CHÖÔNG VI XAÕ HOÄI XAÕ HOÄI CHUÛ NGHÓA

1. CHÖÔNG VI XAÕ HOÄI XAÕ HOÄI CHUÛ NGHÓA

2. I . HÌNH THAÙI KINH TEÁ – XAÕ HOÄI COÄNG SAÛN CHUÛ NGHÓA 1. Khaùi nieäm hình thaùi kinh teá – xaõ hoäi coäng saûn chuû nghóa Caùc Maùc: “Toâi coi söï phaùt trieån cuûa nhöõng hình thaùi kinh teá – xaõ hoäi laø moät quaù trình lòch söû töï nhieân”

3. NOÄI DUNG TÖÏ HOÏC • Khaùi nieäm veà HTKT-XHCSCN • Phaân kyø HTKT-XHCSCN • Quan nieäm veà xaõ hoäi XHCN ôû Vieät Nam • Thôøi kyø quaù ñoä leân CNXH ôû Vieät Nam

4. CAÂU HOÛI THAÛO LUAÄN • Söï khaùc nhau veà phaân kyø HTKT-XHCSCN cuûa Maùc vaø Leânin ? Vì sao coù söï khaùc nhau ? • Thöïc chaát thôøi kyø quaù ñoä leân CNXH ôû Vieät Nam ? • Söï khaùc nhau veà nhöõng ñaëc tröng cuûa CNXH ôû Vieät Nam thôøi kyø tröôùc vaø sau ñoåi môùi ?

5. 2. Ñieàu kieän cô baûn cuûa söï ra ñôøi hình thaùi kinh teá- xaõ hoäi coäng saûn chuû nghóa • C.Maùc döï baùo khoa hoïc veà HTKT-XHCS “ gioáng nhö moät nhaø töï nhieân hoïc… ñaët vaán ñeà tieán hoøa cuûa moät gioáng sinh vaät môùi, moät khi ñaõ bieát nguoàn goác cuûa noù vaø ñònh ñöôïc roõ reät höôùng cuûa nhöõng bieán ñoåi cuûa noù”.

6. a. Caùc nöôùc tö baûn chuû nghóa ñaõ phaùt trieån

7. ------> TBTC - T - H - maùy töï ñoäng -> H -----> - ÑTLÑ CTLôùn - SLÑ QHSX > < LLSX G/C TÖ SAÛN > < G/C COÂNG NHAÂN TÖÏ NHIEÂN > < NAÊNG LÖÏC SX<----------------- T + t’ – H WTO < ---------------------Taïi sao HTKT-XHTB chöa chuyeån thaønh HTKT-XHCS ? CNTB Trong hoaøn caûnh lòch söû môùi ñaõ coù söï töï ñieàu chænh ñeå thích nghi.“Moät PTSX trong lòch söû chöa töï maát ñi, khi nhöõng ñieàu kieän lòch söû cho noù phaùt trieån chöa phaùt trieån heát”.

8. b. Caùc nöôùc tö baûn chuû nghóa trung bình vaø caùc nöôùc chöa qua tö baûn chuû nghóa : • Leâ Nin cho raèng ñaây laø loaïi “ ñaëc bieät” vaø loaïi “ ñaëc bieät cuûa ñaëc bieät”.

9. Caùc nöôùc naøy phaûi coù nhöõng ñieàu kieän cô baûn sau: • Chuû nghóa tö baûn ñaõ chuyeån sang giai ñoaïn chuû nghóa ñeá quoác; do ñoù xuaát hieän nhöõng maâu thuaãn cô baûn vaø gay gaét cuûa thôøi ñaïi. • Taùc ñoäng toaøn caàu cuûa phong traøo coäng saûn vaø coâng nhaân quoác teá; nguyeân lyù cuûa chuû nghóa coäng saûn khoa hoïc ñaõ ñöôïc lòch söû nhaân loaïi ñoùn nhaän, trôû thaønh heä tö töôûng cuûa giai caáp coâng nhaân vaø nhaân daân lao ñoäng caùc nöôùc treân theá giôùi.

10. 3. Phaân kyø hình thaùi kinh teá – xaõ hoäi coäng saûn C. Maùc – Ph. AÊng ghen: XHTBCN---------Giai ñoaïn thaáp – Giai ñoaïn cao(Thôøi kyø quaù ñoä) XAÕ HOÄI COÄNG SAÛN Leâ nin: Thôøi kyø quaù ñoä----------------CNXH - CNCSCaùc kieåu quaù ñoä: - Tö baûn phaùt trieån cao “ Quaù ñoä tröïc tieáp” - Nöôùc tö baûn phaùt trieån trung bình “ Quaù ñoä ñaëc bieät” - Nöôùc tieàn tö baûn “ Quaù ñoä ñaëc bieät cuûa ñaëc bieät”

11. Khi noùi veà xaõ hoäi töông lai:“ C. Maùc vaø Ph. AÊngghen chæ ñöa ra nhöõng döï baùo, nhöõng phaùc thaûo vôùi neùt chuû yeáu nhaát, nhöõng quy luaät cô baûn nhaát, coù theå xaùc ñònh ñöôïc khi xuaát phaùt töø lòch söû hieän thöïc vaø nhöõng khuynh höôùng phaùt trieån ñaõ bieát cuûa noù, chöù khoâng phaûi noùi ñeán nhöõng chi tieát maø cuoäc soáng hieän thöïc coøn chöa ñem laïi nhöõng döï kieán lòch söû ñeå phaùn ñoaùn”. Nhöõng phaùc thaûo chuû yeáu nhaát ?

12. Ph. AÊngghen: “ XHXHCN theo yù toâi, khoâng phaûi laø caùi gí ñoù nhaát thaønh baát bieán, maø cuõng nhö moïi cheá ñoä xaõ hoäi khaùc, noù caàn phaûi ñöôïc xem xeùt nhö moät xaõ hoäi ñöôïc thay ñoåi vaø caûi taïo thöôøng xuyeân. Söï khaùc bieät coù tính chaát quyeát ñònh cuûa noù so vôùi cheá ñoä hieän nay, dó nhieân laø vieäc toå chöùc saûn xuaát treân cô sôû sôû höõu chung tröôùc heát cuûa töøng daân toäc ñoái vôùi taát caû TLSX”. “ Nhôø coù noù môùi thöïc hieän ñöôïc vieäc giaûi phoùng giai caáp coâng nhaân, vaø cuøng vôùi noù, thöïc hieän ñöôïc söï giaûi phoùng taát caû nhöõng thaønh vieân xaõ hoäi”.

13. “ Cheá ñoä xaõ hoäi môùi seõ khoâng coøn nhöõng söï phaân bieät giai caáp hieän nay nöõa; nhöõng phöông tieän ñeå sinh soáng, ñeå höôûng thuï nhöõng nieàm vui cuûa cuoäc ñôøi, ñeå coù ñöôïc hoïc vaán, vaø ñeå bieåu hieän taát caû moïi naêng löïc theå chaát vaø tinh thaàn cuûa mình, seõ ñöôïc giao cho taát caû moïi thaønh vieân trong xaõ hoäi söû duïng ngaøy caøng ñaày ñuû nhôø söû duïng coù keá hoaïch vaø phaùt trieån hôn nöõa nhöõng LLSX to lôùn hieän ñaõ coù saün baèng cheá ñoä lao ñoäng baét buoäc nhö nhau ñoái vôùi moïi ngöôøi”.

14. Thôøi kyø quaù ñoä------------------ XAÕ HOÄI COÄNG SAÛN Ñaëc tröng:- Neàn saûn xuaát vaät chaát phaùt trieån vôùi toác ñoä cao; môû roäng söï hôïp taùc treân quy moâ caû nöôùc vaø theá giôùi. Ñoù chính laø nhieäm vuï lòch söû cuûa PTSXTBCN taïo ra cô sôû vaät chaát cuûa moät hình thaùi xaõ hoäi môùi. - Xoùa boû cheá ñoä sôû höõu tö saûn, khoâi phuïc laïi cheá ñoä sôû höõu caù nhaân treân cô sôû nhöõng thaønh töïu cuûa thôøi ñaïi tö baûn chuû nghóa; treân cô sôû söï hôïp taùc vaø söï chieám höõu coâng coäng ñoái vôùi ruoäng ñaát vaø nhöõng tö lieäu saûn xuaát do chính lao ñoäng laøm ra. - Naêng xuaát lao ñoäng thaëng dö cao, tieát kieäm tö lieäu saûn xuaát vaø lao ñoäng; moïi ngöôøi coù lao ñoäng ñeàu phaûi lao ñoäng; neàn saûn xuaát do toaøn xaõ hoäi ñieàu tieát taäp theå, coù keá hoaïch.

15. Thay cho xaõ hoäi tö saûn cuõ , vôùi nhöõng giai caáp vaø ñoái khaùng giai caáp cuûa noù, xuaát hieän moä lieân hôïp , trong ñoù söï phaùt trieån töï do cuûa moãi ngöôøi laø ñieàu kieän cho söï phaùt trieån töï do cuûa taát caû moïi ngöôøi. Nhaân loaïi chuyeån töø “ Vöông quoác cuûa taát yeáu” sang “ Vöông quoác chaân chính cuûa töï do” ( Thôøi gian lao ñoäng ) ( Thôøi gian töï do ) ------------------------------------------------------------ ( l/ñ caàn thieát+l/ñ thaëng dö )“ Vöông quoác chaân chính cuûa töï do, vöông quoác naøy chæ coù theå phoàn vinh treân vöông quoác cuûa taát yeáu aáy, coi nhö laø treân cô sôû cuûa chính noù… Ruùt ngaén ngaøy lao ñoäng laø ñieàu kieän cô baûn”. Ph. AÊng ghen

16. II. NHÖÕNG ÑAËC TRÖNG CÔ BAÛN CUÛA CHUÛ NGHÓA XAÕ HOÄI CMXHCN-Nhaø nöôùc XHCN -----------> CNXH ( Thôøi kyø quaù ñoä leân… ) + Cô sôû vaät chaát – kyõ thuaät cuûa chuû nghóa xaõ hoäi laø neàn saûn xuaát coâng nghieäp hieän ñaïi. - Caùc nöôùc tö baûn phaùt trieån. - Caùc nöôùc boû qua cheá ñoä tö baûn chuû nghóa.

17. + Xaõ hoäi xaõ hoäi chuû nghóa ñaõ xoùa boû cheá ñoä tö höõu tö baûn chuû nghóa, thieát laäp cheá ñoä coâng höõu veà nhöõng tö lieäu saûn xuaát chuû yeáu. (quy luaät phuû ñònh caùi phuû ñònh) + Xaõ hoäi xaõ hoäi chuû nghóa taïo ra caùch toå chöùc lao ñoäng vaø kyû luaät lao ñoäng môùi. - Toå chöùc lao ñoäng môùi ? - Kyû luaät lao ñoäng môùi ? + Xaõ hoäi xaõ hoäi chuû nghóa thöïc hieän nguyeân taéc phaân phoái theo lao ñoäng – nguyeân taéc cô baûn nhaát.

18. + Nhaø nöôùc xaõ hoäi chuû nghóa mang baûn chaát cuûa giai caáp coâng nhaân, tính nhaân daân roäng raõi vaø tính daân toäc saâu saéc; Thöïc hieän quyeàn löïc vaø lôïi ích cuûa nhaân daân.+ Xaõ hoäi xaõ hoäi chuû nghóa laø cheá ñoä ñaõ giaûi phoùng con ngöôøi thoat khoûi aùp böùc boùc loät, thöïc hieän coâng baèng, bình ñaúng, tieán boä xaõ hoäi, taïo nhöõng ñieàu kieän cô baûn ñeå con ngöôøi phaùt trieån toaøn dieän.

