สรุปงานวิจัย การศึกษาปัจจัยที่สำคัญในการà¸

1. สรุปงานวิจัยการศึกษาปัจจัยที่สำคัญในการถ่ายทอดเทคโนโลยีการป้องกันมลพิษในประเทศไทย เสนอ รศ.ดร.ดิลก บุญเรืองรอด ผู้เรียบเรียง อรพิมพ์ มงคลเคหา รายงานนี้เป็นส่วนหนึ่งของรายวิชา 6608601: เทคนิควิธีในการวิจัยและพัฒนา ตามหลักสูตร ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต (การจัดการเทคโนโลยี) มหาวิทยาลัยราชภัฏบ้านสมเด็จเจ้าพระยา ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2549

2. การศึกษาปัจจัยที่สำคัญในการถ่ายทอดเทคโนโลยีการป้องกันมลพิษในประเทศไทยการศึกษาปัจจัยที่สำคัญในการถ่ายทอดเทคโนโลยีการป้องกันมลพิษในประเทศไทย ผู้วิจัย อนุดา ทวัฒน์สิน วิทยานิพนธ์ วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาการบริหารเทคโนโลยี วิทยาลัยนวัตกรรมอุดมศึกษา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ พ.ศ.2545

3. การศึกษาปัจจัยที่สำคัญในการถ่ายทอดเทคโนโลยีการป้องกันมลพิษในประเทศไทยการศึกษาปัจจัยที่สำคัญในการถ่ายทอดเทคโนโลยีการป้องกันมลพิษในประเทศไทย คำสำคัญ: การถ่ายทอดเทคโนโลยี การป้องกันมลพิษ ความเป็นมาและความสำคัญของปัญหา ของเสียจากอุตสาหกรรมการผลิต การบำบัด/กำจัด การแก้ไขปัญหาที่ปลายเหตุ (END OF PIPE) เสียค่าใช้จ่ายต้นทุนการผลิตสูง  ลักลอบปล่อยมลพิษ มลพิษสิ่งแวดล้อม

4. ความเป็นมาและความสำคัญของปัญหา (ต่อ) เทคโนโลยีการป้องการมลพิษ = เทคโนโลยีสะอาด โครงการเทคโนโลยีสะอาดเพื่อประสิทธิภาพอุตสาหกรรม หรือ CPIE ใน จ.สมุทรปราการ ผู้ถ่ายทอดเทคโนโลยี บริษัท ICF Consulting ผู้รับการถ่ายทอดเทคโนโลยี โรงงาน โครงการ 20/20+ โครงการหลักของ CPIE

5. ความเป็นมาและความสำคัญของปัญหา (ต่อ) โครงการ 20/20+ ในโรงงาน ลด การใช้น้ำ น้ำเสีย 20% ลด การใช้พลังงาน 20% พัฒนาสิ่งแวดล้อม ด้านต่าง ๆ 20%

6. หลักการป้องกันมลพิษ SOURCE REDUCTION REUSE & RECYCLE TREATMENT DISPOSAL

7. วัตถุประสงค์ • เพื่อศึกษาแนวทางการถ่ายทอดเทคโนโลยีการป้องกันมลพิษของโครงการเทคโนโลยีสะอาดเพื่อประสิทธิภาพอุตสาหกรรมในจังหวัดสมุทรปราการ (CPIE) • เพื่อกำหนดหาปัจจัยที่สำคัญในการถ่ายทอดเทคโนโลยีการป้องกันมลพิษในประเทศไทย

8. ประโยชน์ที่คาดว่าจะได้รับประโยชน์ที่คาดว่าจะได้รับ • นำปัจจัยที่สำคัญในการถ่ายทอดเทคโนโลยีการป้องกันมลพิษ มากำหนดกรอบในการตัดสินใจเลือกแนวทางการถ่ายทอดเทคโนโลยีการป้องกันมลพิษที่เหมาะสมกับประเทศไทย • เพิ่มประสิทธิภาพในการถ่ายทอดเทคโนโลยีการป้องกันมลพิษสู่ภาคเอกชน • เพิ่มความสำเร็จในการนำแนวทางการป้องกันมลพิษไปใช้ ในการลดมลพิษและปรับปรุงคุณภาพสิ่งแวดล้อมและสุขภาพอนามัยของประชาชน

9. ขอบเขตการวิจัย • ศึกษากลุ่มตัวอย่างจากโรงงานที่เข้าร่วมเป็นสมาชิกโครงการ 20/20+ จำนวน 253 แห่ง ที่ได้รับการถ่ายทอดเทคโนโลยีการป้องกันมลพิษ • ตั้งข้อกำหนดไว้ว่าการถ่ายทอดเทคโนโลยีการป้องกันมลพิษประสบความสำเร็จเมื่อมีการดำเนินโครงการ 20/20+ ครบ 3 ด้าน ได้แก่ ด้านน้ำ ด้านพลังงาน และด้านการพัฒนาสิ่งแวดล้อมอื่น ๆ

