220 likes | 226 Views
Crossing borders Het belang van leerlijnen in vroeg vreemdetalenonderwijs. Marianne Bodde-Alderlieste specialist Engels vvto/ po / pabo - auteur - adviseur - auditor m.bodde@wxs.nl Marnix Academie 17 april 2019. Werkwijze. 1 welke leerlijnen zijn er ?
E N D
Crossing borders Het belang van leerlijnen in vroeg vreemdetalenonderwijs Marianne Bodde-Alderlieste specialist Engels vvto/po/pabo - auteur - adviseur - auditor m.bodde@wxs.nl Marnix Academie 17 april 2019
Werkwijze 1 welke leerlijnen zijn er? 2 stand van zaken Engels in po en vo 3 ambitieniveaus 4 verbetersuggesties 5 vragen/reacties
Over een leerlijn voor Engels hoef je je niet druk te maken, want die zit al in de methode. Stelling
- leerlijn in de school- leerlijn, doorlopend, naar volgend onderwijstype- leerlijn van de individuele leerling Bron: ‘Engels in het basisonderwijs. (Meer dan de) kennisbasis vakdidactiek’, hoofdstuk 8 Drie type leerlijnen:
Engels op crèche en BSO • groeiend aanbod • peuterthema’s in het Engels: Benny’s Playground • circa 20 mts per dag Engels • communicatie, handpop, prentenboeken: fun! Video Benny’s Playground: https://youtu.be/5BpXriIodzk
Engels PO • sinds 1986 verplicht: • niet verplicht: aantal uren in bovenbouw en eindniveau • 4 kerndoelen (2006): nadruk op communicatie • tussendoelen: TULE en www.leerplaninbeeld.nl • 64% start nog steeds in groep 7, < ½ uur per week, Ned. methodes • met de groei van vvto: vraag naar ontwikkeling visie op Engels PO • ontwikkeling primary CLIL • Curriculum.nu: (welke) verbeteringen? Bron: ‘Engels in het basisonderwijs. Vakdossier’, SLO 2011
Vvto Engels • steeds meer scholen (1 op 5) kiezen voor vroeg vreemdetalenonderwijs (vvto) Engels* • ‘Rijp en groen vvto’: gecertificeerd naast ‘gezellig‘ Engels • veel scholen beginnen met kopen van een methode voor groep 1 t/m 8 • ‘Stappenplan invoering vvto’* • ‘Landelijke standaard vvto Engels’*: verschillende uitstroomniveaus • ‘Kieswijzer vvto’* voor het kiezen van een geschikte methode • lessen in het Engels: primary CLIL (Content and Language Integrated Learning) • 3 gecertificeerde keurmerken vvto: Talent, Earlybird, Cedin • toename trainingen vvto didactiek, veel minder voor taalvaardigheid Bron: *Nuffic
Ambitieniveaus Engels PO Vier scenario’s voor kwaliteit: 1 goed Eibo: kerndoelen Engels basisonderwijs (nu nog zonder niveauaanduiding) 2 landelijke standaard vvto: A1-B1/primary CLIL 3 tweetalig primair onderwijs: ws. niveau 2/hoger dan kerndoelen 4 tussenniveau, tussen kerndoelen en standaard vvto: groei naar A1-B1 Wat is het Europees Referentiekader (ERK)? Zie dia 9 voor kernbeschrijvingen. NB er zijn tussenniveaus: A1.1, A1.2, etc. Bron: ‘Wat levert vroeg Engels op?’ in JSW 2 oktober 2015 ‘Vakken in het Engels’ in JSW 5 januari 2018
Landelijke standaard vvto https://www.nuffic.nl/nieuws/kwaliteit-vroeg-vreemdetalenonderwijs Leerling: • 8 jaar lang ononderbroken leerlijn Engels • thema’s en (vak)lessen in het Engels • Leraar: • competenties leraar vvto: in didactiek en taalvaardigheid (na)geschoold • differentiëren • vorderingen bijhouden • School: • borging kwaliteit/leerlijn van groep1 t/m 8 • min. 1 uur Engels p/w • coördinator Engels • ev.: keurmerk
Engels VO • drie kernvakken voor alle leerlingen: Nederlands, Wiskunde en Engels • hogere eisen eindexamens kernvakken (vanaf 2012) • plannen voor diagnostische toets Engels eind onderbouw vo • aansluiting po/vo nog niet geregeld: kan curriculum.nu dat verbeteren?* • brugklas/vo gaat uit van (meer) Engels in po: tempo en leerstof toegenomen • docenten vo zoeken meer ctct met po • steeds meer tweetalig voortgezet en hoger onderwijs, ook op de mavo • idem internationalisering: wereldburgers, arbeidsmigratie etc. • Uit interviews met leerlingen blijkt: er is veel meer differentiatie nodig *Bron: ‘Wat doen we met primary CLIL in de brugklas?‘ in LTM 5 2018
Engels op de pabo • verplicht sinds 1986 • werd niet op alle pabo’s aangeboden • ‘Kennisbasis Engels pabo’ vernieuwd in 2019: • les in de doeltaal, fasenmodel, primary CLIL, diverse werkvormen/differentiatie, leerkracht is rolmodel. 2 Aptistest Engels B2 m.i.v. 2019/2020 • ‘Kennisbasis lerarenopleiders’ pabo en tweedegraads Engels’: vrijwillig (Velon, 2018) • internationalisering HBO groeit • toename aantal pabo’s als kenniscentrum vvto (initieel en nascholing) • nascholing vvto groeit; Eibo niet
Criteria voor kwaliteit: Formuleren van • Missie: wat vinden we belangrijk mbt Engels op onze school? • Visie: wat willen we bereiken? • Ambitieniveau/doelen • Strategisch plan (PDCA): Hoe doen we dat?
