruik door cultuursector en cultuurbeleid > vertaalslag nodig naar cultuurmarketing en cultuurbeleid

cade
Download Presentation

De smaak van cultuur

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. De smaak van cultuur Vlaamse leefstijlen en hun culturele voorkeuren

  2. Opzet? • Sociologisch onderzoek is moeilijk hanteerbaar voor praktisch gebruik door cultuursector en cultuurbeleid > vertaalslag nodig naar cultuurmarketing en cultuurbeleid • UGent, Steunpunt Cultuur, Jeugd en Sport (thema Cultuur), CultuurNet Vlaanderen en departement Cultuur, Jeugd, Sport en Media investeren samen in werkboekje • Op basis van onderzoek “Over smaken, voorkeuren en participatie: een sociologische analyse van de Vlaamse leefstijlruimte” (proefschrift Maya Caen, 2009 – promotor John Lievens) • Vandaag: eerste voorstelling resultaten, nog tentatief, vooral poging om het bevattelijk te maken, voorstellingswijze kan nog veranderen in publicatie

  3. Toelichting onderzoek “Over smaken, voorkeuren en participatie” • Doel • Beschrijving Vlaamse leefstijlruimte • Maatschappelijke breuklijnen blootleggen via leefstijlverschillen • Data: cultuur- en vrijetijdsparticipatie bij representatieve toevalssteekproef Vlaamse bevolking - ‘Cultuurparticipatie in Vlaanderen. 2003-2004’ (2849 resp., 14-85 jaar, Steunpunt Re-Creatief Vlaanderen) • Verband leefstijlen en negen indicatoren van sociaal, economisch en cultureel kapitaal • Niet deterministisch maar probabilistisch (patronen, samenhang indicatoren, geen ‘hokjesdenken’)

  4. Toelichting onderzoek “Over smaken, voorkeuren en participatie” • Vernieuwend • Niet alleen voor Vlaanderen maar ook binnen bestaand wetenschappelijk en meer populair leefstijlonderzoek • Steunend op zeer rijke dataset en representatief voor Vlaanderen • Methodologie: brede blik maar ook zeer scherpe focus mogelijk • Vrijetijdsparticipatie binnen en buiten culturele domeinen • Ook attitudinale leefstijlaspecten: voorkeuren, verwachtingen, drempels, motieven,…

  5. Leefstijlen volgens hun cultuurparticipatiegraad De veelproever16% De fijnproever 10% Geëngageerd 26% Geïnteresseerd 55% De actiezoeker 24% De ontspanningszoeker 13% De huismus 12% De thuisgenieter 6% Niet geïnteresseerd 20% De TV-kijker 20%

  6. De veelproever 16% Op het menu: “tapas” Op de iPod of de CD-speler: “van Nick Drake over John Cage tot Miles Davis” Alles proeven en experimenteren

  7. De veelproever

  8. De veelproever • Cultureel gedrag • Brede smaak, populair en artistiek: interesse in pop/rock en klassieke muziek, tentoonstellingen, theater en festivals, blockbuster- en arthouse films in de cinema (niet thuis) • Doet alles tegelijk: cultuur, sport, reizen, lezen, café, restaurant, shoppen, wandelen, uitgaan… • Reizen: cultuur of avontuur, niet voor rust • Vaak actief met amateurkunst: muziek, beeldende kunst, toneel • Vaak lid van een of meer verenigingen: amateurkunst, sport, jeugd, natuur, derde wereld… • Interesse in andere (eet)culturen • Excuus voor niet-deelname: amper van toepassing, tenzij te veel om uit te kiezen

  9. De veelproever • Waarden: staat met twee voeten in de maatschappij, grote maatschappelijke betrokkenheid • Socio-demografische kenmerken • Cultureel actieve ouders • Meer uit jongste groepen: 14-35 jaar • Vaker hoger opgeleid • Wonen vaker in een stad • Eerder groot besteedbaar budget • Grotere omvang sociaal (vrijetijds)netwerk: gemiddeld 8 à 9 personen, t.o.v. 7 bij gemiddelde Vlaming • Mediagebruik: minder TV dan gemiddeld, dagelijks internet

  10. De fijnproever 10% • Gerichte interesse in “kwaliteit” Op het menu: “Rogvleugel op een bedje van kastanjetapenade met een espuma van kappertjes” Op de iPod of CD-speler: “Debussy en Elvis Costello”

  11. De fijnproever

  12. De fijnproever • Cultureel gedrag • Brede interesse in klassieke “kunsten”: kunstmusea, theater, klassieke muziek (weinig pop/rock) • Arthouse films (weinig blockbusters of actiefilms), veel lezen • Soms rommelmarkten, pretparken, dierentuin • Sporten en wandelen (gezondheid), nauwelijks sportwedstrijden of fuiven / discotheken • Reizen: cultuur, weinig avontuur of platte rust • Vaak zelf actief met muziek, beeldende kunsten of toneel • Vaak lid van een of meer verenigingen: cultuurfondsen (Davidsfonds…), “vrienden van” opera…, hobby, amateurkunst, goed doel, natuur/dieren, oudervereniging, buurt- en wijkcomité • Excuus voor niet-deelname: amper van toepassing

