Người trình bày: Phạm Đình Tú Thời gian: 60’ Hà nội 06/2007

1. Người trình bày: Phạm Đình Tú Thời gian: 60’ Hà nội 06/2007

2. Nội dung trình bày • Thiền là gì? • Nguồn gốc của Thiền • Lợi ích khi Thiền • Phương pháp Thiền • Lưu ý • Thảo Luận

3. Thiền là gì? • Thiền hay còn gọi là (Dhyana, Ch'an, Zen, Bhavana) là một nỗ lực có ý thức để làm thay đổi sự vận hành của tâm. • Thiền là những phương pháp giúp hình thành thói quen tập trung tư tưởng để làm đúng công việc mà chúng ta muốn và đang làm.

4. Thiền là gì? • Thiền là sự nghỉ ngơi tuyệt đối. • Thiền là biết trở về với giây phút hiện tại. • Thiền là một hình thức tu trì của những tông phái triết học ở Ấn độ.

5. Nguồn gốc của thiền • Năm 520 Bồ đề đạt ma (Bodhidharma) đi thuyền sang Trung Quốc và đưa Thiền từ Ấn Độ vào Trung Quốc. • Thiền du nhập sang Nhật bản vào cuối thế kỷ 12 đầu thế kỷ 13. • Thiền chính thức truyền sang Mỹ do Thiền sư Thích Tông Diễn vào năm 1893.

6. Nguồn gốc của thiền • Năm 580 Tỳ niu đa liu chi mang Thiền từ Trung Quốc sang Việt Nam và ở tại chùa Dâu tỉnh Hà Bắc. • Đầu thế kỷ XIII Trần Nhân Tông(1258-1308 ) trao ngôi cho con là Trần Anh Tông(1278-1293) lên núi Yên Tử tu thiền.

7. Lợi ích của thiền • Giúp điều chỉnh tình trạng mất cân bằng giữa hưng phấn và ức chế của hệ thần kinh - hậu quả của quá trình sinh hoạt và làm việc căng thẳng. • Làm cho chất xám bộ não gia tăng, giúp phát triển trí nhớ cùng duy trì tốt các hoạt động thân thể cũng như tinh thần.

8. Lợi ích của thiền • Làm gia tăng các hoạt động vỏ não trước trán bên trái đưa đến an vui, thoải mái, cảm thông, tích cực và giảm bớt các hoạt động vỏ não trán trước bên phải liên quan đến buồn rầu, giận hờn, thù hận, căng thẳng, khổ đau. • Làm cho khả năng hệ thống miễn nhiễm tăng lên 50%.

9. Lợi ích của thiền • Điều hòa cơ thể, đào thải chất độc. • Làm cho trẻ lâu hay sự lão hóa chậm lại. • Da dẻ mịn màng, khỏe mạnh. • Giảm rất nhiều các hội chứng đau nhức. • Góp phần vào việc chữa trị các chứng huyết áp, tiểu đường,các bệnh về nội tạng…

10. Phương pháp thực hành • Thiền không nhất thiết phải ngồi. • Nhưng thiền với tư thế ngồi là hòan hảo nhất. • Do vậy chúng ta có thể lựa chọn các phương pháp phù hợp cho mình để thực tập Thiền.

11. Phương pháp thực hành Thiền ăn • Khi ăn chỉ tập trung vào việc ăn. Khi ta ăn ta biết là ta đang ăn. Khi uống miếng canh ta biết ta đang uống miếng canh. • Dạ dày sẽ tiết ra dịch vị nhiều hơn, ăn cảm giác sẽ ngon hơn. • Không tập thiền ăn ta sẽ hay cắn phải lưỡi, lợi. Ăn cơm mà nghĩ đến chìa khóa thì là ta đang ăn cái chìa khóa và không có cảm giác ngon.

12. Phương pháp thực hành Thiền rửa bát • Khi rửa bát ko phải là rửa cho xong mà mình phải có mặt hoàn toàn và sống trong thời gian rửa bát. Rửa bát tôi biết tôi đang rửa bát. • Có nghĩa là khi rửa bát mình có ý thức được rằng sự kiện chính mình đang rửa bát. • Việc rửa bát sẽ không còn là công việc nhàm chán vô vị nữa. • Khi rửa bát mà nghĩ đến việc quá khứ hoặc tương lai thì sẽ bị hút vào quá khứ với tương lai và ko có mặt trong hiện tại, ko biết mình đang rửa bát. .

13. Phương pháp thực hành Thiền lái xe • Trước khi cho máy nổ, tôi biết tôi đi đâu. Khi đi đường chú ý tập trung quan sát, không được nghĩ vẩn vơ hay nghĩ về 1 chủ đề gì đó. • Lái xe sẽ an toàn. • Theo thống kê của 1 tổ chức thế giới thì 2/3 tai nạn là xảy ra tại gần nhà người bị nạn. Chứng tỏ khi về gần đến nhà thì người lái xe rất mất tập trung.

14. Phương pháp thực hành Thiền điện thoại • Khi nghe chuông điện thoại reo. Bạn vẫn đứng yên tại chỗ, giãn khuôn mặt và nở nụ cười trên môi. Khi nghe tiếng chuông thứ 3 từ từ đi lại phía điện thoại rồi nhấc máy. • Nếu bạn giữ vững nụ cười, bạn sẽ đem nhiều an lạc cho người đang gọi bạn. • Nếu bạn nóng nảy bực bội thì người bên kia đầu dây sẽ lãnh đủ .

15. Phương pháp thực hành Thiền trong công việc • Trong công việc sự suy nghĩ rất là rất quan trọng. • Điều đáng lưu ý ở đây là khi làm việc gì chúng ta chuyên tâm và tập trung cho công việc đó. Tránh để những suy nghĩ vô ích. • Những ý nghĩ vô ích là những ý nghĩ lôi chúng ta về quá khứ, kéo chúng ta đến tương lai một cách tiêu cực. Nghĩ nhưng không giải quyết được vấn đề.

16. Phương pháp thực hành Thiền đi (Đi như một dòng sông) • Ta có 1 góc sân và một khoảng thời gian cho riêng mình. Lúc đó ta có thể thực hành thiền đi. • Ta sẽ đi để mà đi chứ ko phải đi để mà đến. • Đi từng bước chậm dãi nhẹ nhàng, bạn hãy chú tâm đến sự tiếp xúc bàn chân trên mặt đất. Hãy đi như là bạn đang hôn mặt đất. • Chúng ta có thể kết hợp hơi thở với bước chân. Ví dụ ta có thể bước ba bước khi thở vào, và ba bước khi thở ra.

17. Phương pháp thực hành Thiền ngồi Thời gian • Nên ngồi vào buổi sáng ( 10 – 20 phút ). • Trước khi đi ngủ ( 10 – 20 phút ). • Khi làm việc mệt mỏi nhắm mắt thực hành 5-10 phút tại chỗ.

18. Phương pháp thực hành Không gian • Thoáng mát ko có ruồi muỗi. • Rộng rãi, không sáng quá không tối quá. • Tránh tíêng ồn, trẻ con.

19. Phương pháp thực hành Các công tác chuẩn bị • Tắm rửa sạch sẽ. • Tập các động tác thể dục để bổ trợ. • Nên dành khoảng 5 phút ko nghĩ gì dẹp hết mọi thứ sang một bên để khởi động.

20. Phương pháp thực hành Dụng cụ • Tọa cụ ( làm bằng đệm ) • Bồ đoàn ( trong chứa bông gòn )

21. Phương pháp thực hành Tư thế Ngồi kiết già.

22. Phương pháp thực hành Tư thế Những thí nghiệm khoa học cho thấy, chỉ cần ngồi tư thế hoa sen, dù ta không cố gắng tập trung tư tưởng, vẫn có một sự thay đổi ở sóng não từ nhịp beta khoảng 20 chu kỳ mỗi giây xuống nhịp alpha khoảng 8 chu kỳ mỗi giây. Nhịp alpha là tình trạng sóng não của một người đang trầm tĩnh và minh mẫn.

23. Phương pháp thực hành Tư thế Ngồi bán già.

24. Phương pháp thực hành Tư thế Ngồi xếp vòng tròn

25. Phương pháp thực hành Tư thế Ngồi kiểu Nhật

26. Phương pháp thực hành Tư thế Ngồi trên ghế

27. Phương pháp thực hành Tư thế • Tất cả các kiểu ngồi đều có 1 điểm chung đó là xương sống phải thẳng. • Mắt có thể nhắm hoặc mở. Nếu mở thì chỉ mở 1/3 mắt và nhìn xuống.

28. Phương pháp thực hành Tâm Thức • Hít vào đếm 1. • Thở ra đếm 2. • Cứ như vậy cho đến 10 rồi lại quay lại 1. • Nếu đang đếm nửa chừng rồi quên thì đếm lại từ đầu.

29. Phương pháp thực hành Tâm Thức • Khi đã thuần thục rồi thì ko cần phải đếm nữa. • Thở đều và nhẹ nhàng như vậy. • Không làm và nghĩ gì cả. Đó là Thiền.

30. Phương pháp thực hành Xả Thiền • Khi chúng ta ngồi từ 30 phút trở lên muốn dừng lại không ngồi nữa thì phải xả. • Xả là một loạt các động tác để đưa cơ thể về trạng thái bình thường.

31. Phương pháp thực hành Xả Thiền • Ðộng hai bả vai mỗi bên lên xuống 5 lần. • Ðộng cái đầu cúi xuống ngước lên 5 lần. • Xoay đầu sang trái, phải mỗi bên 5 lần.

32. Phương pháp thực hành Xả Thiền • Ðộng hai bàn tay co duỗi 5 lần. • Xoa mặt 20 - 30 lần. • Xoa đầu 20 -30 lần. • Xoa sau gáy 20 -30  lần. • Xoa cổ 20 -30  lần.

33. Phương pháp thực hành Xả Thiền • Dùng bàn tay phải xoa từ vai xuống cánh tay. • Bàn tay trái xoa từ nách xuống bên hông, hai bên kết hợp xoa một lượt mổi bên 10 lần. • Xoa ba điểm ngực, bụng, bụng dưới 5 lần.

34. Phương pháp thực hành Xả Thiền • Dùng hai bàn tay xoa thắt lưng. • Xoa mông. • Xoa đùi (xoa đùi tùy theo sự đau nhiều hay đau ít không có số lượng). • Xoa hai ngón tay giữa cho nóng Áp vào mắt mổi bên 5 lần.

35. Phương pháp thực hành Xả Thiền • Một tay nắm đầu các ngón chân, một tay giơ cổ chân từ từ để nhẹ xuống. • Hai bàn tay cùng xoa mạnh lên xuống từ đùi đến bàn chân và xoa nóng 2 lòng bàn chân. Xoa bàn chân này xong rồi xoa bàn chân kia, xoa tùy thích không có số lượng. • Đứng dậy.

36. Phương pháp thực hành Tâm Thức Các trở ngại thường gặp & cách đối trị • Ngủ gật. Rửa mặt, hoặc đi dạo 1 lúc rồi ngồi tiếp. Nếu thấy vẫn ko hết, quá buồn ngủ rồi thì đi ngủ.

37. Phương pháp thực hành Tâm Thức Các trở ngại thường gặp & cách đối trị • Đau cổ, đau vai, đau xương sống (Đau chân ko tính).  Tư thế ngồi chưa chuẩn, đang bị nghiêng, lệch về 1 bên. • Miệng chảy nước miếng.  Đang ngủ gật rồi.

38. Phương pháp thực hành Tâm Thức Các trở ngại thường gặp & cách đối trị • Tim nhói đau, đau ngực, tức bụng. Ngồi thẳng quá, căng quá nên trùng xuống 1 chút. • Loạn tưởng, không tập trung được. Không được cố gắng dừng suy nghĩ linh tinh vì sẽ chỉ là vô ích.

39. Phương pháp thực hành Tâm Thức Các trở ngại thường gặp & cách đối trị Hãy bình tĩnh nhận diện chúng, từng ý nghĩ linh tinh một chỉ theo dõi và ko làm gì cả. Một lúc sẽ yên. Hãy tưởng tượng những ý nghĩ là dòng sông đang chảy, chúng ta là mặt trời ở trên chiếu soi và nhận diện. Chỉ thế thôi.

40. Phương pháp thực hành Tâm Thức Hiểu rõ bản chất • Khi ngồi thiền ta mới biết chúng ta không thật sự được nghỉ ngơi ngay cả khi cơ thể ko làm gì cả. • Ngủ chưa chắc đã phải là được nghỉ ngơi hòan toàn, bộ não vẫn hoạt động.

41. Phương pháp thực hành Tâm Thức Hiểu rõ bản chất • Suy nghĩ của chúng ta cũng tuân theo định luật « bảo toàn vật chất » biến đổi liên tục. ( tâm viên – ý mã). • Ngồi thiền dựa vào hơi thở và dựa vào sự tỉnh thức giúp cho chúng ta được nghỉ ngơi « yên »

42. Phương pháp thực hành Tâm Thức Hiểu rõ bản chất • Luôn quay trở về với thực tại để được tiếp xúc với nó– Đó là bản chất của Thiền.

43. Phương pháp thực hành Tâm Thức Chú ý • Tư tưởng của Thiền là bất bạo động tức là luôn luôn nhẹ nhàng tỉnh thức chiếu soi, ko đàn áp, gượng ép. • Chỉ có thể thấy được bản chất của Thiền qua thực hành. Không ai có thể cảm nhận được thiền qua lý thuyết kể cả thiên tài.

44. Phương pháp thực hành Tâm Thức Chú ý • Khi thực hành mỗi người sẽ có một cảm nhận khác nhau nhưng nếu thấy những vấn đề lạ thì nên trao đổi với người đi trước đề có thể có những lời khuyên bổ ích. • Điều quan trọng là nên tập đều đặn hằng ngày

45. Phương pháp thực hành Chú ý Ở hà nội thì tôi có thể hỏi ai và ở đâu? • Thiền tự Sùng Phúc – Phường Cự Khối Quận Long Biên ( cách bát tràng 5 km) • ĐT: (04) 8751302

46. THẢO LUẬN