Download
1 / 21
220 likes | 425 Views
فصل 11. بسم الله الرحمن الرحيم. هماهنگي و ارتباط. هماهنگي :عبارتست از پاسخ در برابر شرايط محيط خارجي و محيط داخلي بدن.در واقع وقتي محيط اطراف جاندار تغيير كند،نوع رفتار آن جاندار نيز عوض مي شود. دستگاه عصبي
E N D
فصل 11 بسم الله الرحمن الرحيم هماهنگي و ارتباط
هماهنگي:عبارتست از پاسخ در برابر شرايط محيط خارجي و محيط داخلي بدن.در واقع وقتي محيط اطراف جاندار تغيير كند،نوع رفتار آن جاندار نيز عوض مي شود. • دستگاه عصبي • دستگاه عصبي كه وظيفه ي كنترل ،ارتباط و هماهنگي اندام هاي مختلف بدن را بر عهده دارد،شامل شبكه اي از سلولهاي عصبي به نام نورون است كه با يكديگر ارتباط متقابل دارند. • شبكه ي نورون ها بطور پيوسته اطلاعاتي را درباره شرايط داخلي و شرايط محيطي جمع آوري جمع آوري و هماهنگ كرده،آن ها را تفسير مي كند.
دستگاه عصبي بدن شما دو بخش اصلي دارد:1-دستگاه عصبيمركزي:اجتماعي از نورونها به صورت مغز و نخاع،كه مراكز كنترل اعمال ارادي و غير ارادي بدن هستند . اين دستگاه اطلاعات دريافت شده از محيط بيرون ودرون بدن را تفسير ميكند و به آنهاپاسخ مي دهد.
دستگاه عصبي محيطي: • اعصابي كه از مغز و نخاع منشعب شده است و ارتباط آنها را با بخش هاي مختلف بدن برقرار مي كند.
نورون ها: • مراكز عصبي واعصابي كه از آن منشعب شده اند همه از سلولهاي عصبي يا نورون ها تشكيل شده اند. • نورون ها از نظر شكل،ساختمان و اندازه با يكديگر متفاوت اند ولي همه آنها از جسم سلولي ،دندريت و آكسون تشكيل شده اند
جسم سلولي شامل هسته،سيتو پلاسم و غشاي سلولي است. • دندريت و آكسون،دنبا له هاي سيتو پلاسمي نورون اند كه گاه بسيار طويل هستند.اين دنبا له هاي سيتو پلاسمي را تار (رشته)هاي عصبي مي نامند كه اجتماع آنها در كناريكديگر اعصاب را تشكيل مي دهند.
كار نورون ها انتقال پيام عصبي به مراكز عصبي و از آنجا به همه ي نقاط بدن است.نورون ها اين عمل را فقط در يك جهت انجام مي دهند.
پيام عصبي:در طول نورون ها جريان مي يابد و منتقل ميشود. نورون ها با يك ديگر و نيز با اندام هاي مختلف بدن در ارتباط اند. اين محل ارتباط را سيناپس مي گويند.در سيناپس ، نورون ها به يكديگر يا به اندام هاي بدن متصل نمي شوند بلكه فقط اكسون و دندريت ان ها در كنارهم يا در كنار اندام ها قرار دارد وپيام عصبي بين انها از دندريت ها به سمت اكسون جريان مي يابد.
گو نا گوني نورون ها از نظر عملي كه انجام مي دهند: • 1-حسي • ويژگي ساختاري:دندريت بلند آكسون كوتاه • كار:انتقال پيام عصبي از اندامهاي حسي و اعضاي داخلي بدن بسمت مراكز عصبي.
2-رابط • ويژگي ساختاري:دندريت كوتاه ،آكسون كوتاه يا بلند • كار:انتقال پيام عصبي در مراكز عصبي و برقراري ارتباط بين نورون هاي حسي وحركتي.
3-حركتي • ويژگي ساختاري:دندريت كوتاه ،آكسون بلند • كار:انتقال پيام عصبي از مراكز عصبي به كليه مراكز عمل كننده ي بدن(مثل غده ها و ماهيچه ها).
