1 / 49

Wi e het kleine niet eert ... (quarks, leptonen,….)

23/12/2002. Wi e het kleine niet eert ... (quarks, leptonen,….). Piet M ulders Vrije Universiteit Amsterdam. mulders@nat.vu.nl http://www.nat.vu.nl/~mulders. 15 miljard jaar geleden. OERKNAL. Groot en klein. 1 miljard = 1 000 000 000 = 10 9 1 duizendste = 0.001 = 10 -3. Quiz.

ince
Download Presentation

Wi e het kleine niet eert ... (quarks, leptonen,….)

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. 23/12/2002 Wie het kleine niet eert ...(quarks, leptonen,….) PietMulders Vrije Universiteit Amsterdam mulders@nat.vu.nl http://www.nat.vu.nl/~mulders

  2. 15 miljard jaar geleden OERKNAL

  3. Groot en klein

  4. 1 miljard = 1 000 000 000 = 109 1 duizendste = 0.001 = 10-3 Quiz • Hoeveel seconden heeft 1 jaar? • 3 x 107 s • Wat is de snelheid van het licht? • 300 000 km/s = 3 x 108 m/s (dus 1 lichtjaar ~ 1016 m) • Hoe groot is het heelal? • 15 miljard lichtjaar ~ 1,5 x 1026 m

  5. 1 miljard = 1 000 000 000 = 109 1 duizendste = 0.001 = 10-3 Quiz • Hoeveel moleculen H20 zitten er in een borrel? • Navogadro ~ 6 x 1023 • Hoe leeg is het heelal? • 1 atoom/m3 (in schijf van melkweg 5/cm3) • Hoeveel atomen bevat het heelal? • ca 1079 atomen

  6. Afstanden Nu

  7. Afstanden 5 seconden na de Big Bang

  8. Hoe zit de wereld in elkaar?

  9. Theorie Experiment Toepassing

  10. Materie diamantrooster Ca-ionen in DNA (1 ns)

  11. Materie

  12. Materie

  13. Het periodiek systeem

  14. Materie

  15. Materie

  16. Materie

  17. Eiland van stabiliteit

  18. Atoomkernen • Isotopen • Radioactiviteit alpha beta gamma Na 15 min.

  19. Neutrino’s

  20. Subatomaire wereld in 1935

  21. Materie

  22. Materie

  23. Subatomairewereld in 1965

  24. Hoe weten we dat allemaal?

  25. Botsings- experimenten

  26. HERA in Hamburg

  27. The atlas detector at CERN

  28. Antideeltjes

  29. Standaard model nu • 3 deeltjesfamilies

  30. Wat zijn de krachten tussen de deeltjes?

  31. Krachten in het dagelijks leven • Twee van de vier basiskrachten • Beide gebaseerd op fundamentele principes • Elektromagnetisme • Zwaartekracht

  32. Standaard model • 3 deeltjesfamilies • 4 fundamentele krachten • sterke kracht • quark  nucleon  atoomkern • elektromagnetische kracht • atoom  molecuul  complexiteit • zwakke kracht • verval • zwaartekracht UNIFICATIE

  33. Standaard model • 3 deeltjesfamilies • 4 fundamentele krachten • Bijbehorende krachtdeeltjes

  34. Standaard model Zwarte gaten ?? • 3 deeltjesfamilies • 4 fundamentele krachten • Bijbehorende krachtdeeltjes • Glimp van ‘Higgs deeltje’? Neutrino’s Massa ? Chaos ? Faseovergangen ? Ruimte en tijd ? Punten ? Snaren ? Complexiteit Waarom 3 Families ?? • … en nog heel veel vragen!

  35. Symmetrie!

  36. CP symmetrie • Spiegelsymmetrie (P) is gebroken in de subatomaire wereld • Deeltje-antideeltje symmetrie (C) idem • Maar … de combinatie is wel een symmetrie bijna

  37. CPT symmetrie

  38. Tijdsomkeer • CPT is (zover we nu weten!) wel een goede symmetrie van de wereld • CP is bijna goede symmetrie • Dus ook tijdsomkeer is bijna goede symmetrie, maar niet helemaal! • Dit verklaart overschot aan materie in het heelal (weliswaar maar 1 : 109)

  39. De geschiedenis van het heelal Een verhaal in zes episoden

  40. Big Bang

  41. en tenslotte nu ….

  42. EINDE

More Related