เอกสารประกอบการบรรยาย เรื่องการวิเคราะห์งานและการเขียนแบบบรรยายลักษณะงาน การ ประชุมเชิงปฏิบัติการ

1. เอกสารประกอบการบรรยายเอกสารประกอบการบรรยาย เรื่องการวิเคราะห์งานและการเขียนแบบบรรยายลักษณะงาน การประชุมเชิงปฏิบัติการ การวิเคราะห์งานและการจัดทำแบบบรรยายลักษณะงาน

2. แนวคิดในการบริหารงานบุคคลในปัจจุบันแนวคิดในการบริหารงานบุคคลในปัจจุบัน แนวโน้มการบริหารทรัพยากรบุคคลในปัจจุบัน การบริหารทรัพยากรบุคคลในอดีต ใช้ความรู้ความสามารถเป็นตัวแบ่ง ใช้หน้าที่บทบาท/ผลลัพธ์/ผลสัมฤทธิ์เป็นตัวแบ่ง Behavioral Competencies OUTPUT INPUT THROUGHPUT Employee Centric Organization Centric

3. ตารางแสดงความแตกต่างระหว่างการเขียนแบบบรรยายลักษณะงานแบบเก่าและใหม่

4. กระบวนการในการเขียนแบบบรรยายลักษณะงานกระบวนการในการเขียนแบบบรรยายลักษณะงาน • ขั้นตอนที่ 1 การวางแผนงาน • คณะทำงาน ควรประกอบด้วย 1) หัวหน้าส่วนราชการผู้รับผิดชอบงานด้านการบริหารทรัพยากรบุคคลของส่วนราชการเป็นประธานคณะทำงาน 2) หัวหน้าหน่วยงานหรือข้าราชการในส่วนราชการนั้นตามที่หัวหน้าส่วนราชการเห็นสมควรไม่น้อยกว่า 4 คน เป็นคณะทำงานและให้ 3) หัวหน้าหน่วยงานที่รับผิดชอบงานการเจ้าหน้าที่หรืองานบริหารทรัพยากรบุคคลของส่วนราชการเป็นเลขานุการ โดยคณะทำงานชุดนี้ควรจะมีบทบาทในการดูภาพรวมของการจัดทำแบบบรรยายลักษณะงาน (Job Descriptions) • ขั้นตอนที่ 2 การเก็บข้อมูลทิศทางการบริหารงานบุคคลของสำนักงาน ก.พ. • ให้หน่วยงานที่รับผิดชอบงานการเจ้าหน้าที่หรืองานบริหารทรัพยากรบุคคลของส่วนราชการนำมาตรฐานกำหนดตำแหน่งในสายงานที่ต้องการจัดทำแบบบรรยายลักษณะงานมาประกอบการเขียน

5. กระบวนการในการเขียนแบบบรรยายลักษณะงาน (ต่อ) • ขั้นตอนที่ 3 การเก็บข้อมูลยุทธศาสตร์และภารกิจของหน่วยงาน • ให้ส่วนราชการเก็บยุทธศาสตร์และภารกิจของหน่วยงานที่ต้องการจะจัดทำแบบบรรยายลักษณะงาน โดยอาจอ้างอิงจากภารกิจตามกฎกระทรวงแบ่งส่วนราชการ และแผนยุทธศาสตร์ประจำปีของหน่วยงานที่จัดทำขึ้นตามคำรับรองของ ก.พ.ร. • ขั้นตอนที่ 4 การกำหนดจำนวนตำแหน่งงานที่ต้องเขียนทั้งหมด • ให้ส่วนราชการนับจำนวนตำแหน่งงานที่ต้องเขียนในแต่ละหน่วยงาน

6. กระบวนการในการเขียนแบบบรรยายลักษณะงาน (ต่อ) ตัวอย่างการกรอกตารางสรุปผลจำนวนงานที่ต้องดำเนินการเขียนแบบบรรยายลักษณะงานทั้งหมด

