PROGRAM EDUKACYJNY „Trzymaj formę!”

1. PROGRAM EDUKACYJNY„Trzymaj formę!” ZAŁOŻENIA na rok szkolny 2009/2010

2. „Trzymaj Formę!” I. CEL GŁÓWNY Poprawa sposobu odżywiania młodzieży

3. „Trzymaj Formę!” II. CELE SZCZEGÓŁOWE • Zwiększenie wiedzy dotyczącej zbilansowanej diety i aktywności fizycznej • Kształtowanie postaw i zachowań w zakresie prawidłowego żywienia i uprawiania aktywności fizycznej

4. „Trzymaj Formę!” 3.Dostarczenie wiedzy i umiejętności korzystania z informacji zamieszczonych na opakowaniach produktów spożywczych 4. Rozszerzenie asortymentu sklepików szkolnych o zalecane produkty 5. Propagowanie zdrowego stylu życia w szkole, w domu i środowisku pozaszkolnym

5. „Trzymaj Formę!” III. ADRESACI PROGRAMU • uczniowie szkół gimnazjalnych (I-III) • uczniowie szkół podstawowych (kl.V-VI) • rodzice uczniów

6. „Trzymaj Formę!” IV. UCZESTNICY PROGRAMU • dyrekcje szkół, nauczyciele, społeczność szkolna • pielęgniarki środowiska szkolnego • władze wojewódzkie i lokalne • inne osoby i instytucje - wg możliwości i potrzeb środowiskowych

7. „Trzymaj Formę!” V. CZAS TRWANIA PROGRAMU • IV edycja – rok szkolny 2009/10 • V edycja – rok szkolny 2010/11 • VI edycja – rok szkolny 2011/12

8. „Trzymaj Formę!” VI. ORGANIZATORZY PROGRAMU • Główny Inspektorat Sanitarny • Stowarzyszenie „Polska FederacjaProducentów Żywności”

9. „Trzymaj Formę!” VII. PARTNERZY PROGRAMU • Ministerstwo Edukacji Narodowej • Instytut Matki i Dziecka w Warszawie • Instytut Żywności i Żywienia w Warszawie • Ministerstwo Sportu i Turystyki • Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie • Akademia Wychowania Fizycznego w Warszawie

10. „Trzymaj Formę!” VIII. KOORDYNATORZY PROGRAMU • poziom wojewódzki - WSSE st. asystent Aleksandra Wasilewska Oddział Promocji Zdrowia i Oświaty Zdrowotnej Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej tel. 089/524-83-82 (85) faks 089/524-84-11 a.wasilewska@wsse.olsztyn.pl

11. „Trzymaj Formę!” • poziom powiatowy – PSSE pracownicy pionu promocji zdrowia i oświaty zdrowotnej Powiatowych Stacji Sanitarno-Epidemiologicznych (wykaz koordynatorów – na www.wsse.olsztyn.pl) • poziom szkolny – dyrekcje szkół zaproponowani przez dyrektorów koordynatorzy szkolni

12. „Trzymaj Formę!” IX. WSPÓŁREALIZATORZY PROGRAMU Z PAŃSTWOWEJ INSPEKCJI SANITARNEJ • poziom wojewódzki – WSSE mł. asystent Barbara Brakoniecka Oddział Higieny Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytku Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej tel. 089/524-84-40 hz607@wsse.olsztyn.pl

13. „Trzymaj Formę!” • poziom powiatowy – PSSE Pracownicy pionu higieny żywienia, żywności i przedmiotów użytku zaproponowani przez Powiatowych Inspektorów Sanitarnych

14. „Trzymaj Formę!” X. TREŚCI PROGRAMOWE • Żywienie młodzieży – zbilansowana dieta • Wybrane elementy edukacji konsumenckiej • Aktywność fizyczna

15. „Trzymaj Formę!” ŻYWIENIE MŁODZIEŻY • Piramida zdrowia – bloki produktów • Rozkład posiłków w ciągu dnia i % dobowego zapotrzebowania na energię • Dzienne zalecenia żywieniowe dla młodzieży • Rola podstawowych składników odżywczych • Zasady zdrowego żywienia (10 zasad) • Alternatywne sposoby żywienia na przykładzie diety wegetariańskiej

16. „Trzymaj Formę!” • Zaburzenia stanu odżywiania: - otyłość - nadwaga - niedobór masy ciała - anoreksja, bulimia

17. „Trzymaj Formę!” WYBRANE ELEMENTY EDUKACJI KONSUMENCKIEJ • Prawa konsumenta • Konstrukcja etykiet na produktach spożywczych (w tym informacje o GDA !)

