งานการพยาบาลศัลยศาสตร์ ฝ่ายการพยาบาล โรงพยาบาลมหาราชนครเชียงใหม่

1. Community of Practice: Medication Error and Routine to Research งานการพยาบาลศัลยศาสตร์ฝ่ายการพยาบาลโรงพยาบาลมหาราชนครเชียงใหม่

2. โปรแกรมความเสี่ยงของโรงพยาบาลมหาราชนครเชียงใหม่โปรแกรมความเสี่ยงของโรงพยาบาลมหาราชนครเชียงใหม่ • ความเสี่ยงทางคลินิก (general and specific clinical risk) • ระบบการบริหารยา • ระบบ IC • ข้อร้องเรียน • สิ่งแวดล้อม ความปลอดภัย-อัคคีภัย • อาชีวอนามัย

3. บัญชีความเสี่ยงงานการพยาบาลผู้ป่วยศัลยศาสตร์ ปี 2553

4. Community of Practice: Medication Error

5. การศึกษาผลการใช้รูปแบบการให้ยาระบบ MAR ในระบบการมอบหมายงานแบบ case method และ functional method Community of practice of medication error(CoP med. error) งานการพยาบาลผู้ป่วยศัลยศาสตร์ ฝ่ายการพยาบาล โรงพยาบาลมหาราชนครเชียงใหม่ ได้รับทุนอุดหนุนการวิจัย คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

6. ผู้ร่วมโครงการ • หัวหน้าโครงการ*: เกษณา แซ่ล้อ • ผู้ร่วมโครงการ** : นิตยา ว่องกลกิจศิลป์ อุบลรัตน์ สร้อยสนธิ์ ผกามาศ บุญญาภิสมภาร วัชราภรณ์ หอมดอก อัญชลี กฤษณะภูติ กาญจนีย์ พรมมา สุพรรษา นาธรรมเจริญ กฤตยา พันธุ์วิไล อรอนงค์ กันแก้ว มนนพรัฐ อุเทน สมจิตร ปันทิยะ อภิรดี เผือกสามัญ มัทนี สุวรรณ วิมาลา อินด้วง ชุมพร ปุณวัตร์ * ผู้ตรวจการพยาบาล งานการพยาบาลผู้ป่วยศัลยศาสตร์ ** พยาบาลสมาชิก CoP med. Error จาก 16 หอผู้ป่วย งานการพยาบาลผู้ป่วยศัลยศาสตร์

7. ความเป็นมา • Medication administration record (MAR) เป็นระบบบริหารยาที่ใช้ระบบคอมพิวเตอร์เพื่อแก้ปัญหาความซ้ำซ้อนในการคัดลอกคำสั่งการรักษา เริ่มต้นแพทย์ให้คำสั่งยา เภสัชกรจ่ายยา พยาบาลตรวจรับ-พิมพ์สติกเกอร์เตรียมยา • รพ.มหาราชฯ ประกาศใช้ มกราคม 2551 • 6 เดือนที่งานศัลย์ฯ : พบอุบัติการณ์ความคลาดเคลื่อนทางยา - 4.08 ครั้ง/1000 วันนอน - high alert drug(HAD)0.61 ครั้ง/ 1000 วันนอน

8. ความเป็นมา • วิเคราะห์สาเหตุ - ระบบการมอบหมายงาน 2 รูปแบบ • functional method พยาบาลทำหน้าที่บริหารยาโดยเฉพาะ • case method พยาบาลให้การดูแลรวมทั้งบริหารยา - ความหลากหลายในการปฏิบัติ - การส่งต่อข้อมูลเรื่องการบริหารยา

9. วัตถุประสงค์ • เปรียบเทียบการเกิดความคลาดเคลื่อนทางยาก่อนและหลังการใช้แนวปฏิบัติการบริหารยาระบบ MAR ในระบบมอบหมายงานแบบ case methodและ functional method • ศึกษาปัญหา-อุปสรรคของการใช้รูปแบบกระบวนการให้ยาระบบ MAR 3. ศึกษาความพึงพอใจของผู้ปฏิบัติต่อรูปแบบกระบวนการให้ยาระบบ MAR

10. วิธีการศึกษา กึ่ง Action research ที่ใช้การศึกษาแบบ Interruption time series • ระยะเวลา : พฤษภาคม 2551 ถึง เมษายน 2552 • ประชากร : พยาบาลวิชาชีพในโรงพยาบาลมหาราชนคร เชียงใหม่จำนวน 1,396 คน • กลุ่มตัวอย่าง : พยาบาลผู้ปฏิบัติงานในงานการพยาบาล ผู้ป่วยศัลยศาสตร์ จำนวน 246 คน • ศึกษาใน 16 หอผู้ป่วย งานการพยาบาลผู้ป่วยศัลยศาสตร์

11. เครื่องมือที่ใช้ 1. แนวทางปฏิบัติในกระบวนการบริหารยาระบบ MAR งานการพยาบาลผู้ป่วยศัลยศาสตร์ โดยสมาชิก CoP med. error และหัวหน้าหอผู้ป่วย

12. เครื่องมือที่ใช้ 2. แบบรายงานอุบัติการณ์ของฝ่ายการพยาบาล โรงพยาบาลมหาราชนครเชียงใหม่

13. เครื่องมือที่ใช้ 3. แบบสอบถามเกี่ยวกับการบริหารยา 3.1 ข้อมูลทั่วไปของกลุ่มตัวอย่าง 3.2 ปัญหาและอุปสรรคในการบริหารยาระบบ MAR 3.3 ความพึงพอใจในการบริหารยาระบบ MAR เสนอโครงการผ่านคณะกรรมการจริยธรรม คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