7. กระบวนการในการเขียนแบบบรรยายลักษณะงาน (ต่อ) • ขั้นตอนที่ 5 การเก็บข้อมูลจากการทำงานจริง • เป็นส่วนที่สำคัญที่สุดในการจัดทำแบบบรรยายลักษณะงาน เนื่องจากเป็นการเก็บข้อมูลงานที่ทำจริงในสภาพปัจจุบันจากผู้ดำรงตำแหน่งหรือผู้บังคับบัญชาของผู้ดำรงตำแหน่ง ซึ่งในการเก็บข้อมูลอาจทำได้หลากหลายวิธี เช่น • การสังเกต (Observation) • การสัมภาษณ์ตัวแทนหรือผู้ครองตำแหน่งต่างๆ (Interview) • การส่งแบบสอบถาม (Questionnaires) • การจัดสัมมนาเพื่อจัดทำแบบบรรยายลักษณะงาน (Seminar) ขั้นตอนที่ 6 การวิเคราะห์ข้อมูลเพื่อจัดทำแบบบรรยายลักษณะงาน (Job Description: JDs) • เมื่อเก็บข้อมูลในการทำงานจริงจากทางใดทางหนึ่งเรียบร้อยแล้ว ก็ให้นำข้อมูลเหล่านั้นมาวิเคราะห์ และจัดทำแบบบรรยายลักษณะงานที่ถูกต้องและเป็นมาตรฐานเดียวกันของทุกตำแหน่งในส่วนราชการ ขั้นตอนที่ 7 การยืนยันแบบบรรยายลักษณะงาน

8. มาตรฐานความรู้ความสามารถ ทักษะ และสมรรถนะที่จำเป็นสำหรับตำแหน่งข้าราชการพลเรือนสามัญ ความรู้ความสามารถ ทักษะ สมรรถนะ ความรู้ความสามารถที่ใช้ในการปฏิบัติงาน ความรู้เรื่องกฎหมายและกฎระเบียบราชการ มาตรฐานด้านทักษะที่จำเป็นสำหรับการปฏิบัติงาน สมรรถนะหลัก สมรรถนะทางการบริหาร สมรรถนะเฉพาะตามลักษณะงานที่ปฏิบัติ ให้ส่วนราชการระบุความต้องการของข้อมูลความรู้ความสามารถที่จำเป็นในแต่ละตำแหน่ง/ลักษณะงาน โดยหมายถึงการรับรู้ข้อมูลและจัดเก็บไว้ในระบบความจำ เมื่อมีการเรียนรู้และการจัดการข้อมูลดังกล่าวเข้ากับระบบที่มีข้อมูลอื่นจัดเก็บไว้ก่อนแล้ว และมีความเข้าใจในการนำข้อมูลดังกล่าวมาใช้ ว่าควรมาใช้อย่างไร ในเวลาใด ให้ส่วนราชการระบุทักษะความเชี่ยวชาญที่ต้องการในแต่ละตำแหน่ง/ลักษณะงาน โดยหมายความถึงขีดความสามารถที่จำเป็นในการปฏิบัติงานต่างๆ ที่พัฒนามาจากการสั่งสมประสบการณ์และการฝึกฝน โดยทักษะจะสะท้อนออกมาจากการกระทำของบุคคล ว่าปฏิบัติกิจกรรมต่างๆ ได้ดีเพียงใด ให้ส่วนราชการระบุสมรรถนะที่จำเป็นในแต่ละตำแหน่ง/ลักษณะงาน โดยหมายความถึงคุณลักษณะเชิงพฤติกรรมซึ่งทำให้บุคลากรบางกลุ่ม/บางคนในองค์กรปฏิบัติงานได้ผลงานโดดเด่นกว่าคนอื่นๆ

