เครื่องมือวัดการบาดเจ็บ Measurement of Injuries

1. เครื่องมือวัดการบาดเจ็บMeasurement of Injuries รศ.ดร.กัณวีร์ กนิษฐ์พงศ์และณัฐพงศ์ บุญตอบ ภาควิชาวิศวกรรมขนส่ง คณะวิศวกรรมศาตร์และเทคโนโลยี สถาบันเทคโนโลยีแห่งเอเชีย

2. การวัดอัตราการบาดเจ็บการวัดอัตราการบาดเจ็บ • การวัดขั้นพื้นฐาน (Traditional epidemiological measures) • การวัดโดยใช้ข้อมูลโดยรวม(Summary measures of population health) • การวัดทางเศรษฐศาสตร์ (Economic measures of disease) เราจะสามารถคำนวณความเสี่ยงจากการบาดเจ็บได้อย่างไร??

3. การวัดการบาดเจ็บขั้นพื้นฐานTraditional Measures • การนับ • สัดส่วน ร้อยละ • อัตราส่วน • Lifetime Measures (LE and YPLL) of Mortality

4. การวัดการบาดเจ็บขั้นพื้นฐาน Traditional Measures การนับจำนวนผู้บาดเจ็บ • จำนวนผู้บาดเจ็บที่เกิดขึ้นจริง • นำมาใช้ในการคำนวณอัตราส่วน (rates) และ สัดส่วน (proportion) • ใช้สำหรับสะท้อนปัญหาความรุนแรงของการบาดเจ็บ

5. การวัดการบาดเจ็บขั้นพื้นฐาน Traditional Measures ตัวอย่างการนับจำนวนผู้บาดเจ็บ แหล่งข้อมูล:สำนักงานนโยบายและยุทธศาสตร์ สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข

6. การวัดการบาดเจ็บขั้นพื้นฐาน Traditional Measures สัดส่วนการบาดเจ็บ • ความสัมพันธ์ระหว่างจำนวน 2 จำนวนที่เป็นสัดส่วนกัน ไม่บ่งบอกถึงปริมาณหรือจำนวนที่แท้จริง • ใช้สำหรับอธิบายการเปลี่ยนแปลงของการบาดเจ็บที่เกิดขึ้น • ใช้สำหรับเปรียบเทียบปัญหาความรุนแรงของการบาดเจ็บ เช่น • ร้อยละการบาดเจ็บของอุบัติเหตุทางถนน เปรียบเทียบกับอุบัติเหตุทุกประเภทที่เกิดขึ้น • สัดส่วนผู้ที่ได้รับบาดเจ็บที่เป็นเพศชาย

7. การวัดการบาดเจ็บขั้นพื้นฐาน Traditional Measures ตัวอย่างสัดส่วนการบาดเจ็บ ประเภทของผู้ใช้ทางที่บาดเจ็บสาหัสจากอุบัติเหตุทางถนน (พ.ศ. 2552) แหล่งข้อมูล 1 สำนักงานตำรวจแห่งชาติ 2 สำนักงานนโยบายและยุทธศาสตร์ สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข

8. การวัดการบาดเจ็บขั้นพื้นฐาน Traditional Measures อัตราส่วนการบาดเจ็บ • ตัวเลขสัดส่วนการบาดเจ็บ ที่มีตัวหารเป็นจำนวนประชากร หรือ ระยะเวลา • ใช้แสดงแนวโน้มสถานการณ์ของการบาดเจ็บที่เกิดขึ้น • ใช้สำหรับการเปรียบเทียบระหว่างกลุ่มหรือสถานที่ • ใช้สำหรับการวิเคราะห์ความเสี่ยง และประเมินมาตรการที่ใช้ในการแก้ไขปัญหา

9. การวัดการบาดเจ็บขั้นพื้นฐาน Traditional Measures ตัวอย่างอัตราส่วนการบาดเจ็บ

10. Source: WHO (2550) ผู้เสียชีวิตต่อแสนประชากร 14.15

11. การวัดการบาดเจ็บขั้นพื้นฐาน Traditional Measures ตัวหาร หรือ ตัวส่วน (Denominators) • จำนวนประชากรต่อระยะเวลา • ตัวหารหรือตัวส่วนอื่นๆ เช่น • จำนวนรถจดทะเบียน • จำนวนผู้มีใบอนุญาตขับขี่ • ปริมาณการเดินทาง (คัน-กม.)

