ประสบการณ์เด่น ชุดพัฒนาสัมพันธ์มวลชน (ชพส.)

1. ประสบการณ์เด่นชุดพัฒนาสัมพันธ์มวลชน (ชพส.) ร้อยเอก พีระพล ประภาสโนบล ประธานกลุ่ม ร้อยเอก ณัฐ เหมือนบุดดี เลขานุการ ร้อยเอก ประกอบ มั่นอ้น ผู้นำเสนอ

2. กรอบกิจกรรมหลัก ชุดพัฒนาสัมพันธ์มวลชน (ชพส.) ๑.การเตรียมหมู่บ้าน/ชุมชน ANALYSIS ๒.การแก้ปัญหาของชุมชนโดยสันติวิธี PLANNING ๓.การพัฒนาเสริมความมั่นคง MATCHING & PEOPLE UPRIZING ๔.การติดตามประเมินผล MONITOR & EVALUATION

3. รายชื่อพื้นที่เป้าหมายประสบการณ์เด่นรายชื่อพื้นที่เป้าหมายประสบการณ์เด่น ชพส.1101หมู่ที่ 8 น้อยพัฒนา ตำบลทับเสด็จ อำเภอตาพระยา จังหวัดสระแก้ว ชพส.1105 หมู่ที่ 7 บ้านหนองปรือ ตำบลผ่านศึก อำเภออรัญประเทศ จังหวัดสระแก้ว ชพส.1201 ตำบลหนองลู อำเภอสังขละบุรี จังหวัดกาญจนบุรี ชพส.1205 ตำบลบ้านคา อำเภอบ้านคา จังหวัดราชบุรี ชพส.1301หมู่ที่ 5 เตาถ่าน ตำบลทุ่งขนาน อำเภอสอยดาว จังหวัดจันทบุรี ชพส.1305หมู่ที่ 7 บ้านคลองขัด ตำบลท่ากุ่ม อำเภอเมือง จังหวัดตราด ชพส.2112 ตำบลนากั้ง อำเภอปากคาด จังหวัดหนองคาย ชพส.2118 ตำบลดงขวาง อำเภอเมือง จังหวัดนครพนม ชพส.2204 ตำบลเขมราฐ อำเภอเขมราฐ จังหวัดอุบลราชธานี ชพส.2211ตำบลคำเขื่อนแก้ว อำเภอสิรินธร จังหวัดอุบลราชธานี

4. รายชื่อพื้นที่เป้าหมายประสบการณ์เด่น(ต่อ)รายชื่อพื้นที่เป้าหมายประสบการณ์เด่น(ต่อ) ชพส.3104ตำบลแม่สอด อำเภอแม่สอด จังหวัดตาก ชพส.3114ตำบลแม่ฮี้ อำเภอปาย จังหวัดแม่ฮ่องสอน ชพส.3206ตำบลป่าตึงอำเภอแม่จันจังหวัดเชียงราย ชพส.3213ตำบลตับเต่าอำเภอเทิงจังหวัดเชียงราย ชพส.4101หมู่ที่1บ้านบางแก้วน้อยตำบลบางแก้วอำเภอละมุดจังหวัดระนอง ชพส.4105หมู่ที่5บ้านฝ่ายท่าตำบลนาคาอำเภอสุขสำราญจังหวัดระนอง รพศ.513 หมู่ที่ 1 บ้านเลาวู ตำบลเมืองแหง อำเภอเวียงแหง จังหวัดเชียงใหม่ รพศ.516 ตำบลท่าตอน อำเภอแม่อาย จังหวัดเชียงใหม่

5. ๑. การเตรียมหมู่บ้าน/ชุมชน(ANALYSIS) • ๑.๑ การกำหนดพื้นที่เป้าหมาย โดย - กองกำลัง/กองร้อย/ส่วนแยก กำหนด - ชุดพัฒนาสัมพันธ์มวลชน กำหนด - กองกำลัง/กองร้อย/ส่วนแยก และชุดพัฒนาสัมพันธ์มวลชน ร่วมกันกำหนด ๑.๒ การสำรวจข้อมูล/สืบสภาพ - การประชุมพบปะผู้นำกลุ่มต่างๆ ๑.๓ การเปิดประชุมแบบมีส่วนร่วม -

6. ๒.การแก้ไขปัญหาของชุมชนโดยสันติวิธี (PLANNING) • ๒.๑ การนำเสนอวิกฤติปัญหาเข้าสู่แนวทางการแก้ไขปัญหา

7. ๓.การเสริมสร้างความมั่นคง MATCHING & PEOPLE UPRIZING • ๓.๑ ปจว/ปชส. • การออกเสียงตามสาย แต่จะได้ภาพรวม ไม่ค่อยได้ผลเท่าที่ควร • การวิเคราะห์ MET3 • การพบปะโดยตรง (ป้องกันการผิดพลาด) โดยเลือกกลุ่มคนดีก่อน กลุ่มคนไม่ดีใช้การพูดที่รุนแรง • เข้าพบปะกับนักค้าและผู้สนับสนุน เพื่อให้หยุดพฤติการณ์ เน้นผู้สนับสนุน • การเยี่ยมเยียนชาวบ้านลงในครัวเรือนเพื่อรับรู้สภาพปัญหาโดยตรง และจะได้ข้อมูลที่ค่อนข้างตรงและถูกต้อง เช่น การเขียนจดหมายน้อย • การคัดแยกบุคคลออกเป็น ๓ กลุ่ม สีขาว สีเทา สีดำ(ต้องเข้าไปที่มีอิทธิพลสูงสุด ใช้การยุให้แตกแยกกัน) • ใช้การป้องปราม เช่น การนำรถยนต์ราชการไปจอดไว้หน้าบ้าน • การทำ ปจว./ปชส จะทำพร้อมกันทั้ง ผู้ค้า/ผู้เสพ/ผู้สนับสนุน แหล่งมั่วสุมต่างๆ • การเตรียมสถานการณ์ให้พร้อมอยู่เสมอ และต้องเฝ้าระวังตลอดเวลา • การทำพันธะสัญญากับกลุ่มต่างๆโดยให้ทุกกลุ่มเข้ามาทำสัญญาต่อกัน • การเรียกเข้ามาเพื่อเข้าร่วมโครงการทำความดีเพื่อถวายในหลวง และหลังจากนั้นเข้าไปพบปะโดยตรงตัวต่อตัว

8. ๓.การเสริมสร้างความมั่นคง MATCHING & PEOPLE UPRIZING • ๓.๒ การจัดตั้งกองทุนยาเสพติดชุมชน นำไปสู่กองทุนแม่ของแผ่นดิน - การสร้างความรู้เรื่องกองทุนยาเสพติดให้กับประชาชน เช่น ตระหนัก ระดมทุน กลไกเบิกจ่าย วิธีการดำเนินงานของกองทุน วัตถุประสงค์ ข้อจำกัด วิธีการใช้จ่ายเงินทุน เงื่อนไขมี ๑๖ เงื่อนไข • การขอความเห็นจากชาวบ้าน เพื่อระดมทุนป้องกันยาเสพติด เช่น จะต้องจัดตั้งกองทุนยาเสพติด • เสนอขอรับพระราชทานกองทุนแม่ของแผ่นดิน แล้วระดมทุน เช่น การแลกเงินขวัญถุง การขายเสื้อ การทอดผ้าป่า • การเสนอรายชื่อกองทุนแม่ของแผ่นดินไม่ผ่านการตรวจสอบ ส่งผลให้กองทุนไม่มีการระดมทุนและไม่ทราบวัตถุประสงค์หรือการขยายกองทุน กรอบการใช้จ่ายเงินกองทุน ชาวบ้านไม่กล้าใช้ เพราะเงินศักดิ์สิทธิ์กลัวบาป บางชุมชนต้องการคืนเงินกลับ • การเพิ่มทุน บริจาคกันเอง ทอดผ้าป่า นักการเมืองท้องถิ่นบริจาค(เพื่อหาเสียง) • ทุกภาคส่วนต้องมีส่วนร่วมโดย ชพส.เข้าไปแนะนำให้กับชาวบ้านและกำหนดแนวทางการดำเนินการ • ปปส.กำหนดจำนวนกองทุนแม่ แล้วคัดเลือกเข้ารับกองทุน แต่ อ.จะคัดเลือกจากที่ได้สร้างไว้ ส่งผลให้เกิดความแตกแยกในการคัดเลือก • การระดมทุนกองทุนแม่ของแผ่นดิน บางหน่วยไปกำหนดจำนวนเงินที่ต้องบริจาค ประชาชนคิดว่าเป็นการถอนทุนคืนและทำลายความศักดิ์สิทธิ์ของกองทุนไม่ควรเน้นปริมาณที่บริจาคมากเกินไป

