تشکیل حکومت مستقل در ایران

2. تشکیل حکومت مستقل در ایران

3. تهیه پاورپوینت :شایان آقاجانی تهیه پرینت:پویابرهانی سرکارخانم میرزایی کلاس پنجم{ب} مدرسه ی هدف

4. حکومت های مستقل به شرح زیر می باشند 1- سلسله طاهریان 2- سلسله صفاریان 3- سلسله سامانیان 4- سلسله آل بویه 5- سلسله غزنویان 6- سلسله سلجوقیان 7- سلسله خوارزمشاهیان

5. سلسله طاهریان پایتخت: مرو- نیشابور دین : اسلام سنی تاسیس :821میلادی/207قمری انقراض : 873میلادی/259قمری اولین امیر : طاهر بن حسین آخرین امیر : محمد بن طاهر

6. طاهریان اولین حکومت مستقل ایران بعد از حملهٔ اعراب بودند در اوایل قرن سوم، طاهر بن حسین، یکی از سرداران مأمون عباسی از طرف او امیر خراسان شد و بدلیل آن که عدم اطاعت خود را از مأمون اعلام کرد، اولین حکومت مستقل ایرانی بعد از اسلام در ایران تشکیل شد و حکومت او به طاهریان معروف شد. در زمان طاهریان نیشابور به پایتختی برگزیده شد. طاهریان در جنگ با خوارج در شرق ایران به پیروزی دست یافتند و سرزمینهای دیگری مانند سیستان و قسمتی از ماوراءالنهر را به تصرف در آوردند و نظم و امنیت را در مرزها بر قرار کردند. گفته می‌شود که در زمان حکومت طاهریان، به جهت اهمیت دادن آنان به کشاورزی و عمران و آبادی، کشاورزان به آسودگی زندگی می‌کردند. در زمان طاهریان قیامهای بابک و مازیار که به ترتیب در اذربایجان و طبرستان(مازندران)رخ داد باعث شد که انها از توجه به شرق ایران باز دارد.به همین دلیل خوارج دست به شورش زدند.اخرین امیر طاهری محمد بن طاهر نیز فردی مقتدر نبود. در نتیجه حکومت طاهریان رو به ضعف نهاد و سرانجام در میانه‌های سده سوم هجری به دست یعقوب لیث سرنگون شد.

7. امیران خانواده طاهریان عبارت اند از: • طاهر بن حسین معروف به ذوالیمینین • طلحه بن طاهر • علی بن طاهر • عبدالله بن طاهر • طاهر بن عبدالله • محمد بن طاهر بن عبدالله

8. قلمرو طاهریان

9. کوزه ی شیشه ای - یکی از آثار هنری دوره ی طاهریان

10. سلسله صفاریان پایتخت: زرنج دین : اسلام شیعه تاسیس :861میلادی/247قمری انقراض : 1002میلادی/393قمری اولین امیر : یعقوب لیث آخرین امیر : عمرو لیث

11. صَفّاریان از دودمان‌های ایرانی فرمانروای بخش‌هایی از ایران بودند. پایتخت ایشان شهر زَرَنگ بود و خود را ازنوادگان ساسانیان میدانستند که پس از حمله اعراب به سیستان مهاجرت کرده‌اند یعقوب لیث نخستین امیر این خانواده بود که دولت مستقل اسلامی صفاریان را بنیاد نهاد. لیث سه پسر داشت بنامهای یعقوب و عمر و علی، هر سه پسران لیث حکومت کردند در زمان یعقوب لیث زبان فارسی برای اولین بار پس از حمله اعراب زبان رسمی شد وتا حدی از نابودی زبان فارسی وریشه ان جلوگیری شد یعقوب لیث که مردی شیعه متعصب بود بر ترویج مذهب تشیع سرعت بخشید ومذهب تشیع درسیستان-قهستان-کرمان-یزد وحتی قسمت هایی از فارس برتری یافت وبه گفته ی برخی از محققین مذهب تشیع مذهب غالب بلوچستان بوده است .