12. ตัวอย่างการใช้ตัวหารหรือตัวส่วนที่แตกต่างกันตัวอย่างการใช้ตัวหารหรือตัวส่วนที่แตกต่างกัน อัตราการเสียชีวิต ต่อ ประชากร รถจดทะเบียน ผลิตภัณฑ์มวลรวม และการใช้น้ำมันเชื้อเพลิง

13. การวัดการบาดเจ็บขั้นพื้นฐาน Traditional Measures แนวโน้มความเสี่ยงต่อการเสียชีวิตจากอุบัติเหตุทางถนน พ.ศ. 2536 – 2554 แหล่งข้อมูล: 1) สำนักงานตำรวจแห่งชาติ 2) สำนักงานนโยบายและยุทธศาสตร์ กระทรวงสาธารณสุข 3) กรมการขนส่งทางบก กระทรวงคมนาคม 4) กรมธุรกิจพลังงาน กระทรวงพลังงาน5) สำนักงานคณะกรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ และ 6) กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย

14. การวัดการบาดเจ็บขั้นพื้นฐาน Traditional Measures Lifetime Measures: Life expectancy (LE) • จำนวนปีที่คนหนึ่งคนจะสามารถมีชีวิตอยู่ได้ • เป็นตัวชี้วัดที่ใช้กันมากสำหรับแสดงระดับสุขภาพของประชากร • แสดงตัวเลขเป็นจำนวน

15. การวัดการบาดเจ็บขั้นพื้นฐาน Traditional Measures Lifetime Measures:Year of potential life lost (YPLL) • จำนวนปีที่สูญเสียไปก่อนวัยอันควร หรือการตายก่อนเวลาอันควร (premature mortality) • ใช้สำหรับการเปรียบเทียบ premature mortality ในกลุ่มประชากรที่แตกต่างกัน • เป็นองค์ประกอบหนึ่งของดัชนีวัดภาระโรคด้านการตาย  • เป็นการวัดที่อยู่บนพื้นฐานของเวลาของชีวิตที่หายไปจากการตายก่อนเวลาอันสมควร โดยเทียบกับอายุคาดเฉลี่ยที่บุคคลๆหนึ่งจะสามารถมีชีวิตอยู่ได้  • การเสียชีวิตที่อายุต่างกัน เป็นการบ่งบอกถึงระดับการสูญเสียที่ต่างกัน สามารถวัดเป็นจำนวนปีชีวิต (Life years) ที่สูญเสียไป ณ อายุที่ต่างกัน

16. การวัดโดยใช้ข้อมูลโดยรวมSummary measures of population health • SMPH • เครื่องมือการวัดทางสุขภาพ ที่ใช้ข้อมูลโดยรวมของสุขภาวะที่สูญเสียไปจากการเสียชีวิตและการบาดเจ็บของประชากร • เป็นตัวชี้วัดสถานะสุขภาพของประชากรแบบองค์รวม

17. การวัดโดยใช้ข้อมูลโดยรวม Summary measures of population health DALYS:Disability-adjusted life years (DALYs) ดัชนีปีสุขภาวะที่ปรับด้วยความบกพร่องทางสุขภาพ(DALYs) เป็นการวัดสถานะสุขภาพของประชากรแบบองค์รวม ที่วัดภาวะการสูญเสียด้านสุขภาพ หรือช่องว่างสุขภาพ (Health Gap) DALYs = YLLs + YLDs YLLs = จำนวนปีที่สูญเสียไปจากการตายก่อนวัยอันควร YLDs = จำนวนปีที่มีชีวิตอยู่กับความบกพร่องทางสุขภาพ

