Download
1 / 24
E N D
از در و دیوار شهر آویزان شده است. حتی خودش را بدون هیچ زحمت و شکستن قفلی و از دیوار پریدنی وارد خانه های مردم کرده است و جایی برای خودش باز کرده است. تا جایی که دیگر رهبری خانواده را هم دست خودش گرفته است. این که امروز چه بپوشند و کدام را دور بیندازند، کدام وسیله شان دِمده شده است و مد جدید کدام است؟! مردم چه می گویند و مردم فلان کار را می کنند و مردم... این شده حکایت امروز ما. داستانی که از سال ها کلیدش خورده و حالا خودش را نشان داده است. گام به گام با این داستان همراه ما باشید...
ماجرا از کجا شروع شد؟! • پس از انقلاب صنعتی بود که «تولید» رونق گرفته و کالاهای تولیدی کارخانجات روز به روز روانه باز شد. • کم کم این تولید، مصرف کننده خودش را هم پیدا کرد. • برای اولین بار در طول تاریخ، انسان ها با کالاهایی محاصره شدند که بیش تر آن ها را نمی شناختند و مصرف این کالاها برایشان عجیب، و در بسیاری موارد، باورنکردنی بود. • از طرفی درآمد افراد افزایش چشم گیری پیدا کرد و از طرفی اوقات فراعت افراد هم گسترش یافته بود. • افراد، کم کم از مصرف کالاهای ضروری پا را فراتر گذاشتند و به مصرف کالاهای متنوعی که عرضه شده بود، روی آوردند.
در قرن بیستم، این واقعیت خود را به خوبی آشکار کرد که برای بهره برداری بیشتر و مناسب تر از توان فراوان سازمان های تولیدی، که روز به روز به آن افزوده می شد، راهی جز مصرف انبوه وجود ندارد. • از سوی دیگر، مصرف بسیاری از کالاهایی که در گذشته، فقط ویژه ی خواص جامعه و ثروتمندان بود، به تدریج در طبقات پایین هم رواج یافت. • «خانواده گسترده» قدیم از هم پاشید و جای خود را به شهر نشینی و گم گشتگی در جماعت های بزرگ افراد داد. فرد، دیگر در شهر های بزرگ چند میلیونی، در عین زندگی با هزاران انسان، تنها بود و کم و بیش، می توانست به راحتی هرآن چه دلش می خواست انجام دهد.
تبلیغات یکی از راه هایی بود که می توانست این افراد سرگردان در شهر را از فشارهای مختلف محیطی رها کند و در افراد نیاز جدید ایجاد کند و آن ها را به خرید کالاها و مصرف بیشتر ترغیب کنند. • توسعه انواع فروشگاه های بزرگ (مواد غذایی، اسباب منزل، پوشاک، وسایل الکتریکی و غیره) در زیر یک سقف، مردم را به مصرف گرایی انبوه عادت داد. افراد در محیطی قرار می گرفتند که کالاهای متنوع را در یک جا مقابل چشمان خود می دیدند. • هم زمان، مدگرایی به وجود آمد که بر اساس آن کالاها برای دوره های معینی (یا محدودی) تبلیغ و استفاده می شدندمردم به این سمت هدایت می شدند که کالاها را در زمان محدودی استفاده کنند. • وسایل ارتباط جمعی به مهم ترین ابزار مدگرایی و تبلیغ برای کالاها تبدیل شدند
دو نوع ابزار مصرف گرایی هم در جوامع رواج پیدا کرد: اول؛حراج های پی درپی کالاها: در کشورهای توسعه یافته، در طول یک سال به بهانه های متعدد حراج کالاها وجود دارد. در حراج کالاها، از یک روان شناسی استفاده می شود و آن ایجاد احساس نیاز کاذب است. مشتری جنسی را که در حراج می بیند، فکر می کند که نیاز دارد، در حالی که اگر حراج نبود چنین احساسی را نداشت دوم؛ گسترش کارت ها ی اعتباری: از آن طرف مشکل پول نقد همراه نداشتن افراد هم حل شد. دیگر فرد در بازار احساس می کرد که همه وقت، پول برای خرید دارد. بنابراین نیاز هست (اما از نوع کاذب) توانایی خرید هم هست (به شکل مصنوعی). • و حالا این شد که نیاید می شد...
آمار عجیب از مصرف لوازم آرایشی در ایران: 1- ايران، هفتمين در دنياست و دومين بعد از عربستان در خاورميانه؛(تقریبا۲۹ درصد يا يک سوم کل مصرف کنندگان منطقه خاورميانه را تشکيل مي‌دهند.)۲-بر طبق آمار سال ۲۰۰۷ که مطمئننا بيشتر هم شده زنان ايراني، سالانه بالغ بر دو ميليارد دلار خرج خريد لوازم آرايشي مي کنند.۳-در روزنامه اينديپندنت گزارشي نوشته شده که در آن سن مصرف لوازم آرايش در کشور ايران را پايين‌تر از نُرم جهاني عنوان کرده‌اند.
به آمار زیر توجه کنید:آمار جراحی پلاستیک بینی در ایران 7 برابر آمریکاستخبرگزاری فارس: رئیس انجمن تحقیقات راینولوژی گفت: طی تحقیقی که بین انجمن تحقیقات راینولوژی و یکی از دانشگاه‌های آمریکا انجام شد، میزان جراحی پلاستیک بینی در ایران 7 برابر آمریکا است که یک مقدار نگران کننده است. بدون شرح...
