Oceny oddziaływania na środowisko w świetle zmian ustawy POŚ

1. Oceny oddziaływania na środowisko w świetle zmian ustawy POŚ Czerwiec 2006 r. Jendrośka Jerzmański Bar i Wspólnicy. www.jjb.com.pl

2. Tematyka • Oceny strategiczne • Oceny oddziaływania na środowisko przedsięwzięć • Udział społeczeństwa jako element procedury OOŚ oraz dostęp do wymiaru sprawiedliwości • Natura 2000 • OOŚ jako warunek uzyskiwania funduszy UE • Przepisy przejściowe noweli OOŚ Jendrośka Jerzmański Bar i Wspólnicy. www.jjb.com.pl

3. Oceny strategiczne – prawo UE Jendrośka Jerzmański Bar i Wspólnicy. www.jjb.com.pl

4. Źródła prawa • Dyrektywa 2001/42/WE z dnia 27 czerwca 2001 roku w sprawie oceny oddziaływania na środowisko niektórych planów i programów • Protokół dotyczący strategicznych ocen oddziaływania na środowisko, Kijów 2003 Jendrośka Jerzmański Bar i Wspólnicy. www.jjb.com.pl

5. Zakres dyrektywy (I) • Plany i programy (oraz ich zmiany): • Przygotowane przez organy szczebla centralnego, regionalnego lub lokalnego • Których przygotowanie jest wymagane przez ustawy lub inne akty normatywne bądź administracyjne • Mogące mieć znaczące oddziaływania na środowisko • Brak definicji planu / programu; Wytyczne: szeroka interpretacja • „Akty administracyjne” = wewn. akty administracji, w tym statuty instytucji nie będących organami (Wytyczne) Jendrośka Jerzmański Bar i Wspólnicy. www.jjb.com.pl

6. Zakres dyrektywy (II) • Plany i programy sektorowe: rolnictwo, leśnictwo, rybołówstwo, energetyka, przemysł, transport, gospodarka odpadami, gospodarka wodna, telekomunikacja, turystyka, oraz gospodarka przestrzenna i zagospodarowanie terenu, - które wyznaczają ramy dla przyszłych indywidualnych pozwoleń na konkretne przedsięwzięciazdyrektywy 85/337 • Plany i programy wymagające oceny wg dyrektywy habitatowej Jendrośka Jerzmański Bar i Wspólnicy. www.jjb.com.pl

7. Selekcja • Możliwość rezygnacji z oceny dla ww planów i programów, gdy: • sporządzane na szczeblu lokalnym i określają sposób użytkowania niewielkich obszarów, • niewielkie zmiany w istniejących planach i programach • Inne niż ww – gdy ustalone, że mogą mieć „znaczące oddziaływanie na środowisko” + wyznaczają ramy dla przyszłych przedsięwzięć Jendrośka Jerzmański Bar i Wspólnicy. www.jjb.com.pl

8. Oceny strategiczne – prawo polskie Jendrośka Jerzmański Bar i Wspólnicy. www.jjb.com.pl

9. Zakres regulacji • Projekt koncepcji zagospodarowania przestrzennego kraju, projekty planów zag. przestrzennego i projekty strategii rozw. regionalnego • Projekty polityk, strategii, planów lub programów we wskazanych dziedzinach ustalające ramy dla przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko – opracowywane przez organy administracji (niezależnie od szczebla, nie tylko dokumenty wymagane przez ustawy) • Projekty dokumentów innych niż ww. mogących znacząco oddziaływać na obszary Natura 2000 Także zmiany do ww dokumentów Jendrośka Jerzmański Bar i Wspólnicy. www.jjb.com.pl

10. Możliwość odstąpienia od oceny • Odstąpienie możliwe gdy organ uzna, że realizacja dokumentu nie spowoduje znaczącego oddziaływania na środowisko, uwzględniając okoliczności z art. 40 ust. 3 (odpowiednik załącznika II do dyrektywy) • Dotyczy tylko dokumentów: • stanowiących niewielkie modyfikacje istniejących planów, programów albo • dotyczących obszarów w granicach jednego powiatu. Jendrośka Jerzmański Bar i Wspólnicy. www.jjb.com.pl

11. Prognoza • Dokument przygotowywany w trakcie oceny • Zawsze wymagana • Treść – art. 41 ust. 2; nowe/zmienione elementy: • oddziaływanie na środowisko oraz zabytki (bezpośrednie, pośrednie, wtórne, skumulowane, krótko-, średnio i długoterminowe, stałe i chwilowe) • informacje o przewidywanych metodach analizy realizacji dokumentu • uwzględnia się w niej informacje zawarte w prognozach dokumentów powiązanych z aktualnie ocenianym • Prognoza dla mpzp – szczegóły w rozporządzeniu MŚ z 14.11.2002 (Dz. U. Nr 197, poz. 1667) Jendrośka Jerzmański Bar i Wspólnicy. www.jjb.com.pl