انعكاس:هنگامي كه با دوست خود صحبت مي كنيد يا نا مه مي نويسيد،كاري را به اراده خود انجام مي دهيد اما همه اعمال شما اين گونه نيستند.گاهي اوقات كاره هاي را به صورت غير ارادي،بسار سريع،بدون تفكر و اغلب به صورت حفاظت از خود انجام مي دهيد كه آنها را اعمال انعكاسي مي گويد.
انعكاس ها ممكن است ساده يا پيچيده با شند؛مثلا“ ممكن است در اثر برخورد دستتان با يك جسم داغ فقط دست خود را عقب بكشيد يا بدن خود را نيز دور كنيد يا حتي يك قدم به عقب برداريد .در چنين حالتهاي ،به ترتيب ،ماهيچه هاي بيشتري در انعكاس شركت كرده اند.
دستگاه هورموني: • دستگاه عصبي با همه ي تواناي هاي خود وبا انشعاباتي كه به تمامي نقاط بدن مي فرستد،تنها دستگاه هماهنگ كننده بدن نيست.بسياري از اعمال بدن به صورت ديگري از ارتباط و هماهنگي بين بخش هاي مختلف بدن نياز دارند كه ايجاد آنها به عهده ي دستگاه هورموني است.
هورمون ها: • تر كيبات شيمياي خاصي در بدن هستند كه از غده هاي خاصي درخون ترشح مي شوند اين مواد درحقيقت رابط هاي شيميا يي هستند كه بين فعاليتهاي اجزاي تشكيل دهنده بدن هماهنگي به وجود مي آورند. • هورمونها به مقداربسيار كم ترشح مي شوند و به وسيله خون به اندام هدف خود مي رسند و در آنجا سبب كاهش يا افزايش شدت يك نوع فعاليت و درواقع تنظيم آن فعاليت مي شوند.اندام هدف شامل مجموعه اي خاصي از سلولهاي حساس به يك هورمون است.
برخي از غده ها يك هورمون و گروهي چند هورمون ترشح مي كنند.مقدار ترشح همواره بايد به اندازه ي مشخصي باشد.افزايش يا كاهش اين مقدار باعث ايجاد بيماري مي گردد.ميزان ترشح هورمونها به راه هاي دقيقي كنترل مي شود.علاوه بر اينكه هر غده مقدارهورمون توليدي خود را به دقت زير نظر دارد،معمولا“توسط غده ي هيپوفيزهم كنترل مي شود. • اين غده نيز به نوبه خود تحت نظارت بخشي از مغز قرار دارد.به اين ترتيب،بعضي از كاره ها راهر دو دستگاه عصبي و هورموني با ارتباط يكديگر انجام مي دهند.
در بدن هورمونهاي زيادي ترشح مي شوند كه هر كدام كار مشخصي دارند.بعضي نيز كاره هاي مختلفي را به عهده دارد وگاهينيز براي انجاميك فرايند تا“ثيرچند هورمون لا زم است.تنظيم رشد وتنظيم قند خون از مواردي هستندكه تحت تاثيرعمل چند هورمون قرار دارند. خطر مغز هيپوفيز افزايش ضربانها قلب باز شدن رگهاي خوني هورمون عواطف غده ي فوق كليه عرق كردن پوست افزايش قند خون كبد
در رشد بدن هورمونهاي هيپوفيز و تيروئيد موثرند.تاثير هورمون غده ي تيروئيد بيشتر مربوط به دوره جنيني است.از غده اي هيپوفيز هورمونهاي مختلفي ترشح مي شود كه يكي ازآنها هورمونهاي رشد است.اين هورمون بر ناحيه اي انتهاي استخوان هاي دراز اثر مي كند كه در نتيجه اي آن تا حدود 20سالگي با تبديل غضروف به استخوان بر طول قد اضافه مي شود مقدار ترشح هورمون رشد بسيار اهميت دارد؛به طوري كه كم يا زياد شدن آن،ايجاد بيماري مي كند.
در مقدار قند خون به طور عمده پنج نوع هورمون كه از لوزالمعده،هيپوفيزو فوق كليه ترشح مي شوندنقش دارند.فقط يكي از اين هورمونها يعني انسولين كهاز لوزوالمعده ترشح مي شود باعث كاهش قند خون و ورود آن به سلولها مي گردد اما بقيه اي هورمون ها كه يكي از آنها از خود لوز المعده ترشح مي شود باعث افزايش قند خون مي شود.
تهيه كننده: رضاآقامحمّدي