12. فرمانروایان صفاری • یعقوب بن لیث صفاری • عمرو بن لیث صفاری • علی بن لیث صفاری • طاهر بن محمد بن لیث صفاری • خلف بن احمد (نوه دختری عمرو بن لیث)

13. قلمرو صفاریان

14. مسجد عتیق شیراز – یکی از بناهای دوره صفاریان سکه نقره ای دوره صفاریان

15. سلسله سامانیان پایتخت: بلخ - بخارا دین : اسلام - سنی تاسیس :874میلادی/261قمری انقراض : 1004میلادی/395قمری اولین امیر : اسماعیل بن احمد آخرین امیر : ابراهیم بن منصور

16. سامانیان (۲۶۱ - ۳۹۵ ق / ۸۷۴ - ۱۰۰۴ م) یکی از دودمان‌های ایران قدیم بودند که تقریبا بر تمامی سرزمین‌های خراسان، هیرکان، مکران، سیستان، خوارزم و کرمان حکومت کردند و باعث رشد و شکوفائی زبان فارسی دری شدند. سامانیان ایجادگر دومین نو ایرانگرائی تاریخ تمدن ایران بودند و در شکل‌گیری فرهنگ، تمدن و دانش در ایران پس از اسلام نقش بسزائی دارند. در دوره سامانیان، زبان فارسی از پیشرفت و شکوفایی زیادی برخوردار شد. با آن که سامانیان در کارهای اداری زبان عربی را به کار می‌بردند و آن را شعار وحدت خلافت می‌شمردند، امکان آن را فراهم آوردند تا شاعران فارسی دری همچون رودکی «وفات در ۳۲۹ ق / ۹۴۰ - ۱ م» و دقیقی «حدود ۳۲۵ - ۷۰ ق / ۹۳۵ - ۸۰ م» از نخستین کسانی باشند که با گونه‌ای از زبان ملی خود که از تکمیل و آمیختن لهجه ‏های محلی گوناگون فراهم آمده بود مطلب بنویسند. خاندان سامانی از مردم بلخ و از نوادگان بهرام چوبین ساسانی بودند در زمان سامانیان ،تعدادی از قبیله های ترک زبان مرزهای شمال شرقی ایران ، به قلمرو آنها مهاجرت کردند شاهان سامانی ، بسیاری از ترکها را به عنوان غلام به خدمت می گرفتند و از آنها در کارهای ساختمانی و جنگی استفاده می کردند پس از مدتی ،بعضی از این غلام ها مسلمان شدند وبه دلیل لیاقت وتوانایی خود،به فرماندهی سپاه وحکومت شهر ها رسیدند

17. نام و لقب نه تن از پادشاهان این سلسله با توالی و مدت حکومتشان، از این قرار است: • سامان خدا • اسد بن سامان • یحیی بن اسد • نصر اول • اسماعیل بن احمد، معروف به امیر ماضی (۲۹۵ – ۲۷۹ ه‍.ق.) • احمد بن اسماعیل، معروف به امیر شهید (۳۰۱ – ۲۵۹ ه‍.ق.) • نصر بن احمد، معروف به امیر سعید (۳۳۱ – ۳۰۱ ه‍.ق.) • نوح بن نصر، معروف به امیر حمید (۳۴۳ – ۳۳۱ ه‍.ق.) • عبدالملک بن نوح، معروف به امیر رشید (۳۵۰ – ۳۴۳ ه‍.ق.) • منصوربن نوح، معروف به امیر سدید (۳۶۵ – ۳۵۰ ه‍.ق.) • نوح بن منصور، معروف به امیر رضی (۳۸۷ – ۳۶۵ ه‍.ق.) • منصور بن نوح (۳۸۹ – ۳۸۷ ه‍.ق.) • عبدالملک بن نوح (۳۸۹ – ۳۸۹ ه‍.ق.) • ابراهیم بن منصور (۳۸۹ – ۳۹۰ ه.ق.)‍

18. قلمرو سامانیان

19. سکه نقره دوره سامانیان سکه طلا مربوط به دوره سامانیان

20. ظروف سفالی مربوط به دوره سامانیان

21. مقبره اسماعیل سامانی – بخارا –یکی از بناهای دوره سامانی

22. حکومت های ترک با گذشت زمان ،عده ای از فرماندهان ترک در ایران حکومت های مستقلی تشکیل دادند. سلسله های ترک- یعنی غزنویان،سلجوقیان وخوارزمشاهیان – مدت 500 سال بر ایران حکومت کردند. شاهان این سلسله ها، برای اداره امور کشور از وزیران با هوش ایرانی استفاده می کردند . یکی از وزیران ایرانی سلجوقیان ، خواجه نظام الملک بود. به فرمان او در سراسر کشور مدرسه هایی ساخته شد، این مدرسه هارا نظامیه می نامیدند.

23. سلسله آل بویه پایتخت: شیراز دین : اسلام - شیعه تاسیس :932میلادی/320قمری انقراض : 1055میلادی/447قمری اولین امیر : عماد الدوله علی آخرین امیر : ملک رحیم

24. آل بویه یا بوییان یا بویگان از دودمان‌های دیلمی که در بخش مرکزی و غربی و جنوبی ایران و عراق فرمانروایی می‌کردند و از دیلم در لاهیجانگیلان برخاسته بودن آل بویه با اینکه احتمالاً در آغاز شیعه زیدی بودند، هنگامی که به حکومت رسیدند به شیعه دوازده امامی گرایش یافتند در مورد تبار خاندان بویه در میان دانشمندان و تاریخنگاران دیدگاه‌های گوناگون وجود دارد، صابی در کتاب تاجی آورده‌است که نسب بویه به بهرام گور منتهی می‌گردد و بعضی گفته‌اند که بویه از نسل دیلم بن ضبه بوده‌است و ابوعلی مسکویه در کتاب تجارب الامم آورده‌است که پادشاهان آل بویه خود را از فرزندان یزدگرد پسر شهریار آخرین پادشاه ساسانی می‌دانند و می‌گویند که در آغاز تهاجم اعراب مسلمان بعضی از اولاد یزدگرد به گیلان رفته و درآنجا ساکن شدند

25. اسامی حاکمان آل بویه و زمان حکومت آنها الف- دیالمهٔ فارس ۱- عمادالدوله ابوالحسن علی بن بابویه (۳۲۰-۳۳۸) ۲- عضدالدوله و تاج الملة ابوشجاع پناه خسرو پسر رکن الدوله (۳۳۸-۳۷۲) ۳- شرف الدوله ابوالفوارس شیرذیل پسر عضدالدوله (۳۷۲-۳۷۹) ۴- صمصام الدوله ابوکالیجار مرزبان پسر عضدالدوله (۳۷۹-۳۸۸) ۵- بهاءالدوله ابونصر پسرعضدالدوله (۳۸۸-۴۰۳) ۶- سلطان الدوله ابوشجاع پسر بهاءالدوله (۴۰۳-۴۱۵) ۷- عمادالدوله ابوکالیجار مرزبان پسر سلطان الدوله (۴۱۵-۴۴۰) ۸- ملک رحیم ابونصر خسروفیروز پسر ابوکالیجار مرزبان (۴۴۰-۴۴۷)

26. قلمرو آل بویه

27. سکه های مربوط به دوره آل بویه

28. پارچ طلا ازآثار دوره آل بویه مسجد برسیان از بناهای دوره آل بویه

29. سلسله غزنویان پایتخت: غزنین - لاهور دین : اسلام - سنی تاسیس :975میلادی/344قمری انقراض : 1187میلادی/583قمری اولین امیر : آلپ تکین آخرین امیر : تاج الدوله

30. دولت غَزنَوی یا غزنویان (۹۷۵-۱۱۸۷ م.) (۳۴۴ ه.ق. - ۵۸۳ ه.ق.) یک حکومت ترک تبار و مسلمان در بخشی از شرق خاورمیانه و جنوب آسیای میانه بود.اما به عنوان مروج و ناشر اسلام مورد توجه و تایید خلافت عباسی بود. زبان رسمی این حکومت دری بود. شهرت این حکومت در جهان، بیشتر به خاطر فتوحاتی است که در هندوستان انجام داده‌است. از آنجا که غزنویان نخستین پایه‌های شهریاری را در شهر غزنین آغاز نمودند به غزنویان نامدارشدند در اواخر حکومت سامانیان یکی از سرداران ترک به نام آلپ تکین (به فارسی: آلپ مانند، نیرومند) کوشید با همدستی عده‌ای دیگر، یکی از اعضای خاندان سامانی به نام نصربن عبدالملک بن نوح را به حکومت برساند اما نتوانست و پسر عموی وی یعنی منصور بن نوح به جای وی بر تخت نشست. پس از این ماجرا البتکین راهی شهر غزنین در افغانستان شد و در آنجا حکومت را بر دست گرفت.

