بسم اللّه الر ّ حمن الرّحیم

1. بسم اللّه الرّحمن الرّحیم

2. ایران در زمان احمد شاه و جنگ جهانی اول اوضاع کشور در دوره نیابت سلطنت پادشاهی احمد شاه تشدید رقابت های استعماری و جنگ جهانی اول ایران در جنگ جهانی اول

3. اوضاع کشور در دوره نیابت سلطنت پس از به سلطنت رسیدن احمد شاه چون وی به سن قانونی نرسیده بود رئیس ایل قاجار نیابت سلطنت او را به عهده گرفت.در این زمان مجلس برای اداره امور مالی و نظامی کشور تعدادی کارشناس از کشور های امریکا و سوئد را به خدمت گرفت.دولت های روسیه و انگلستان مخالف این اقدام بودند به همین دلیل روسیه با تهدید های شدید خواستار اخراج کارشناسان امریکایی از ایران شد.مجلس در برابر فشار روس ها تسلیم نشد اما دولت با تعطیل کردن مجلس خواسته روس ها را پذیرفت.پس از تعطیل شدن مجلس روسیه در شمال و انگلستان در جنوب کشور دست به تجاوز و ظلم و ستم زدند.از جمله اینکه روس ها عده ای از اهالی خراسان و اذربایجان را به دار آویختند و مرقد حضرت امام .رضا (ع) را به گلوله بستند. تا رسیدن احمد شاه به سن قانونی ابتدا عضد الملک و سپس ناصر الملک از سران ایل قاجار نایب سلطنه بودند.

4. پادشاهی احمد شاه ميرزا کوچک خان جنگلی سر انجام در سال 1293ش. احمد شاه به سن قانونی رسید و رسماً تاج گذاری کرد او فردی کم تجربه بود و در اداره امور کشور نقش مهمی نداشت. علاوه بر این اختلافات شدید مشروطه خواهان و دخالت های اشکار روسیه و انگلستان در امور داخلی ایران موجب آشفتگی وضع کشور شده بود.در این میان گروه هایی از مردم که خواهان استقلال کشور اصلاح امور بودند به مبارزه علیه بیگانگان و وابستگان آن ها برخاستند.شیخ محمد خیابانی،محمد تقی خان پِسیانو میرزا کوچک جنگلیاز جمله رهبران این گروه ها بودند احمدشاه قاجار محمد تقی خان پِسیان شيخ محمد خيابانی

5. تشديد رقابت های استعماری و جنگ جهانی اوّل ظهور قدرت های جديد اروپايی: در قرن ١٩ م . جهان عرصه رقابت های استعماری دولت های انگلستان، روسيه و فرانسه بود اما در اوايل قرن ٢٠ م. قدرت های جديدی همچون آلمان،ايتاليا و امپراتوری اتريش مجارستان سربرآوردند و با کشورهای سابق برای به دست آوردن مستعمرات و کسب منافع اقتصادی به رقابت پرداختند. توافق روسیه وانگلستان برای تقسیم ایران: به دنبال پیدایش قدرت های استعمارگر جدید، قدرت های قبلی به رقابت خود پایان دادند.برای همین روسیه و انگلستان قراردادی به نام «قرارداد 1907» را منعقد کردند که ایران را به سه منطقه قسمت های شمالی ایران تحت نفوذ روسیه،جنوب شرقی ایران تحت نفوذ انگلستان و مرکز ایران بی طرف تقسیم کرد. جنگ جهانی اوّل: از آنجا که قدرت های قبلی اروپا حاضر نبودند بخشی از مستعمرات خود را به قدرت های نوظهور واگذار کنند دو طرف در مقابل هم صف آرایی کردند.در یک طرف آلمان، ایتالیا و اتریش-مجارستان قرار داشتند که به اتحاد مثلث یا متحدین معروف شدند و در سوی دیگر انگلستان،روسیه و فرانسه قرار داشتند که به اتفاق مثلث یا متفقین مشهور شدند. در سال 1914م. جنگ جهانی اوّل بین این دو گروه صورت گرفت با اینکه در ابتدا متحدین به پیروزی هایی دست یافتند امّا در آخر متفقین پیروز شدند.در طی این 4سال انسان های زیادی کشته یا زخمی یا آواره شدند و ویرانی های زیادی به بار آمد

6. ایران در جنگ جهانی اول • با اینکه ایران در ابتدای جنگ اعلام بی طرفی کرد ولی متفقین بی طرفی ایران را نادیده گرفتند.روسیه و انگلستان یک سال پس از شروع جنگ توافق کردند و ایران را به دو منطقه شمال و جنوب تقسیم کردند و هر کشور مناطق تحت نفوذ خود را اشغال کرد تا از نفوذ متحدین در ایران جلوگیری کنند و از تمامی منابع و امکانات ایران به سود خویش استفاده کنند. • گرچه حکومت قاجار توان مقابله در برابر اشغالگران را نداشت ولی گروه هایی از مردم در نواحی جنوبی ایران مانند تنگستانی ها و دشتستانی ها به رهبری رئیسعلی دلواری در برابر آن ها مقاومت کردند و ضربه های سختی به نیرو های انگلستان وارد کردند.بر اثر این جنگ،بسیاری از مردم به خاطر سیاست انتقال آذوقه توسط نیرو های روسی و انگلیسی گرفتار قحطی شدند و جان سپردند.

7. شاهان قاجار

8. علیرضا ولایتی – سینا مصلّی نژاد – امیر حسین کامران جهرمی پاییز 91