9. ๓.การเสริมสร้างความมั่นคง MATCHING & PEOPLE UPRIZING • ๓.๓ การจัดตั้ง ราษฎรอาสาป้องกันภัยยาเสพติด (รสปส.) วิธีการจัดตั้ง คือ ๓.๑ การคัดเลือกจาก ประชาชนทั่วไป ญาติ ผู้เกี่ยวข้อง กลุ่มผู้เสพ ผู้ติด เช่น มีตัวแทนของทุกแซ่ อย่างน้อย ๑ คน (เชียงราย) การคัดเลือกจากชุด ผู้ใหญ่บ้านจัดหา (ระนอง) ๓.๒ การมอบภารกิจ (ระนอง) นำ รสปส.เข้าโครงการจิตอาสาให้ลูกหลานพ้นภัยยาเสพติด(ลูกไก่ แม่ไก่) ให้แจ้งข่าวกลุ่มอพยพโรฮิงยา การแจ้งข่าวนักค้ายาเสพติด (๒๒๑๑ สย๒)ประสานและจัดตั้งชุดเฝ้าระวังหมู่บ้านชุมชน ตั้งจุดตรวจจุดสกัด การลาดตระเวนตามแนวชายแดนหมู่บ้านละ ๒ วัน (ภาค๑ สย๒) นำมาฝึกอบรมอีกครั้ง เพื่อประสานแหล่งข่าวในระหว่างหมู่บ้าน เพื่อให้เกิดความสนิทสนมกัน ๓.๓ หลักสูตรการฝึกอบรม มีอะไรบ้าง ใช้ระยะเวลากี่วัน ๓.๔ การพัฒนาองค์ความรู้ การดูงาน ปฏิบัติจริง เช่น การเลี้ยงกบ ๓.๕ แผนการดำเนินงาน ต้องมีการดำเนินงานเพื่อให้ลุกขึ้นแก้ไขปัญหาของชุมชน ฝึกนำไปสู่การเป็นวิทยากรชาวบ้าน การให้เป็นอาสาสมัครชุมชน เพื่อให้เกิดการเฝ้าระวังปัญหาในพื้นที่ ๓.๖ การประเมินผล การเกิดความเคลื่อนไหวของประชาชนในการแก้ไขปัญหา และต้องมอบภารกิจภัยต่างๆที่ กอ.รมน.รับผิดชอบในการดำเนินการต่อไป ปัญหา อย่าเร่งผลิตจำนวนมากเกินไป และงบประมาณล่าช้า ควรให้ตรงกับช่วงที่ประชาชนว่างจากการประกอบอาชีพหลัก

10. ๓.การเสริมสร้างความมั่นคง MATCHING & PEOPLE UPRIZING ๓.๔ การจัดตั้งศูนย์เรียนรู้ชุมชน (กองทุนแม่ก่อน) มี ๒ ระดับ - ระดับหมู่บ้าน (LC1) ให้ความรู้เรื่องยาเสพติดและเศรษฐกิจพอเพียงและสามารถแกไขปัญหาที่เกิดขึ้นในชุมชนได้ - ระดับตำบล (LC2) มีการให้ความรู้โดยวิทยากรให้กับประชาชนทั่วไป

