1 / 54

Epileptogenese

Epileptogenese. Neurowetenschappen – Biomedische Wetenschappen 16.04.2013 UZ Gent. Epilepsie. Epileptische aanval:. “een transiënt voorkomen van tekens of symptomen ten gevolge van een abnormaal overmatige of synchrone neuronale activiteit in de hersenen”. Epilepsie:.

niabi
Download Presentation

Epileptogenese

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Epileptogenese Neurowetenschappen – Biomedische Wetenschappen 16.04.2013 UZ Gent

  2. Epilepsie

  3. Epileptische aanval: “een transiënt voorkomen van tekens of symptomen ten gevolge van een abnormaal overmatige of synchrone neuronale activiteit in de hersenen” Epilepsie: “een chronische aandoening van de hersenen, gekenmerkt door een blijvende voorgeschiktheid tot het genereren van epileptische aanvallen, en door de neurobiologische, cognitieve, psychologische en sociale gevolgen van deze aandoening. De definitie van epilepsie vereist het voorkomen van minstens één epileptische aanval” Fisher et al., Epilepsia 2005

  4. Classificatie van Epileptische Syndromen Lokalisatiegebonden ~ 1/3 Gegeneraliseerd ~ 2/3 idiopathisch symptomatisch cryptogeen idiopathisch symptomatisch cryptogeen

  5. Wat is Epileptogenese?

  6. wel epilepsie geen epilepsie epileptogenese Epileptogenese: “proces(sen) die aanleiding geven tot het ontstaan van epilepsie”

  7. Voorbeelden van Epileptogenese bij de Mens

  8. Vrouw, 67 jaar val & bloeding Li hemisfeer 1e aanval: schokjes in Re aangezicht, arm en been, dan BWZ , schokken 4 LM’n, urineverlies en tongbeet 3 jaar later in de daarop volgende weken nog verscheidene gelijkaardige aanvallen Man, 26 jaar op 1 jaar langdurige koortsstuipen tijdens virale infectie op 25 jarige leeftijd 1e tonisch-clonische aanval sindsdien 1 x / 2 w aanval: begint met opstijgend gevoel in de buik, dan staren, frutselen, kauwen, nadien amnesie voor het gebeurde Meisje, 14 jaar normale geboorte en ontwikkeling vanaf 7 jaar korte, frequente episoden van afwezigheid / staren

  9. Vrouw, 67 jaar val & bloeding Li hemisfeer 1e aanval: schokjes in Re aangezicht, arm en been, dan BWZ , schokken 4 LM’n, urineverlies en tongbeet 3 jaar later in de daarop volgende weken nog verscheidene gelijkaardige aanvallen normale hersenen ? beschadiging latente fase (jaren) postlesionele epilepsie

  10. Man, 26 jaar op 1 jaar langdurige koortsstuipen tijdens virale infectie op 25 jarige leeftijd 1e tonisch-clonische aanval sindsdien 1 x / 2 w aanval: begint met opstijgend gevoel in de buik, dan staren, frutselen, kauwen, nadien amnesie voor het gebeurde normale hersenen ? beschadiging ? latente fase (jaren) temporale kwab epilepsie

  11. Meisje, 14 jaar normale geboorte en ontwikkeling vanaf 7 jaar korte, frequente episoden van afwezigheid / staren normale hersenen ??? geen beschadiging latente fase (jaren) absence epilepsie remissie ?

  12. epileptogenese event latente fase spontane aanvallen trauma stroke tumor infectie postlesionele epilepsie temporale kwab epilepsie koortsstuipen genetisch defect idiopathische primair veralgemeende E

  13. Besluit: er bestaan verschillende soorten epileptogenese

  14. epileptogenese event latente fase spontane aanvallen preventie AED’s dieet heelkunde neurostimulatie bvb. stroke, infectie, schedeltrauma, geboortetrauma antiepileptogenese ? Waarom is epileptogenese belangrijk ?

  15. AED? nood aan nieuwe targets nood aan inzicht in onderliggende processen Antiepileptogenese: “therapeutische strategieën die de ontwikkeling of progressie van epilepsie tegengaan” eerste klinische trials met AED’s in posttraumatische epilepsie teleurstellend

  16. Diermodellen voor Epileptogenese

  17. endothelin-1 stroke lateral fluid percussion (TBI) schade spontane aanvallen dagen/weken inplanten van metaal epileptogenese 50 % epilepsie, ~ verschillende maanden modellen voor post-lesionele epilepsie

  18. pilocarpine spontane aanvallen status epilepticus kainaat hersenschade dagen/weken PP stimulatie epileptogenese post-status modellen voor temporale kwab epilepsie MAAR: situatie doet zich zelden voor bij de mens

  19. temperatuur  41° hypertherme aanval 30 min 24 min 3-6 maanden 35 % TLE experimentele hyperthermie – temporale kwab epilepsie PD10 epileptogenese Dubé et al., Brain 2006

  20. afterdischarge spontane aanvallen hersenschade stage 1 stage 5 epileptogenese kindling model voor temporale kwab epilepsie elektrische stimulatie amygdala

  21. epileptische aanval schade ?  excitabiliteit epileptogenese “seizures beget seizures” blijvende veranderingen initiële schade epileptogenese ontwikkeling van epilepsie

  22. genetische modellen voor absence epilepsie selectie van “strain” (GAERS, Wag/Rij, stargazer, lethargic, totterer) geboorte spontane absences verwekking epileptogenese ?

