Download
1 / 17
170 likes | 326 Views
ANALIZË POLITIKE DHE VLERESIM PROGRAMESH. PROCESET ADMINISTRATIVE TË QEVERISJES LEKSIONI III DENIS MARI VITI II Msc SH.P. FAZAT E PROCESIT POLITIK. Përcaktimi i problemit dhe Agenda Setting. Aktorët kyç: lobistë, zyrtarë të zgjedhur, grupet e interesit.
E N D
ANALIZË POLITIKE DHE VLERESIM PROGRAMESH PROCESET ADMINISTRATIVE TË QEVERISJES LEKSIONI III DENIS MARI VITI II Msc SH.P
FAZAT E PROCESIT POLITIK • Përcaktimi i problemit dhe Agenda Setting. • Aktorët kyç: lobistë, zyrtarë të zgjedhur, grupet e interesit. • Aktorë dytësorë; administratorë publikë, ligjvënës • Formulimi i politikës . • Aktorët kyç: Administratorë publikë, ekpertë politikë, ligjvënës • Aktorë dytësorë : zyrtarë të zgjedhur dhe staf ligjvënës.
FAZAT E PROCESIT POLITIK • Përligjja e politikës. • Aktorë kyç: ligjvënës, zyurtarë të zgjedhur, gjykatës. • Vënia në zbatim e politikës. • Aktorë kyç: Administratorë publikë. • Aktorë dytësorë: zyrtarë të zgjedhur, ligjvënës, grupet e interesit. • Vlerësimi i politikës. • Aktorë kyç: ekspertë politikë, administratorë publikë. • Aktorë dytësorë: zyrtarë të zgjedhur
Agenda Setting • Pyetjet bazë: • Si është procesi i Agenda Setting? • Cili është roli i administruesit publik në këtë grup vendimesh? • Cili mund të jetë dhe cili duhet të jetë ky rol?
Agenda Setting • Si ështëprocesii Agenda Setting? • Listë e çështjevetëcilat do t’inënshtrohengjykimittëopinionitpubliknënjë moment tëcaktuar. • Nukështëasnjëherëkaq e qartë. Ështëmëshumënjërrjetëaxhendashtëndërthururamë debate rrethkompetencave (qendrore, lokale) • Agenda sistematikevsagendaverutinë • Sistematike – listë e problemevetëshoqërisënëtërësinë e saj. • Rutinë – idedheproceduratëbrendshmetëproceseveqeverisëse.
Agenda Setting • Cili është roli që luajnë administratorët publikë? • Administratorët nuk dominojnë procesin në të gjitha fazat e tij, nga fillimi në fund. • Në nivelin e axhendave sistematike në nivel shoqërie në tërësinë e saj, ku shqyrtohen probleme e çështje të ndryshme, administratorët publikë luajnë një rol dytësor. • Në nivelin e axhendave rutinë në nivel shoqërie ku debati përqëndrohet në aspekte teknike, administratorët publikë luajnë një rol kyç.
Agenda Setting • Cili është roli që luajnë administratorët publikë? • Fazat e procesit: në pjesën ku çështjet vihen në rend të ditës të axhendës, administratorët luajnë një rol dytësor. • Fazat e procesit: në pjesën e ku merren në shqyrtim alternativat, administratorët luajnë një rol më domëthëmës. • Por këto faza janë më të vështira për t’u shquar. • Procesi i politikëbërjes është i rrëmujshëm.
Agenda Setting • Përmbledhje: Procesi i Agenda setting në të vërtetë është një grup procesesh dhe roli i administratorëve është një përzierje rolësh të ndërlikuara.
Agenda Setting: Udhëzimepërnjëpërdorimpraktik • Pjesëmarrja e efektshme e administratësnë agenda setting, ndryshonnëvarësitëkonteksteve. • Administratoripublikduhettëjetëipërgatiturqëtëluajënjërolmëtërëndësishëmnë agenda setting-un rutinë. • Ndërsaadministratorëtnukkanëshumëshansetëjenëaktorëtkryesorënëpërcaktimin e axhendëssistematike, mundenamatëluajnë role tërëndësishme duke nxiturdhe duke menaxhuarforcënkrijuesenëinstitucionetqëatambulojnë. (diversitetin, marrëdhënietmëaktorëjashtëinstitucionit, u japin ‘zë’ strukturave, shmanginpolitikën e gabuardheveprojnësisipërmarrëspolitikë.
