1 / 29

RAÊNG & BOÄ RAÊNG

TTÑT&BDCBYT BmSKRM. RAÊNG & BOÄ RAÊNG. Ngöôøi giaûng : ThS Nguyeãn Höõu Nhaân PCN BmSKRM. Muïc tieâu:. Trình baøy ñöôïc caùc khaùi nieäm veà heä thoáng nhai vaø cô quan raêng. Veõ vaø chuù thích ñöôïc caùc thaønh phaàn cuûa cô quan raêng.

olathe
Download Presentation

RAÊNG & BOÄ RAÊNG

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. TTÑT&BDCBYT BmSKRM RAÊNG & BOÄ RAÊNG Ngöôøi giaûng : ThS Nguyeãn Höõu Nhaân PCN BmSKRM

  2. Muïc tieâu: • Trình baøy ñöôïc caùc khaùi nieäm veà heä thoáng nhai vaø cô quan raêng. • Veõ vaø chuù thích ñöôïc caùc thaønh phaàn cuûa cô quan raêng. • Moâ taû ñöôïc caùc caáu truùc sinh hoïc cô baûn cuûa moâ raêng vaø nha chu. • Trình baøy ñöôïc caùch vieát kyù hieäu thoâng duïng ñeå chæ caùc raêng treân cung raêng

  3. 1. Caùc khaùi nieäm cô baûn • Heä thoáng nhai : • Laø 1 toång theå, 1ñôn vò chöùc naêng bao goàm: • Raêng vaø nha chu. • Xöông haøm, khôùp thaùi döông haøm, cô haøm • Heä thoáng moâi-maù-löôõi, tuyeán nöôùc boït. • Heä thoáng thaàn kinh vaø maïch maùu nuoâi döôõng vaø chi phoái caùc cô quan ñoù.

  4. 1. Caùc khaùi nieäm cô baûn • Cô quan raêng • laø moät ñôn vò caáu taïo vaø chöùc naêng cuûa boä raêng, bao goàm raêng vaø nha chu:- Raêng laø boä phaän chính, tröïc tieáp nhai nghieàn thöùc aên (goàm men-ngaø-tuûy)- Nha chu laø boä phaän naâng ñôõ vaø giöõ raêng taïi choã, tröïc tieáp chòu aûnh höôûng cuûa löïc nhai (goàm xeâmaêng, daây chaèng, xöông oå Răng & nöôùu) • Boä raêng • laø söï saép xeáp coù toå chöùc cuûa caùc cô quan R.

  5. 2. Caáu truùc sinh hoïc moâ raêng • Men raêng :Laø moät moâ calci hoùa cao ñoä TYÛ LEÄ % THEO TROÏNG LÖÔÏNG

  6. 2. Caáu truùc sinh hoïc moâ raêng • Men raêng : • Coù nguoàn goác ngoaïi bì, laø 1 sphaåm cuûa teá baøo. • Hình thaønh vaø ñònh hình töø tröôùc khi R moïc • Sau khi R moïc (trong khoaûng töø 2 ñeán 3 naêm) dieãn ra quaù trình tröôûng thaønh men raêng, coù söï trao ñoåi chaát vôùi nöôùc boït laøm cho caùc tinh theå (Hydroxyapatit vaø Fluoroapatit - ñôn vò caáu taïo truï men) trong men raêng coù söï thay ñoåi so vôùi men raêng hình thaønh khi chöa moïc. • Theo tuổi men R ngaøy caøng bò moøn, khoâ, ít thaám, gioøn vaø saäm maøu hôn.

