جلسه چهار م حق زن در ازدواج

1. جلسه چهارمحق زن در ازدواج حق زن در ازدواج- اسناد بین المللی ماده ۱۶ اعلامیه جهانی‌ حقوق بشر،ماده ۲۳ میثاق بین المللی حقوق مدنی سیاسی،ماده ۱۰ میثاق بین المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی‌و ماده ۱۶ کنوانسیون رفع همه اشکال تبعیض علیه زنان، برابری کامل زوجین را در روابط زناشوئی به رسمیت شناخته اند.

2. حق زن در ازدواج- قانون مدنی • ماده ۱۱۰۵ قانون مدنی- «درروابط زوجين رياست خانواده ازخصائص شوهراست .»

3. سوال؟ • ریاست مرد در خانواده چگونه زندگی‌ دختران و زنان را قبل و بعد از ازدواج تحت تاثیر قرار می‌‌دهد؟

4. سن ازدواج • ماده ۱۰۴۱ قانون مدنی اصلاحی‌ ۱۳۸۱- «عقد نکاح دختر قبل از رسیدن به سن ۱۳ سال تمام شمسی و پسر قبل از رسیدن به سن ۱۵ سال تمام شمسی منوط است به اذن ولی به شرط مصلحت با تشخیص دادگاه صالح.»

5. نکاح دختر باکره • ماده ۱۰۴۳ قانون مدنی- «نکاح دخترباکره اگرچه به سن بلوغ رسيده باشد موقوف به‌اجازه پدر يا جد پدري او است و هرگاه پدر يا جد پدري بدون علت‌موجه از دادن اجازه مضايقه کند اجازه او ساقط و در اين صورت‌دختر مي‌تواند با معرفي کامل مردي که مي‌خواهد با او ازدواج نمايدو شرايط نکاح و مهري که بين آنها قرار داده شده پس از اخذ اجازه ازدادگاه مدني خاص به دفتر ازدواج مراجعه و نسبت به ثبت ازدواج‌اقدام نمايد.» • ماده ۱۰۴۴ قانون مدنی- «در صورتي که پدر يا جد پدري در محل حاضر نباشد واستيذ ان از آنها نيز عادتا غيرممکن بوده و دختر نيز احتياج به ازدواج‌داشته باشد، وي مي‌تواند اقدام به ازدواج نمايد.تبصره ـ ثبت اين ازدواج در دفترخانه منوط به احراز موارد فوق دردادگاه مدني خاص مي‌باشد.»

6. تعدد زوجات • قانون مدنی طی مواد ۹۰۰، ۹۰۱، ۹۴۲ و ۱۰۴۹ ازدواج مجدد را به طور تلويحي پذيرفته و قانون حمايت خانواده مصوب ۱۳۴۶، بر اساس ماده ي ۱۴ ،ازدواج مجدد را منوط به شرایطی مجاز می داند. • همانطور که می دانیم دولت اخیر سعی در احیا ازدواج مجدد به صورت سابق داشته به طوری که ماده ۲۳لایحه حمایت خانواده مقرر می دارد: «اختيار همسر دائم بعدي، منوط به اجازه دادگاه پس از احراز توانايي مالي مرد و تعهد اجراء عدالت بين همسران مي باشد.»این ماده که از جنجالی ترین بخش های لایحه مزبور بود و انتقاد بسیاری را برانگیخت در نهایت باعث گردید توسط مجلس حذف گردد.

8. استقلال یا وابستگی مالی • ماده ۱۱۱۸ قانون مدنی- «زن مستقلا مي تواند دردارائي خودهرتصرفي راكه مي خواهد بكند.» • طبق نظام حقوقی ایران، زن و شوهر در اموال یکدیگر شریک نمی باشند. تنها در صورتی‌ که زوجین ضمن عقد نکاح یا عقد الزام آور دیگری شرط تقسیم اموال را بگنجانند، طبق شرط عمل می‌‌شود.

9. اشتغال زنان • ماده ۱۱۱۷ قانون مدنی- «شوهرمي تواندزن خودراازحرفه ياصنعتي كه منافي مصالح خانوادگي ياحيثيات خوديازن باشدمنع كند.»

10. ولایت قهری • ماده ۱۱۸۰ قانون مدنی- «طفل صغيرتحت ولايت قهري پدروجدپدري خودمي باشدوهمچنين است طفل غيررشيديامجنون درصورتي كه عدم رشدياجنون اومتصل به صغرباشد.» • ماده ۱۱۸۳ قانون مدنی- «دركليه امورمربوط به اموال وحقوق مالي مولي عليه،ولي نماينده قانوني اومي باشد.» • چند نکته: • منظور از طفل صغیر، دختر قبل از ۹ سال قمری(هشت سال و نیم شمسی) و پسر قبل از ۱۵ سال قمری (چهارده سال و نیم شمسی) می باشد. • معمولاً سن رشد را ۱۸ سال در نظر می گیرند ولی‌ می توان رشد شخصی‌ که قبل از ۱۸ سال است را در دادگاه ثابت نمود. منظور از رشد، توانایی شخص در تشخیص صحیح و عاقلانه در امور مالی‌ می باشد.

11. قیمومت • ماده ۱۲۱۸ قانون مدنی- «براي اشخاص ذيل نصب قيم مي شود - ۱- براي صغاري كه ولي خاص ندارند. ۲- براي مجانين واشخاص غيررشيدكه جنون ياعدم رشدآنهامتصل به زمان صغرآنهابوده و ولي خاص نداشته باشند. ۳- براي مجانين واشخاص غيررشيدكه جنون ياعدم رشدآنهامتصل به زمان صغرآنهانباشد.» • ماده ۱۲۳۳ قانون مدنی- «زن نمي تواندبدون رضايت شوهرخودسمت قيمومت راقبول كند.»

12. حقوق ارثی زن از شوهر • اگر شوهری که فوت می شود فرزند داشته باشد، سهم زن از ارث یک هشتم اموال شوهر است. اگر فرزند نداشته باشد یک چهارم اموال شوهر است. این در حالی‌ است که اگر زن متوفی فرزند داشته باشد، سهم شوهر یک چهارم و اگر فرزند نداشته باشد، سهم شوهر یک دوم است. • اگر برای زن متوفی، وارث دیگری وجود نداشته باشد، همه ما ترک به شوهر می‌رسد در حالی‌ که اگر مرد متوفی وارث دیگری نداشته باشد، زن تنها به اندازه یک چهارم یا یک هشتم ارث می برد. • ماده ۹۴۶ قانون مدنی- «زوج از تمام اموال زوجه ارث می‌برد و زوجه در صورت فرزند‌دار بودن زوج یک هشتم از عین اموال منقول و یک هشتم از قیمت اموال غیر منقول اعم از عرصه و اعیان ارث می‌برد. درصورتیکه زوج هیچ فرزندی نداشته باشد سهم زوجه یک چهارم از کلیه اموال به ترتیب فوق می‌باشد.»