دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی

1. دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی

2. فقاهت و ولايت فصل ششم دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی

3. مفهوم ولايت فقيه فقاهت و ولايت دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی

4. فقاهت و ولايت ولايت فقيه: به معناي «قرب و نزديكي، محبت و دوستي، نصرت و باري، زعامت و سرپرستي» آمده است. در فلسفه سياسي مراد از ولايت؛ امامت، زعامت و رهبري سياسي است. دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی

5. فقاهت و ولايت فقيه: مراد از فقيه، مجتهد جامع‏الشرايطي است كه با مراجعه به منابع ديني توانايي استنباط احكام الهي را دارد؛ يعني فردي كه داراي سه ويژگي اساسي «آگاهي به قانون الهي»، «عدالت» و «تدبير» است. «ولايت فقيه» به معناي حاكميت و زعامت سياسي كسي است كه قادر است با رجوع به منابع، احكام الهي را دريابد و داراي شايستگي‏هاي اخلاقي (تقوا و ورع) و تدبير مي‏باشد. دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی

6. فقاهت و ولايت سابقه تاريخي ولايت فقيه: ولايت فقيه نتيجه طبيعي اجرا و اِعمال اسلام در عرصه اجتماع و سياست است. يُرِيدُونَ اَنْ يَتَحَاكَمُوا اِلي الطَّاغُوتِ وَ قَدْ اُمِرُوا اَنْ يَكْفُروا بِهِ. نساء 4، 60. دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی

7. پيشينه تاريخي ولايت فقيه را مي‏توان در دو محور ذيل بررسي كرد: فقاهت و ولايت الف: عصر حضور مي‏دانيم كه در طول حيات امامان دوازده‏گانه، جز چند سال محدود، عملاً قدرت در دست ديگران بود و امكان اِعمال حاكميت از طرف ائمه اطهار(عليهم‏السلام) وجود نداشت؛ در حالي كه شيعيان براي امور قضايي و ساير امور حكومتي نياز به حاكم شرع داشتند. در بخشي از اين امور. دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی

8. پيشينه تاريخي ولايت فقيه را مي‏توان در دو محور ذيل بررسي كرد: فقاهت و ولايت ائمه اطهار(عليهم‏السلام) فقيهان واجد شرايط را به طور عام نصب فرمودند تا در حدّ امكان از طرف ايشان عهده‏دار چنين مناصب حكومتي شوند. دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی

9. پيشينه تاريخي ولايت فقيه را مي‏توان در دو محور ذيل بررسي كرد: فقاهت و ولايت ب: عصر غيبت با آغاز عصر غيبت، مذهب شيعه وارد مرحله جديدي شد. فقها براي تصدّي امور حكومتي و استفاده از نصوص مربوط، رهبري ديني و سياسي جامعه را به نيابت از امام معصوم بر عهده گرفتند. شيخ مفيد (336 ـ 413 ه.ق) از نخستين فقهاي عصر غيبت بود. دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی

10. پيشينه تاريخي ولايت فقيه را مي‏توان در دو محور ذيل بررسي كرد: فقاهت و ولايت برخي از فقهاي شيعه ولايت فقيه را از امور بديهي قلمداد كرده‏اند. ر. ك: روح الله موسوى؛ ولايت فقيه، تهران: مؤسسه نشر و تنظيم آثار حضرت امام، 1374، ص 2.و تعدادي از فقها بر آن ادعاي اجماع نموده‏اند.. نراقى، احمد؛ عوائدالايام قم: بصيرتى، بى تا. از مرحوم نراقي ولايت فقيه به تفصيل مورد توجه فقها قرار گرفت و در عصر حضرت امام رحمه الله از محاق تئوري به عرصه عمل در آمد. دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی

11. فقاهت و ولايت توجه به چند نكته ضروري دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی

12. فقاهت و ولايت توجه به چند نكته ضروري دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی

13. والسلام عليكم و رحمه الله و بركاته دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی

14. دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی

15. شرايط حاكم اسلامي در عصر غيبت فصل هفتم دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی

16. شرايط حاكم اسلامي در عصر غيبت اَيُّهَا النَّاس اِنَّ اَحَقَّ النَّاسِ بِهَذَا الْأَمْرِ اَقْوَاهُمْ عَلَيْهِ وَ اَعْلَمُهُمْ بِاَمْرِ اللَّهِ فِيهِ؛ نهج‏البلاغه فيض‏الاسلام، خ 173. اي مردم شايسته‏ترين افراد به امامت، تواناترين مردم است بر آن و آگاه‏ترين آنان به امر خداوند. دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی

17. شرايط حاكم اسلامي در عصر غيبت دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی

18. الف: علم به قانون(فقاهت) شرايط حاكم اسلامي در عصر غيبت حكومت اسلامي بر قوانين اسلامي استوار است و هدف از تأسيس حكومت اسلامي اجراي احكام اسلام و بسط عدالت اجتماعي است. از اين رو حاكم و مجريان قانون بايستي علم به قوانين اسلام داشته باشند. حاكم اسلامي و اعلميت: در اصطلاح فقهي اعلم كسي است كه قوّه استنباط و اجتهاد احكام شرعي براي وي بيش از ديگران حاصل شده است. دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی

19. الف: علم به قانون(فقاهت) شرايط حاكم اسلامي در عصر غيبت پيامبر اكرم صلي‏الله‏عليه‏و‏آلهدر اين باره مي‏فرمايند: اِنَّ الرِّيَاسَةَ لاَ تَصْلَحُ اِلاَّ لاَِهْلِهَا مَنْ دَعَي النَّاسَ اِلي نَفْسِهِ وَ فِيهِمْ مَنْ هُوَ اَعْلَمُ لَمْ يَنْظُرِ اللَّهُ اِلَيْهِ يَوْمَ الْقِيَامَة. بحار الانوار، ج 2، ص 93. مراداز اعلميت فقيه حاكم آن است كه در استنباط احكام حكومتي اعلم باشد دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی

20. ب)عدالت، ورع و تقوا شرايط حاكم اسلامي در عصر غيبت برخورداري حاكم اسلامي از عدالت، يكي از شرايط اساسي احراز مقام ولايت و تداوم آن است. اِجْعَلْنِي عَلي خَزَائِنِ الاَْرْضِ اِنِّي حَفِيظٌ عَلِيمٌ يوسف 12، 55. در اين آيه به دو شرط علم و امانت‏داري اشاره شده است دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی

21. ج) كارداني و مديريت شرايط حاكم اسلامي در عصر غيبت هركسي كاري را عهده‏دار مي‏شود بايد بينش، فراست، مهارت و صلاحيت انجام آن كار را داشته باشد دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی

22. نصاب شرايط حاكم اسلامي شرايط حاكم اسلامي در عصر غيبت ب: اصل ذو مراتب بودن حكومت اسلامي الف: اصل «همه يا هيچ برخلاف اصل همه يا هيچ كه ريشه در فرهنگ غرب دارد، در مكتب اسلام براي رفتار فردي و اجتماعي مراتب گوناگوني ارايه شده است نتيجه طبيعي پذيرش اين نظريه اين است كه تا زماني كه شمار صالحان به حد نصاب لازم نرسيده است از حكومت اسلامي دست شسته و در صدد تحقق نسبي آن برنياييم. بديهي است اين امر نتيجه‏اي جز گسترش فساد و تباهي در جامعه به دنبال نخواهد داشت. دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی

23. والسلام عليكم و رحمه الله و بركاته دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی

24. دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی

25. دلايل ولايت فقيه فصل هشتم دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی

26. دلايل ولايت فقيه دلايل ولايت فقيه دلايل عقلي: • الف) اصل تنزل تدريجي: • براي تأمين نيازمندي‏هاي اجتماعي و جلوگيري از هرج و مرج، فساد و اختلال نظام، وجود حكومت در جامعه امري ضروري است. • 2. اجراي احكام اجتماعي اسلام ضروري است. • 3. حكومت ايده‏آل و مطلوب در اسلام، حكومتي است كه معصوم(عليه‏السلام) در رأس آن باشد. • 4. هنگامي كه تحصيل مصلحت در حد مطلوب و ايده‏آل، ميسّر نشد، بايد نزديك‏ترين مرتبه به حد مطلوب را تأمين كرد. • ب) ولايت فقيه يا حاكميت اصلح در عصر غيبت دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی

27. دلايل ولايت فقيه دلايل ولايت فقيه دلايل نقلي: • الف) توقيع شريف: • اَمَّا الْحَوَادِثُ الْوَاقِعَةِ فَارْجِعُوا فِيهَا اِلي رُواةِ حَدِيثِنا فَاِنَّهُمْ حُجَّتِي عَلَيْكُمْ وَ اَنَا حُجَّةُ اللَّهِ عَلْيهِم. وسائل الشيعه، ج 27، باب يازدهم، ص 140. • ب) مقبوله عمربن حنظله: • امام صادق(عليه‏السلام) مي‏فرمايد: «مَنْ كَاَنَ مِنْكُمْ قَدرَوي حَدِيثَنَا وَ نَظَرَ فِي حَلاَلِنَا وَ حَرَامِنَا وَ عَرَفَ اَحْكَامَنَا فَلْيَرْضَوْا بِهِ حَكَما فَاِنِّي قَدْ جَعَلْتُهُ حَاكِما عَلَيْكُمْ. • . اصول كافى، ج 1، ص 67؛ وسائل الشيعه، ج 18، ص 98. • ج) روايت شيخ صدوق: • شيخ صدوق از پيامبر اسلام(صلى‏الله‏عليه‏و‏آله) نقل كرده است: • اَللّهُمَّ ارْحَمْ خُلَفائِي قِيلَ يا رَسُولَ اللّهِ وَ مَنْ خُلفَائُكَ؟ قالَ الَّذيِنَ يَأتُونَ بَعْدِي وَ يَرْوُونَ عَنِّي حَدِيثِي وَ سُنَّتِي. وسائل الشيعه، ج 18، ص 65. دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی

28. والسلام عليكم و رحمه الله و بركاته دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی

29. حدود اختيارات ولي فقيه فصل نهم دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی

30. مقدمه حدود و اختيارات ولي فقيه توجه به فلسفه وجودي حكومت و وظايفي كه براي حكومت اسلامي است، مستلزم برخورداري حاكم از ميزان اختياراتي است كه بتواند با تكيه بر آنها به وظايفش عمل كند. • سابقه تاريخي • تبيين نظريه ولايت مطلقه فقيه دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی

31. در تبيين مفهومي ولايت مطلقه فقيه توجه به نکات زير ضروري است: واژه مطلقه در ولايت مطلقه فقيه با اصطلاح علمي آن در دانش سياسي نيز متمايز است در علم سياست حکومت مطلقه ترجمه Absolutism است. . regime in which the ruler might legitimately decide anything در فرهنگ سراسری اکسفورد این تعريف آمده است. از چنين حکومتي به حکومت استبدادي تعبير شده است. حدود و اختيارات ولي فقيه دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی

32. در تحليل اين اصطلاح فقهي چند نکته قابل ذکر است: الف. در اصطلاح فقها، ولايت مطلقه مقابل ولايت مقيد و محدود فقيه است کهمحدود به افتاء، قضاوت و امور حسبيه مي‌دانند. در حالي که بر اساس نظريه ولايت مطلقه، گستره اختيارات حکومتي فقيه گسترده بوده و اعم از امور ياد شده در نظريه فوق است. حدود و اختيارات ولي فقيه دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی

33. امام خميني(رحمه‏الله) در تبيين اين ديدگاه مي‏فرمايند: «كليه اختياراتي كه امام(عليه‏السلام) دارد فقيه نيز دارا است، مگر دليل شرعي اقامه شود مبني بر آن كه فلان اختيار و حق ولايت امام(عليه‏السلام) به سبب حكومت ظاهري او نيست بلكه به شخص امام مربوط مي‏شود و يا اگر چه به مسايل حكومت و ولايت ظاهري بر جامعه اسلامي است لكن مخصوص شخص امام معصوم است و شامل ديگران نمي‏شود. شئون و اختيارات ولى فقيه، (ترجمه كتاب البيع از امام خمينى قدس‏سره)، ص 77. حدود و اختيارات ولي فقيه دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی

34. با توجه به آنچه گفته شد مي‌توان دريافت که ولايت مطلقه فقيه با حکومت استبدادي در علم سياست و يا با مفهوم لغوي آن تمايزي اساسي و بنيادين دارد. افزون بر آن مدار تصميم‌گيري حاکم اسلامي در نظريه ولايت مطلقه فقيه مصلحت امت و جامعه اسلامي است حدود و اختيارات ولي فقيه دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی

35. ولايت مقيده فقيه • براي مواردي كه امام معصوم حضور ندارد، تا حكومت تشكيل دهد، مردم بايد حتي‏الامكان در ارتباط با امور حكومتي به كسي مراجعه كنند كه شباهت بيش‏تري به معصوم داشته باشد. حدود و اختيارات ولي فقيه دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی

36. ولايت مقيده فقيه حدود و اختيارات ولي فقيه در دوران حاكميت حكام ظالم و فاسد مردم نبايد به اين بهانه كه حكومتِ حق وجود ندارد و امام معصوم و يا حاكم عادل در رأس حكومت نيست، به حكومت طاغوت رضايت دهندبايد به كسي رجوع كنند كه حكم صحيح اسلامي را بيان و اجرا كند. از اين رو، ائمه(عليهم‏السلام) براي اين شرايط طرحي ارايه كرده‏اند كه بر حسب اصطلاح مي‏توان آن را «دولت در دولت» تعبير كرد. اين فقها بايد داراي سه شرط فقاهت، عدالت و مديريت كافي براي داوري و رفع معضل باشند. دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی

37. والسلام عليكم و رحمه الله و بركاته دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی