ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG CỦA BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU ĐỐI VỚI NGÀNH NÔNG NGHIỆP CÀ MAU

1. ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG CỦA BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU ĐỐI VỚI NGÀNH NÔNG NGHIỆP CÀ MAU TS. Ngô Thọ Hùng Trung tâm Nghiên cứu Môi trường Viện KH Khí tượng Thủy văn và Môi trường 23/62 Nguyễn Chí Thanh, Hà Nội e Hộithảolượnggiátácđộngcủabiếnđổikhíhậu đốivớikinhtếbiểnvàngànhthủysản Khoa Kinh tế Phát triển - Trường Đại học Kinh tế - ĐHQG – 8/2012

2. I. BACKGROUND • Việt Nam là một trong năm quốc gia bị ảnh hưởng nghiêm trọng do biến đổi khí hậu toàn cầu bởi nước biển dâng và khu vực ven biển sẽ là những khu vực dễ bị tổn thương nhất (WB, 2007). • Khu vực đồng bằng sông Cửu Long ở phía nam chiếm 1/5 dân số cả nước và là một trong những vùng có mật độ dân số cao nhất tại Việt Nam (IMHEN, 2007). • Nghiên cứu này nhằm xác định tính dễ tổn thương và khả năng thích ứng trong ngành nông nghiệp cấp huyện ở Cà Mau .

3. II. KHU VỰC NGHIÊN CỨU Thành phố Cà Mau có mật độ dân số cao nhất với 863 người / km 2, tiếp theo là huyện Cái Nước và huyện Trần Văn Thời với mật độ dân số tương ứng 331 người/km2 và 260 người / km2. Huyện Ngọc Hiển có mật độ dân số thấp nhất với chỉ 107 người/km2. Dân số đô thị là 20% so với 80% sống ở khu vực nông thôn. Tỷ lệ nhập cư của Cà Mau là 0,4% và tỷ lệ di cư là 0,7% dẫn đến tỷ lệ di cư thuần là -0.3%.

4. II. KHU VỰC NGHIÊN CỨU

5. III. THỰC TRẠNG NGÀNH NÔNG NGHIỆP, SINH KẾ CỦA NGƯỜI DÂN TRONG KHU VỰC • Lúagạocóthểđượctrồngxenkẽvớicácloạicâytrồngkhác. • Trồnglúakếthợpvớinuôitôm. • Nuôitrồngthủyhảisảntựnhiênkếthợpbảovệrừng. • Nuôitômcôngnghiệp. • Đánhbắtcá. • Từcácnguồnkhác: • Trồngcâyănquảcâylâunăm • Lâmnghiệp, chănnuôigiasúcquymônhỏ • Cácnguồntàinguyênthiênnhiên • Lao độngphổthông

6. III. THỰC TRẠNG NGÀNH NÔNG NGHIỆP, SINH KẾ CỦA NGƯỜI DÂN TRONG KHU VỰC • Nông nghiệp lúa gạo: Sản xuất lúa gạo đã giảm nhẹ ở Cà Mau. Sản phẩm nông nghiệp vẫn ổn định kể từ năm 2005 và hiện tại là 509.000.000 USD. Một người nông dân trồng lúa kiếm được trung bình 25 - 30 triệu đồng cho mỗi ha với sản lượng 5,5 tấn / ha. Bên cạnh đó là mía, trái cây nông nghiệp; dừa (Cục Thống kê, 2010)

7. III. THỰC TRẠNG NGÀNH NÔNG NGHIỆP, SINH KẾ CỦA NGƯỜI DÂN TRONG KHU VỰC • Trồng lúa kết hợp nuôi tôm: Tôm nuôi trong ruộng lúa ở vùng nước biển xâm nhập nhận được sự cho phép chính phủ đểmở rộng ở Đồng bằng sông Cửu Long thông qua một Nghị định, Quyết định 09/NQ-CP, ban hành ngày 15 tháng 6 năm 2000. Cùng năm đó, khu vực canh tác lúa-tôm được nhanh chóng tăng lên 120.000 ha tại Cà Mau.

8. III. THỰC TRẠNG NGÀNH NÔNG NGHIỆP, SINH KẾ CỦA NGƯỜI DÂN TRONG KHU VỰC • Công nghiệp ​​nuôi trồng thủy hải sản: nuôi tự nhiên hoặc hỗn hợp trồng trọt / đất trồng lúa gạo đã được chuyển đổi sang nuôi trồng thủy hải sản. > 400.000 ha trong khu vực đã được dành cho nuôi tôm thâm canh.