18. „Trzymaj Formę!” AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA • Znaczenie aktywności fizycznej dla zdrowia: - pożądana aktywność fizyczna dla dzieci i młodzieży - test wydolności fizycznej (ćwiczenia) - test sprawności fizycznej (ćwiczenia)

19. Trzymaj Formę!” • Przykłady z omówieniem metodycznym: - ćwiczenia mięśni brzucha - ćwiczenia mięśni bioder - ćwiczenia mięsni grzbietu - ćwiczenia mięśni klatki piersiowej - ćwiczenia oddechowe - ćwiczenia utrzymywania poprawnej postawy ciała - ćwiczenia marszu

20. Trzymaj Formę!” • Kształtowanie sylwetki poprzez właściwy dobór mebli szkolnych do wzrostu ucznia

21. „Trzymaj Formę!” XI. ZALECANA METODA REALIZACJI – METODA PROJEKTU Uczniowie przy wsparciu nauczycieli/rodziców/innych osób ze środowiska lokalnego opracowują i realizują projekty służące propagowaniu zasad zdrowego stylu życia w szkole i w rodzinie

22. „Trzymaj Formę!” Najbardziej wartościowe są projekty interdyscyplinarne, traktujące problem zdrowego trybu życia całościowo, odnoszących się zarówno do zdobywania konkretnych umiejętności, jak też kształtowania postaw i zwiększaniazainteresowania problematyką prozdrowotną.

23. „Trzymaj Formę!” • Informacje na temat metody projektu są zamieszczone na www.wsse.olsztyn.pl - w części poświęconej „Trzymaj formę” • Na www.wsse.olsztyn.pl są także zamieszczone materiały nadesłane przez szkoły, które realizowały I, II, III edycję programu

24. XII. HARMONOGRAM REALIZACJI PROGRAMU

25. HARMONOGRAM • Przedstawienie oferty programowej dyrektorom szkół (PZiOZ PSSE – VI-IX 2009) • Opracowanie bazy szkół, które wyraziły zgodę na przystąpienie do programu (PZiOZ PSSE/WSSE – IX 2009)

26. W woj. warmińsko-mazurskim udział w IV edycji programu zgłosiły 204 (203)* szkoły, w tym: 163(175)* gimnazja 41 (28)* szkół podstawowych *dane z III edycji

27. HARMONOGRAM • Doskonalenie powiatowych koordynatorów i współrealizatorów programu z PIS (PZiOZ WSSE – praca ciągła) • Przygotowanie i doskonalenie szkolnych koordynatorów programu, realizatorów i innych przedstawicieli środowiska szkolnego oraz lokalnego (PZiOZ i HŻŻiPU PSSE, lokalni partnerzy – praca ciągła)

28. HARMONOGRAM • Kontynuacja i rozszerzenie współpracy na poziomie wojewódzkim i lokalnym Wykonawcy: PZiOZ PSSE/WSSE Termin: praca ciągła • Prowadzenie działań informacyjno-edukacyjnych w środkach masowego przekazu oraz organizacja imprezmasowych w środowiskach lokalnych Wykonawcy:PZiOZ PSSE, partnerzy i realizatorzy Termin: praca ciągła

29. HARMONOGRAM • Prowadzenie działań edukacyjnych skierowanych do młodzieży i rodziców w szkołach i środowiskach lokalnych. Realizacja programu w szkołach. Wykonawcy:pracownicy szkół, eksperci z zewnątrz Termin: IX 2009-VI 2010

30. HARMONOGRAM • Dystrybucja materiałów do PSSE/szkół Wykonawcy:PZiOZ WSSE/PSSE • Nadzorowanie i monitorowanie przebiegu programu Wykonawcy:PZiOZ PSSE/WSSE Termin: IX 2009-VIII 2010

