UNIVERSITETI I TIRAN S FAKULTETI I SHKENCAVE SOCIALE DEPARTAMENTI PSIKOLOGJI-PEDAGOGJI MASTER I NIVELIT T PAR - DREJ

1. UNIVERSITETI I TIRAN�SFAKULTETI I SHKENCAVE SOCIALEDEPARTAMENTI PSIKOLOGJI-PEDAGOGJIMASTER I NIVELIT T� PAR� - DREJTIM DHE ADMINISTRIM ARSIMI Punuan: Blerta SALIAJ Silvana PRIFTI Valentina HYSKO Erjona SULA Lindita BERBERI 6 maj 2010

2. P�rmbajta Hyrje ( Shqyrtim literature ) Analiz� e gjendjes s� shkoll�s e marr� n� studim Profili i nevojave t� prindit Profili i nevojave t� nx�n�sit Profili i nevojave t� m�suesit Rekomandime Bibliografi Shtojc� Metodologjia: Pyet�sor Fokus grup Anketime

3. Hyrje(shqyrtim literature) Varf�ri do t� thot�: m� tep�r sesa t� kesh pak para, t� jesh i paprivilegjuar n� lidhje me t� gjith� sektor�t e jet�s. Kush �sht� i varf�r? N� �do vend varf�ria ka nj� pamje t� ndryshme. N� vendet e BE-s� me 764 euro n� muaj N� vendin ton� me 50 $ (4891 leke) (INSTAT-UNDP-WB) Varf�ria ekonomike reflektohet n� problemet sociale me t� cilat ballafaqohen sot t� moshuarit e vetmuar, pensionist�t, f�mij�t e rrug�s, t� paaft�t, t� rinjt� e papun� dhe me sjellje kriminale, viktimat e drog�s, grat� kryefamiljare, f�mij�t e p�rfshir� n� format e k�qija t� pun�s, braktisja e shkoll�s, etj

4. �� Profili i Varferis� (LSMS 2002) Individ�t e varf�r jetojn� n� familje t� m�dha dhe t� reja Zonat e thella n� Veri dhe n� Veri-Lindje te vendit jan� m� t� varfra T� varf�rit kan� koeficient t� ul�t t� regjistrimit n� shkolla Shkalla e papun�sis� nd�r t� varf�rit �sht� pothuaj dyfishi i jo t� varf�rve Te varf�rit p�rfitojn� m� pak nga sh�rbimet shendet�sore Te varf�rit harxhojn� m� shum� se gjysm�n e buxhetit t� tyre p�r ushqim (67%) dhe m� pak p�r produkte joushqimore(17%). �

5. Grupimi i nevojave sipas Moslow-t Nevojat fiziologjike (ushqim, uj�, aj�r dhe gjum�) Nevoja p�r siguri (nevojat p�r struktura, rregull, siguri, parashikueshm�ri) Nevoja sociale ( nevojat p�r miq dhe shok�, nj� familje q� t� mb�shtet, identifikimi n� nj� grup) Nevoja p�r vler�sim ( t� jen� t� respektuar dhe t� ken� vet�besim dhe vet�respekt, t�u kushtojn� v�mendje, t� g�zojn� reputacion te t� tjer�t ) Nevoja p�r vetaktualizim (nevojat p�r t� v�rtet�n, drejt�si, liri)

6. Analiza e gjendjes s� shkoll�s �Gjon Buzuku� N� vitin 2009-2010 numri i nx�n�sve �sht� 1549 nx�n�s, 45 klasa ku 802 prej tyre i p�rkasin Ciklit t� Ul�t dhe 747 nx�n�s i p�rkasin Ciklit t� Lart�

8. Nx�n�si Numri i nx�n�sve me nivel t� ul�t ekonomik �sht� 203, 13% Shum� f�mij� t� varf�r e fillojn� jet�n me nj� disavantazh Niveli i disavantazhit mund t� p�rkeq�sohet nga mungesa e stimulimit ose e nj� mjedisi t� sigurt n� sht�pi

9. Faktor�t q� ndikojn� te f�mij�t Pozicioni gjeografik, periferik Familje t� ardhura nga zona rurale me t� ardhura t� pakta Niveli i ul�t arsimor i prinderve (4-8 vite shkollimi) Familje me probleme sociale Probleme pun�simi e strehimi Kushtet e banimit n� lagje

10. M�suesi 61 m�sues, 52 jan� femra dhe 9 jan� meshkuj Jan� t� moshave t� ndryshme gj� q� sjell g�rshetimin e eksperienc�s dhe d�shir�s s� mir� p�r t� arritur rezultate t� larta me nx�n�sit Ata tregonin kujdes t� ve�ant� p�r t�i b�r� t� ndihen t� pranuar nga shoq�ria e klas�s

11. Organizata p�r mbrojtjen e t� drejtave te f�mij�ve P�r shkak t� numrit t� madh t� familjeve me t� ardhura t� pakta t� k�saj shkolle, i �sht� ofruar sh�rbim dhe ndihm� nga shoqata t� ndryshme q� kan� n� qend�r f�mij�n, mbrojtjen e t� drejt�s kryesore p�r t�u arsimuar dhe p�r t�u ndier i pranuar n� shoq�ri e kudo. Nj� nd�r to q� ka pasur nj� bashk�punim ka qen� shoqata FBSH.

12. Aktor�t e shkoll�s M�suesi, Prindi dhe Nx�n�si Vler�simi i nevojave t� tyre ka ndikim t� madh n� arritjet e f�mij�ve Nga matrica e nevojave p�r mb�shtetjen e nx�n�sve nga familje t� varfra kemi hartuar tre pyet�sor� me an� t� t� cil�ve do analizojm� nevojat q� ata kan� me q�llimin e vet�m p�r t� ngritur e p�rmir�suar rezultatet e f�mij�ve t� tyre n� m�sime.

13. Analiza e nevojave t� prind�rve p�r t� mb�shtetur f�mij�t e tyre n� m�sime

14. Roli i familjes n� progresin e f�mij�s Familja p�rcaktuesja e shanseve t� f�mij�s p�r t�ia dal� mban� n� rrug�n e tyre drejt autonomis� sociale. F�mija produkt i familjes Prind�rit ushtrojn� ndikim fizik, psikologjik dhe social mbi f�mij�t e tyre.

15. Analiza e pyet�sorit t� prind�rit S� pari: rivler�sim t� shpejt� t� gjendjes s� familjeve duke i k�rkuar: t� dh�na p�r numrin e pjes�tar�ve t� familjeve p�r vitet e arsimimit t� prind�rve t� dh�na mbi t� ardhurat

16. Analiza e pyet�sorit t� prind�rit U mor�n n� studim (100 familje) 20% e tyre i p�rkasin familjeve q� jetojn� n�n minimumin jetik 68% e tyre kishin num�r t� madh pjes�tar�sh dhe merrnin ndihm� ekonomike (asistenc� prej 3000 lek�sh). 86% e prind�rve kishin arsim tet�vjecar dhe kat�r klas� 28% e tyre kishin probleme t� r�nda mjeksore.

17. Rezultatet e pyet�sorit 89% e prind�rve konsiderojn� se plot�simi i nevojave p�r ndihm� ekonomike, pun�sim, strehim ndikojn� n� m�nyr� t� drejt�p�rdrejt� n� rritjen e rezultateve f�mij�ve Nevojat p�r asistenc� pedagogjike (ndihm� nga m�suesi) sipas tyre �sht� e r�nd�sishme dhe e realizueshme nga prania e or�ve shtes� pas m�simit 12% e tyre e kan� konsideruar prioritare.

18. Rezultatet e pyet�sorit 46% e tyre kane konsideruar nevoj� t� r�nd�sishme p�rfshirjen e tyre n� programet dhe aktivitete shkollore, p�r t� qene m� t� pranish�m n� jet�n shkollore t� f�mij�s. 88% e tyre e paraqiti si nevoj� kryesore trajnimin e p�rgatitjen e tyre p�r t� ndihmuar f�mij�t n� programet shkollore. nevoja p�r strehim n� 98% e tyre ishte nevoja m� e r�nd�sishme

19. Nevojat m� t� r�nd�sishme

20. Institucionet p�rgjegj�se q� duhet t� ndihmojn� n� plot�simin e nevojave t� prind�rve Shteti Nj�sia bashkiake Shkolla Zyra e pun�simit Qendra sh�ndet�sore Shoqata t� ndryshme (23% e prind�rve mbanin lidhje me shoqatat)

21. Renditja e nevojave t� nx�n�sve Renditja nga 1-5 sipas r�nd�sis� Shkaqet e nevojave M�nyra e shprehjes s� nevoj�s Koha q� kur ekziston nevoja. Kush mund t�ua plot�soj� nevoj�n

22. Renditja e nevojave t� nx�n�sit Veshje Banes�/strehim

23. Renditja e nevojave t� nx�n�sit Shoq�ri Siguri/mbrojtje Ndihm� shendet�sore

24. P�rmbledhja e pyet�sorit

25. Ana Grafike e PyetesoritPer 10 nxenes.

26. Nevojat me te rendesishme

27. Analiza e nevojave t� m�suesve

28. M�suesit evidentojn� faktor�t e nevojave: gjendja finaciare; mosinteresimi i familjeve; statusi social(divorci i prind�rve, vdekja e nj� prindi); niveli i ul�t arsimor i prind�rve; migrimi nga zona rurale (mossigurimi i pun�simit); frekuentim i rregullt por me v�shtir�si n� p�rgatitjen e m�simeve; frekuentim me hope n� shkoll�; rrezik braktisje p�r shkak t� varf�ris� s� familjeve t� tyre.

29. Nevojat e m�suesve p�r ndihm�n e nx�n�sve nga familje t� varf�ra

30. Nevoja p�r baz� materiale p�r k�ta f�mij� si: pajisja me libra , fletore, mjete t� ndryshme shkollore p�r nisjen dhe zhvillim normal t� procesit m�simor.

31. Ulje e numrit t� nx�n�sve n� klas� Numri i madh i nx�n�sve n� klas� krijon v�shtir�si p�r m�suesit p�r t�u marr� m� shum� me k�ta f�mij�. Pra nevoj� e tyre �sht� zvog�limi i numrit t� nx�n�sve n� klas� q� t� mund t� krijojn� nj� klim� bashk�punimi m� t� ngusht� p�r k�t� kategori nx�n�sish.

32. Rishikim i kurrikulave Programi i r�nduar l�ndor nuk i favorizon k�ta m�sues t� gjejn� hap�sira kohore p�r ta trajtuar m� me kujdes k�t� grup f�mij�sh. Udh�zim i MASH-it p�r zhvillimin e or�ve p�rforcuese, m� q�llim ndihme p�r nx�n�sit, nuk �sht� e mjaftueshme p�r k�t� grup nx�n�sish pasi ata kan� nevoj� p�r asistenc� t� m�suesve p�r pothuaj �do dit� e n� t� gjitha l�nd�t (krijimi i boshll�qeve, mosp�rgatitje n� sht�pi, etj)

33. Mb�shtetja nga prind�rit T� ndihmojn� f�mij�t n� sht�pi. Bashk�punimi shkoll�-prind. Shkolla duhet t� nd�rtoj� dhe planifikoj� veprimtari p�r afrim dhe bashk�punim m� t� mir�. (Bashk�punimi me prind�rit e f�mij�ve t� varf�r �sht� shum� i r�nd�sishme, por shum� pak arrihet).

34. Trajnimi i m�suesve N� fush�n e metodologjis� s� m�sim-dh�nies, fush�n e filozofis� gjith�p�rfshir�se, komunikimit m�sues-prind�r dhe t� trajtimit t� nx�n�sve me probleme sociale. Trajnimi i m�suesve �sht� nevoj� prioritare (20% e tyre ishin trajnuar nga nj� shoqat� p�r t� trajtuar me nj� specifik� t� ve�ant� k�ta f�mij�,por kjo nuk �sht� e mjaftueshme).

35. Mb�shtetje nga shkolla n� bashk�punim me DAR, Bashki, OJF etj p�r politika t� posa�me p�r k�t� kategori f�mij�sh. Bashk�punimi me bordin e shkoll�s, si ur� lidh�se me komunitetin i cili i njeh m� s� miri problematikat e k�tyre familjeve. Prezenca e nj� punonj�si social. (Mungesa e nj� fondi t� ve�ant� nga bashkia, bashk�punimi me OJF-t� q� shprehin interes p�r k�t� kategori f�mij�sh, do t� ishte m� frytdh�n�se n� ndryshim t� gjendjes)

36. N� baz� t� pergjigjeve t� dh�na i kemi renditur tre nevojat baz� si m� posht�

37. Rekomandime Studime t� rregullta p�r varf�rin� e ndikimin e saj n� rezultatet shkollore. Politika mb�shtet�se p�r familjet n� nevoj� q� kan� f�mij� p�r t� arsimuar Rivler�sim i Sistemit Arsimor T� vijohet zhvillimi profesional p�r m�suesit Politikat integruese dhe p�rfshir�se Politikat mb�shtet�se e shkoll�s Krijimi i nje portali (interneti) p�r ��shtjet e f�mij�ve me q�llim shp�rndarjen e njohurive.

38. PYETJE FALEMINDERIT!