به نام خدا

1. به نام خدا • بازار ارز و عمليات ارزي • استاد: جناب آقاي دكترعليرضا معطوفي • تهيه وتنظيم: عليرضا نباتي

2. عمليات بازار ارز • بازار ارز دو عمل اصلي انجام مي دهد يكي تبديل پول كشورها به يكديگر و ديگري فراهم نمودن تسهيلاتي براي روبرويي با ريسك مربوط به تغييرات ارزش پول ها. منظور از اين ريسك خسارت هاي احتمالي ناشي از تغييرات غير قابل پيش بيني در نرخ تبديل ارزهاست.

3. تبديل پول ها هر كشوري يك پول ملي يا پول رايج دارد كه كالاها و خدمات و ساير دارايي ها با آن ارزش گذاري مي شود. در سال هاي اخير هم كشورهاي عضو اتحاديه اروپا يك پول واحد به نام يورو را پذيرفته و آنرا جايگزين پول هاي ملي خود نموده اند.

4. ارتباط موسسات بازرگاني با بازارارز شركت ها و موسسات تجاري حداقل در چهار زمينه با بازار ارز سروكار پيدا مي كنند كه شامل : 1. دريافت پول خارجي در برابر صادرات كالاها و خدمات خود به ساير كشورها. 2. تبديل پول و تهيه ارز در بازار جهت تامين مالي واردات 3. تبديل پول به پول كشور ديگري كه شركت بخواهد • در آن سرمايه گذاري نمايد.

5. ارتباط موسسات بازرگاني با بازارارز 4 . عمليات سفته بازي كه با هدف كسب سود و به شيوه خريد و فروش ارزها انجام مي شود. يكي از اين نوع عمليات آربيتراژ است كه در آن تبديل ارزها به دليل تفاوت نرخ تبديل آن ها در بازارها يا كشورهاي مختلف انجام مي گيرد.

6. ايجاد تضمين در برابر ريسك ارزي دومين كاركرد بازار ارز اينست كه عاملهاي بازار را در برابر پيامدهاي منفي تغييرات غير قابل پيش بيني نرخ هاي تبديل ارزها تضمين نمايد. بدين منظور لازم است با مفاهيم نرخ نقدي و نرخ سلف آشنايي پيدا كنيم.

7. نرخ مبادله نقدي • هنگامي كه دو نفر دو پول متفاوت را با يكديگر مبادله كنند و اين دادوستد را درهمان لحظه انجام دهند ميگوييم يك معامله ارزي نقدي انجام شده و نرخي كه در اين معامله به كار مي رود نرخ نقدي ناميده مي شود. اما معامله نقدي بهترين روش محسوب نمي شود و دادوستدهاي غير نقدي و سلف متداول شده است.

8. نرخ مبادله سلف • در اين داد وستد طرفين معامله امروز توافق مي كنند دو پول متفاوت را مبادله كنند اما انجام واقعي اين معامله به يك زمان مشخص در آينده موكول مي شود. نرخي كه در اين دادوستد به كار مي رود نرخ مبادله سلف ناميده مي شود.

9. ماهيت بازار ارز بازار ارز هيچگاه بطور كامل به خواب نمي رود در هر لحظه در گوشه اي از جهان يك بازار ارز باز و فعال است و دوم اينكه بازار ارز از يك حالت يكپارچگي برخوردار است و اكثر مراكز تجاري و پولي و مالي مختلف در سراسر جهان از طريق شبكه هاي پيشرفت ارتباطي به يكديگر پيوسته مي باشند.

10. تئوري هاي اقتصادي تعيين نرخ ارز • يكي از عوامل موثر بر ارزش پول يا نرخ تبديل ارز مقدار عرضه و تقاضا براي آنست. • از اين ديدگاه هنگامي كه تقاضا براي يك پول نسبت به تقاضا براي پول ديگر بيشتر مي شود ارزش آن پول در بازار افزايش پيدا مي كند. در اكثر نظريات مربوط به تغييروتحولات ارزي سه عامل موردتاكيدقرارگرفته اند: نرخ تورم ، نرخ بهره و عوامل رواني در عرصه بازار.