10. ตัวแปรอิสระ ตัวแปรตาม ปัจจัยผู้รับการถ่ายทอดเทคโนโลยีการป้องกันมลพิษ -ประเภทอุตสาหกรรม - ขนาดบริษัท -ระยะเวลาดำเนินการ - ระดับการศึกษาพนักงาน -ระดับการศึกษาผู้บริหาร -เจ้าหน้าที่ด้านสิ่งแวดล้อม -วิศวกรประจำโรงงาน –เชื้อชาติผู้บริหาร -คุณสมบัติผู้เข้าร่วมการฝึกอบรม การดำเนินโครงการ 20/20+ ครบ 3 ด้าน น้ำ + พลังงาน + สิ่งแวดล้อมอื่นๆ ประสบผลสำเร็จ ในการถ่ายทอดเทคโนโลยีการป้องกันมลพิษ ปัจจัยผู้ให้การถ่ายทอดเทคโนโลยีการป้องกันมลพิษ -วิธีการถ่ายทอดเทคโนโลยี –หัวข้อการฝึกอบรม -ผู้สอน -ผู้ประสานงาน -สื่อประชาสัมพันธ์ ปัจจัยด้านนโยบายภาครัฐ -สนับสนุนงบประมาณ - นโยบายการเมือง -กฎหมายบังคับ การป้องกันมลพิษ/การผลิตที่สะอาด -มาตรการสนับสนุน ไม่ประสบผลสำเร็จ ในการถ่ายทอดเทคโนโลยีการป้องกันมลพิษ ปัจจัยด้านสังคมและเศรษฐกิจ วิสัยทัศน์ผู้บริหาร -ด้านการพัฒนาของบริษัท - ด้านสิ่งแวดล้อม ด้านเศรษฐกิจ ด้านวัฒนธรรมองค์กร การดำเนินโครงการ 20/20+ ไม่ครบ 3 ด้าน

11. สมมติฐานในการวิจัย • ด้านผู้รับการถ่ายทอดเทคโนโลยีการป้องกันมลพิษ/การผลิตที่สะอาด • สมมติฐานด้านผู้ให้การถ่ายทอดเทคโนโลยีการป้องกันมลพิษ/ การผลิตที่สะอาด • สมมติฐานด้านนโยบายภาครัฐ • สมมติฐานด้านสังคมและเศรษฐกิจ

12. ขอบเขตการวิจัย • กลุ่มตัวอย่างจากโรงงานที่เข้าร่วมเป็นสมาชิกโครงการ 20/20+ จำนวน 253 แห่ง • การถ่ายทอดเทคโนโลยีการป้องกันมลพิษประสบความสำเร็จ หมายถึง มีการดำเนินโครงการ 20/20+ ครบ 3 ด้าน ได้แก่ ด้านน้ำ ด้านพลังงาน และด้านการพัฒนาสิ่งแวดล้อมอื่น ๆ

13. ทฤษฎีที่เกี่ยวข้องในงานวิจัยทฤษฎีที่เกี่ยวข้องในงานวิจัย เทคโนโลยี การถ่ายทอดเทคโนโลยี การป้องกันมลพิษ การผลิตที่สะอาด เทคโนโลยีสะอาด นิเวศเศรษฐกิจ การถ่ายทอดเทคโนโลยีการป้องกันมลพิษ แผนแม่บทแห่งชาติว่าด้วยการผลิตที่สะอาด ผลงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง งานวิจัยศึกษาทรัพยากรที่มีความจำเป็นต่อการดำเนินโครงการด้านการป้องกันมลพิษ งานวิจัยศึกษาหาปัจจัยหลักในการถ่ายทอดเทคโนโลยี งานวิจัยศึกษาปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการยอมรับเทคโนโลยีใหม่ของชาวบ้านในหมู่บ้านเทคโนโลยี ทฤษฎีและผลงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง

14. ระเบียบวิธีวิจัย ประชากรและกลุ่มตัวอย่าง ประชากร: โรงงานที่เข้าร่วมเป็นสมาชิกโครงการ 20/20+ จำนวน 253 แห่ง ที่ ได้รับการถ่ายทอดเทคโนโลยีการผลิตที่สะอาดโครงการ CPIE ส่งแบบสอบถามไปยังโรงงานทั้ง 253 แห่ง กลุ่มตัวอย่าง : จำนวน 90 แห่ง ซึ่งเป็นผู้ส่งแบบสอบถามกลับคืน

15. การเก็บรวบรวมข้อมูล ข้อมูลปฐมภูมิ: แบบสอบถามส่งให้แก่กลุ่มตัวอย่าง และใช้วิธีการสัมภาษณ์ ผู้บริหารโรงงานที่เข้าร่วมเป็นสมาชิกโครงการ 20/20+ และบุคลากรของโครงการเทคโนโลยีสะอาดเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพอุตสาหกรรมในจังหวัดสมุทรปราการ CPIE ข้อมูลทุติยภูมิ: รวบรวมข้อมูลจากหน่วยงานทั้งในประเทศ และต่างประเทศที่มีการถ่ายทอดเทคโนโลยีการป้องกันมลพิษ

16. เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยเครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย • แบบสอบถาม โดยมีโครงสร้าง 5 ส่วน ดังนี้ ส่วนที่ 1 การปรับปรุงบริษัทตามโครงการ 20/20+ ( 3 ข้อ) ในด้านน้ำ พลังงาน และสิ่งแวดล้อมอื่น ๆ ส่วนที่ 2 ข้อมูลเกี่ยวกับบริษัท (8 ข้อ) เกี่ยวกับ ตัวแปรอิสระ ได้แก่ ประเภท ขนาด ระยะเวลาการดำเนินกิจการ การศึกษา การกำหนดตำแหน่งเจ้าหน้าที่สิ่งแวดล้อมหรือวิศวกรโรงงาน และเชื้อชาติผู้บริหาร ส่วนที่ 3 ความคิดเห็นในการเข้าร่วมโครงการ 20/20+ (9 ข้อ) เกี่ยวกับ วิธีการถ่ายทอดเทคโนโลยี หัวข้อการฝึกอบรม ปัจจัยด้านผู้เข้าร่วม ด้านผู้สอน ผู้ประสานงานและสื่อประชาสัมพันธ์ ส่วนที่ 4 ความคิดเห็นในการบริหารจัดการ 12 ข้อ เกี่ยวกับทัศนคติของผู้บริหารด้านการพัฒนา สิ่งแวดล้อม งบประมาณ เศรษฐกิจ การค้าเสรีและนโยบายรัฐบาล ส่วนที่ 5 คำถามปลายเปิดเกี่ยวกับข้อคิดเห็นอื่น ๆ ที่เป็นปัจจัยที่สำคัญในการถ่ายทอดเทคโนโลยีการป้องกันมลพิษในประเทศไทย หรือในจังหวัดสมุทรปราการ

17. การวิเคราะห์ข้อมูล • สถิติที่ใช้ ได้แก่ ความถี่ ร้อยละ ค่าสูงสุด ค่าต่ำสุด ค่าพิสัย และค่าเฉลี่ย • Chi-Square Test เพื่อใช้หาความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยด้านต่าง ๆ กับการนำเทคโนโลยีการป้องกันมลพิษไปใช้ในกลุ่มตัวอย่าง • ค่าสหสัมพันธ์ Spearman Rank Correlation Coefficient เพื่อทดสอบสหสัมพันธ์ของตัวแปร 2 ชุด • ใช้โปรแกรมสำเร็จรูป SPSS for Window เป็นเครื่องมือช่วยในการคำนวณข้อมูลสถิติ

18. ผลของการวิจัย • ข้อมูลเกี่ยวกับการปรับปรุงบริษัทตามโครงการ 20/20+ • ข้อมูลเกี่ยวกับบริษัท • ข้อมูลเกี่ยวกับความคิดเห็นในการเข้าร่วมเป็นสมาชิกโครงการ 20/20+ • ข้อมูลเกี่ยวกับความคิดเห็นในการบริหารจัดการ • ข้อมูลเกี่ยวกับความคิดเห็นอื่น ๆ

19. สรุปผลการวิจัย 1. ข้อมูลเกี่ยวกับการปรับปรุงบริษัทตามโครงการ 20/20+

20. สรุปผลการวิจัย (ต่อ) 2. ข้อมูลเกี่ยวกับบริษัท

21. สรุปผลการวิจัย (ต่อ) 2. ข้อมูลเกี่ยวกับบริษัท (ต่อ)

22. สรุปผลการวิจัย (ต่อ) 3. ข้อมูลเกี่ยวกับความคิดเห็นในการเข้าร่วมเป็นสมาชิกโครงการ 20/20+

23. สรุปผลการวิจัย (ต่อ) 3. ข้อมูลเกี่ยวกับความคิดเห็นในการเข้าร่วมเป็นสมาชิกโครงการ 20/20+ (ต่อ)