9. III. THỰC TRẠNG NGÀNH NÔNG NGHIỆP, SINH KẾ CỦA NGƯỜI DÂN TRONG KHU VỰC • Thuỷ sản: Đánh bắt cá ở Cà Mau được thực hiện bởi tàu thuyền lớn trong đánh bắt xa bờ, tàu thuyền nhỏ phục vụ ở các vùng ven biển,sông kênh rạch hoặc các vùng đất ngập nước. Có khoảng 250.000 người (57% hộ gia đình có ít nhất một thành viên) ở Cà Mau làm nghề cá

10. III. THỰC TRẠNG NGÀNH NÔNG NGHIỆP, SINH KẾ CỦA NGƯỜI DÂN TRONG KHU VỰC • Nuôi trồng thủy hải sản tự nhiên kết hợp với bảo vệ rừng

11. IV. PHƯƠNG PHÁP LUẬN (VRA)

12. IV. PHƯƠNG PHÁP LUẬN • NHỮNG HẠN CHẾ • Khuôn khổ VRA (Đánh giá nguy cơ dễ bị tổn thương) là một cách tiếp cận để trình bày ước tính về số lượng những rủi ro mà biến đổi khí hậu gây ra. • Những hạn chế của phương pháp này là sự phụ thuộc vào chất lượng của thông tin thu thập. • VRA có sự không đầy đủ khi chưa tính đến các yếu tố ngoài khí hậu tác động.

13. V. ĐÁNH GIÁ TÍNH DỄ BỊ TỔN THƯƠNG • Chỉ số phơi lộ Significant wave heights during Typhoon Linda in CaMau (1997)

14. V. ĐÁNH GIÁ TÍNH DỄ BỊ TỔN THƯƠNG • Chỉ số nhạy cảm

15. V. ĐÁNH GIÁ TÍNH DỄ BỊ TỔN THƯƠNG • Chỉ số khả năng thích ứng

16. V. ĐÁNH GIÁ TÍNH DỄ BỊ TỔN THƯƠNG • Chỉ số đánh giá mức độ dễ bị tổn thương

17. VI. Kết quả

18. VI. Kết quả • District based Vulnerability

19. VI. Kết quả

20. VII. KẾT LUẬN • Đánh giá tính dễ bị tổn thương được thực hiện bởi AR4 IPCC, năm 2007 đã được áp dụng để tính toán mức độ dễ bị tổn thương cho mỗi huyện ở Cà Mau, Việt Nam. • Các thông số cho các chỉ số dễ bị tổn thương được tính toán theo phương pháp định lượng chỉ số của UNDP (Liên Hiệp Quốc, 2009). • Hệ thống hóa việc phân tích tính dễ tổn thương của ngành nông nghiệp. • Có thể sử dụng phương pháp này áp dụng cho các tỉnh khác hoặc các ngành khác trong cả nước. • Bản đồ GIS là công cụ hữu ích để hình dung và mô tả sự phân bố không gian tính dễ bị tổn thương trong khu vực.

21. VIII. KIẾN NGHỊ • Trồng trọt lúa gạo: Cải thiện khả năng chống chọi thích nghi với biến đổi khí hậu của các giống lúa kết hợp với việc phát triển các loại giống ngắn ngày. Nâng cao năng lực của các hệ thống thủy lợi để ngăn chặn lũ lụt và xâm nhập mặn • Nuôi trồng thủy sản: Hỗ trợ nông dân nuôi tôm theo cách truyền thống qui mô nhỏ được hỗ trợ cấp vốn mở rộng sản xuất. Cần quan tâm đến chất lượng nước, theo dõi và kiểm soát dịch bệnh • Thuỷ sản: Lập kế hoạch tổng thể quản lý toàn diện đối với thủy hải sản có sẵn trong tự nhiên. Các điều luật về đánh bắt thủy hải sản phải được làm rõ và phổ biến rộng rãi. • Tài nguyên thiên nhiên: Tổ chức khai thác bền vững các nguồn tài nguyên thiên nhiên quan trọng: rừng ngập mặn, tràm, đất ẩm ướt, khu bảo tồn. Trong đó Pháp luật và thực thi pháp luật là vấn đề quan trọng

22. VIII. KIẾN NGHỊ • Tính linh hoạt của hệ thống sinh kế hộ gia đình cho phép họ thay đổi để thích ứng với tác động của biến đổi khí hậu. Sinh kế thay thế hay chuyển đổi nghề nghiệp là chìa khóa quan trọng cho các biện pháp thích ứng với tính dễ bị tổn thương. Dựa trên chỉ số Vul, cung cấp các sinh kế phù hợp. • Phát triển mang tính hợp nhất trong việc quản lý nước để đối phó với biến đổi khí hậu. • Phát triển kế hoạch sử dụng đất kết hợp với bảo tồn tài nguyên ven biển • Tăng cường quản lý dựa vào cộng đồng để thích ứng với biến đổi khí hậu. • Cấp kinh phí, tham gia nghiên cứu về biến đổi khí hậu và thích ứng với biến đổi khí hậu trong khu vực.

23. XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN!