คำว่า Corruption รากศัพท์คือ Cum + rumpere

โครงการหลักสูตร " นักบริหารยุทธศาสตร์การป้องกันและปราบปรามการทุจริตระดับสูง" (นยปส.) รุ่นที่ ๓ ศาสนากับความสมดุลของชีวิตโดย ดร. วีระชัย เตชะวิจิตร์วันพุธที่ ๒๓ พฤษภาคม ๒๕๕๕ เวลา.ณ โรงแรมรอยัลริเวอร์ เขตบางพลัด กรุงเทพฯ

คำว่า Corruptionรากศัพท์คือ Cum + rumpere Cum=com=ร่วมกัน และ rumpere=ทำลาย กัดกร่อนเน่าเฟะ ดังนั้น จึงหมายถึง ร่วมกันทำให้เสียหายหรือร่วมกันทำลายหรือร่วมกันกักกร่อนให้หมดสิ้นไป

ระดับความรุนแรงของครอรัปชั่นนั้น วัดได้ที่ สังคม (ผู้ที่ไม่ได้ร่วมคอรัปชั่น) ประณามหรือเฉยหรือสนับสนุนการคอรัปชั่น

เมื่อหลังเลือกตั้งใหญ่ที่ผ่านมา เอแบคโพลล์พบว่า 64.5 % ของประชาชนเห็นว่าโกงได้ไม่เป็นไร ขอให้ตนได้ประโยชน์บ้างก็ไม่ว่ากัน สัดส่วนเพิ่มเป็น 72.5% ในหมู่เยาวชนหนุ่มสาวอายุ 18- 28 ปี • ระดับคอรัปชั่นที่สังคมไม่ประณามแต่กลับเห็นด้วย เป็นระดับที่สามารถทำลายล้างประเทศได้

ผู้บรรยายได้รับเชิญจากมหาวิทยาลัยแคมบริดช์ให้ไปพูดเรื่องการปฏิรูปการศึกษาของประเทศไทยอยู่พอดี ผู้จัดจึงได้ขอให้เน้นเรื่องนี้ด้วย โดยผู้บรรยายได้ตั้งชื่อว่า ‘การศึกษาจะช่วยแก้ไขปัญหาคอรัปชั่นในประเทศไทยได้หรือไม่’

ในการบรรยายในครั้งนั้นผู้บรรยายได้ช่วยสร้างคำนิยามใหม่ของปรากฏการณ์ในประเทศของเราว่า Collective Corruption ท่านใดที่สนใจจะอ่านบทความเกี่ยวกับการบรรยายที่แคมบริดช์ในครั้งนั้น โปรดอ่านได้ที่ www.regents.ac.th/cambridgetalk

ผู้บรรยายดีใจมากที่ทราบว่า ปปช.ได้จัดหลักสูตร นยปส. นี้ขึ้นมาซึ่งปีนี้เป็นปีที่ 3 แล้ว และ ดีใจมากกว่านั้นอีกที่ผู้บรรยายมีโอกาสมาแบ่งปันความเห็นซึ่งกันและกัน

คริสตศาสนา และความสมดุลของชีวิต • ความสมดุลคือการหยุดนิ่ง ไม่เอียงไปเอนมา • จิตใจของมนุษย์จะนิ่งได้ โดยไม่เอียงไปเอนมา ก็ต่อเมื่อ มโนธรรมนิ่ง • มโนธรรมนิ่งได้ก็ต่อเมื่อไม่มีความรู้สึกผิดในจิตใจ

มนุษย์เป็นสิ่งมีชีวิตประเภทเดียวที่มีความรู้สึกผิดรู้สึกถูก คือมีมโนธรรมในจิตใจ • การที่แมวขโมยปลาไปกิน หรือ จระเข้ ขโมยกินไก่ชาวบ้าน ไม่มีความรู้สึกผิด เพราะสัตว์เหล่านั้นไม่มี มโนธรรม • หากคนขโมยเงินหรือโกงอื่นของผู้อื่น มโนธรรมของเขาไม่สามารถอยู่นิ่ง ได้ • ดังนั้น การเอาเปรียบคนอื่นคดโกงและคอรัปชั่นจึงเป็นปัญหาของมนุษย์ ซึ่งต้องแก้ด้วยการควบคุมมโนธรรม