  7. 2. Caáu truùc sinh hoïc moâ raêng • Ngaø raêng : cuõng laø moâ khoaùng hoaù cao ñoä nhöng thaáp hôn men raêng

  8. 2. Caáu truùc sinh hoïc moâ raêng Ngaø raêng • Coù nguoàn goác töø trung bì, keùm cöùng nhöng xoáp vaø ñaøn hoài hôn men, coù thaønh phaàn khung sôïi laø collagen. • Trong ngaø coù raát nhieàu oáng ngaø chöùa ñuoâi baøo töông cuûa nguyeân baøo ngaø. • Beà daày ngaø R thay ñoåi do hoaït ñoäng cuûa caùc teá baøo taïo ngaø (taïo ngaø thöù caáp laøm heïp daàn hoác tuûy)

  9. Caùc loaïi ngaø

  10. 2. Caáu truùc sinh hoïc moâ raêng Tuyû raêng • Laø moâ lieân keát meàm chöùa nhieàu maïch maùu, maïch baïch huyeát vaø ñaàu taän cuøng thaàn kinh. • Coù 75% nöôùc & 25% höõu cô. • Naèm trong hoác tuûy goàm tuûy thaân-tuûy buoàng(naèm trong buoàng tuûy) vaø tuûy chaân(naèm trong oáng tuûy). • Coù caùc taïo ngaø baøo xeáp thaønh moät haøng ôû saùt vaùch tuûy.

  11. 2. Caáu truùc sinh hoïc moâ raêng Tuyû raêng • Nhieäm vuï : duy trì söï soáng cuûa R, taïo ngaø vaø tieáp nhaän caûm giaùc nhôø caùc daây thaàn kinh vôùi caùc ñaàu taän cuøng ôû saùt vaùch tuûy hoaëc chui vaøo caùc oáng ngaø. • Caûm giaùc cuûa tuûy raát ñaëc bieät vì : -Khoâng ñaëc hieäu veà vò trí. -Khoâng ñaëc hieäu veà nguyeân nhaân gaây ra caûm giaùc. -Do ôû trong buoàng kín vaø do caáu truùc cuûa heä maïch maùu, tuûy raêng vöøa deã bò vieâm vöøa deã bò hoaïi töû vì phaûn öùng vieâm ñoù. -Khi vieâm gaây ñau nhöùc döõ doäi.

  12. Caáu truùc moâ Raêng

  13. 3. Caáu truùc sinh hoïc moâ nha chu • Xeâ maêng chaân raêng • Moät moâ daïng xöông ñaëc bieät baùm chaët vaøo ngaø chaân raêng • Xeâmaêng ñöôïc taïo ra thöôøng xuyeân trong suoát cuoäc ñôøi (cementoblast) ñaëc bieät ôû choùp raêng ñeå buø ñaép cho söï moøn ôû maët nhai

  14. 3. Caáu truùc sinh hoïc moâ nha chu • Daây chaèng nha chu • Laø moät moâ lieân keát giaøu nguyeân baøo vaø teá baoø sôïi vôùi nhieàu maïch maùu vaø thaàn kinh. • Laø nhöõng boù sôïi lieân keát ñaëc bieät noái töø ceùment chaân R ñeán xöông oå raêng. • Daây chaèng coù ñoä daày khoaûng 0,25 mm.

  15. 3. Caáu truùc sinh hoïc moâ nha chu • Daây chaèng nha chu -Chöùc naêng : • Giöõ R gaén vaøo xöông oå • Taùc duïng ñeäm laøm giaûm chaán ñoäng vaø caùc löïc baát thöôøng (R bình thöôøng coù ñoä lung lay nhaát ñònh). • Truyeàn löïc nhai xuoáng xöông oå raêng. • Giuùp löu thoâng maùu nuoâi lôùp xeâ maêng vaø xöông oå raêng. • Taïo caûm giaùc ñònh vò vaø xuùc giaùc.

  16. 3. Caáu truùc sinh hoïc moâ nha chu • Nöôùu raêng • Nieâm maïc nöôùu lieân tuïc vôùi nieâm maïc mieäng. • Goàm nöôùu dính ( baùm vaøo maët ngoaøi cuûa xöông oå raêng) vaø nöôùu rôøi. • Ôû maët thaân raêng cuûa nöôùu rôøi coù moät vuøng bieåu moâ ñaëc bieät goïi laø bieåu moâ baùm dính, ñoù laø nôi bieåu moâ nöôùu baùm dính vaøo men raêng. • Bieåu moâ nöôùu ñöôïc keùratin hoùa ôû maët ngoaøi, khoâng keratin hoùa ôû maët trong

  17. 3. Caáu truùc sinh hoïc moâ nha chu • Xöông oå raêng • Laø moät phaàn cuûa xöông haøm laøm choã töïa cho raêng. • Laø moâ xöông xoáp lieân tuïc vôùi xöông haøm vaø taïo thaønh nhöõng huyeät gioáng vôùi hình theå caùc chaân R. • Coù moät vaùch xöông moûng vaø cöùng bao xung quanh chaân raêng coù nhieàu loå ñeå maïch maùu vaø thaàn kinh ra vaøo vaø laø nôi ñeå caùc daây chaèng nha chu baùm vaøo (phieán cöùng-lamina dura). • Neáu raêng bò nhoå xöông oå raêng seõ bò tieâu daàn.

