1 / 11

De vrijwillige burger

De vrijwillige burger. A (wo)man for all seasons? Marc Hooghe. Sociaal kapitaal. Politicoloog Robert Putnam lanceerde de term sociaal kapitaal hechte samenlevingen, waarbinnen de burgers op intensieve wijze formele en informele banden met elkaar onderhouden, - functioneren beter

medea
Download Presentation

De vrijwillige burger

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. De vrijwillige burger A (wo)man for all seasons?Marc Hooghe

  2. Sociaal kapitaal Politicoloog Robert Putnam lanceerde de term sociaal kapitaal • hechte samenlevingen, waarbinnen de burgers op intensieve wijze formele en informele banden met elkaar onderhouden, - functioneren beter - sterke en stabiele democratie - algemene levenskwaliteit ligt hoger • Conclusie: samenlevingen hebben nood aan: • fysiek kapitaal (geld, goederen, …) • Menselijk kapitaal (opleiding, vaardigheden, …) • Sociaal kapitaal (verbondenheid, maatschappelijke inzet en vertrouwen) • Verband: waarden en participatie mensen zijn beïnvloed door nomen uit hun omgeving en interactie met anderen -> wij nemen min of meer deze waarden over.

  3. Gedeelde verantwoordelijkheid • Intensieve wisselwerking tussen: • eigen opvattingen • opvattingen van de directe omgeving • de ruimere cultuur waarvan men deel uitmaakt • Samen brengen van mensen levert: • Een bijdrage aan de opbouw van een democtratische politieke cultuur op • Verantwoordelijkheid • Individuele burgers • De inrichting van politiek systeem, de economie en de arbeidsmarkt maken het een stuk minder aantrekkelijk om zich nog vrijwillig in te zetten

  4. Politiek niet abdiceren • Inzichten door theorie van Sociaal kapitaal mogen niet leiden tot een abicatie van het politiek systeem. • basis vormen voor een nieuw partnerschap tussen overheid, middenveld en individuele burger 3 aspecten die problematisch zijn voor de politieke rol van het maatschappelijk middenveld • Sterke ongelijkheid inzake de deelname aan het vrijwilligerswerk • Sterke invloed van levensbeschouwelijke dimensie • vrijwilligerswerk roept onopgeloste vragen op over de terreinafbakening tussen burger en overheid.

  5. Romig vrijwillgerswerk • Overdracht van maatschappelijke functies van de overheid naar het middenveld • vorm van democratisering • Actieve vrijwilligerswerk bijzonder ongelijk gespreid over onze samenleving • Hoger opgeleide burgers zijn sterk oververtegenwoordigd

  6. Cumulatielogica • Overheidsbeleid dat gericht is om maatschappelijk leven te bevorderen • RVA doet nog altijd moeilijk als een werkloze vrijwilligerswerk wil verrichten • Compensatielogica • Diegenen die geen betaalde baan hebben omwille van werkloosheid, pensioenen of loopbaanonderbreking zouden dit compenseren door vrijwilligerswerk te verrichten

  7. Van kerkwerk tot netwerk • Geen daling van participatiebereidheid • Verjonging van het middenveld waardoor oude organisaties het moeilijker krijgen. • Van gelovigen wordt verwacht dat ze zich inzetten voor de medemens maar in onze geseculariseerde tijden werkt dit niet meer motiverend.

  8. Tussen burger en overheid • Ideologieën boeten sterk aan betekenis in. • Nood aan meer actief optredende en meer sturende overheid

  9. Elk speelt zijn rol • Initiatieven die er in slagen kwetsbare mensen samen te brengen, leveren een belangrijke bijdrage: • aan het versterken van het maatschappelijk weefsel • aan het democratisch gehalte van onze samenleving • Nieuw partnerschap tussen overheid en middenveld • Elke partner neemt zijn verantwoordelijkheid op

  10. Verwijzingen • Patrick Dewael (2001), Wederzijds respect. De gevaren van het Blok. Houtekiet, Antwerpen, pp. 116-177. • Robert Putnam (2000), Bowling Alone. The Collapse and Revival of American Community. Siman and Schuster, New York. • Mark Elchardus, Luc Hyse en Marc Hooghe (red., 2001), Het maatschappelijk middenveld in Vlaanderen. VUB Press, Brussel. • Marc Hooghe (2001), Waardecongruentie binnen vrijwillige verenigingen. Een sociaal-psychologisch verklaringsmodel voor de interactie van zelfselectie en socialisering, Mens en Maatschappij, 76(2), 102-120. • Marc Hooghe (1999), Participatie en de vorming van sociaal kapitaal. Een exploratie van het causaal verband tussen participatie en maatschappelijke houdingen, Sociologische Gids, 46(6), 494-520. • Dietlind Stolle (2000), Het onderzoek naar sociaal kapitaal, pp. 25-60 in M. Hooghe (red.), Sociaal kapitaal en democratie. Acco, Leuven • Marc Hooghe (2001), ‘Not for our kind of people’. The sour grapes phenomenon as a causal mechanism for political passivity, pp. 162-175 in P. Dekker & E. Uslaner (eds.), Social Capital and Participation in Everyday Life. Routledge, London. • Suzana Koelet (2002), Zorgen voor morgen. Ouderschap tussen 1988 en 1999, Jaarboek 2002. Seksualiteit. Relaties. Geboortenregeling. Trefpunt Cgso, Gent. • Marc Hooghe (2000), Culturele en maatschappelijke kenmerken en het participatieniveau van de Vlaamse bevolking, pp. 113-146 in M. Hooghe (red.), Sociaal kapitaal en democratie. Acco, Leuven.

  11. Verwijzingen • Peer Scheepers & Jacques Jansen (2001), Informele aspecten van sociaal kapitaal. Ontwikkelingen in Nederland, 1970-1998, Mens en Maatschappij, 76(3), 183-201. • Joep de Hart & Paul Dekker (2000), Kerkelijkheid en maatschappelijke participatie, pp. 147-174 in M. Hooghe (red.), Sociaal kapitaal en democratie. Acco, Leuven; René Bekkers, Kerklidmaatschap en participatie in vrijwilligerswerk, Sociologische Gids, 47, 268-292. • Marc Hooghe (1997), Burgerschap na de verzuiling?, Alert, 23(3), 51-55. • Nadia Molenaers (2000), Sociaal kapitaal en de performantie van lokale ontwikkelingsprojecten, pp. 287-316 in M. Hooghe (red.), Sociaal kapitaal en democratie. Acco, Leuven

More Related