ใครที่เกี่ยวข้องกับคอรัปชั่นไม่ว่าจะเป็นผู้ให้ ผู้รับ หรือผู้รู้เห็นเป็นใจ (Collective Corruption) มโนธรรมจะอยู่นิ่งไม่ได้ จึงไม่มีความสมดุลในชีวิต

ศาสนาทุกศาสนา ได้เน้นการปลูกฝังมโนธรรมเป็นแนวทางของการสอนศาสนิกชนของตน และคริสตศาสนาก็ได้เน้นการสอนให้ฟังมโนธรรมเช่นเดียวกัน • มโนธรรมมีหน้าที่ควบคุมความสมดุลในชีวิตจิตใจของมนุษย์ • มโนธรรมที่เข้มแข็งจะควบคุมมิให้ตัดสินใจไปในทางที่ผิด

ดังนั้น การสนับสนุนให้มโนธรรมสามารถทำหน้าที่ได้สมบูรณ์ให้เกิดสมดุลในจิตใจมนุษย์ จึงเป็นหน้าที่ของผู้มีอำนาจในสังคม หากผู้มีอำนาจเหล่านี้ปล่อยปะละเลย ผู้มีอำนาจเหล่านี้ถือว่าได้ทำผิดร้ายแรงยิ่งกว่าผู้ที่ทำผิดคอรัปชั่น

1. เป็นหน้าที่ของผู้ใหญ่ในสังคมโดยเฉพาะอย่างยิ่งบิดามารดาและครูบาอาจารย์ที่จะต้องสอนให้เยาวชนรู้จักแยกแยะว่าอะไรคือ ‘ถูก’ และอะไรคือ ‘ผิด’ ตั้งแต่เยาว์วัย

2. เมื่อสมาชิกในสังคมกระทำผิดคอรัปชั่น ผู้นำและสมาชิกในชุมชนหรืองสังคมนั้นๆ มีหน้าที่ต้องปรามและตักเตือน ส่วนผู้ใหญ่ที่มีหน้าที่ตามกฏหมายในระบบยุติธรรมต้องนำผู้ทำผิดคอรัปชั่นมาลงโทษตามที่กฏหมายกำหนด

3. เมื่อมนุษย์กระทำผิดคอรัปชั่นในโลกนี้ ผู้นำศาสนาในชุมชน ชมรมและสังคมนั้นๆ ต้องตำหนิสั่งสอนเตือนใจถึงผลร้ายในโลกหน้าคือ ผู้กระทำผิดจะถูกลงโทษโดยการตกนรก ตามความเชื่อของศาสนาคริสต์และอิสลาม หรือการไปเกิดใหม่ในสภาพที่เลวกว่าในภพปัจจุบัน ตามความเชื่อของพุทธศาสนา

เมื่อมนุษย์รู้ว่าอะไรผิดอะไรถูก และตระหนักถึงผลร้ายในโลกนี้เช่นถูกประณามโดยสมาชิกในสังคมหรือถูกจับและถูกตัดสินเข้าคุกตลอดจนผลร้ายในโลกหน้าของการกระทำผิด ทำไมมนุษย์จึงยังฝืนมโนธรรมและกระทำสิ่งที่ผิดคอรัปชั่น

คำตอบที่พอเห็นได้ชัดก็คือ 1. คนไทยโดยเฉพาะเยาวชนไม่ได้รับการสอนให้มีความสามารถในการแยกแยะความชั่วจากความดี

ผู้รับผิดชอบและหรือผู้มีอำนาจต้องมีหน้าที่ปฏิรูปการศึกษาให้เยาวชนมีความสามารถในการแยกแยะความชั่วจากความดี การปฏิรูปที่ผ่านมา 16 ปียังมุ่งเน้นเฉพาะเรื่องของวิชาการ แม้เน้นเฉพาะเรื่องวิชาการ ผลสอบของ PISA ก็ยังมาตำแหน่ง 49 จาก 53 ประเทศ การปฏิรูปการศึกษาต้องเน้นการสร้างมโนธรรมที่มั่นคงในเด็ก

