แนวคิดทางการบัญชี

แนวคิดทางการบัญชี http://acct0310.wordpress.com

การบัญชี • ศิลปของการเก็บรวบรวม บันทึกจำแนก และทำสรุปข้อมูลเกี่ยวกับเหตุการณ์ทางเศรษฐกิจในรูปตัวเงิน ผลขั้นตอนสุดท้ายของการบัญชี คือ การให้ข้อมูลทางการเงินซึ่งเป็นประโยชน์แก่บุคคลหลายฝ่ายและผู้สนใจในกิจกรรมของกิจการ

สมการทางการบัญชี • สินทรัพย์ = หนี้สิน + ส่วนของผู้ถือหุ้น • สินทรัพย์ = หนี้สิน + ทุน + (รายได้-ค่าใช้จ่าย) • สินทรัพย์ = หนี้สิน + ทุน + รายได้ – ค่าใช้จ่าย • สินทรัพย์ + ค่าใช้จ่าย = หนี้สิน + ทุน + รายได้

การบัญชี • ขั้นตอนการจดบันทึก (Recording) • การวัดมูลค่า (Measuring) • การแปลความหมาย (Interpreting) • การรายงานข้อมูลทางการเงิน (Communicating)

การต่อเชื่อมกลยุทธ์และมาตรฐานการบัญชีการต่อเชื่อมกลยุทธ์และมาตรฐานการบัญชี ทฤษฎีบัญชี กลยุทธิ์ทางธุรกิจ การดำเนินการ งบการเงิน การเปิดเผยข้อมูล การวิเคราะห์ งบการเงิน มาตรฐานการบัญชี การตรวจสอบและการควบคุม

การพัฒนาการบัญชี • การบัญชีระหว่างประเทศ (International Accounting) • การบัญชีพฤติกรรม (Behavioral Accounting) • การบัญชีรัฐบาล (Governmental Accounting) • การบัญชีเพื่อสิ่งแวดล้อม (Environmental, Green Accounting) • การบัญชีสำหรับธุรกิจที่ไม่แสวงหากำไร (Not-for-profit Accounting)

แนวคิดและข้อสมมติทางบัญชีแนวคิดและข้อสมมติทางบัญชี • Accounting Concept • เป็นหลักเกณฑ์พื้นฐานในการจัดทำและนำเสนองบการเงินและเป็นหลักเกณฑ์พื้นฐานในการนำข้อมูลทางบัญชีไปใช้เพื่อกำหนดมาตรฐานการบัญชีที่รับรองโดยทั่วไป (GAAP) รวมทั้งนำไปใช้ในการกำหนดกฎเกณฑ์ ลักษณะ หน้าที่และข้อจำกัดของการบัญชี และการจัดทำรายงานทางการเงิน

แนวคิดและข้อสมมติทางบัญชีแนวคิดและข้อสมมติทางบัญชี • ประกอบด้วย • ข้อสมมุติฐาน (Postulates) • เป็นข้อสมมติฐานขั้นมูลฐานที่เกี่ยวข้องกับสภาพแวดล้อมทางธุรกิจ • หลักการ (Principles) • เป็นหลักการที่เกี่ยวข้องกับการรับรู้รายการและการวัดมูลค่ารายการทางบัญชี โดยหลักการสามารถแบ่งออกเป็น 2 ประเภท • Input-Oriented Principles • Output-Oriented Principles

แนวคิดและข้อสมมติทางบัญชีแนวคิดและข้อสมมติทางบัญชี Input-Oriented การบันทึกข้อมูลรายงานบัญชี Output-Oriented การแสดงรายงานและข้อมูล ทางการบัญชี

ข้อสมมติฐาน (Postulate) • หลักราคาทุน • การดำเนินงานต่อเนื่อง • หลักการรอบบัญชี • หลักความเป็นหน่วยงาน • หลักการใช้หน่วยเงินตรา

หลักการ (Principles) • Input-Oriented Principles • หลักการที่เกี่ยวข้องกับดำเนินการ • หลักการรับรู้รายงาน • หลักการจัดคู่รายได้และค่าใช้จ่าย • หลักการเกี่ยวกับข้อจำกัด • หลักความระมัดระวัง • หลักการเปิดเผยอย่างเพียงพอ • หลักการมีนัยสำคัญ • หลักการใช้หลักฐานอันเที่ยงธรรม

หลักการ (Principles) • Output-Oriented Principles • สำหรับผู้ใช้งบการเงิน • หลักการเปรียบเทียบกันได้ • สำหรับผู้จัดทำงบการเงิน • หลักความสม่ำเสมอ • หลักความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน

หลักราคาทุน • Historical Posting • หลักราคาทุนใช้วัดมูลค่าได้ทั้งสินทรัพย์ หนี้สิน ทุน รายได้ และค่าใช้จ่าย ซึ่งราคา ณ วันที่ได้มา (Acquisition Cost) ซึ่งเป็นราคาในอดีต

