340 likes | 997 Views
MİKROBİYAL BÜYÜME VE BÜYÜMENİN KONTROLÜ.
E N D
Mikrobiyal büyüme denilince sayısal artıştan bahsedilir. Eğer besiyerideki besin ve ortam şartları bakterinin büyümesi için elverişli ise ilk önce bakterilerin hacimsel büyümesi olur. Daha sonra, hacim bakımından büyüyen bakteri hücre bölünmesi ile çoğalarak sayısal artış olur.
HÜCRELERİN BESİNSEL GEREKSİNİMLERİ Her organizma, enerji üretebilmesi ve hücresel biyosentez yapabilmesi için gerekli olan tüm maddeleri çevresinde bulabilmelidir. Bakteriyel büyüme için kullanılan kimyasal maddeler ve elementler besinler (nutrients) olarak ifade edilir. Laboratuvarlarda bakterilerin büyümesi için gerekli besinleri çözelti halinde içeren kültür ortamları kullanılır.
Önemli Elementler, Kaynakları ve Bakteri Hücresindeki İşlevleri
İZ ELEMENTLER • Belirlenmesi zor olan bazı hücreler için çok az miktarlarda gereken metal iyonlarıdır ve besiyerine ilave edilmesine gerek duyulmaz. • Enzimatik reaksiyonlarda kofaktör olarak iş görürler. • Mn, Co, Zn, Cu ve Mo • Bir organizma için iz element olan bir metal iyonu bir başka organizma için önemli bir element olabilir.
KARBON VE ENERJİ KAYNAKLARI Tüm canlı organizmalar • Enerji kaynağı • Karbon kaynağı • Diğer besinlere gereksinim duyar.
Büyüme faktörleri • Pürin ve pirimidinler • Aminoasitler • Vitaminler
Bazı Bakterilerin Beslenmesinde Gerekli Olan Yaygın Vitaminler
Kültür ortamları • Farkı amaçlar ve kullanımlar için geliştirilmiş çok sayıda kültür ortamları vardır. • İzolasyon • Saf kültür muhafazası • İdentifikasyon • Katı, yarı katı ve sıvı ortamlar • Agar (katılaştırıcı ajan, inert, 100 °C’de erir, 40 °C’de katılaşmaya başlar.
Kültür ortam çeşitleri • Sentetik (tanımlanmış) • Kompleks (tanımlanmamış) • Seçici ortam • Ayırt edici ortam • Zenginleştirme ortamı
Bacillus megatarum’ un büyümesi için minimal ortam. Heterotrofik bir bakterinin büyümesi için kimyasal olarak tanımlanmış bir ortam örneği Litoototrofik bir bakteri olan Thiobacillus thiooxidans’ ın büyümesi çin tanımlanmış bir ortam (aynı zamnda bir zenginleştirme ortamı)
Müşkülpesent bakterilerin büyümesi için kompleks ortam Ekstrem halofillerin büyümesi için seçici zenginleştirme ortamı
Fiziksel ve çevresel gereksinimler • Oksijen • pH • Sıcaklık • Su aktivitesi
Çizelge 6. Mikroorganizmaların oksijen isteklerini tanımlamada kullanılan terimler Mikroorganizmaların Oksijen İsteklerini Tanımlamada Kullanılan Terimler
Bazı Bakteriler ve Arkenın Büyümesi İçin Minimum, Maksimum Ve Optimum Sıcaklık Değerleri
Bazı prokaryotların optimum büyüme sıcaklıkları Hipertermofilik arke
Su Aktivitesi Bazı prokaryotların büyümesini sınırlayıcı su aktiviteleri (Aw)
Bakteriyal Populasyonlarda Büyüme • Büyüme nedir? Hücre kütlesi ve ribozom sayısında artış, bakteriyal kromozomun duplikasyonu, yeni hücre çeperi ve membranının sentezi, iki kromozomun ayrılması, bölme oluşumu ve hücre bölünmesi; İkiye bölünme (binary fission) Hücre sayısındaki artış • Yeni hücre oluşumu
Hücre Kütlesini Ölçüm Yöntemleri • Doğrudan fiziksel ölçüm • Kuru ağırlık • Yaş ağırlık • Hücrelerin hacmi (santrifüj sonrası) • Doğrudan kimyasal ölçüm; toplam N, toplam protein ve toplam DNA içeriği gibi • Kimyasal aktivitenin dolaylı ölçümü; O2 ya da CO2 nin tüketim ve üretimi • Bulanıklılık ölçümleri
Hücre Sayısını Ölçüm Yöntemleri • Doğrudan mikroskobik sayım Özel lamlar kullanılır. (>107 hücre/ml) Termofilik bakterilerin belirlenmesi ve sayımı • Elektronik sayım odacıkları Kan hücreleri gibi ökaryotik hücrelerin sayımında kullanılır. • Dolaylı canlı sayım (kültürel sayım, plakta sayım). Colony forming unit (cfu)
Dolaylı canlı sayımın avantaj ve dezavantajları • Hassas oluşu bir üstünlüktür. • Dezavantajları • sadece canlı hücreler gelişir • grup ya da zincir halindeki hücreler tek bir koloni olarak sayılır • kültür şartlarına uygun organizmalar gelişir
Nutrient agar petrisinde büyüyen bakteriyal koloniler.Hans Knoll Institute. Jena, Germany.
Bakteriyal büyümede safhalar • Lag fazı • Eksponensiyal faz • Stasyoner faz • Ölüm fazı
Büyüme hızı ve generasyon süresi • Standart besinsel koşullarda (besiyeri, sıcaklık, pH gibi), eksponansiyel büyüme fazında bakterilerin büyüme hızı bakterinin generasyon süresi olarak tanımlanır. • 12dak – 24 saat ya da daha fazla • E. coli 15-20 dak. • Koliformlar 12-24 saat
Optimum koşullarda büyütülen bazı yaygın bakterilerin generasyon süreleri