Անտառազրկում

1. Անտառազրկում

2. Գիտնականների կարիծիքով անտառները ծածկել են երկրի ցամաքի մակերեսի մոտ 45%-ը: Ներկայումս արդեն դրանց ավելի քան 50%-ը ոչնչացվել է՝ հիմնականում գյուղատնտեսության համար տարածք ստեղծելու, վառելափայտ ստանալու և կոմերցիոն անտառահատումների հետևանքով: Ըստ Բնության համաշխարհային հիմնադրամի հաշվարկների՝ երկրագնդի վրա յուրաքանչյուր տարի 20 մլն հա անտառածածկ տարածք անտառազրկվում կամ քայքայվում են:Հնդկաստանը յուրաքանչյուր տարի կորցնում է 1.3 մլն հա անտառ: 1950թվականին Տիբեթի անտառածածկը կազմում էր 25.2 մլն հա կամ ընդհանուրմակերեսի 9%-ը: 1985 թվականի տվյալներով այդ թիվը նվազել է մինչև 13.7 մլն հակամ ողջ մակերեսի 5%-ը: • Ողջ աշխարհում անտառածածկից ազատված 800մլն հա –ից 300 մլն հա-ը՝ մեկ երրորդից ավելին,բաժին է ընկնում զարգացած երկրներին:Ներկայումս այդ երկրները ավելի խնայողաբար ենօգտագործվում անտառային պաշարները՝ միաժամանակ մեծ միջոցներ ներդնելով դրանց վերականգնմանը: Հիմա ավելի ուշադրության են արժանի զարգացող երկրների անտառազրկման խնդիրը, քանի որ այդ երկրներում անտառային ռեսուրսները 20-րդ են հասել ավելի լավ վիճակում և այժմ գերշահագործվում են:

4. Անտառազրկման պատճառները • ·              Փայտամշակություն և թղթի արտադրություն • ·              Անտառահատումներ վառելափայտ և անասնակեր ստանալու նպատակով • ·              Անտառահատում գյուղատնտեսական նպատակներով • ·              Թթվային անձրևներ • ·              Հորատման և կառուցապատման ծրագրեր • ·              Կլիմայի փոփոխությամբ պայմանավորված կորուստներ • ·              Պատերազմներ, քաղաքաշինություն, ծխախոտի մշակում • Անտառապատ տարածությունների կրճատման հետևանքները • ·              Մթնոլորտում CO2 քանակի ավելացում • ·              Մթնոլորտում O2 քանակի նվազում • ·              Ջերմոցային էֆեկտ • ·              Կլիմայի տաքացում • ·              Հողերի էրոզիայի ուժեղացում • ·              Երաշտների հաճախականության մեծացում • ·              Անապատացում • ·              Ջրային հոսքի ուժեղացում • ·              Ջրհեղեների քանակի ավելացում

6. Ներկայումս անատառահատումների տարեկան ծավալը անբողջ աշխարհում գերազանցում է 3.5 մլրդ մ3 –ին: Դրա մոտավորապես կեսը օգտագործվում է որպես վառելափայտ, իսկ մյուս կեսը՝ արդյունաբերական վերամշակման ու շինարարության համար: • Անտառաշահագործումը կարգավորելու և ռեսուրսները ռացիոնալ օգտագործելու նպատակով երկրնրի մեծ մասում, այդ թվում ՀՀ-ում, անտառները բաժանվում են 3 խմբի: • Առաջին խմբին են պատկանում ամենից ավելի արժեքվոր անտառները: Դրանք այն անտառներն են, որոնց համար գլխավորը համարվում է էկոլոգիական և միջավայրաստեղծ դերը: Դրանք պահպանվում ու ընդարձակվում են հողապաշտպան, ջրակուտակիչ, սանիտարահիգենիկ, առողջապահական դերի համար: • Այդ անտանռերի արդյունաբերական հատումները արգելված են: Կատարվում է միայն սանիտարական հատում, որի նպատակն է անտառը մաքրել ծերացած, չորացած և հիվանդ ծառերից և դրանով իսկ նպաստել անտառի ինքնավերկանգնմանը: • Երկրորդ խմբին են պատկանում բնակչության և տրանսպորտային ցանցի բարձր խտություն ունեցող շրջանները, ինչպես նաև հումքային ռեսուրսներով աղքատ անտառները, որոնց համար գլխավորը միջավայրպշտպան դերն է: Այդ խմբի անտառների արդյունագործական շահագործումը սահմանափակ է և կատարվում է հատուկ հսկողության ներքո: Անտառային ռեսուրսների մյուս տեսակների՝ որսի կենդանիների, սնկերի, հատպտուղների, կերաբույսերի, դեղաբույսերի և մյուսների օգտագործումը թույլատրվում է: • Երրորդ խմբի մեջ մտնում են անտառաշատ շրջանների այն անտառային զանգվածները, որոնց արտադրական արժեքը բարձր է, իսկ շահագործումը մեծ վնաս չի հասցնում անտառի միջավայրաստեղ և էկոլոգիական ֆունկցիաներին: Այդ անտառներին բաժին է ընկնում աշխարհում կատարվող անտառահատումների հիմնական մասը:

8. Նյութը պատրաստեց` • Տիտանյան Գեղամը • 11-1 դասարանից