การดำเนินงานต่อเนื่องการดำเนินงานต่อเนื่อง • Going Concern • หลักการดำรงอยู่ของกิจการ • กิจการทั่วไปมีวัตถุประสงค์เพื่อการดำรงอยู่ตลอดไปให้บรรลุวัตถุประสงค์และภาระผูกผันที่กิจการมีอยู่ โดยสมมติว่ากิจการไม่มีความจำเป็นที่จะเลิกกิจการหรือลดขนาดของการดำเนินงานอย่างมีสาระสำคัญ

หลักรอบเวลา • Time Period • เป็นหลักของการแบ่งรอบบัญชีเป็นช่วงๆ เพื่อการเสนอรายงานการเงิน โดยแบ่งเวลาเป็นช่วงสั้นๆ เช่น เป็นไตรมาส เป็นเดือน หรือ เป็นปี โดยการแบ่งเป็นช่วงเวลานั้นจะทำให้การนำเสนองบการเงินเพื่อรายงานผลการดำเนินงานและรายงานฐานะการเงินของกิจการตามระยะเวลานั้น

หลักความเป็นหน่วยงาน • Entity • เป็นหลักการที่กำหนดว่าข้อมูลทางการบัญชีเป็นข้อมูลของหน่วยงานหรือกิจการ ดังนั้นข้อมูลทางบัญชีของกิจการจึงควรแยกต่างหากออกจากผู้เป็นเจ้าของและแยกออกจากกิจการอื่นๆ รวมทั้งเมื่อแยกออกจากเจ้าของและกิจการอื่นแล้วจึงควรระบุหน่วยงานไว้ในงบการเงินด้วย

หลักการใช้หน่วยเงินตราหลักการใช้หน่วยเงินตรา • Monetary Unit • เป็นหลักการที่กำหนดว่าหน่วยเงินตราจะเป็นสื่อในการแลกเปลี่ยนซึ่งแสดงถึงราคาของรายการนั้นๆ ดังนั้นในการนำเสนอข้อมูลรายงานทางการเงินนั้นจึงต้องกำหนดหน่วยเงินตราให้ชัดเจนจะใช้หน่วยใดในการนำเสนอข้อมูลชัดเจนเพื่อช่วยในการวิเคราะห์และนำข้อมูลมาใช้ในการตัดสินใจเชิงเศรษฐกิจได้อย่างดี รวมทั้งสอดคล้องกับหลักการเปรียบเทียบกันได้

หลักการรับรู้รายงาน • Recognition • หลักการเกี่ยวกับการกำหนดระยะเวลาในการรับรู้รายการและการรับรู้จำนวนเงินในการบันทึกรายการของกิจการ • หลักการพิจารณา • มีความเป็นไปได้ค้อนข้างแน่นอนที่ประโยชน์เชิงเศรษฐกิจของกิจการจะเข้าหรือออกจากกิจการ เช่น การซื้อหรือขายสินทรัพย์ • สามารถวัดมูลค่าของประโยชน์เชิงเศรษฐกิจได้อย่างน่าเชื่อถือ เช่น ราคาซื้อหรือขายสินทรัพย์

หลักการรับรู้รายได้และค่าใช้จ่ายหลักการรับรู้รายได้และค่าใช้จ่าย • Matching Concept • หลักการจับคู่รายได้และค่าใช้จ่ายเป็นการบันทึกและรายงานค่าใช้จ่ายในงวดคู่กับหลักการเกิดขึ้นรายได้ โดยเป็นการวัดความพยายามกับความสำเร็จ

หลักการรับรู้รายได้และค่าใช้จ่ายหลักการรับรู้รายได้และค่าใช้จ่าย • ประกอบด้วย 4 ประเภท • การจับคู่รายได้และค่าใช้จ่ายในงวดที่เกิดทั้ง 2 รายการ เช่น ต้นทุนขายกับรายได้จากการขาย • การจับคู่ต้นทุนที่เกิดประโยชน์กับงวดเวลาที่เกิด เช่น เงินเดือน • การจัดสรรต้นทุนตลอดเวลาที่เกิดประโยชน์ เช่น ค่าเสื่อมราคา • การบันทึกค้าใช้จ่ายในงวดเวลาที่เกิด แต่ประโยชน์เกิดขึ้นในอนาคต เช่น ค่าโฆษณา ค่าวิจัยและพัฒนา

