1 / 12

YMBELYDREDD

YMBELYDREDD. Strwythur Atom. protonau a niwtronau yn y niwclews. Mae nifer y protonau a’r electronau yn hafal. Mae’r protonau yn y niwclews gyda’r niwtronau. Mae rhai niwclysau yn ansefydlog ac yn gallu ymchwalu. electronau. Niwclysau Ansefydlog.

conan-trevino
Download Presentation

YMBELYDREDD

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. YMBELYDREDD

  2. Strwythur Atom protonau a niwtronau yn y niwclews • Mae nifer y protonau a’r electronau yn hafal. • Mae’r protonau yn y niwclews gyda’r niwtronau. • Mae rhai niwclysau yn ansefydlog ac yn gallu ymchwalu. electronau ymbelydredd

  3. Niwclysau Ansefydlog • Mewn llawer o elfennau mae’r gymhareb rhif y niwtronau i rif y protonau yn agos i 1.0. • Os yw’r gymhareb yn rhy uchel, mae’r niwclews yn un ansefydlog, ac fe all ymchwalu. ymbelydredd

  4. Ymbelydredd • Mae ymbelydredd yn cael ei allyrru, pan fo niwclews yn ymchwalu. • Mae 3 math gwahanol o ymbelydredd: alffa – a beta – b gama – g beta – b (electron) alffa – a(niwclews heliwm) gama – g(tonnau electromagnetig) ymbelydredd

  5. Mae creigiau a deunyddiau adeiladu sydd o’n cwmpas yn allyrru lefel isel o ymbelydredd. Gelwir yr ymbelydredd yma yn ymbelydredd cefndir. Ymbelydredd Cefndir ymbelydredd

  6. Ymbelydredd -  Mae darn o bapur neu ychydig gentimedrau o aer yn stopio ymbelydredd - . Mae’r  yn ioneiddio’r aer, heb deithio ymhell. ymbelydredd

  7. Ymbelydredd -  Mae haenen denau o aliwminiwm yn stopio ymbelydredd - . Mae’r yn teithio ymhellach nag , gan ei fod yn ysgafnach. ymbelydredd

  8. Ymbelydredd -  Mae’n rhaid cael sawl metr o goncrid neu blwm i stopio ymbelydredd - . Mae’r tonnau yn teithio ar fuanedd golau – 3 x 108m/s, ac felly yn teithio ymhell. ymbelydredd

  9. Dadfeiliad Ymbelydrol • Mae ymbelydredd neu actifedd sampl yn lleihau gydag amser. • Mae hyn yn digwydd gan fod niwclews ansefydlog yn dod yn sefydlog ar ôl ymchwalu. niwclews sefydlog rhain wedi dadfeilio – ni fyddant yn dadfeilio eto niwclysau ansefydlog ymbelydredd

  10. Nid ydym yn gwybod pa niwclews fydd yn dadfeilio nesaf. Ond, yr ydym yn gwybod faint o amser a gymer hanner y niwclysau ymbelydrol i ddafeilio – dyma hanner oes yr isotop ymbelydrol. Hanner oes carbon-14 yw 5,600 o flynyddoedd h.y. mewn sampl sy’n cynnwys 100 o atomau C-14, fe fydd 50 yn dadfeilio mewn 5,600 o flynyddoedd. Ar ol 11,200 o flynyddoedd fe fydd 25 atom ymbelydrol ar ol. Hanner Oes ymbelydredd

  11. Hanner Oes t½ t½ t½ 1 hanner oes - t½ Nifer yr atomau ymbelydrol yn disgyn o 24 i 12 2 hanner oes - t½ Nifer yr atomau ymbelydrol yn disgyn o 24 i 6 3 hanner oes - t½ Nifer yr atomau ymbelydrol yn disgyn o 24 i 3 ymbelydredd

  12. Hanner Oes t½ = 20 eiliad ymbelydredd

More Related