12. Ustalenie zakresu prognozy • Dla prognoz innych niż dla mpzp – ustala organ odpowiedzialny za przeprowadzenie OOŚ w uzgodnieniu z: • organem ochrony środowiska • oraz: • GIS – dla dokumentów opracowywanych przez centralne organy adm. rządowej • PIS – dla pozostałych postępowań Jendrośka Jerzmański Bar i Wspólnicy. www.jjb.com.pl

13. Konsultacje • Z organami ochrony środowiska i ochrony zdrowia: • uzgadnianie zakresu prognozy • opiniowanie gotowego projektu dokumentu • Społeczeństwem (procedura udziału społeczeństwa) • wnoszenie uwag i wniosków do mpzp – wg ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym Jendrośka Jerzmański Bar i Wspólnicy. www.jjb.com.pl

14. „Uzasadnienie” dokumentu • Do przyjętego dokumentu dołącza się informacje o sposobie wykorzystania: • ustaleń prognozy • opinii i uzgodnień organów ochrony środowiska i zdrowia • wyników udziału społeczeństwa • informacji o metodach i częstotliwości prowadzenia analizy realizacji postanowień dokumentu (art. 44 ust. 2) Jendrośka Jerzmański Bar i Wspólnicy. www.jjb.com.pl

15. OOŚ przedsięwzięć – prawo UE Jendrośka Jerzmański Bar i Wspólnicy. www.jjb.com.pl

16. Źródła prawa • Dyrektywa OOŚ 85/337/EWG • Dyrektywa habitatowa 92/43/EWG Jendrośka Jerzmański Bar i Wspólnicy. www.jjb.com.pl

17. Dyrektywa 85/337/EWG • Dyrektywa Rady 85/337/EWGz dnia 27 czerwca 1985 roku w sprawie oceny oddziaływania przedsięwzięć • Zmieniona przez Dyrektywę Rady 97/11/WEz dnia 3 marca 1997 roku • Zmieniona przez Dyrektywę Rady 2003/35/WEz dnia 26 maja 2003 roku Jendrośka Jerzmański Bar i Wspólnicy. www.jjb.com.pl

18. Obowiązkowa procedura decyzyjna i OOŚ Zanim zostanie udzielone zezwolenie,przedsięwzięcia mogące znacząco oddziaływać na środowisko podlegają obowiązkowi uzyskania zezwolenia na inwestycję i przeprowadzenia oceny dotyczącej ich oddziaływania. Jendrośka Jerzmański Bar i Wspólnicy. www.jjb.com.pl

19. Podział przedsięwzięć • Przedsięwzięcia zaliczone do kategorii wymienionych w załączniku Ibędą zawsze podlegały ocenie wpływu na środowisko. • W odniesieniu doprzedsięwzięć zaliczonych do kategorii wymienionych w załączniku II, to państwa członkowskie decydują, czy będą one podlegać ocenie wpływu na środowisko przeprowadzonej za pomocą: • badania indywidualnego, lub • zastosowania progówczykryteriów, • biorąc pod uwagę następujące kryteria selekcji (Załącznik III): • cechy charakterystyczne przedsięwzięcia, • lokalizację, • charakterystykę potencjalnego oddziaływania. Jendrośka Jerzmański Bar i Wspólnicy. www.jjb.com.pl

20. Dokumentacja dostarczona przez inwestora W przypadku przedsięwzięć podlegających OOŚ należy dostarczyć następujące informacje: • opis przedsięwzięcia, • zarys analizowanych podstawowychalternatywnych rozwiązańwraz ze wskazaniem głównych powodów dokonanego wyboru, uwzględniając skutki środowiskowe, • opisaspektów środowiskowych, na które w znaczący sposób może oddziaływać planowane przedsięwzięcie, • opismożliwych znaczących skutków środowiskowychoraz przewidywane metody oceny tych skutków, • opisśrodków przewidzianych w celu uniknięcia, ograniczenia i jeżeli to możliwe skompensowania poważnych niekorzystnych skutków, • podsumowanie w języku nietechnicznymwyżej wymienionych informacji , • wskazanie wszelkich trudności (niedostatków technicznych lub braku specjalistycznej wiedzy) napotkanych podczas zestawiania wymaganych informacji. Jendrośka Jerzmański Bar i Wspólnicy. www.jjb.com.pl

21. Konsultacje z odpowiednimi organami • Władze, których może dotyczyć przedsięwzięcie z powodu ich szczególnej odpowiedzialności w odniesieniu do środowiska, mają możliwość wyrażenia swojej opinii na temat informacji dostarczonych przez wykonawcę oraz wniosku o zezwolenie na inwestycję (art. 6) Jendrośka Jerzmański Bar i Wspólnicy. www.jjb.com.pl

22. Udział społeczeństwa (I) Elementy obowiązkowe: • podanie do publicznej wiadomości • udostępnienie informacji (raportów i opinii) • umożliwienie złożenia uwag i wniosków • rozpatrzenie uwag i wniosków • podanie do publicznej wiadomości decyzji wraz uzasadnieniem Jendrośka Jerzmański Bar i Wspólnicy. www.jjb.com.pl

23. Udział społeczeństwa (II) • Zainteresowana opinia publiczna otrzymuje wczesne i skuteczne możliwości udziału w procedurach decyzyjnychdotyczących środowiska, kiedy wszystkie opcje są dostępne właściwej władzy lub władzom zanim zostanie podjęta decyzja w sprawie wniosku zezwolenia na inwestycję (art. 6.4) • Przewidziane zostaną rozsądne ramy czasowe dla różnych faz, dające wystarczającą ilość czasu dla poinformowania społeczeństwa oraz zainteresowanej społeczności, aby przygotowały i skutecznie uczestniczyły w podejmowaniu decyzji dotyczących środowiska (art. 6.6) Jendrośka Jerzmański Bar i Wspólnicy. www.jjb.com.pl

24. Dostęp do sądu (art. 10a) • Państwa członkowskie zapewniają, że zgodnie z odnośnym systemem krajowym, członkowie zainteresowanej społeczności • mający wystarczający interes, lub ewentualnie • powołujący się na naruszenie uprawnień, jeśli przepisy postępowania administracyjnego państwa członkowskiego wymagają tego, jako warunku koniecznego • mają dostęp do procedury odwoławczej przed sądem lub innym niezależnym, i bezstronnym organem ustanowionym przez prawo, by kwestionować materialną i proceduralną legalność decyzji, aktów i zaniechań, z zastrzeżeniem przepisów niniejszej dyrektywy dotyczących udziału społeczeństwa. • Pozarządowe organizacje ekologiczne spełniające okrelślone prawem krajowym kryteria muszą być traktowane jako "mające wystarczający interes" (art. 1.2) • Państwa członkowskie ustalają, na jakim etapie mogą być kwestionowane decyzje, akty lub zaniechania. Jendrośka Jerzmański Bar i Wspólnicy. www.jjb.com.pl

25. Procedura OOŚ (I) • Przeprowadzenie selekcji zgodnie z art. 4 i powiadomienie społeczeństwa o wynikach tej selekcji, • Ustalenie, na wniosek inwestora i po skonsultowaniu się z nim oraz organami administracji ochrony środowiska, zakresu informacji które mają być dostarczone (tzn. zakresu raportu OOŚ), • Dostarczenie przez inwestora informacji o oddziaływaniu na środowisko zgodnie z art. 5 i aneksem IV Jendrośka Jerzmański Bar i Wspólnicy. www.jjb.com.pl

26. Procedura OOŚ (II) • Konsultacja z innymi organami administracji ochrony środowiska (art. 6 ust. 1), • Konsultacje społeczne (art. 6 ust. 2 i 3), przy czym wniosek o wydanie pozwolenia oraz informacja dostarczona przez wnioskodawcę (czyli raport OOŚ) musza być udostępnione społeczeństwu w odpowiednim czasie, tak by umożliwić wypowiedzenie się przed wydaniem pozwolenia. • Konsultacje z innymi krajami członkowskimi, w przypadku transgranicznego oddziaływania inwestycji (art. 7), przy czym nakazuje się, w ślad za wymaganiami Konwencji Espoo, by umożliwić udział w OOŚ również społeczeństwu państwa, na którym oddziaływanie transgraniczne może się ujawnić. Jendrośka Jerzmański Bar i Wspólnicy. www.jjb.com.pl

27. Procedura OOŚ (III) • Obowiązek wzięcia pod uwagę informacji zgromadzonych w toku wszystkich poprzednich etapów przez organ podejmujący decyzje (art. 8) • Obowiązek podania do publicznej wiadomości (art. 9 ust. 1): obok decyzji i zawartych w niej warunków oraz jej uzasadnienia również i opisu środków mających na celu zapobieżenie lub zminimalizowanie szkodliwemu oddziaływaniu projektu inwestycyjnego na środowisko. Jendrośka Jerzmański Bar i Wspólnicy. www.jjb.com.pl