2. ในสังคมไทยของเรา ไม่ว่าจะเป็นระดับชุมชน ชมรมหรือสมาคม การกระทำชั่วคอรัปชั่นอย่างโจ๋งครึ่มของผู้ใหญ่และเพื่อนวัยรุ่นมีให้เห็นได้ตลอดเวลา จึงทำให้การทำความผิดอาจจะไม่ใช่ความผิดเหมือนอย่างที่ได้รับการสอนมา

ผู้รับผิดชอบและหรือผู้มีอำนาจต้องส่งเสริมสร้างชุมชนในระดับต่างๆ ตั้งแต่ชุมชนริมคลองชุมชนวัด ชุมชนหมู่บ้านไปจนถึงชุมชนหรือชมรมนักธุรกิจให้เข้มแข็ง โดยการอบรมผู้นำและสมาชิกให้เข้าใจถึงการรักษาคุณภาพชีวิตของชุมชนของตนเองโดยการช่วยเหลือกันและกันให้เกิดความเกลียดชังการคดโกงการทำบาป จนถึงขั้นสมาชิกกลัวไม่กล้าทำชั่วหรือคอรัปชั่น

สำหรับคนทำชั่วคอรัปชั่นอย่างไม่เกรงกลัวใครในสังคมนั้น ต้องใช้กฏหมายอย่างเดียว กฏหมายต้องศักดิ์สิทธิ์เป็นที่เกรงขาม ประเทศถึงจะปราบคอรัปชั่น

3. ส่วนผลร้ายในภพหน้า ยิ่งเป็นเรื่องไกลตัว ไม่มีใครบอกได้ว่าคนทำชั่วในอดีตขณะนี้อยู่ในนรก หรือเกิดเป็นสัตว์เลื้อยคลานที่น่าเกลียด สู้ทำชั่ว คอรัปชั่นในชึวิตนี้ดีกว่าเพราะ ได้เงินมาเก็บไว้ ยกฐานะของครอบครัวให้มีหน้ามีตา

ผู้ที่มีอำนาจในบ้านในเมืองควรประกาศเป็นนโยบายสนับสนุนให้คนไทยหันหน้าเข้าวัดเข้าวาเข้ามัสยิด เข้าไปพึ่งผู้นำศาสนาของตนเอง เพราะท่านเหล่านั้นในแต่ละศาสนามีความรู้ความสามารถในการอบรมศาสนิกชนของตนเองให้ตระหนักถึงบาปบุญคุณโทษและผลร้ายที่จะตามมาในภพหน้า และไม่มีศาสนาไหนที่มีเทคนิคที่ดีกว่ากันในเรื่องนี้ ตราบเท่าที่ผู้นำศาสนาแต่ละศาสนาสามารถช่วยพร่ำสอนให้สมาชิกแต่ละคนฟังและทำตามมโนธรรมของตนเอง

คริสตชนจะถูกสอนให้เข้าใจเสมอว่า "พระเจ้าเป็นความรัก" ความรักที่แท้ ต้องการความจริงและความซื่อสัตย์ ความรักที่มีให้แก่ผู้อื่นอย่างจริงใจ ดังนั้นใครมีพระเจ้าอยู่ในใจจึงโกงและโกหกไม่ได้เพราะเป็นการทำลายผู้อื่น ผู้มีอำนาจหรือผู้ที่รับผิดชอบในสังคมไทย จะต้องส่งเสริมให้คนไทยทุกคนมีศาสนาและเคร่งในศาสนาของตน เพราะ มีศาสนา ก็จะมีมโนธรรม เมื่อมีมโนธรรมที่มาจากพระเจ้าจริงๆ คนๆนั้นย่อมไม่โกงแน่นอน