18. การวัดโดยใช้ข้อมูลโดยรวม Summary measures of population health YLD: Years lived with a disability • จำนวนปีที่สูญเสียเนื่องจากภาวะบกพร่องทางสุขภาพ (YLD) เป็นการประมาณค่าจำนวนปีที่สูญเสียไป จากการเจ็บป่วยหรือความพิการ • ข้อมูลสำคัญที่นำมาใช้ในการคำนวณ YLD • อุบัติการณ์การเกิดโรคและความผิดปกติ (disability incidence) • ระยะเวลาที่มีภาวะบกพร่องทางสุขภาพนั้นๆ (disability duration) • อายุที่เริ่มมีภาวะบกพร่องทางสุขภาพ (age at onset) • การกระจายของระดับความรุนแรงของโรค หรือความผิดปกติ (disability by severity class)

19. เครื่องมือวัดการบาดเจ็บโดยใช้มูลค่าเงินเครื่องมือวัดการบาดเจ็บโดยใช้มูลค่าเงิน ค่าใช้จ่ายทางตรง (Direct Costs) ค่าใช้จ่ายทางอ้อม (Indirect costs) • ค่ารักษาพยาบาล • ค่าการช่วยชีวิตฉุกเฉิน • ค่าใช้จ่ายในการบังคับใช้กฎหมาย • ค่าใช้จ่ายในระบบยุติธรรม • ค่าความสูญเสียในการทำงาน (lost productivity) • ค่าความเสียหายที่ยากต่อการประเมิน (intangible loss) • คุณภาพชีวิต • การบาดเจ็บและสูญเสีย

20. ตัวชี้วัดด้านอุบัติเหตุทางถนนสำหรับประเทศไทยตัวชี้วัดด้านอุบัติเหตุทางถนนสำหรับประเทศไทย

21. ตัวชี้วัดด้านอุบัติเหตุทางถนนตัวชี้วัดด้านอุบัติเหตุทางถนน • ข้อมูลสถิติอุบัติเหตุทางถนน (Road Accident Data) • จำนวนอุบัติเหตุ • จำนวนผู้เสียชีวิต • จำนวนผู้บาดเจ็บ • ข้อมูลที่สามารถบ่งบอกถึงความรุนแรงของปัญหา รวมไปถึงความเสี่ยงในการเกิดอุบัติเหตุ การบาดเจ็บ หรือเสียชีวิต โดยแสดงเป็นอัตราส่วนต่างๆ

22. การคำนวณค่าความเสี่ยงการคำนวณค่าความเสี่ยง Risk = Road Safety Outcome/Amount of Exposure • Road Safety Outcome เช่น จำนวนอุบัติเหตุ จำนวนผู้เสียชีวิต จำนวนผู้บาดเจ็บ ที่เกิดขึ้นในช่วงเวลาใดเวลาหนึ่ง พื้นที่เฉพาะเจาะจง ประเภทยานพาหนะที่เกี่ยวข้อง หรือชนิดของอุบัติเหตุที่เกิดขึ้น • Amount of Exposure ระดับการเผชิญความเสี่ยงต่ออุบัติเหตุทางถนน (Accident Risk Exposure) เช่น จำนวนประชากร จำนวนรถจดทะเบียน ปริมาณการเดินทาง

23. ระดับการเผชิญความเสี่ยงต่ออุบัติเหตุทางถนนExposure Measures • ข้อมูลทางการจราจร (Traffic estimates) • ความยาวถนน • ปริมาณการเดินทาง (คัน-กม.) • ปริมาณการใช้น้ำมันเชื้อเพลิง • ปริมาณรถ • ข้อมูลทางด้านผู้ใช้รถใช้ถนนที่มีความเสี่ยง (Person at risk estimates) • ปริมาณผู้ใช้รถใช้ถนน (คน-กม.) • จำนวนประชากร • จำนวนผู้ขับขี่ • ช่วงเวลาในการเดินทาง