28. Orzecznictwo ETS • Wymóg OOS musi być interpretowany szeroko (Kraaijeveld – sprawa C-72/95) • Przedsięwzięcia z Aneksu II – nie tylko wielkość (KE vs Irlandia – sprawa C-392/96 ) • Decyzja główna – Delena Wells (sprawa C-201/02) • Dzielenie przedsięwzięć – KE vs Hiszpania Jendrośka Jerzmański Bar i Wspólnicy. www.jjb.com.pl

29. OOŚ przedsięwzięć – prawo polskie Jendrośka Jerzmański Bar i Wspólnicy. www.jjb.com.pl

30. Prawo polskie - tematyka • Dotychczasowy system niezgodności z prawe UE • Nowy system Jendrośka Jerzmański Bar i Wspólnicy. www.jjb.com.pl

31. Niezgodności dotychczasowego systemu z prawem UE (I) • Brak procedur decyzyjnych dla wszystkich przedsięwzięć • Zgłoszenie budowy (modernizacja drogi) • Zalesianie i wylesianie • Wzizt czy pozwolenie na budowę jako decyzja główna w rozumieniu sprawy Delena Wells • Nie wszystkie przedsięwzięcia z Dyrektywy objęte wymogiem OOS (np. kanalizacja) Jendrośka Jerzmański Bar i Wspólnicy. www.jjb.com.pl

32. Niezgodności dotychczasowego systemu z prawem UE (II) • Niewystarczające podstawy do ujmowania oddziaływań skumulowanych przy kwalifikacji • Brak podstaw prawnych dla ocen przedsięwzięć wpływających na obszary Natura 2000 • Kryteria selekcji (głównie wielkość) Jendrośka Jerzmański Bar i Wspólnicy. www.jjb.com.pl

33. Zakres zmian (I) • Nowa decyzja – o uwarunkowaniach środowiskowych • Nowa procedura dla inwestycji liniowych, dla których raport jest zawsze wymagany • Zmiany w spec ustawie o drogach (ustawa POŚ a spec ustawa o drogach – po nowelizacji POŚ) • Wymagana również dla zgłoszenia budowy i robót budowlanych oraz zmiany spos. użytkowania obiektu budowlanego (art. 46 ust. 4a POŚ) • Ograniczenie liczby procedur Jendrośka Jerzmański Bar i Wspólnicy. www.jjb.com.pl

34. Zakres zmian (II) • Dodanie nowej kategorii przedsięwzięć wymagających oceny (Natura 2000) • Nowe wymagania dla raportu • Sprawozdania do Ministerstwa Jendrośka Jerzmański Bar i Wspólnicy. www.jjb.com.pl

35. Nowa decyzja - charakterystyka • Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia • Charakter prawny i rola w procesie inwestycyjnym • Ważna 2 lata, może być przedłużona na kolejne 2, jeżeli realizacja przedsięwzięcia przebiega etapowo oraz nie zmieniły się warunki określone w decyzji Jendrośka Jerzmański Bar i Wspólnicy. www.jjb.com.pl

36. Specyfika przedsięwzięć liniowych • Dla: • dróg, • linii kolejowych, • napowietrznych linii elektroenergetycznych, • instalacji do przesyłu ropy naftowej, produktów naftowych, substancji chemicznych lub gazu z I grupy • decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach wydaje się dla całego przedsięwzięcia realizowanego w granicach województwa (wydaje ją wojewoda) Jendrośka Jerzmański Bar i Wspólnicy. www.jjb.com.pl

37. Nowa decyzja - organy • Wojewoda • Przedsięwzięcia (inwestycje) liniowe z I grupy • Sztuczne zbiorniki wodne z I grupy • Przedsięwzięcia na terenach zamkniętych • Zamiana lasu niebędącego własnością Sk.P. na użytek rolny • Starosta – scalanie, wymiana lub podział gruntów • Dyrektor regionalnej dyrekcji LP - zamiana lasu będącego własnością Sk.P. na użytek rolny • Wójt, burmistrz lub prezydent miasta- pozostałe Jendrośka Jerzmański Bar i Wspólnicy. www.jjb.com.pl

38. Nowa decyzja - uzgodnienia • Minister i WIS • Drogi i linie kolejowe z I grupy • Wojewoda i WIS • Pozostałe przedsięwzięcia z I grupy • Wojewoda lub Dyr. Urz. Morskiego • Przedsięwzięcia oddziaływujące na obszary Natura 2000 • uzg. dodatkowe dla przedsięwzięć z art. 51.1.1 i 51.1.2 • jedyne uzgodnienie dla "trzeciej kategorii przedsięwzięć" • Starosta i PIS Jendrośka Jerzmański Bar i Wspólnicy. www.jjb.com.pl