31. WOJEWÓDZKA STACJA SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNA • Analiza meldunków dwutygodniowych • Kontrole dokumentacji w PSSE • Uczestnictwo w szkoleniach/naradach/itp. organizowanych przez PSSE • Omawianie zrealizowanych zadań na spotkaniach z pracownikami pionu PZiOZ Wykonawcy:koordynator wojewódzki; kierownik OPZiOZ Termin: IX 2009-VIII 2010

32. POWIATOWE STACJE SANITARNO-EPIDEMIOLOGICZNE • Spotkanie/a robocze w trakcie roku szkolnego • Wizytacje oceniające realizację programu w szkołach: PSSE Olsztyn – 4 PSSE Elbląg – 4 pozostałe PSSE – po 2

33. HARMONOGRAM • Podsumowanie i ocena realizacji programu na poziomie szkolnym, powiatowym, wojewódzkim, krajowym

34. XIII. MATERIAŁY

35. Do pobrania na stronie • www.trzymajforme.pl • www.wsse.olsztyn.pl • poradnik dla szkolnych koordynatorów i realizatorów programu

36. Do pobrania na stronie • www.trzymajforme.pl • www.wsse.olsztyn.pl • broszura dla uczniów • plakat„Piramida zdrowia” -należy posługiwać się wyłącznie tą piramidą, gdyż jest dostosowana i zatwierdzona przez Instytut Żywienia i Żywności dla grupy wiekowej 13-15 lat

38. edukacyjna strona internetowa www.trzymajforme.pl

39. Opracowania IMiDZ w Warszawie • Poradnik „Jak pomóc otyłemu nastolatkowi?” (2006) – do pobrania • „Otyłość u polskich nastolatków – epidemiologia, styl życia, samopoczucie” (2007) – do pobrania

40. Wydawnictwa Instytutu Onkologii w Warszawie • Poradnik „Dbaj o zdrowie. Jedz 5 razy dziennie warzywa i owoce” (wydawnictwo Instytutu Onkologii w Warszawie) • Ulotki „Jedz 5 razy dziennie warzywa i owoce” (wydawnictwo Instytutu Onkologii w Warszawie) Do pobrania

41. Opracowanie WSSE w Bydgoszczy • „Etykieta rozszyfrowana – wiem, co kupuję i jem” - przewodnik po etykiecie spożywczej (Mirosława Kierblewska Dział Oświaty Zdrowotnej i Promocji Zdrowia WSSE Bydgoszcz) Kserokopia dla każdego koordynatora

42. Opracowania WHO • „5 kroków do bezpieczniejszej żywności” (www.who.int/foodsafety) plakat (PL) ulotka (EN) poradnik(EN) „Five keys to safer food manual” Do pobrania

43. Lista produktów zalecanych do rozszerzenia asortymentu w sklepikach szkolnych – do pobrania

44. Strona internetowa WSSE w Olsztynie www.wsse.olsztyn.pl - materiały merytoryczne i metodyczne związane z tematyką programu

45. www.wsse.olsztyn.pl Linki: • Europejska Rada Informacji o Żywności - www.eufic.org • Instytut Żywności i Żywienia - www.izz.waw.pl • Rada Promocji Zdrowego Żywienia Człowieka - www.mleko.com • Stowarzyszenie Konsumentów Polskich - www.skp.pl • Federacja Konsumentów - www.federacja-konsumentow.org.pl • Centers for Disease Control and Prevention –www.cdc.gov

46. www.wsse.olsztyn.pl • Możliwość prezentacji projektów i innych przedsięwzięć realizowanych przez szkoły Szkoły realizujące program w roku szkolnym … >> zobacz listę<<Jak szkoły realizowały program w roku szkolnym … - >> zobacz <<„Ruch i dietę wprowadź w życie, „Odrzuć chipsy i siedzenie, będziesz czuć się znakomicie” zyskasz formę jak marzenie”

47. XIV. PATRONATY

48. Warmińsko-Mazurski Kurator Oświatyobjął patronatem honorowym program „Trzymaj formę” realizowany w woj. warmińsko-mazurskim

49. Patronat nad programem realizowanym w woj. warmińsko-mazurskim objął dyrektor Zakładu Opieki Zdrowotnej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji z Warmińsko-Mazurskim Centrum Onkologii w Olsztynie

50. Patronat nad programem realizowanym w woj. warmińsko-mazurskim objął rektor Olsztyńskiej Szkoły Wyższej