Wat verder nog een rol speelt- competenties leerkracht/team (taalvaardigheid/didaktiek/ervaring)#- leiderschap in de school* - opbouw complexiteit curriculum groep 1 t/m 8 naar ambitieniveau*- DAT (Dagelijks Algemeen Taalgebruik) vs CAT (Cognitieve Academische Taalvaardigheid)*- Engels als lingua franca - doeltaal voertaal#: 1 lesmateriaal in Engels2 functie van meertaligheidBron: Early Language Learning in Europe (‘ELLiE’): int. research in 7 landen*The-foreign-languages-in-primary-school-project (FLIPP): Ned. onderzoek#
Verbetersuggesties leerlijn in de school 1: Crèche: • vaststellen wat je de peuters wel/niet wilt aanbieden in het Engels Po: • vaststellen ambitieniveau(s), doelen per bouw en didactische aanpak: opbouw complexiteit voor alle leerlingen (geen woordjes leren, geen grammaticaregels leren; geen lesuitval Engels) - lessen in de doeltaal • vaststellen leerkrachtcompetenties en passende nascholing kiezen (personeelsbeleid) • beleid vvto ontwikkelen (binnen talenbeleid in de school), toe- en aanpassen (toepassen differentiatie, uitproberen primary CLIL, gebruik kieswijzer lesmateriaal vvto, opbouw additioneel lesmateriaal/opdrachten, vvto-coördinator). • actief leiderschap
Verbetersuggesties leerlijn in de school 2: Vo: • toetsing startniveaus, aansluiten op po: toepassen differentiatie • vaststellen aanpak: lessen altijd in de doeltaal, minder grammatica in ob, meer afwisseling toepassing Engels in ob en bb, meer spreekvaardigheid in ob en bb (toetsing) • lesmateriaal kiezen passend bij diversiteit niveaus, opbouw additioneel lesmateriaal /opdrachten • vaststellen docentcompetenties en passende nascholing kiezen Pabo: • Lobo: verplicht Engels in kern- en specialisatieprogramma op alle pabo’s • Opleidingen: meer uren Engels didactiek en taalvaardigheid; stage Engels verplicht
Verbetersuggesties doorlopende leerlijn 1: Crèche: - duidelijke doelen stellen - (in) overleg met po, uitwisseling informatie met po Po: Politiek: • Engels wordt kernvak po • vaststellen (eind)streefniveaus kerndoelen, bepalen van toetsbare (eind)niveaus (niet alleen de receptieve vaardigheden of kennis van woordjes) • elke school zou een vvto-coördinator moeten hebben die de tijd krijgt om de leerlijn te waarborgen en te monitoren hoe het gaat in elke klas en hoe de leerkrachten zich voelen. School: • inhoud en vorm toetsing/evaluatie vaststellen: toetsbare tussen- en eindniveaus in relatie tot ambitieniveau, gebruik rubrics voor feedback op spreekvaardigheid • samenwerking in team: overdracht naar en afstemming op volgende (klas)niveaus, overdracht naar vo • kwaliteit doorgaande leerlijn vergroten en verbeteren door ankers als internationalisering en wereldburgerschapsvorming (functioneel Engels) • eventueel: keuze keurmerk (gestelde doelen behalen) Po/vo: samenwerking in (regionale) netwerken
Verbetersuggesties doorlopende leerlijn 2: Vo: Politiek: aanpassing kerndoelen School: • toetsing startniveaus, aansluiten op po-niveaus • differentiatie in ob en bb • meer CLIL • beleid Engels en internationalisering (binnen talenbeleid in de school) Pabo/lerarenopleidingen Engels: • samenwerking • uitwisseling met elkaar/met scholen Netwerken po-vo, vmbo-mbo, mbo-pabo Engels
Verbetersuggesties individuele leerlijn 1: Crèche: uitwisseling informatie met po Po: • (toetsing/)evaluatie individueel niveau • ervaring en voorkennis inventariseren/gebruiken • bijhouden vorderingen • aangepast lesmateriaal/opdrachten/projecten • klasdoorbrekend onderwijs: Engels in niveaugroepen (homogene groepen) i.v.m. jaarklassen Bron: ‘Engels voor gevorderden. Differentiëren bij Engels lessen’, in JSW 4 december 2018
Verbetersuggesties individuele leerlijn 2: Vo: - toetsing startniveaus • streaming (Xklas Engels) • modulair onderwijs voor gevorderde leerlingen Pabo/lerarenopleidingenEngels: • aandacht voor differentiatie • kennis van en inzicht in (nut) aanvullende lesmaterialen
Terug naar de stelling: Hoe kunnen de leerlijnen in je school worden geoptimaliseerd? Wat kun je zelf (concreet en SMART geformuleerd) aanbieden/verbeteren/opzetten?
Informatie Vakdidactiek Beleid