14. ขั้นตอนการศึกษา ระยะที่ 1 เก็บรวบรวมข้อมูลความคลาดเคลื่อนทางยา 3 เดือนแรก (baseline) ระยะที่ 2 เก็บข้อมูลหลังเริ่มแนวทางปฏิบัติ3 เดือน ระยะที่ 3 เก็บข้อมูลต่อเนื่อง 3 เดือน ระยะที่ 4 เก็บข้อมูลต่อเนื่อง 3 เดือน + สอบถามปัญหาและอุปสรรค และ ความพึงพอใจในการบริหารยาระบบ MAR กำหนดแนวทางปฏิบัติเพื่อลดความคลาดเคลื่อนทางยา วิเคราะห์พบปัญหาการระบุตัว ให้ข้อมูลย้อนกลับ + จัดสัมมนาการระบุตัวเชิงรุก(proactive identification)

15. ผลการศึกษา

17. ตารางเปรียบเทียบโอกาสเกิดความคลาดเคลื่อนทางยาในแต่ละระบบมอบหมายงานตารางเปรียบเทียบโอกาสเกิดความคลาดเคลื่อนทางยาในแต่ละระบบมอบหมายงาน กับระดับความรุนแรงของความคลาดเคลื่อนทางยาระดับ C ในแต่ละระยะ

19. ตารางเปรียบเทียบโอกาสเกิดความคลาดเคลื่อนทางยาในแต่ละระบบมอบหมายงานตารางเปรียบเทียบโอกาสเกิดความคลาดเคลื่อนทางยาในแต่ละระบบมอบหมายงาน กับระดับความรุนแรงของความคลาดเคลื่อนทางยาระดับ D ในแต่ละระยะ

21. สาเหตุของความคลาดเคลื่อนทางยาสาเหตุของความคลาดเคลื่อนทางยา

22. ขั้นตอนการสั่งยา

23. ขั้นตอนการรับคำสั่งการรักษาขั้นตอนการรับคำสั่งการรักษา

24. ขั้นตอนการบริหารยา

26. ปัญหาและอุปสรรคการใช้รูปแบบกระบวนการให้ยาระบบ MAR • การเขียนคำสั่งการรักษาไม่เป็นไปตามมาตรฐาน • แพทย์สั่งยาช้า • การคัดลอกชื่อและจำนวนยาที่ต้องการให้เบิก • มีใบ MARหลายแผ่น : one day, continuous, high alert drug

27. ปัญหาและอุปสรรคการใช้รูปแบบกระบวนการให้ยาระบบ MAR • ยามีหลายชื่อการค้า(trade name) และมีหลายขนาด โดยเฉพาะในกรณียาปฏิชีวนะที่เป็นยาควบคุมพิเศษ ที่มีแนวปฏิบัติในการเบิกยาทุก 3 วัน ทำให้มีการเลี่ยงปฏิบัติ • Edicin inj. 500 mg/ Vancin-S inj. 500 mg • Sulperazon inj.1.5 gm/ Sulcef inj.1.5 gm/ Sulcef inj. 1 gm*** • Meronem 1 gm/ Mapenem 500 mg

28. ปัญหาและอุปสรรค • ขนาดของสติกเกอร์ใหญ่กว่าช่องที่ติดในใบ MAR ปิดเส้นแบ่งชนิดของยา

29. ปัญหาและอุปสรรคการใช้รูปแบบกระบวนการให้ยาระบบ MAR • ล้อสำหรับใส่ยา ไม่สะดวกในการนำ MAR ตรวจสอบก่อนให้ยา • สิ่งแวดล้อมไม่เหมาะสม : รบกวนกระบวนการรับคำสั่งการรักษาและกระบวนการบริหารยา • อัตรากำลังของพยาบาลน้อย ไม่เหมาะสมกับภาระงาน ทำให้เจ้าหน้าที่เร่งรีบในการทำงาน ขาดการตรวจสอบซ้ำ ไม่สามารถทำได้ตามแนวปฏิบัติการบริหารยา

30. ความพึงพอใจ ในการใช้รูปแบบกระบวนการให้ยาระบบMAR

31. การนำผลการศึกษาไปใช้ประโยชน์การนำผลการศึกษาไปใช้ประโยชน์ • MAR: ข้อดี และข้อด้อย • การปฏิบัติตามแนวทางในระบบการบริหารยาของผู้ที่เกี่ยวข้อง : แพทย์ เภสัชกร และพยาบาล • ผู้บริหาร - เอื้ออำนวยเชิงระบบ:คอมพิวเตอร์และเครื่องพิมพ์ที่ ทันสมัยและเพียงพอ - จัดกลุ่มยาให้เอื้อสำหรับการสั่งยาในระบบ - ปรับปรุงแบบบันทึก MAR

32. ระบบการมอบหมายงานต่อการเกิดความคลาดเคลื่อนทางยาระบบการมอบหมายงานต่อการเกิดความคลาดเคลื่อนทางยา functional method : ขั้นตอนรับคำสั่งการรักษา case method : ปัจจัยส่วนบุคคลและขั้นตอนการบริหารยา กลยุทธ์การลดความคลาดเคลื่อนทางยา ผู้บริหารทุกระดับต้องให้ความสำคัญ การรายงานและการสะท้อนข้อมูลอุบัติการณ์ที่เกิดขึ้น สร้าง safety culture การสร้างความตระหนัก การนำผลการศึกษาไปใช้ประโยชน์

33. แนวโน้มการเกิด ME หลังการทำ R2R