Workshop Relationele en seksuele vorming

2. Workshop Relationele en seksuele vorming

3. Programma • Wat is relationele en seksuele vorming • Seksuele ontwikkeling • Criteria om normaal seksueel gedrag te duiden • Weerstanden

4. 1. Wat is relationele en seksuele vorming? • Informatie geven • Ontwikkeling van normen en waarden stimuleren • Bijbrengen van maatschappelijke normen en waarden • Vaardigheden leren Met als doel: • dat kinderen zich ontwikkelen tot mensen die verantwoorde keuzes kunnen maken op het gebied van relaties en seksualiteit • en seksualiteit op een gezonde en bevredigende manier beleven, met respect voor een ander

5. Visie op seksualiteit • Seksuele ontwikkeling begint vanaf de geboorte • Ieder kind maakt een unieke ontwikkeling door • Onder invloed van biologische, cognitieve, psychische, sociale en culturele factoren • Seksualiteit ≠ opwinding Seksualiteit bij kinderen • “Alle gedragingen en gevoelens die te maken hebben met je eigen lichaam en dat van een ander en die dat speciale (spannende, opgewonden, prettige) gevoel bij jezelf of bij die ander veroorzaken, dat alles is seksualiteit” (Van der Doef, 2007)

6. 2. Seksuele ontwikkeling: Baby’s 0 – 1 jaar • Eigen lichaam ontdekken door kijken en voelen • Toevallig aanraken van de geslachtsdelen • Baby’s houden van knuffelen dat geeft ze een veilig gevoel

7. Peuters 2 – 3 jaar • Nieuwsgierig naar eigen lichaam en eigen geslachtsdeel • Raken het bewust en soms vaak aan • Nieuwsgierig naar het verschil tussen jongens en meisjes • Kijken naar het geslacht van anderen en willen het soms ook aanraken

8. Kleuters 4 – 6 jaar • Kleuters leren regels • Kleuters ontdekken elkaars lichaam door seksuele spelletjes, doktertje spelen • Zijn nieuwsgierig naar de voortplanting • Ontwikkelen rolpatronen • Vriendschappen

9. Kinderen 7 – 9 jaar • Kinderen gaan zich schamen voor hun blote lichaam • Meer spelen in aparte jongens en meisjes groepen • Fantaseren over verliefdheid, verkering en seks • Eerste verliefdheid

10. Bijna Pubers 10 – 12 jaar • Voorfase van de puberteit • Lichamelijke veranderingen • Onzeker over hun lichaam • Eerste verkering

11. Puber tot bijna volwassen 13 – 18 jaar • Zelfstandig willen zijn • Nieuwsgierig naar seks • Zoenen en eerste seksuele ervaring • Seksuele oriëntatie • Meer interactie over relaties en seks

12. 3. Criteria voor een normale seksuele ontwikkeling Criteria om seksueel gedrag te duiden: • Toestemming • Vrijwilligheid • Gelijkwaardigheid • Leeftijd c.q. ontwikkeling adequaat • Context adequaat • Zelfrespect

13. 4. Wat is de weerstand van leerkrachten om RSV te geven? • Gebrek aan kennis • Handelingsverlegenheid • Niveauverschillen, kinderen te jong • Angst kinderen aan te zetten tot seksualiteit • Culturele verschillen • Eigen opvattingen, negatieve ervaringen • Angst voor moeilijke vragen • Taak van de ouders, angst voor reactie ouders • Weerstanden zijn te overwinnen door: in gesprek gaan met elkaar, goede informatie geven, ruimte geven voor de visie van de ander en door te kijken naar de angsten