Agenda Setting: Udhëzimepërnjëpërdorimpraktik • Pjesëmarrja e efektshme e administratësnë agenda setting, ndryshonnëvarësitëkonteksteve . • Rolet administrative dheefektshëmria e tyrendryshonnëvarësitëkohës, juridiksionitdhethelbittëçështjeve. Administratorëtduhettëjenëtëkujdesshëmndajkëtyreluhatjevedhetëmarrinmasat e duhurastrategjike e taktike. • Koha (Timing) – Nënkuptohenperiudhat e rirreshtimittëvotuesve . • Juridiksion – Ulakomamëshumëndikimin e administratës. • Përcaktimiiçështjes – niveliikonfliktitpolitiknëpërcaktimin e thelbittëçështjeve, ndikonnëaftësinë e administratëspërtëkushtëzuaraxhendënpolitike.
Agenda Setting: Udhëzimepërnjëpërdorimpraktik • Pavarësisht ndryshimeve, administratorët publikë në përgjithësi mund të rrisin rolin e tyre në përcaktimin e axhendave, duke bërë disa gjëra: • Mund të zhvillojnë e të përmirësojnë praktika për identifikimin e problemeve të brendshme të administratës (me qëllim paraprirjen e propozimeve për ndryshime). • Mund të vënë në jetë përpjekje sistematike për të identifikuar dhe propozuar, në qarqet politike, shqetësimet dhe hallet e publikut.
Agenda Setting: Udhëzimepërnjëpërdorimpraktik • Pavarësishtndryshimeve, administratorëtpublikënëpërgjithësimundtërrisinrolin e tyrenëpërcaktimin e axhendave, duke bërëdisagjëra (vazhdim): • Mundtëkrijojnë e tëpërmirësojnënjërrjetëkontaktesh me grupeekspertështëjashtëmnëlidhje me institucionin. • Mundtëbëjnëvetë (brendainstitucionit), punënkërkimoredhemonitorimin e zbatimittëpolitikave. {Nëvendintonëndodhzakonisht e kundërta – eksperiza e brendshme, vlerësimiijashtëm!!} • Mundtëpërqëndrohennëaxhendaqëjanëbrendasferëssëkompetencavesëvetëinstitucionit!
Agenda Setting: Udhëzimepërnjëpërdorimpraktik • Pavarësishtndryshimeve, administratorëtpublikënëpërgjithësimundtërrisinrolin e tyrenëpërcaktimin e axhendave, duke bërëdisagjëra (vazhdim): • Mundtëpërllogarisin me mençurikohën e përcaktimittëaxhendës. • Mundtësheshojnëdiferencat me qarqetpolitikeoseprofesionalebrendakomunitetit, duke I përfshirëkëtotëfunditnëpërcaktimin e axhendës. • Tëprpozojnëzgjidhjetërealizueshmedhetëmbajnëopsionerezervë. • Brenda fushëssëtyretëekspertizës, mundtëshndërrohenneësipërmarrëspolitikë (tëjenëataqëpromovojnënevojënpërpolitikaqësjellinndryshime)
Agenda Setting: Udhëzimepërnjëpërdorimpraktik • Gjatë gjithë këyre përpjekjeve për t’u bërë pjesë domethënëse e përcaktimit të axhendave politike, administratorët duhet të mbeten të ndërgjegjshëm ndaj normativave në fuqi. • Administratorët kanë detyrimin të respektojnë e t’u binden rregullave dhe të punojnë në funksion të dobishmërisë së qytetarëve. {KY ASPEKT HARROHET SHUME SHPESH!!!}
Agenda Setting: Udhëzimepërnjëpërdorimpraktik • Në përgjithësi, administruesit duhet të jenë më të përfshirë në përcaktimin e axhendave në rastet kur: • Sa më e shtrembëruar apo paragjykuar të jetë axhenda qeverisëse përkundrejt axhendës sistematike. • Sa më shumë që çështjet që shqetësojnë publikun, të jenë të krijuara nga funksionimi burokratik i qeverisjes.
Agenda Setting: Udhëzimepërnjëpërdorimpraktik • Në përgjithësi, administruesit duhet të jenë më të përfshirë në përcaktimin e axhendave në rastet kur (vazhdim): • Kur debati mbi çështjet kyçe bazohet mbi fakte të përgënjeshtrueshme apo të dyshimta. • Sa më të pakta të jenë kanalet në dispozicion të atyre që preken nga ‘çështja’ dhe kërkojnë akses. • Sa më të pafuqishëm të jenë ata që kërkojnë akses.