31. ابتدای دوره ی غزنویان

32. سکه های مربوط به دوره ی غزنویان مناره غزنی از بناهای دوره ی غزنویان

33. سلسله سلجوقیان پایتخت: نیشابور – ری - اصفهان دین : اسلام تاسیس :1037میلادی/429قمری انقراض : 1194میلادی/552قمری اولین امیر : طغرل بیک آخرین امیر : احمد سنجر

34. سلجوقیان در اصل غزهای ترکمان بودندکه در دوران سامانی در اطراف دریاچه خوارزم سیردریاوآمودریا می‌زیستند سلجوقیان که به اسلام رو آورده بودند، بعد از ریاست سلجوق بن دقاق، نام سلاجقه را به خود گرفتند و به سامانیان در مبارزه با دشمنانشان بسیار کمک کردند سلجوقیان زبان فارسی را زبان رسمی و درباری قرار دادند و وزیران این دوره -به‌ویژه عمیدالملک کندری و خواجه نظام‌الملک- خدمات مهمی به ادبیات فارسی و گسترش دانش‌ها کردند بنیادگذاری مدارس نظامیه، در بغداد، بلخ، نیشابور، اصفهان و ایجاد کتابخانه‌ها و خانقاه‌ها و مدارس گوناگون از کوشش‌های فرهنگی این دوره‌است. نویسندگان و مشاهیری مانند: امام فخر رازی، امام محمد غزالی، ابوالفرج بن جوزی، شیخ شهاب الدّین سهروردی، امام الحرمین جوینی و امثال آنان نیز در این روزگار می‌زیستند

35. پادشاهان سلجوقی 1- رکن‌الدین طغرل‌بیک بن سلجوق 2- عضدالدوله آلپ ارسلان 3- جلال‌الدوله ملکشاه 4- ناصر الدنیا و الدین محمود بن ملکشاه 5- رکن الدین برکیارق 6- جلال‌الدین ملکشاه بن برکیارق 7- غیاث الدنیا و الدین محمد 8- محمود بن محمد بن ملکشاه 9- داود بن ابوالقاسم درگزینی 10- مسعود بن محمد بن ملکشا 11- معزالدین احمد سنجر

36. قلمرو سلجوقیان

37. ظروف سفالی دوره سلجوقیان

38. گنبد جبلیه کرمان از بناهای دوره سلجوقیان گنبد کبود مراغه از بناهای دوره سلجوقیان

39. سلسله خوارزم شاهیان دین : اسلام تاسیس :1098میلادی/491قمری انقراض : 1219میلادی/616قمری اولین امیر : نوشتکین غرچه آخرین امیر : جلال الدین منکبرنی

40. فرمانروایان خوارزمشاهی • نوشتکین غرچه متوفی ۴۹۱ ه‍ . ق. • قطب‌الدین محمد از ۴۹۱ تا ۵۲۱ ه‍ . ق. • اتسز خوارزمشاه از ۵۲۱ تا ۵۵۱ ه‍ . ق. • ایل ارسلان از ۵۵۱ تا ۵۶۸ ه‍ . ق. • سلطانشاه (پسر ایل‌ارسلان) متوفی ۵۶۸ ه‍ . ق. • علاءالدین تکش (پسر ایل‌ارسلان) از ۵۶۸ تا ۵۹۶ ه‍ . ق. • علاءالدین محمد از ۵۹۶ تا ۶۱۷ ه‍ . ق. • جلال الدین منکبرنی از ۶۱۷ تا ۶۲۸ ه‍ . ق

41. قلمروی خوارزمشاهیان

42. مسجد ملک زوزن خواف ازبناهای دوره ی خوارزمشاهیان گوشواره طلا از صنایع دستی دوره ی خوارزمشاهیان