9. สมรรถนะที่จำเป็นสำหรับการปฏิบัติงานในตำแหน่งแต่ละประเภทสมรรถนะที่จำเป็นสำหรับการปฏิบัติงานในตำแหน่งแต่ละประเภท ตำแหน่งประเภททั่วไป ตำแหน่งประเภทวิชาการ ตำแหน่งประเภทอำนวยการ สมรรถนะหลัก การมุ่งผลสัมฤทธิ์ (Achievement Motivation) บริการที่ดี (Service Mind) การสั่งสมความเชี่ยวชาญในงานอาชีพ (Expertise) สมรรถนะเฉพาะตามลักษณะงานที่ปฏิบัติ การยึดมั่นในความถูกต้องชอบธรรม และจริยธรรม (Integrity) การทำงานเป็นทีม (Teamwork) สภาวะผู้นำ สมรรถนะตัวที่ 1: …………………………….. มีได้ตั้งแต่ 3 สมรรถนะ ขึ้นไป วิสัยทัศน์ สมรรถนะตัวที่ 2: …………………………….. สมรรถนะทางการบริหาร การวางกลยุทธ์ภาครัฐ สมรรถนะตัวที่ 3: …………………………….. ศักยภาพเพื่อนำการปรับเปลี่ยน การควบคุมตนเอง การสอนงานและการมอบหมายงาน

10. การวิเคราะห์งานคืออะไรการวิเคราะห์งานคืออะไร • คือกระบวนการรวบรวม วิเคราะห์ลักษณะงานและผลสัมฤทธิ์ที่องค์กรคาดหวังจากงานเพื่อนำเสนอเนื้อหาสาระของงานอย่างถูกต้องชัดเจน • การวิเคราะห์งานที่ดีต้องแสดงให้เห็นความสัมพันธ์ระหว่างงานนั้นกับองค์กร • ช่วยให้ผู้ที่เกี่ยวข้องเข้าใจว่างานนั้นๆเกี่ยวข้องกับองค์กรอย่างไร • งานนั้นมีส่วนช่วยสนับสนุนความสำเร็จขององค์กรอย่างไร • งานนั้นช่วยเพิ่มคุณค่าใดแก่องค์กร

11. การวิเคราะห์งาน-สรุปย่อการวิเคราะห์งาน-สรุปย่อ • การวิเคราะห์งานคือ • การวิเคราะห์มิใช่การตรวจสอบ • วิเคราะห์ตัวงานมิใช่ตัวบุคคล • วิเคราะห์งานตามที่เป็นอยู่จริงมิใช่การตัดสินเอาเอง • วิเคราะห์ตัวงานที่เป็นอยู่จริงในเวลานี้แต่อ้างอิงจากวิสัยทัศน์ พันธกิจ และยุทธศาสตร์ ของส่วนราชการ Job Job Job Job Job Job • การวิเคราะห์งานไม่ใช่ • การวิเคราะห์การทำงานของบุคคล • การวิเคราะห์เฉพาะบุคคล • การประเมินค่าผลการปฏิบัติงาน

12. แนวคิดที่ใช้วิเคราะห์งานแนวคิดที่ใช้วิเคราะห์งาน ปัจจัยที่ใช้ในการวิเคราะห์งาน โดยทั่วไปการวิเคราะห์งานจะพิจารณาใน 3 เรื่อง คือ คุณลักษณะของเนื้องาน (Task Characteristics) คุณลักษณะของงานในเชิงการประสานสัมพันธ์ (Social Characteristics) และเป็นบริบทภายนอกที่กระทบต่องาน (Work Context) โดยในแต่ละเรื่องแบ่งเป็นปัจจัยต่างๆ ดังต่อไปนี้ 1 คุณลักษณะของเนื้องาน (Task Characteristics) ในการวิเคราะห์คุณลักษณะงานของเนื้องานนั้นจะวิเคราะห์ในมิติต่างๆ ดังนี้ • อำนาจในการทำงานด้วยตนเอง • ความหลากหลายของงาน • ความสำคัญของงาน • ความเป็นเอกลักษณ์หรือความสมบูรณ์ของงาน • ผลสะท้อนของงาน • คุณลักษณะทางความรู้ • ความซับซ้อนของงาน • การแก้ปัญหา 2 คุณลักษณะของงานในเชิงการประสานสัมพันธ์ (Social Characteristics) • แรงสนับสนุนจากสังคม • การไหลของกระบวนงาน หรือการพึ่งพาซึ่งกันและกัน • ปฏิสัมพันธ์ภายนอกองค์กร • ความคิดเห็นจากผู้อื่น • 3 บริบทภายนอกที่กระทบต่องาน (Work Context) • เป็นการวิเคราะห์ในประเด็นต่งๆ ดังนี้ • ความเหมาะสมต่อสรีระ • ความต้องการเชิงกายภาพ • สภาพการทำงาน • การใช้อุปกรณ์ในการทำงาน

13. แนวคิดที่ใช้วิเคราะห์และเพื่อจัดทำแบบบรรยายลักษณะงาน:แนวคิดของการเขียนตำแหน่งงานแนวคิดที่ใช้วิเคราะห์และเพื่อจัดทำแบบบรรยายลักษณะงาน:แนวคิดของการเขียนตำแหน่งงาน แนวคิดเรื่องการเขียนงานที่ดีต้องประกอบด้วย 2 ส่วน งานและขอบเขตความรับผิดชอบที่จำเป็นในงานตามภารกิจปัจจุบัน (เพื่อเป็นสะท้อนการทำงานตามภารกิจขององค์กร) หน้างานที่เหมาะสม ครอบคลุม และมีความชัดเจน ของแต่ละตำแหน่งที่อิงทิศทางในอนาคตของส่วนราชการ (เพื่อเป็นการสะท้อนภาพตามยุทธศาสตร์ขององค์กร)

14. แบบฟอร์มการบรรยายลักษณะงานแบบฟอร์มการบรรยายลักษณะงาน ชื่อส่วนราชการ .................... แบบบรรยายลักษณะงาน (Job Description) ตำแหน่งเลขที่........................ ส่วนที่ 1 ข้อมูลทั่วไป (Job Title) ชื่อตำแหน่งในการบริหารงาน .......................................................................................................... ชื่อสายงาน ....................................................................................................................................... ประเภท/ระดับ .................................................................................................................................. ชื่อหน่วยงาน (สำนัก/กอง) .............................................................................................................. ชื่อส่วนงาน/กลุ่มงาน/ฝ่าย/งาน ...................................................................................................... ชื่อตำแหน่งผู้บังคับบัญชาโดยตรง ..................... ประเภท/ระดับ .................................................... ส่วนที่ 2 หน้าที่ความรับผิดชอบโดยสรุป (Job Summary) ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ส่วนที่ 3 หน้าที่ความรับผิดชอบที่ทำอยู่ในปัจจุบัน (รวมถึงที่จะต้องทำในอนาคตด้วย) 1) ชื่อด้าน .................... 2) ชื่อด้าน .................... 3) ชื่อด้าน .................... 4) ชื่อด้าน ....................

15. แบบฟอร์มการบรรยายลักษณะงาน (ต่อ) แบบบรรยายลักษณะงาน (Job Description) (ต่อ) ส่วนที่ 4 คุณสมบัติที่จำเป็นในงาน (Job Specifications) 4.1 วุฒิการศึกษา / ระดับของการศึกษา / สาขาวิชา ................................................................................................................ ................................................................................................................ 4.2 ใบอนุญาตวิชาชีพ/ ใบรับรอง ................................................................................................................ ................................................................................................................ 4.3 ประสบการณ์ที่จำเป็นในงาน ................................................................................................................ ................................................................................................................ ส่วนที่ 5 ความรู้ ทักษะ และสมรรถนะที่จำเป็นในงาน ส่วนที่ 6 การลงนาม ชื่อผู้ตรวจสอบ .................................... วันที่ที่ได้จัดทำ ....................................