หลักความระมัดระวัง • Conservatism Concept • เป็นการใช้ดุลยพินิจในการประมาณการภายใต้ความไม่แน่นอนเพื่อไม่ให้สินทรัพย์หรือรายได้แสดงจำนวนสูงเกินไป และไม่แสดงรายการหนี้สินหรือค่าใช้จ่ายต่ำเกินไป หรือ การบันทึกสินทรัพย์และกำไรด้วยจำนวนขั้นต่ำที่คาดว่าจะได้รับ และบันทึกหนี้สินด้วยจำนวนเงินสูงสุดที่คาดว่าจะเกิดขึ้น • เช่น การรับรู้มูลค่าสินค้าคงเหลือตามราคาทุนหรือราคาตลาดที่ต่ำกว่า

หลักการเปิดเผยอย่างเพียงพอหลักการเปิดเผยอย่างเพียงพอ • Disclosure • เป็นการกำหนดว่ากิจการควรเปิดเผยข้อมูลให้ครบถ้วน โดยในการเปิดเผยข้อมูลให้ครบถ้วนนั้นอยู่ภายใต้ข้อจำกัดของความมีนัยสำคัญและต้นทุนในการจัดทำรายการบางรายได้โดยข้อมูลที่จะเปิดเผยอย่างเพียงพอนั้นต้องคำนึงถึงต้นทุนด้วยค่าคุ้มค่ากับประโยชน์ที่จะได้รับหรือไม่ มากเกินไป ไม่เพียงพอ

หลักการมีนัยสำคัญ • Materiality • งบการเงินควรเปิดเผยข้อมูลที่มีความสำคัญในเชิงตัวเลข โดยถ้าไม่นำเสนอรายการนั้นจะทำให้รายงานทางการเงินนั้นผิดพลาดซึ่งจะมีผลต่อการตัดสินใจของผู้ใช้งบการเงินได้ • ประมาณ 5-10 % ของกำไรสุทธิ

หลักการใช้หลักฐานอันเที่ยงธรรมหลักการใช้หลักฐานอันเที่ยงธรรม • Objectivity • เป็นการบันทึกรายการบัญชีโดยจัดทำภายใต้หลักฐานและข้อเท็จจริงอันเที่ยงธรรมที่บุคคลทั่วไปยอมรับและเชื่อถือโดยปราศจากความลำเอียงและสามารถพิสูจน์และยืนยันได้

หลักการเปรียบเทียบกันได้หลักการเปรียบเทียบกันได้ • Comparability • เป็นหลักการที่กำหนดว่างบการเงินที่มีคุณภาพควรจะเปรียบเทียบกันได้โดยในการเปรียบเทียบในเรื่องของการแสดงมูลค่า การเปรียบเทียบนั้นอาจเป็นการเปรียบเทียบข้อมูลระหว่างปีปัจจุบันกับอดีตของบริษัท หรือ การเปรียบเทียบกับอุตสาหกรรมในปีปัจจุบันนั้น

หลักความสม่ำเสมอ • Consistency • กิจการควรเลือกวิธีปฎิบัติทางการบัญชีใดแล้ว ควรกำหนดให้ใช้วิธีปฎิบัติดังกล่าวตลอดไป ยกเว้นเมื่อกิจการเห็นว่าสถานการณ์เปลี่ยนไปทำให้ต้องเปลี่ยนแปลงวิธีปฎับัติใหม่เพื่อให้สอดคล้องกับสถานการณ์ที่เปลี่ยนแปลงไป

ข้อสมมติฐานทางการบัญชีเพิ่มเติมข้อสมมติฐานทางการบัญชีเพิ่มเติม • หลักโดยประมาณ (Estimate Principle) • หลักเนื้อหาสำคัญกว่ารูปแบบ (Substance Over Form) • หลักเกณฑ์เงินค้าง (Accrual Basis)

หลักโดยประมาณ • Estimate Principle • เป็นหลักการประมาณการที่กิจการใช้ในการบันทึกบัญชี เช่น การประมาณการราคาซาก การประมาณอายุการใช้งาน การประมาณหนี้ที่เก็บไม่ได้ ซึ่งกิจการจำเป็นต้องมีหลักเกณฑ์ที่เหมาะสม

หลักเนื้อหาสำคัญกว่ารูปแบบหลักเนื้อหาสำคัญกว่ารูปแบบ • Substance Over Form • เป็นหลักที่ใช้ในการบันทึกบัญชีโดยอิงเนี้อหาทางเศรษฐกิจมากกว่าทางกฎหมาย เช่นการเช่าซื้อ

หลักเงินค้าง • Accrual Basis • หลักการที่ใช้บันทีกบัญชีโดยไม่อาศัยการพิจารณาว่าจะมีการรับหรือจ่ายเงินสดหรือสิ่งเทียบเท่าเงินสดเมื่อไร

การบ้านและแบบฝึกหัด • เลือกงบการเงินในตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย และจงบอกแนวคิดทางการบัญชีที่บริษัทนั้นๆใช้ และเพราะอะไร?

สัปดาห์หน้า • แม่บททางการบัญชี • นำเสนอแบบฝึกหัด

แนวคิดทางการบัญชี