  18. Caáu taïo moâ nha chu

  19. Caáu truùc moätñôn vò raêng

  20. 4. Teân goïi vaø kyù hieäu thoâng duïng • Boä raêng söõa • Nhoùm raêng cöûa söõa : • Raêng cöûa giöõa söõa ( Raêng A hay Raêng I ) • Raêng cöûa beân söõa (Raêng B hay Raêng II ) • Nhoùm raêng nanh söõa : • Raêng nanh söõa (Raêng C hay Raêng III ). • Nhoùm raêng coái söõa : • Raêng coái söõa thöù 1 (Raêng D hay Raêng IV) • Raêng coái söõa thöù 2 (Raêng E hay Raêng V)

  21. Hình daïng boä raêng söõa

  22. 4. Teân goïi vaø kyù hieäu thoâng duïng • Boä raêng vónh vieãn • Nhoùm raêng cöûa : Raêng cöûa giöõa ( Raêng soá1)Raêng cöûa beân (Raêng soá 2) • Nhoùm raêng nanh : Raêng nanh (Raêng soá 3) • Nhoùm raêng coái nhoû : • Raêng coái nhoû thöù 1 (Raêng soá 4) • Raêng coái nhoû thöù 2 (Raêng soá 5) • Nhoùm raêng coái lôùn: • Raêng coái lôùn thöù 1 (Raêng soá 6 hay raêng 6 tuoåi) • Raêng coái lôùn thöù 2 (Raêng soá 7 hay raêng 12 tuoåi) • Raêng coái lôùn thöù 3 (Raêng soá 8 hay raêng khoân)

  23. Hình daïng boä raêng vónh vieãn

  24. 4. Teân goïi vaø kyù hieäu thoâng duïng • Nha thöùc • Duøng ñeå bieåu dieãn soá löôïng cuûa töøng nhoùm raêng ôû moät beân haøm (nöûa haøm treân vaø nöûa haøm döôùi ). • Raêng söõa : Cöûa --- Nanh --- Coái --- = 16 • Raêng vónh vieãn : Cöûa --- Nanh --- Coái nhoû --- Coái lôùn --- = 32 2 1 2 2 1 2 2 1 2 3 2 1 2 3

  25. 4. Teân goïi vaø kyù hieäu thoâng duïng • Sô ñoà raêng • Raêng vónh vieãn : (1) TP (2) TT 8 7 6 5 4 3 2 1 1 2 3 4 5 6 7 8 8 7 6 5 4 3 2 1 1 2 3 4 5 6 7 8 (4) DP (3) DT

  26. 4. Teân goïi vaø kyù hieäu thoâng duïng • Sô ñoà raêng • Raêng söõa : (5)TP (6) TT 5 4 3 2 1 1 2 3 4 5 5 4 3 2 1 1 2 3 4 5 (8)DP (7)DT

  27. 4. Teân goïi vaø kyù hieäu thoâng duïng • Sô ñoà raêng • Raêng söõa : V IV III II I I II III IV V V IV III II I I II III IV V E D C B A A B C D E E D C B A A B C D E

  28. 4. Teân goïi vaø kyù hieäu thoâng duïng • Kyù hieäu • Ví duï : • Ñeå kyù hieäu raêng nanh vónh vieãn haøm treân beân phaûi ta vieát : Raêng 13 ( ñoïc laø moät ba ) hay 3 • Ñeå kyù hieäu raêng nanh söõa haøm döôùi beân traùi ta vieát : Raêng 73 (ñoïc laø baûy ba) hay III hay C

More Related