  23. epileptogenese event latente fase spontane aanvallen Epileptogenese in diermodellen trauma stroke postlesionele epilepsie status epilepticus kindling hyperthermie temporale kwab epilepsie genetisch defect absence E

  24. epileptogenese event latente fase spontane aanvallen wat gebeurt er? antiepileptogenese ? SYMPTOMATISCHE BEHANDELING PREVENTIEVE BEHANDELING epileptogenese in diermodellen: toepassingen

  25. Wat verandert tijdens Epileptogenese?

  26. Stadia van Epileptogenese dagen weken minuten initieel insult latente periode epilepsie

  27. glutamaat depolarisatie  iCa2+ Stadia van Epileptogenese - SE  functie ionkanalen fosforylatie proteïnen early genes activatie transcriptiefactoren zwelling neuronen & glia excitotoxiciteit mitochondriale dysfunctie depletie energie minuten initieel insult latente periode epilepsie

  28. inhibitie excitatie Epileptische aanval: “een transiënt voorkomen van tekens of symptomen ten gevolge van een abnormaal overmatige of synchrone neuronale activiteit in de hersenen” Fisher et al., Epilepsia 2005

  29. ionen elektrisch neurotransmissie chemisch neurale netwerken organisatie excitatie vs. inhibitie

  30. Intracellulair correlaat van een interictale piek: “paroxysmal depolarising shift” Membraanpotentiaal interictale piek PDS Tijd

  31. EC refactaire periode voltage-geactiveerde Na+ kanalen gedesactiveerd geïnactiveerd + gedesactiveerd geïnactiveerd geactiveerd voltage-geactiveerde K+ kanalen gedesactiveerd gedesactiveerd geactiveerd geactiveerd IC Na+ EC EC IC EC IC K+ De actiepotentiaal – rol van voltage-afhankelijke ionkanalen

  32. Voltage-geactiveerde Ionkanalen in Epileptogenese na kindling  in eigenschappen van Na+ kanalen inactivatie herstel na inactivatie Wat is het gevolg ?

  33. Epilepsia, 2008 WAG/Rij rats: absence seizures + SWD at 3 months overexpression Nav1.1 & Nav1.6 and decreased expression of HCN1 in somatosensory cortex

  34. Ligand-geactiveerde Ionkanalen in Epileptogenese NT ligand-geactiveerd ionkanaal (ionotrope receptor) G-protëine gekoppelde receptor (metabotrope receptor) veranderde expressie, subunit samenstelling, functie

  35. NMDA AMPA AMPA/kainaat NMDA Ca2+ Na+ Na+ EC IC trage EPSP Snelle EPSP

  36. fenobarbital valproaat topiramaat vigabatrin tiagabine IPSP GABAA Cl- neurosteroïde benzodiazepine GABA picrotoxine EC IC

  37. SE (pilocarpine) spontane aanvallen latente fase Brooks-Kayal et al., 1998

  38. Stadia van Epileptogenese celnecrose apoptose  genexpressie inflammatie groei gliale respons plasticiteit vasculaire respons dagen minuten initieel insult latente periode epilepsie

  39. axonal sprouting - synaptogenese neurogenese angiogenese Stadia van Epileptogenese dagen weken minuten initieel insult latente periode epilepsie

  40. Netwerk Reorganisatie in Temporale Kwab Epilepsie

  41. Netwerk reorganisatie in temporale kwab epilepsie inhibitoire interneuronen inhibitoire interneuronen inhibitoire interneuronen gyrus dentatus (korrelcellen) EC CA3 CA1 GLU GLU GLU GLU GABA GLU “basket cells” hilus (mossy cells)

  42. GABA Netwerk reorganisatie in temporale kwab epilepsie hippocampale sclerose “mossy fibre sprouting” “dormant basket cell” inhibitoire interneuronen inhibitoire interneuronen inhibitoire interneuronen gyrus dentatus (korrelcellen) EC CA3 CA1 GLU GLU GLU GLU recurrent excitatoir circuit GLU “basket cells” “basket cells” hilus (mossy cells)

  43. post-SE (kainaat) normal Timm-staining Cavazos & Cross, Epilepsy & Behaviour, 2006

  44. cycloheximide (inhibitie proteinesynthese) SE (pilocarpine, kainaat)  mossy fiber sprouting geen  spontane aanvallen Longo & Mello, Neuroscience Lett 1997

  45. Neurogenese in Epileptogenese

  46. pilocarpine Parent et al., Ann Neurol 2006

  47. TrkB receptor conditional KO (CA3 & DG) mice kindling paradigma: MES: T/C aanval

More Related