  13. De fijnproever • Waarden: staat met twee voeten in de maatschappij, grote maatschappelijke betrokkenheid • Socio-demografische kenmerken • Cultureel actieve ouders • Vaker uit middelste leeftijdsgroepen: 35-65 jaar • Wonen vaker in de stad • Groter besteedbaar budget • Groter sociaal (vrijetijds)netwerk • Mediagebruik: beperkte en bewuste TV-kijkers (Canvas), frequent internetgebruik

  14. De actiezoeker 24% De fun, de hits, de kicks Op het menu: “hamburger met frietjes” Op de iPod of radio: “Stromae en DizzeeRascal”

  15. De actiezoeker

  16. De actiezoeker • Cultureel gedrag • Mainstream: pop- en rockconcerten en festivals (weinig klassiek, of Vlaams, soms wereldmuziek), brede interesse in blockbuster-cinema • Vaak op café, uitgaan, sport (competitie, sociaal) en shoppen, pretparken, reizen (avontuur) • Weinig interesse in beeldende kunst of theater, niet of weinig lezen • Weinig interesse in creatieve hobby’s, soms fotografie • Soms lid van vereniging: vooral sport-, jeugd-, jongeren- of caféverenigingen • Excuus voor niet-deelname: het aanbod spreekt niet aan (vooral voor podium en tentoonstellingen)

  17. De actiezoeker • Waarden: individualistisch ingesteld • Socio-demografische kenmerken • Vaker uit jongste groepen: 14-34 jaar • Groter aandeel mannen • Vaker alleenstaand of samenwonend, geen kinderen • Vaker gemiddeld opleidingsniveau (middelbaar) • Gemiddeld tot groter besteedbaar budget • Groter sociaal (vrijetijds)netwerk • Mediagebruik: commercieel TV-kijken (type VT4, 2BE), dagelijks internet

  18. De ontspanningszoeker 13% Samen gezellig op stap Op het menu: “Thaise lamscurry” Op de iPod of CD-speler: “The Beatles, Zap Mama en Willem Vermandere”

  19. De ontspanningszoeker

  20. De ontspanningszoeker • Cultureel gedrag • Vooral concerten en musicals (kleinkunst, pop/rock, Vlaams, minder klassiek, weinig festivals) , kunstgalerijen, met de kinderen op stap (circus, toneel…), stadsfestivals en rommelmarkten • Shoppen, restaurantbezoek, regelmatig tripjes, reizen (cultuur en avontuur) wandelen, af en toe sporten (gezondheid, sociaal) • Weinig lezen, film bijna uitsluitend thuis • Vaak actief met niet-artistieke hobby: bloemschikken, textiel… • Vaker dan gemiddeld lid van een vereniging: vooral sport, daarnaast doelgroepenverenigingen (vrouwen, gehandicapten,…), buurt- en wijkcomité, oudervereniging • Interesse in andere (eet)culturen • Excuus voor niet-deelname: tijd, praktisch (geschikte informatie, bereikbaarheid…)

  21. De ontspanningszoeker • Waarden: gericht op gezin en buurt, solidair, gemeenschapszin • Socio-demografische kenmerken • Vaker uit middelste leeftijdsgroepen: 34-54 jaar • Groter aandeel vrouwen • Vaker met thuiswonende kinderen • Vaker met gemiddeld opleidingsniveau (middelbaar) • Eerder gemiddeld besteedbaar budget • Sociaal (vrijetijds)netwerk van gemiddelde omvang (7 personen) • Mediagebruik: weinig TV, geen eenduidig mediagebruik

  22. De HUISMUS 12% Gezellig thuis bezig zijn Op het menu: “Asperges op Vlaamse wijze” Op de radio of in de CD-speler: “André Rieux, Johann Strauss”

  23. De HUISMUS

  24. DE HUISMUS • Cultureel gedrag • Zeer weinig participatie buitenshuis, en niet binnen de kunsten • Interesse voor Vlaamse muziek, operette en romantische of historische film • Creatieve hobby’s en doe-het-zelf, minder vaak binnen amateurkunsten • Rommelmarkten en brocante • Minder lezen, film alleen thuis • Af en toe reizen (lange reizen binnen Europa, op zoek naar rust) • Weinig sport, shoppen, restaurant of andere activiteiten • Minder vaak dan gemiddeld lid van een vereniging, indien wel: hobbyclub, senioren-, gehandicapten-, vrouwen- of andere doelgroepverenigingen • Excuus voor niet-deelname: tijd, praktische drempels