11. سطح قيمت ها و نرخ ارز • قانون ( يك قيمت ) مي گويد در بازارهاي رقابتي كه در آن ها هزينه حمل و نقل و موانع تجاري مانند تعرفه گمركي وجود نداشته باشد يا به بيان ديگر شرايط بازار آزاد برقرار باشد براي كالاهاي يكسان قيمت هاي يكساني وجود خواهد داشت.

12. سطح قيمت ها و نرخ ارز • يكي ديگر از تئوري هاي اقتصادي مربوط به تعيين نرخ ارز نظريه برابري قدرت خريد مي باشد. بر پايه اين نظريه از طريق مقايسه قيمت هاي يك كالاي مشخص بر حسب پول هاي مختلف مي توان نرخ تبديل واقعي پول ها را در شرايط بازار آزاد و كارآمد محاسبه نمود.

13. عرضه پول و افزايش قيمت • هنگامي كه سطح قيمت ها در يك كشور بالا مي رود ارزش پول آن ها نسبت به كشورهايي كه در آن ها تورم وجود ندارد يا بسيار پايين است كاهش پيدا مي كند. يكي از عامل اصلي كه به بالارفتن سطح قيمت ها مي انجامد افزايش حجم پول در گردش است.

14. عرضه پول و افزايش قيمت • بنابراين هنگامي كه به دلايل مختلف دولت حجم پول جامعه را افزايش دهد مي توان انتظار داشت كه نرخ تورم افزايش پيدا كند و نرخ تبديل پول رايج كشور هم نسبت به ساير ارزها تغيير نمايد.

15. ارزيابي تئوري برابري قدرت خريد در بسياري از موارد هزينه هاي حمل و نقل زياد است ومي تواند باعث تفاوت قيمت يك كالا در بازارهاي مختلف گردد. از طرف ديگردولت ها معمولاًدرتجارت خارجي وداد و ستدهاي پولي و ارزي دخالت مي كنند و در راستاي حفظ ارزش پول • ملي خود سياست هايي را به كار مي برند. اين گونه دخالت ها باعث مي شود كه ارتباط بين تغييرات قيمت ها و تغييرات نرخ تبديل ارزها ضعيف تر شود و كارايي اين نظريه را در پيش بيني نوسانات ارزش پول ها كاهش دهد.

16. نقش نرخ بهره در قيمت ارزها از ديدگاه تئوري هاي اقتصادي نرخ بهره انتظارات مردم در زمينه احتمال افزايش نرخ تورم در جامعه را تحت تاثير قرار مي دهد. معمولاً در كشورهايي كه نرخ تورم بالا است نرخ هاي بهره هم سير افزايشي پيدا مي كند. اين رابطه توسط ايروين فيشر مطرح گرديد و به نام اثر فيشر شهرت يافت.

17. روش هاي پيش بيني قيمت ارز • 1. تجزيه و تحليل بنيادي : اين روش به طراحي يك مدل اقتصادي براي تغييرات قيمت ارز پرداخته است. متغيرهاي اين مدل عبارتند از نرخ رشد عرضه پول ، نرخ تورم ، نرخ بهره و تا اندازه اي متغيرهاي مرتبط با تراز پرداخت هاي خارجي كشور.

18. روش هاي پيش بيني قيمت ارز • 2. تجزيه و تحليل تكنيكي : اين روش با استفاده از اطلاعات مربوط به مقادير و قيمت هاي ارز روند تغييرات گذشته را مشخص مي نمايد و انتظار مي رودكه اين روند در آينده نيز ادامه يابد. اين روش به عوامل يا متغيرهاي اقتصادي تكيه نمي كند.