11. ๓.การเสริมสร้างความมั่นคง MATCHING & PEOPLE UPRIZING ๓.๕ กระบวนการ (พัฒนากลุ่มเสี่ยง) บำบัดรักษาและฟื้นฟูสมรรถภาพผู้ติด ยาเสพติด - โครงการฝากเลี้ยงโดยทหาร (จะไม่ใช้คำว่าบำบัด) เน้นหลักจิตวิทยา ค่าใช้จ่ายวันละ ๓๐ บาท (มินิวิวัฒน์พลเมือง) - การคัดกรอง โดยผู้นำชุมชน ชวม.(ชุดทางสายใหม่) รสปส.เพื่อบำบัดในชุมชนโดยชุมชน - สำรวจ/สืบสภาพ (ปัญหา มหาดไทยสั่ง จ.ระนอง ให้นำเยาวชน จำนวน ๓๐๐ คนเข้ารับการบำบัด จึงต้องนำเด็กที่เสี่ยง สูบบุหรี่เข้ารับการบำบัดรักษา หลังจากผ่านการบำบัดแล้ว กลายเป็นเด็กติดยาเสพติดแทน ติดอยู่ในบัญชีรายชื่อผู้ติดยาเสพติดแทน กอ.รมน.จังหวัด นำเด็กเข้าไปบำบัดกลายเป็นเด็กติดยา สอบเข้าโรงเรียนพลตำรวจไม่ได้ ) - ชักชวน/แก้ไขปัญหา โครงการบำบัดโดยชุมชน โดยใช้มาตรการอภัยทางสังคม การให้คำปรึกษา การสร้างความตระหนัก ในการตรวจเยี่ยมเพื่อมิให้เข้าไปเกี่ยวข้องกับยาเสพติด - ยืนยัน

12. ๓.การเสริมสร้างความมั่นคง MATCHING & PEOPLE UPRIZING • ๓.๖ การพัฒนาชุมชนอย่างยั่งยืน - รั้วกินได้ ป้ายสวยงาม ชุมชนปลอดยาเสพติด

13. ๔.การติดตามและประเมินผล (MONITOR & EVALUATION) ๔.๑ การติดตามโดยชุด ชพส. - ชุด จะสอบถามความพึงพอใจของประชาชน แล้วนำมาสรุปอีกครั้งว่า ประสบความสำเร็จหรือล้มเหลวอย่างไร - ประเมินผลการทำงานของตัวเอง

14. ๔.การติดตามและประเมินผล (MONITOR & EVALUATION) ๔.๒ การติดตามโดย กอ.รมน.ภาค/กอ.รมน.ภาค สย./นสศ. • จะตรวจติดตามประเมินผล ๓ เดือนครั้ง • ชุด ฉก. จะตรวจสอบเดือนละ ๑-๒ ครั้ง • ภาค ๔ จะตรวจสอบ ๒ เดือนครั้ง ปัญหาอุปสรรค มีฝ่ายนโยบายหลายหน่วยงานเข้ามาทำให้ต้องมีหลายภารกิจ

15. ๔.การติดตามและประเมินผล (MONITOR & EVALUATION) ๔.๓ การติดตามระดับนโยบาย • กองทัพภาค ตรวจติดตามประเมินผล • ศปป.๑ ตรวจติดตามประเมินผล • ศปป.๖ ออกตรวจเยี่ยมเศรษฐกิจพอเพียง

16. ๔.การติดตามและประเมินผล (MONITOR & EVALUATION) ๔.๔ การประเมินผลภายใน INSIDE OUT ๔.๔.๑ การประเมินจากหน่วยงานภายใน โดย ศปป.๑ กอ.รมน. • ชพส.๑ ปีละครั้ง สืบสภาพ วิเคราะห์ • ชพส.๒ ทุกเดือน งานที่ดำเนินงาน ตัวชี้วัดผลการดำเนินงาน • ชพส.๓ • ชพส. ๓ ก แผนการดำเนินงาน • ชพส. ๓ ข การตรวจสอบ RE X-RAY ๔.๔.๒ ภาค ๑สย.๒ มีการตั้งกรรมการสำหรับไปตรวจสอบและประเมินผลการปฏิบัติงาน

17. ๔.การติดตามและประเมินผล (MONITOR & EVALUATION) ๔.๕ การติดตามผลด้วยโปรแกรมเทคโนโลยีสารสนเทศ (รั้วชายแดน) - เป็นการติดตามถึงความก้าวหน้าผลการดำเนินงานของแต่ละ ชพส. - เป็นช่องทางการสื่อสารระหว่างกัน - ใช้เป็นฐานข้อมูลในการใช้ประโยชน์

18. การตรวจ • มีแผนการตรวจ • มีกรอบเนื้อหาการตรวจ • มีการให้ข้อเสนอแนะ การแก้ไข การปรับปรุง

19. ปัญหาอุปสรรค ๑. ยุทธศาสตร์ ๕ รั้วป้องกัน จะแยกการปฏิบัติ แต่ ชพส.ต้องทำงานบูรณาการทั้ง ๕ รั้ว จะมองว่าทหารต้องทำงานเฉพาะรั้วชายแดนเท่านั้น ๒. การขับเคลื่อนระดับท้องถิ่น บางกิจกรรมเกิดข้อจำกัดในการดำเนินงาน ต้องทำให้ทุกหน่วยมองว่ายาเสพติดเป็นภารกิจของทุกหน่วยงาน ๓. ความรู้/ทักษะ ไม่สามารถคัดเลือกเจ้าหน้าที่ที่เหมาะสมกับภารกิจได้ ๔. 4M เช่น กำลังพล ๑๒ นาย แต่ออกพื้นที่ ๑๐ นาย อีก ๒ นายต้องอยู่ในที่ตั้ง ควรเพิ่มเป็น ๑๕ นาย และเพิ่มงบประมาณ ขาดเครื่องมืออุปกรณ์ เช่น คอมพิวเตอร์ รถยนต์ กล้องถ่ายรูป อาวุธปืน เครื่องฉาย (ส่วนใหญ่ใช้ของส่วนตัว) 1T เช่น การกำหนดระยะเวลาในการปฏิบัติภารกิจ ควรใช้เวลา ๓-๕ ปี (หน.ชพส.) ชพส.อย่างน้อยต้องอยู่ในพื้นที่ ๒ ปีเพื่อการทำงานต่อเนื่องและได้รับความร่วมมือจากประชาชน 1Cเช่น

20. ปัญหาอุปสรรค ๕. องค์กร (ภาคราชการ ท้องถิ่น NGOเป็นต้น) เช่น การลงไปปฏิบัติการของชุดอื่น ไม่ได้ประสานกับ ชพส. เช่น ชุดปิดล้อมตรวจค้น หรือ ชุดเจ้าหน้าที่ป่าไม้ ประชาชนจะมองว่า ชพส.เป็นผู้เข้ามาหาข้อมูลแล้วแจ้งกับหน่วยอื่นเข้ามาดำเนินการ - อบต. ของปาย มักจะให้ความร่วมมือกับ ชพส.เป็นอย่างดี - โรงเรียน/สถานีอนามัย - เชียงราย ถ้าทำงานดี ทุกหน่วยงานจะให้ความร่วมมือ - กองทัพภาค ๓ ประสานข้อมูลให้ล่วงหน้า ส่งผลให้ ชพส.สามารถทำงานได้ง่ายขึ้น

21. ปัญหาอุปสรรค ๖. ข้อสั่งการระดับนโยบาย เช่น ๗. มีภารกิจจร/งานฝาก หรือรับผิดชอบมากกว่า ๑ ภารกิจ ในขณะเดียวกันงบประมาณเท่าเดิม ๘. การมอบหมายภารกิจที่ขัดแย้งกับบทบาทที่ได้รับ เช่น ทำงานมวลชนแต่ต้องปิดล้อมตรวจค้น/จับกุม ๙. ภาค ๒ สย.๑ ประสบปัญหาจากการปฏิบัติของชุดในอดีต

22. ข้อเสนอแนะ ๑.ขอรับการแต่งตั้งและมีบัตรเจ้าพนักงาน ป.ป.ส. (พรบ.ปปส.ปี ๒๕๑๙) แต่งตั้งมีการคัดกรองให้ดี ๒.ขอมีบัตรอื่นๆ เช่น บัตร กอ.รมน.เพื่อความคล่องตัวในการปฏิบัติงาน ๓. การทำงานของ ชพส.ต้องมีกฎหมายรองรับ ๔. ต้องเสริมสร้างแรงจูงใจ ๕. สำรวจครุภัณฑ์ที่จำเป็นต่อการทำงานว่าขาดแคลนอะไรบ้าง ใช้ระบบการเช่า ซื้อ ยืม กองทุน ปปส. ชุดเสริมสร้างชุมชนตามแนวทางปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง (ชสพ.)