Download
1 / 37
450 likes | 1.13k Views
فصل اول : ایمنی بدن. ایمنی سلولی در ایمنی سلولی، لنفوسیت های T ( سلول T ) فعالیت دارند لنفوسیت T هم پس از اتصال به آنتی ژن های خاص، تکثیر پیدا می کنند و انواعی از سلول های T ، از جمله سلول T کشنده و سلول T خاطره بوجود می آورند. فصل اول : ایمنی بدن.
E N D
فصل اول : ایمنی بدن • ایمنی سلولی • در ایمنی سلولی، لنفوسیت های T( سلول T ) فعالیت دارند • لنفوسیت T هم پس از اتصال به آنتی ژن های خاص، تکثیر پیدا می کنند و انواعی از سلول های T، از جمله سلول T کشنده و سلول T خاطره بوجود می آورند
فصل اول : ایمنی بدن • سلول T کشنده به طور مستقیم به سلول های آلوده به ویروس و سلول های سرطانی حمله می کنند • سلول T ماده ای پروتئینی به نام پرفورین ترشح می کنند • پرفورین منافذی در سلول های بیماری زا به وجود می آورد که موجب مرگ آن ها می شود • به همین علت این نوع پاسخ ایمنی به ایمنی سلولی معروف است
فصل اول : ایمنی بدن یک سلول T کشنده ( سلول آبی پایین ) در حال مبارزه با یک تومور سرطانی ( توده زرد رنگ بالا ) : سلول T کشنده با ترشح پرفورین و سوراخ کردن سلول سرطانی باعث نشت مواد درون سلول به بیرون شده و در نهایت باعث مرگ سلول سرطانی می شود
فصل اول : ایمنی بدن • بیماری های واگیردار را میکروب ها بوجود می آورند • راه های انتشار میکروب ها • آب ( بیماری وبا ) • غذا ( مسمومیت های غذایی ) • هوا ( آنفلوآنزا ) • حشرات ( تب کنگو ) • تماس فرد به فرد ( ایدز )
فصل اول : ایمنی بدن • افرادی که به یک بیماری واگیردار مبتلا می شوند، معمولا نسبت به ابتلای مجدد به این بیماری ایمنی پیدا می کنند • دلیل : • هنگام بروز پاسخ ایمنی، تعدادی سلول خاطره نیز بوجود می آیند که موجب ایمنی بدن در برخورد بعدی با همان بیماری می شود • این نوع ایمنی ، ایمنی فعال نام دارد، زیرا در آن بدن فرد نقش فعالی در برخورد با بیماری دارد
فصل اول : ایمنی بدن • واکسن نیز ایمنی فعال ایجاد می کند • واکسن، میکروب ضعیف یا کشته شده و در برخی موارد سم خنثی شده ی میکروب است ( آنتی ژن های بیماری را دارد ) • با استفاده از واکسن ( آنتی ژن های درون آن ) دستگاه ایمنی تحریک و در مقابله با آنتی ژن ها ، پادتن و سلول های خاطره بوجود می آورد • سلول های خاطره از ابتلا مجدد به بیماری جلوگیری می کند
فصل اول : ایمنی بدن • پیوند عضو پس زده شد ! • دستگاه ایمنی بدن، نه تنها سلول های خودی را از میکروب های بیماری زا تشخیص می دهد، بلکه سلول های بدن ما را از سایر افراد نیز تشخیص می دهند • این توانایی در پیوند عضو مشکل ساز می شود، چون ممکن است دستگاه ایمنی عضو پیوندی را یک عامل بیگانه تشخیص دهد و به آن عضو حمله کند • در این حالت می گویند پیوند پس زده شده است
فصل اول : ایمنی بدن • برای جلوگیری از پس زده شدن عضو پیوندی، باید پروتئین های سطح سلول های عضو ( آنتی ژن ها ) با پروتئین های سطح سلول فرد دریافت کننده عضو شباهت بسیاری داشته باشد • همچنین به افراد گیرنده عضو داروهایی می دهند که فعالیت دستگاه ایمنی را کاهش می دهد
فصل اول : ایمنی بدن • دستگاه ایمنی با سلول های سرطانی هم مبارزه می کند • گاهی سلول های بدن دچار تغییراتی می شوند و سلول های سرطانی را بوجود می آورند • در سطح سلول های سرطانی آنتی ژن های خاصی وجود دارند
فصل اول : ایمنی بدن • دستگاه ایمنی با سلول های سرطانی هم مبارزه می کند • چون این آنتی ژن ها با آنتی ژن های سطح سلول های میزبان متفاوت است بدن آن ها را بیگانه تشخیص داده و با آن ها مبارزه می کند • در این مبارزه لنفوسیت های T به ویژه T کشنده و ماکروفاژها حضور دارند و پادتن ها نقش کمتری دارند (پس به عبارت دیگر لنفوسیتهای T یا ایمنی سلولی ویا سلولهای سازنده پرفورین و ماکوفاژها یا مونوسیتهایی که از خون خارج شده و وارد بافتها مایع میان بافتی شده اند و پلاسموسیتها یا سلولهای سنتز کننده پادتن در مبارزه با سرطان نقش دارند)