24. สรุปผลการวิจัย (ต่อ) 3. ข้อมูลเกี่ยวกับความคิดเห็นในการเข้าร่วมเป็นสมาชิกโครงการ 20/20+ (ต่อ)

25. สรุปผลการวิจัย (ต่อ) 3. ข้อมูลเกี่ยวกับความคิดเห็นในการเข้าร่วมเป็นสมาชิกโครงการ 20/20+ (ต่อ)

26. สรุปผลการวิจัย (ต่อ) 3. ข้อมูลเกี่ยวกับความคิดเห็นในการเข้าร่วมเป็นสมาชิกโครงการ 20/20+ (ต่อ) หมายเหตุ:  หมายถึง ปัจจัยที่มีผลต่อการถ่ายทอดเทคโนโลยีการป้องกันมลพิษ  หมายถึง ปัจจัยที่ไม่มีผลต่อการถ่ายทอดเทคโนโลยีการป้องกันมลพิษ

27. ข้อเสนอแนะ 1. การถ่ายทอดเทคโนโลยีการป้องกันมลพิษในประเทศไทย • ภาครัฐจะต้องให้ความช่วยเหลือและกระตุ้นในเรื่องจิตสำนึกด้านสิ่งแวดล้อม ให้กับ กลุ่มเป้าหมายที่เป็นบริษัทไทย มากกว่าบริษัทข้ามชาติที่มีผู้บริหารเป็นชาวต่างชาติ • ในการเริ่มโครงการ ฯ ควรจะทำการสำรวจพื้นฐานและความต้องการของกลุ่มเป้าหมายในด้านผู้สอน ผู้ประสานงาน หัวข้อการฝึกอบรม และการปรึกษาผู้เชี่ยวชาญ • อุตสาหกรรมไทยส่วนใหญ่ยังต้องการมีการบังคับให้ปฏิบัติตามกฎหมายสิ่งแวดล้อม ดังนั้นวิธีการให้โรงงานเข้าร่วมโครงการด้วยความสมัครใจยังไม่เพียงพอ ควรมีมาตรการบังคับควบคู่ไปกับการควบคุมการปล่อยมลพิษ • ควรมีการสนับสนุนให้ความรู้ด้านเทคโนโลยีการป้องกันมลพิษแบบเฉพาะทางในแต่ละภาคอุตสาหกรรม • ควรมีหน่วยงานดูแลด้านการป้องกันมลพิษหรือการผลิตที่สะอาดโดยเฉพาะ

28. ข้อเสนอแนะ (ต่อ) การทำวิจัยครั้งต่อไป • ผู้ที่สนใจควรศึกษากลุ่มตัวอย่างที่อยู่ในอุตสาหกรรมแบบเดียวกันหรือขนาดเดียวกัน แล้วเปรียบเทียบปัจจัยและผลกระทบที่เกิดขึ้นต่อบริษัทในประเทศไทย

29. บทวิเคราะห์งานวิจัย • งานวิจัยเชิงปริมาณ เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ของการถ่ายทอดเทคโนโลยีการป้องกันมลพิษกับปัจจัยแวดล้อมต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง • เทคนิคในการเก็บข้อมูล 2 วิธี คือ การส่งแบบสอบถามไปยังโรงงานที่เข้าร่วมโครงการ 20/20+ และการสัมภาษณ์ข้อมูลจากผู้บริหารโรงงาน • ทฤษฎีการถ่ายทอดเทคโนโลยีที่ใช้ในงานวิจัย มี 2 ทฤษฎี ได้แก่ 1. ปัจจัยในการถ่ายทอดเทคโนโลยีระดับระหว่างประเทศของ United Nations Economic and Social Commission for Asia and the Pacific หรือ ESCAP 2. ปัจจัยการถ่ายทอดเทคโนโลยีระดับประเทศ ของสำนักส่งเสริมและถ่ายทอดเทคโนโลยี มีปัจจัยด้านเทคโนโลยี เศรษฐกิจ ทรัพยากร สิ่งแวดล้อม และประชากร

30. บทวิเคราะห์งานวิจัย (ต่อ) • งานวิจัยนี้มีความเกี่ยวข้องกับการจัดการเทคโนโลยีในด้าน การถ่ายทอดเทคโนโลยี • ควรกำหนดกลุ่มตัวอย่างออกเป็นประเภทอุตสาหกรรม และควรหาปัจจัยที่มีความสำคัญในการถ่ายทอดเทคโนโลยีการป้องกันมลพิษในเชิงลึก • ควรเลือกศึกษาเพิ่มเติมในกลุ่มตัวอย่างที่เป็นผู้ให้การถ่ายทอดเทคโนโลยี หรือผู้มีส่วนเกี่ยวข้อง

31. จบการนำเสนอ ขอขอบคุณค่ะ