4. ข้าราชการที่มีอำนาจอนุมัติคำร้องต่างๆ หรือโครงการต่างๆ แต่ได้เงินเดือนน้อยนิดเมื่อเปรียบเทียบกับผลประโยชน์ที่นักธุรกิจผู้นั้นจะได้ เขาจะไม่ให้รับเงินใต้โต๊ะได้อย่างไร ในเมื่อนักธุรกิจผู้นั้นต้องการจะให้ ไม่ว่าจะเป็นการติดสินบนหรือยินดีแบ่งให้เพราะเห็นใจเพราะทำงานให้มากเป็นพิเศษ

ที่น่าเป็นห่วงมากกว่านั้นก็คือความจนจริงในหมู่ผู้คนในสังคมไทยซึ่งมีมากเหลือเกินทั้งในกรุงเทพและต่างจังหวัด ขนาดไม่มีอะไรจะกิน ไม่มีเครื่องนุ่งห่ม ไม่มีที่พักอาศัย ไม่มียารักษาโรค ก็มีให้เห็นทั่วไป จะให้เขาเหล่านั้นงอมืองอเท้าไม่ขายเสียงให้นักการเมืองได้อย่างไร นี่คือบ่อเกิดของคอรัปชั่นที่สังคมไทยในปัจจุบันกลับยอมรับได้เป็นเรื่องดี ช่องว่างระหว่างคนรวยและคนจนก็ยิ่งขยายห่างออกไป ปัญหาคอรัปชั่นก็ยิ่งจะเลวร้ายมากขึ้น จนหมดแผ่นดินจะอยู่

การแก้ไขปัญหาความยากจนเพื่อขจัดคอรัปชั่นจึงเป็นวาระสำคัญของผู้รับผิดชอบและหรือผู้มีอำนาจในประเทศไทย ผู้มีอำนาจจะต้องออกกฏหมายเพื่อให้เกิดการให้ ทั้งการให้อย่างสมัครใจ และเกิดการให้เพราะกฏหมายบังคับต้องเสียภาษีเพื่อรัฐบาลนำไปช่วยคนจน

ในส่วนที่เป็นการให้โดยสมัครใจ ผู้ที่มีทรัพย์และประสงค์จะทำบุญอุทิศให้คนจน ก็มักจะกลัวว่าเงินที่บริจาคไปจะตกไปอยู่ในมือของผู้บริหารโรงเรียนข้าราชการหรือนักการเมือง

ทุกศาสนาสอนว่า ‘การให้’ ทำให้เกิดความสุขทั้งทางใจและกาย ทางใจเพราะผู้ที่ให้นั้นได้ทำบุญช่วยผู้อื่น และทางกายเพราะผู้ให้จะได้รับการตอบแทน

การบังคับให้ประชาชนจ่ายภาษีนั้น หากข้าราขการนักการเมืองไม่คอรัปชั่น ไม่นำเงินของผู้เสียภาษีไปใช้เป็นประโยชน์ส่วนตัว ก็จะไม่มีการเลี่ยงภาษี และการเลี่ยงภาษีนั้นก็ต้องถือว่าเป็นการทรยศต่อชาติ เหมือนประชาชนบางประเทศเขามีความรู้สึกเช่นนั้น การลงโทษต้องหนักสถานเดียว ความรู้สึกดีๆเช่นนั้น เมื่อไหร่จะเกิดในเมืองไทยสักที

อย่างไรก็ตามผู้ที่มักนำเรื่องนี้มาอ้างมักจะเป็นพวกชอบเอาเปรียบและคอรัปชั่นเองอย่างไรก็ตามผู้ที่มักนำเรื่องนี้มาอ้างมักจะเป็นพวกชอบเอาเปรียบและคอรัปชั่นเอง ดังนั้นเพื่อแก้ปัญหาคอรัปชั่นได้ ต้องแก้ที่ความจน เพราะคนจนมักจะไม่พอใช้พอกินจึงเป็นเหยื่อของนักการเมืองสกปรก ต้องบังคับให้คนรวยจ่ายภาษีเพื่อให้ช่องว่าระหว่างคนมีและคนไม่มีแคบลง สังคมไหนที่มีคนรวยก็รวยสุด คนจนก็จนสุดๆ ประเทศนั้นมีปัญหาคอรัปชั่นมากกว่าประเทศที่มีคนชั้นกลางมากกว่า