فصل اول : ایمنی بدن • سلول های T کشنده در حال مبارزه با سلول های سرطانی
فصل اول : ایمنی بدن • اختلال در دستگاه ایمنی • خود ایمنی • بیماری که در آن دستگاه ایمنی مولکول های سطح سلول های خودی ( آنتی ژن های خودی ) را بیگانه تلقی می کند و به آن ها حمله و آن ها را از بین می برد • این بیماری ممکن است در اثر تولید نابجا و نا متناسب پادتن ها باشد که علیه مولکول های سطح سلول های بدن بوجود می آیند
فصل اول : ایمنی بدن • بیماری های خودایمنی بر اندام ها و بافت های بدن تاثیر می گذارد • مثال : • بیماری مالتیپل اسکلروزیس )MS ) –دیابت نوع یک(نوعی بیماری ارثی خود ایمنی) • سیستم ایمنی به پوشش سلول های عصبی مغز و نخاع(پوشش نامبرده از جنس میلین که مشابه غشای سلولی از پروتیین و فسفولیپید است و توسط سلولهای غیر عصبی موجود در بافت عصبی به نام سلولهای پشتیبان که نام دیگر این سلولها نوروگلیا است ساخته می شوندو باعث افزایش سرعت انتقال جریان عصبی می‌شود)حمله میکند و به تدریج آن ها را از بین می برد، در نتیجه فعالیت سلول های عصبی مختل می شود • علایم : • بر اساس محل و شدت تخریب علائمی مثل ضعف، خستگی زودرس، اختلال در تکلم، اختلال در بینایی و عدم هماهنگی حرکات بدن
فصل اول : ایمنی بدن • تصویر سلول عصبی ( نورون ) • در بیماری MS پوشش اطراف نورون ها ( غلاف میلین ) آسیب می بیند
فصل اول : ایمنی بدن • آلرژی • آلرژی یا حساسیت(غیر طبیعی) نوع دیگری از اختلال دستگاه ایمنی است • پاسخ بیش از حد دستگاه ایمنی در برابر برخی آنتی ژن ها آلرژی نام دارد • آنتی ژنی که موجب آلرژی می شود آلرژن یا ماده حساسیت زا نام دارد(پس هر آنتی ژنی آلرژن نیست ولی هر آلرژنی نوعی آنتی ژن است) • دانه گرده، گردوخاک، مواد موجود در برخی غذاها و بعضی داروها می توانند حساسیت زا باشند • واکنش های آلرژیک ممکن است در بسیاری از بخش های بدن از قبیل مجاری بینی،مجاری تنفسی،مجاری گوارشی، پوست و چشم اتفاق بیفتد • آسم یکی از موارد شدید آلرژی است که در آن نایژکها (به علت نداشتن حلقه های غضروفی) تنگ می شود و تنفس مشکل می گردد.
فصل اول : ایمنی بدن • مراحل بروز آلرژی • تعریف: ماستوسیت سلول هایی مشابه بازوفیل های خون هستند، ولی در بافت ها وجود دارند(از نظر جایگاه قرارگیری مشابه ماکروفاژها هستند) • ماستوسیتها سلولهای طبیعی بدن هستند که در پاسخ التهابی موجب تولید هیستامین و مواد شیمیایی دیگر می شود. • سوال: آیا این جمله صحیح است بگوییم از نظر جایگاه مشابه فاگوسیتها هستند؟ قرارگیری پادتن ها در سطح ماستوسیت ها ترشح نوع خاصی پادتن توسط پلاسموسیت ها اولین برخورد با ماده آلرژن ترشح هیستامین از ماستوسیت ها اتصال ماده آلرژن به پادتن سطح ماستوسیت ها دومین برخورد با همان ماده آلرژن بروز علایم آلرژی مانند قرمزی و خارش چشم ها، گرفتگی و آبریزش بینی و تنگی نفس
فصل اول : ایمنی بدن • افراد مبتلا به آلرژی برای مقابله با اثرات آن از داروهای آنتی هیستامین ( ضدهیستامین ) استفاده می کنند • سوال:«داروهای آنتی هیستامین مانع از آزاد شدن هیستامین می‌شوند» این جمله درست است یا نادرست؟
فصل اول : ایمنی بدن • ایدز نشانگان نقص ایمنی اکتسابی است گاهی امکان دارد در یکی از اجزای دستگاه ایمنی نقص ایجاد شود(افراد دارای نقص ایمنی ،یک یا تعداد بیشتری از اجزای ایمنی را ندارند) • نقص دستگاه ایمنی می تواند: ارثی باشد(مادرزادی) مثل فقدان تیموس که نتیجه اش کاهش تولید لنفوسیتهای T و عدم بلوغ لنفوسیتهای T و در نهایت ضعیف شدن ایمنی سلولی گردد. و یا در اثر عوامل محیطی بوجود بیاید، یعنی اکتسابی باشد مثال بارز نقص ایمنی اکتسابی ایدز (AIDS) است