39. Nowa decyzja – aspekty prawne • Procedura • Podobna do obecnej • Udział społeczny • Procedura transgraniczna • Decyzja • Treść decyzji wiążąca • Obejmuje drogi Jendrośka Jerzmański Bar i Wspólnicy. www.jjb.com.pl

40. Ograniczenie liczby procedur • Zasada – OOŚ tylko raz dla danego przedsięwzięcia • Nie będzie oceny dla: • Wzizt • Pozwolenia wodnoprawnego • Na pobór wód podziemnych • Na rolnicze wykorzystanie ścieków Jendrośka Jerzmański Bar i Wspólnicy. www.jjb.com.pl

41. Zgłoszenie wg Prawa budowlanego Wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach wymagane jest też przed zgłoszeniem (dokonywanym na podstawie Prawa budowlanego): • budowy • robót budowlanych • zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części Jendrośka Jerzmański Bar i Wspólnicy. www.jjb.com.pl

42. Nowa kategoria przedsięwzięć • Przedsięwzięcia - Mogące znacząco oddziaływać na obszar Natura 2000 • Niezwiązane lub niewynikające z ochrony tego obszaru • Brak listy – decyduje organ wydający decyzję z art. 46 ust. 4 Jendrośka Jerzmański Bar i Wspólnicy. www.jjb.com.pl

43. Nowe wymagania dla raportu • Treść raportu • Sprawy ochrony zabytków • Wymagania dotyczące dróg • Transgraniczne oddziaływanie • Ustalanie zakresu • Obowiązkowe przy transgranicznym oddziaływaniu • Wariant ekologiczny zawsze wymagany Jendrośka Jerzmański Bar i Wspólnicy. www.jjb.com.pl

44. Nowa decyzja - wątpliwości • Wymagania odnośnie wniosku • Brak relacji do wzizt • Brak mechanizmu kontroli • Rola w kontekście wymagań UE • Decyzja „główna” Jendrośka Jerzmański Bar i Wspólnicy. www.jjb.com.pl

45. Zmiana rozporządzenia OOŚ (I) Nowe brzmienie § 3 pkt 63 i 72a): • 63) kanały odkryte lub rurociągi, służące do przesyłania wody, z wyłączeniem przyłączy do budynków; • 72a) sieci kanalizacyjne, którymi odprowadzane są ścieki, z wyłączeniem przyłączy do budynków Jendrośka Jerzmański Bar i Wspólnicy. www.jjb.com.pl

46. Zmiana rozporządzenia OOŚ (II) Nowe brzmienie § 3 pkt 56: • 56) drogi publiczne o nawierzchni utwardzonej, niewymienione w § 2 ust. 1 pkt 29 i 30, z wyłączeniem przedsięwzięć polegających na budowie zjazdów z dróg publicznych; Jendrośka Jerzmański Bar i Wspólnicy. www.jjb.com.pl

47. Udział społeczeństwa Jendrośka Jerzmański Bar i Wspólnicy. www.jjb.com.pl

48. Zarys Kpa a POŚ: • Kpa • strony • organizacje społeczne na prawach strony • skargi i wnioski • POŚ • procedura udziału społeczeństwa (prawo każdego) • organizacje ekologiczne na prawach strony Jendrośka Jerzmański Bar i Wspólnicy. www.jjb.com.pl

49. Wyjątek • Procedury udziału społeczeństwa nie stosuje się dla przedsięwzięć na terenach zamkniętych, z wyjątkiem usytuowanych na terenachlinii kolejowych, jeżeli informacjom o nich nie przyznano klauzuli tajności (art. 37 POŚ po nowelizacji) Jendrośka Jerzmański Bar i Wspólnicy. www.jjb.com.pl

50. Udział społeczeństwa wg POŚ (I) • Powiadomienie (podanie do publicznej wiadomości) o wszczęciu postępowania, możliwości zapoznania się z dokumentacją sprawy oraz złożenia uwag i wniosków, • Złożenie uwag i wniosków, • Rozpatrzenie przez organ uwag i wniosków, • Powiadomienie (podanie do publicznej wiadomości) o podjęciu rozstrzygnięcia i możliwości zapoznania się z nim wraz z towarzyszącą mu informacją o zgłoszonych uwagach i wnioskach oraz sposobie ich wykorzystania. Jendrośka Jerzmański Bar i Wspólnicy. www.jjb.com.pl