علل مصرف گرایی • نابرابری طبقات اجتماعی دربرخورداری از مزایا • زیاده خواهی وچشم و هم چشمی • فردگرایی • نارسیسم(خودشیفتگی) • گسترش شهرنشینی • سیاست های ناکارآمد رسانه ی ملی • هجوم فرهنگی رسانه های غربی • فاصله گرفتن ازارزش های بومی و دینی • قدرت خرید بالا
من مصرف می کنم، پس بهترم! • در ایران هم مثل کشورهای دیگر، در این بلبشو شهرهای بزرگ و بازارهای مختلف، مصرف و درآمد نوعی پایگاه اجتماعی برای مردم به حساب می آید. یعنی؛ مردم می خواهند خودشان را با طریقه مصرف کردن به دیگران بشناسانند و از این طریق خود را جز طبقات بالا معرفی کنند.
مد از کجا پیداش شد؟! • این هم یک راهی بود برای مصرف بیشتر کالاها. • از آن طرف هم نیاز به خودنمایی، یکی از عواملی مهمی بود که باعث گرایش زیاد به مد ایجاد شد و این پدیده نوظهور غرب جواب داد. • آدم ها برای ارضای نیاز به احترام، تایید ومنزلت در پی آن هستند که همرنگ دیگران باشند تا مبادا مورد سرزنش و اهانت قراربگیرند و عقب مانده تلقی گردند. برای همین است که کوچک و بزرگ و مرد و زن درگیر این پدیده شدند. • جالب این جاست این احساس نیاز به مد جدید و این تولید نیاز توسط موسسات تولید کننده مد صورت می گیرد و آن ها هستند که می گویند الان چه چیزی مد است!!!
مراحل پیدایش،ظهور وافول مد: 1) آفرینش ایجاد مد 2) ارائه ومعرفی مد 3) مردم پسند کردن مد تلاش زیاد برای شناساندن مد با استفاده از تبلیغات و رسانه های جمعی 4) تولید انبوه 5) پیدایی مد جدید ( در اثر قوس نزولی تقاضا و افول مد)
انگشت ها به سمت رسانه ملی • گزارش های تکان دهنده از خودکشی زنان و خبرهای داغی از طلاق به خصوص در مناطق محروم چرا؟!!! افسردگی شدید ناشی از شکاف طبقاتی و تبعیض و مقایسه آن با زندگی تجملاتی ترویج شده از سوی رسانه ملی
شواهد • بیشترین حجم مخاطب در سریال های داستانی و تلویزیونی • تاثیرات روانی و اجتماعی آن در ضمیر ناخودآگاه • علاوه بر وارونه نشان دادن واقعیت، نشان دادن تصویر کاذبی از واقعیت اجتماعی • نتیجه: اختلاف نسلی و جنگ و دعوای فرزندان و والدین برای تقاضا و توقع بیش تر
در بسیاری از سریالهای تلویزیون با زوج جوانی که تازه ازدواج کرده‌اند مواجه میشویم که در همان اول زندگی همهچیز دارند • یا کارمند و کارگری را میبینیم که خانه لوکس و ماشین گران قیمتی دارد • یا اساسا داستانها و قصههای این مجموعهها در طبقات مرفه و ثروتمند جامعه رخ میدهد. انگار زندگی طبقات فقیر و فرودست جامعه، هیچ ظرفیت دراماتیک و نمایشپذیری ندارد که بتوان آن را دستمایه ساخت یک سریال قرار داد.
پیــــــــــــــــــــام های بازرگانی: • تولید کننده معانی مصرف • نمایش دهنده سبک زندگی طبقه متوسط رو به بالا • حاوی نمایش ورزش های متعلق به طبقات بالا، خیابان های شمال شهر، منازل ویلایی، اتوموبیل های گران قیمت و ... • ایجاد نیازهای کاذب که تا الان در فرد وجود نداشته است.
حال تولید خوب نیست! • با این اوضاع و با این مصرف بی رویه و با این هجوم کالاهای وارداتی دیگر جایی هم برای تولید باقی مانده است؟! • این قدر سرعت مصرف بالاست که تولید عقب مانده است و باید کاری کنیم که این دوتا با هم در یک کفه ی ترازو قرار بگیرند • حداقلش این است که اگر مصرف کالا بالاست، هزینه اش برود در جیب خودمان...
چرا باید نگران باشیم؟! *شکل گیری و گسترش این پدیده باعث تشدید حس نابرابری بین طبقات اجتماعی می شود. خودِ وجود این نابرابری یک چیز است و حس محرومیت یک چیز. * ابزارها و اشیا متنوع و به روز ما را احاطه کرده اند و عینک نگاه ما می شود نگاه ابزاری. و به همه چیز نگاه ابزاری خواهیم داشت.
پیامدها: • استفاده ابزاری از انسان • رشد فردگرایی و توجه بیش از بیش به خود(خودشیفتگی) • طلاق • خودکشی در اثر شکاف طبقاتی و تبعیض • تولید ناکارآمد داخلی • کاهش توجه به ارزش علم و رشد دانش بومی • شکاف طبقاتی • افزایش واردات در نتیجه افزایش تقاضا • کمبود گرایش به سرمایه گذاری های زیرساختی • کمرنگ شدن ارزش های دینی و معنوی • فساد اجتماعی