แม้อาจจะมีสาเหตุอื่นที่ทำลายมโนธรรมในจิตใจของมนุษย์ แต่ หากผู้รับผิดชอบในสังคมไทยมีความตั้งใจจริงและใช้อำนาจที่ตนมีในตำแหน่งเป็นแกนนำในหน่วยงานของตนเองและมุ่งแก้ สาเหตุของคอรัปชั่นสี่สาเหตุข้างต้นน่าจะเพียงพอในการป้องกันและหรือทำลายคอรัปชั่นที่กำลังกัดกร่อนสังคมไทยอย่างรุนแรง

ท้ายสุดนี้ ผู้บรรยายดีใจมากที่ได้เห็น ปปช. มีความคิดริเริ่มในการจัดหลักสูตร นยปส. นี้ขึ้น เพราะการที่ผู้ใหญ่ระดับสูงอย่างท่านให้ความสนใจ มารวมตัวกัน มาสนใจเรื่องการหาแนวทางการป้องกันและการปราบคอรัชั่นที่คนไทยจำนวนมากไม่สนใจ สร้างความหวังให้แก่ผู้ท่กำลังจะหมดกำลังใจ

ผมในนามของคริสตศาสนิกชนของแสดงความยินดีและขอขอบคุณท่านที่ตระหนักถึงปัญหาโรคร้ายที่กำลังกัดกร่อนสังคมไทยของเราลงเรื่อยๆ ทุกวัน ท่านเท่านั้นที่สามารถรักษาแผ่นดินนี้ไว้ได้ ท่านจะต้องเป็นเกลือที่สามารถรักษาแผลเน่าได้ และเป็นเกลือที่ดองแผ่นดินนี้ไม่ให้เน่าไปกว่านี้ หากจำเป็นต้องตัดเนื้อร้ายคอรัปชั่นนี้ทิ้งไปเพราะรักษาไม่ได้อีกแล้ว ก็ต้องตัดทิ้ง และมาปกป้องเยาวชนไทยให้ห่างไกลจากโรคนี้โดยการช่วยกันสร้างเกราะกำบังต่างๆให้เขา

เกราะกำบังที่เขาเหล่านั้นต้องการคือวามรักและความห่วงใยที่จริงใจ ตามที่พวกเราได้ถูกสอนมาเสมอว่า caritas in veritateเราต้องมีความรักความห่วงใยต่อเพื่อนร่วมสังคมด้วยใจจริงและด้วยความซื่อสัตย์ • สิ่งนี้เป็นสิ่งที่มนุษย์ขาด จึงได้คดได้โกงเอาเปรียบเพื่อมนุษย์และกัดกินประเทศบ้านเกิดเมืองนอนของตนเอง แม้แต่สัตว์ก็ยังหวงแหนรังและถ้ำ แต่มนุษย์ผู้ไม่มีมโนธรรมในจิตใจได้แต่แทะกินประเทศและสังคม จนลูกหลานของเราอาจจะไม่มีที่อยู่ • ด้วยความห่วงใยจากใจจริง……

สี่เรื่องที่ผู้มีอำนาจต้องแก้ไขให้ได้ (สรุป) • คนไทยไม่รู้จักแยกแยะความชั่วจากความดี (สร้างมโนธรรมให้แข็งแรง) • ทำดีได้ดีมีที่ไหน ทำชั่วได้ดีมีถมไปในภพนี้ (สร้างความกดดันจากชุมชนและสังคม) 3. ภพหน้า ชาติหน้า นรก ไม่มีจริง (ผู้นำศาสนาและผู้มีอำนาจต้องนำคนไทยเข้าวัดเข้ามัสยิด) 4, คนไทยส่วนใหญ่จนมาก และที่รวยก็รวยมาก (ออก กม.ส่งเสริมการให้คนจนอย่างสมัครใจและบังคับ) ------ขอให้คนไทยรักและห่วงใยกันจากใจจริง------

คำว่า Corruption รากศัพท์คือ Cum + rumpere