19. III. QUAN NIEÄM VEÀ XAÕ HOÄI XAÕ HOÄI CHUÛ NGHÓA VAØ THÔØI KYØ QUAÙ ÑOÄ LEÂN CHUÛ NGHÓA XAÕ HOÄI ÔÛ VIEÄT NAM 1945--1954-------1975--1986--1991------2006 CNXH ( thôøi kyø quaù ñoä leân …… ) Quan nieäm veà xaõ hoäi xaõ hoäi chuû nghóa ôû Vieät Nam

20. “ Xaõ hoäi xaõ hoäi chuû nghóa maø Ñaûng, Nhaø nöôùc vaø nhaân daân ta xaây döïng laø moät xaõ hoäi daân giaøu, nöôùc maïnh, coâng baèng, daân chuû, vaên minh; Do nhaân daân laøm chuû; Coù neàn kinh teá phaùt trieån cao, döïa treân löïc löôïng saûn xuaát hieän ñaïi vaø quan heä saûn xuaát phuø hôïp vôøi trình ñoä phaùt trieån cuûa löïc löôïng saûn xuaát; Coù neàn vaên hoùa tieân tieán, ñaäm ñaø baûn saéc daân toäc; Con ngöôøi ñöôïc giaûi phoùng khoûi aùp böùc, baát coâng, coù cuoäc soáng aám no, töï do, haïnh phuùc, phaùt trieån toaøn dieän;

21. Caùc daân toäc trong coäng ñoàng Vieät Nam bình ñaúng, ñoaøn keát, töông trôï, duùp ñôõ nhau cuøng tieán boä; Coù Nhaø nöôùc phaùp quyeàn xaõ hoäi chuû nghóa cuûa nhaân daân, do nhaân daân, vì nhaân daân döôøi söï laõnh ñaïo cuûa Ñaûng Coäng saûn; Coù quan heä höõu nghò vaø hôïp taùc vôùi caùc nöôùc treân theá giôùi”.

22. TRAÉC NGHIEÄM 1) Söï phaùt trieån lòch söû- töï nhieân cuûa HTKT-XH, C. Maùc xaùc ñònh nguoàn goác töø: - Söï phaùt trieån cuûa LLSX. - Trí tueä cuûa xaõ hoäi. - Cheá ñoä chính trò. - Söï phaùt trieån cuûa QHSX. 2) Söï phaân kyø HTKT-XH cuûa C. Maùc vaø Leânin gioáng nhau:- Thôøi kyø quaù ñoä töø CNTB leân CNXH. - Quaù ñoä tröïc tieáp. - Quaù ñoä giaùn tieáp. - Chuû nghóa xaõ hoäi. 3) Söû duïng nhöïng böôùc quaù ñoä nhoû ôû Vieät Nam thöïc hieän töø:- 1945 – 1954. - 1954 – 1975. - 1975 – 1986. - 1986 - nay

23. 4) Caùch maïng XHCN khoâng xoùa boû cheá ñoä sôû höõu noùi chung maø xoùa boû cheá ñoä sôû höõu tö saûn vì:- YÙ chí chuû quan cuûa giai caáp voâ saûn. - Cheá ñoä xaõ hoäi môùi xaùc laäp. - Quan heä boùc loät tö saûn. - Caùc cheá ñoä sôû höõu khaùc ñaõ bò CNTB xoùa boû. 5) Tieán haønh coâng nghieäp hoùa vaø hieän ñaïi hoùa ñaát nöôùc, laø nhieäm vuï chuû yeáu cuaû giai caáp coâng nhaân sau khi giaønh chính quyeàn do: - Chöa traûi qua söï phaùt trieån neàn saûn xuaát coâng nghieäp hieän ñaïi TBCN trong lòch söû. - Treân neàn taûng cuûa cheá ñoä coâng höõu veà TLSX chính. - Ngöôøi lao ñoäng trôû thaønh chuû theå xaõ hoäi. - Quaù ñoä leân CNXH.