  25. De HUISMUS • Waarden: minder sociaal verankerd, meer thuis- en familiegericht, vinden het goed dat er allerlei zaken bestaan maar maken er weinig gebruik van • Socio-demografische kenmerken • Groter aandeel vrouwen • Vaker uit middelste leeftijdsgroepen (35-54) en ouder • Vaker alleenstaand, zonder kinderen of ze zijn het huis uit • Groter aandeel lager opgeleiden • Eerder klein besteedbaar budget • Eerder klein sociaal (vrijetijds)netwerk • Mediagebruik: frequent TV, geen uitgesproken zendervoorkeur, meestal geen internet behalve een kleine groep

  26. De thuisgenieter 6% Thuis genieten van mijn favorieten Op het menu: “biefstuk met champignonsaus” Op de radio of CD-speler: “Bart Peeters, Mozart, Vivaldi”

  27. De thuisgenieter

  28. De thuisgenieter • Cultureel gedrag • Thuisparticipatie: interesse in kunst en cultuur, voornamelijk in muziek (klassiek, operette, folk maar ook Vlaams), heel incidenteel een klassiek concert • Interesse voor klassieke beeldende kunsten • Minder lezen, nauwelijks of niet reizen of andere activiteiten buitenshuis (met uitzondering van wandelen in natuur) • Soms zelf actief in niet-artistieke hobby zoals bloemschikken of textielbewerking, gemiddeld actief in artistieke hobby’s • Minder vaak dan gemiddeld lid van een vereniging, indien wel: specifieke doelgroepen (senioren, vrouwen…) • Weinig of geen interesse in andere (eet)culturen • Drempel/reden voor niet-deelname: tijd, praktisch (bereikbaarheid …), en/of “Ik blijf liever thuis”

  29. De thuisgenieter • Waarden: meer gedesoriënteerd en geïsoleerd, gericht op het gezin/de eigen leefwereld • Socio-demografische kenmerken • Groter aandeel vrouwen • Vaker ouder: 65-84 jaar, meestal gepensioneerd • Alleenstaand of met partner, zonder kinderen of ze zijn het huis uit • Vaker lager opgeleid • Gemiddeld tot kleiner besteedbaar budget • Klein sociaal (vrijetijds)netwerk • Mediagebruik: frequente TV-kijkers met voorkeur voor Canvas of Eén (geen commerciële zenders), nauwelijks internetgebruik

  30. De TV-kijker 20% Thuis TV of op café Op het menu: “Pizza Hawaï” Op de radio: “alles wat toevallig passeert”

  31. De TV-kijker

  32. De TV-kijker • Cultureel gedrag • Geen of amper participatie buitenshuis • Weinig of niet reizen, film(kijken) en lezen • Escapistische films op tv, tv-kijken • Een deel gaat zeer vaak op café, een deel nooit • Weinig of niet zelf actief met hobby of amateurkunst • Minder vaak dan gemiddeld lid van een vereniging, indien wel: vrouwen-, gepensioneerden-, sport- of cafévereniging • Weinig of geen interesse in andere (eet)culturen • Excuus voor niet-deelname: “Het interesseert me gewoon niet” of “Ik blijf liever thuis” (géén praktische drempels)

  33. De TV-kijker • Waarden: meer gedesoriënteerd en geïsoleerd , op zichzelf gericht • Socio-demografische kenmerken • Vaker uit middelste leeftijdsgroepen (35-54) of ouder • Alleenstaand of met partner, vaak zonder kinderen of ze zijn het huis uit • Groter aandeel lager opgeleiden • Vaker gepensioneerd of anderszins niet-werkend • Laag besteedbaar budget • Klein sociaal (vrijetijds)netwerk • Mediagebruik: (zeer) frequente TV-kijkers, vooral vtm of geen uitgesproken voorkeur, weinig of geen internet

  34. Geslachtsverdeling per profiel

  35. Leeftijdsverdeling per profiel

  36. Opleidingsniveau per profiel

  37. Profielverdeling per leeftijdsgroep

  38. Profielverdeling per opleidingsniveau

  39. Werkboekje? • Hoe dit model gebruiken als organisator, als gemeente, als doelgroepspeler… • De volledige bevolking stimuleren om te participeren • Specifieke doelgroepen bereiken • Beter rekening houden met je (potentieel) publiek • Andere profielen bereiken dan je huidige publiek • Gedetailleerde beschrijving per profiel: wie zijn ze, wat doen ze in hun vrije tijd en hoe kijken ze naar cultuur? • Do’s en don’ts per profiel • Door wie: UGent, Steunpunt Cultuur, Jeugd en Sport (thema Cultuur), CultuurNet Vlaanderen en Departement Cultuur, Jeugd, Sport en Media • Wanneer: voorjaar 2011

  40. Contact Maya Caen: maya.caen@ugent.be John Lievens: john.livens@ugent.be

More Related