24. สรุปตัวชี้วัดสำหรับการเฝ้าระวังและสะท้อนสถานการณ์ปัญหาอุบัติเหตุทางถนนของประเทศไทยสรุปตัวชี้วัดสำหรับการเฝ้าระวังและสะท้อนสถานการณ์ปัญหาอุบัติเหตุทางถนนของประเทศไทย

25. ตัวชี้วัดสถานการณ์ในภาพรวมตัวชี้วัดสถานการณ์ในภาพรวม • จำนวนอุบัติเหตุ จำนวนผู้เสียชีวิต จำนวนผู้บาดเจ็บ • อัตราการเสียชีวิตหรือบาดเจ็บสาหัส ต่อจำนวนประชากร • อัตราการเกิดอุบัติเหตุของรถแต่ละประเภทต่อจำนวนรถจดทะเบียนสะสม • อัตราการเสียชีวิตหรือบาดเจ็บสาหัส ต่อจำนวนรถจดทะเบียนสะสม • อัตราการเกิดอุบัติเหตุ เสียชีวิต หรือบาดเจ็บสาหัส ต่อปริมาณการเดินทางบนทางหลวง • อัตราการเกิดอุบัติเหตุ เสียชีวิต หรือบาดเจ็บสาหัส ต่อความยาวของถนนทางหลวง

26. ตัวชี้วัดสถานการณ์ในภาพรวม (ต่อ) • อัตราการการเสียชีวิต หรือบาดเจ็บสาหัส ต่อ ผลิตภัณฑ์มวลรวมในประเทศ • อัตราการเสียชีวิต ต่อ การใช้น้ำมันเชื้อเพลิงในภาคการจราจรและขนส่ง • ดัชนีความรุนแรง (Severity Index) หรือ จำนวนผู้เสียชีวิต ต่อ จำนวนอุบัติเหตุ 100 ครั้ง • ดัชนีการเสียชีวิต (Fatality Index) หรือ จำนวนผู้เสียชีวิต ต่อ จำนวนรวมผู้เสียชีวิตและผู้บาดเจ็บ • อัตราการบาดเจ็บสาหัสของผู้ใช้รถจักรยานยนต๋ ต่อ จำนวนรถจักรยานยนต์จดทะเบียนสะสม • อัตราการบาดเจ็บสาหัสของคนเดินเท้าและขี่จักรยาน ต่อ จำนวนประชากร

27. ตัวชี้วัดกลุ่มเสี่ยงและปัจจัยเสี่ยงตัวชี้วัดกลุ่มเสี่ยงและปัจจัยเสี่ยง • ประเภทรถที่เกิดอุบัติเหตุ และอัตราการเกิดอุบัติเหตุ ต่อจำนวนรถจดทะเบียน 10,000 คัน แบ่งตามประเภทรถ • อัตราการเสียชีวิต หรือการบาดเจ็บ ต่อประชากร 100,000 คน แบ่งตามเพศ • อัตราการเสียชีวิต หรือการบาดเจ็บ ต่อประชากร 100,000 คน แบ่งตามช่วงอายุ • อัตราการเสียชีวิต หรือการบาดเจ็บ ต่อประชากร 100,000 คนหรือ ต่อจำนวนรถจดทะเบียน 10,000 คันแบ่งตามประเภทผู้ใช้รถใช้ถนน • สัดส่วนคดีอุบัติเหตุจราจรที่มีสาเหตุจากการใช้ความเร็ว • สัดส่วนคดีอุบัติเหตุจราจรที่มีสาเหตุจากการเมาแล้วขับ

28. http://trso.thairoads.org

37. ขอบคุณครับ