فصل اول : ایمنی بدن • ایدز در اثر ویروسی به نام ( HIV ) ویروس نقص ایمنی انسان بوجود می آید • این ویروس گروه خاصی از لنفوسیت های Tرا که در دفاع نقش دارند را مورد حمله قرار داده و در آنها تکثیر نموده و آنها از بین می برد(ورود-تکثیر-مرگ) • در نتیجه به مرور قدرت دفاعی بدن کم می شود • در نهایت افراد مبتلا به ایدز قدرت مقابله با کوچکترین عفونت ها را ندارند • سرانجام افراد در اثرابتلا به انواعی از بیماری های ویروسی، باکتریایی ، قارچی ویا سرطان می میرند(پس ویروس ایدز شرایط را برای عوامل کشنده دیگر مهیا می کند)
فصل اول : ایمنی بدن • ویروس ایدز دوره نهفتگی ( کمون ) طولانی دارد • از زمان آلوده شدن فرد به ویروس تا بروز علایم بیماری ممکن است 6 ماه تا ده سال طول بکشد • راه های انتقال ویروس ایدز • تزریق خون یا فراورده های خونی آلوده به ویروس ایدز • از راه تماس جنسی • انتقال از مادر به کودک در دوران بارداری یا شیردهی • ایدز از راه آب، غذا، نیش حشرات، دست دادن و روبوسی ، بزاق و اشک و ادرار فرد آلوده به فرد سالم (حتی خراش روی پوست شرط سالم بودن را نقض می کند) انتقال داده نمی شود
فصل اول : ایمنی بدن • بدن سایر جاندارن نیز در برابر میکروب ها از خود دفاع می کند • دفاع اختصاصی اساسا در مهره داران دیده می شود(ماهیها،دوزیستان،خزندگان،پرندگان و پستانداران) • بی مهرگان از راه دفاع غیر اختصاصی با عوامل بیماری زا مقابله می کنند(پس ایمنی همورال ،لنفوسیت B،پلاسموسیت، پادتن و ایمنی سلولی ،لنفوسیت T ، T کشنده، Tخاطره و پرفورین در آنها دیده نمی شود) مثال از بی مهرگان:ملخ،خرچنگ دراز، کرم حلقوی (کرم خاکی)،کرمهای پهن(پلاناریا)،کیسه تنان (هیدر و عروس دریایی و شقایق دریایی) • مهره داران هم دارای دفاع اختصاصی و هم غیر اختصاصی هستند
فصل اول : ایمنی بدن • راه های دفاع غیر اختصاصی در بی مهرگان • مایع مخاطی روی بدن کرم های حلقوی(کرم خاکی) و نرم تنان • سلول های مشابه فاگوسیت ها (سلولهای دارای توان ذره خواری) در اسفنج ها و بندپایان • آنزیم لیزوزیم(آنزیم برون سلولی –تخریب کننده ی دیواره سلولی باکتریها) و آنزیم های لیزوزومی(آنزیم درون سلولی که در وزیکولها قرار دارند) • قدرت پس زدن پیوند بافت بیگانه در اسفنج ها و ستاره دریایی • تولید انواعی از پروتئین ها و پپتیدهای کوچک غنی از گوگرد در گیاهان ( داراری خاصیت ضد میکروبی و ضد قارچی در یونجه)
فصل اول : ایمنی بدن آنتی بادی یا پادتن یا آنتی کور یا ایمنوگلوبین (antibody/immunoglubin): پروتئین های Y شکلی میباشند، که سیستم ایمنی بدن برای شناسایی و خنثی کردن عوامل بیگانه مانند باکتریها و ویروسها از آنها استفاده میکند. هر آنتی بادی(پادتن) قادر به شناسایی یک آنتی ژن (پادگن) خاص میباشد.
فصل اول : ایمنی بدن • هیستامین در بدن از دکربوکسیلاسیون اسید آمینه هیستیدین ساخته می‌شود. هیستامین با افزایش نفوذپذیری مویرگ‌ها به گویچه‌های سفید خون و پروتئین‌های دیگر، به آنها اجازه می‌دهد برای دفاع در برابر مهاجمان خارجی در بافت آسیب دیده عملکرد مناسبی نشان دهند. مکانیزم عمل ترشح هیستامین پیوند آنتی بادی و ماده آلرژن نفوذپذیری غشای ماستوسیتها را تغییر می‌دهد و به یونهای کلسیم امکان می‌دهد که از محیط برون سلولی به محیط درون سلولی راه یابند. یونهای کلسیم که وارد سلول شدند عمل اگزوسیتوز گرانولهای داخل سلولی را تحریک میکنند. در نتیجه گرانولهای هیستامین‌دار به سطح سلول می‌رسند و با غشای پلاسمایی جوش می‌خورند و محتویات خود را به محیط برون سلولی می‌ریزند و هیستامین آزاد شده طی واکنشهایی باعث بروز التهاب و سایر علائم در موضع می‌شود.
