1 / 40

Slovné druhy v kocke 1

Slovné druhy v kocke 1. Kristína Tirpáková, ZŠ s MŠ Ľubotín. Części mowy – Slovné druhy. Język słowacki jest językiem słowiańskim , a te mają rozbudowaną fleksję (jeden wyraz może przyjmować wiele form, które różnią się między sobą końcówkami).

omana
Download Presentation

Slovné druhy v kocke 1

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Slovné druhyv kocke 1 Kristína Tirpáková, ZŠ s MŠ Ľubotín

  2. Części mowy – Slovné druhy • Język słowacki jest językiem słowiańskim, a te mają rozbudowaną fleksję (jeden wyraz może przyjmować wiele form, które różnią się między sobą końcówkami). • Slovenčina patrí medzi slovanské jazyky – a slovanské jazyky sú bohaté na ohýbanie slov (jedno slovo môže mať viacero tvarov, ktoré sa líšia koncovkami). • W języku słowackim wyróżniamy dziesięć części mowy. • Slová v slovenčine zaraďujeme do desiatich slovných druhov.

  3. Części mowy – Slovné druhy • Rzeczowniki, przymiotniki, zaimki i liczebniki odmieniają się przez przypadki (deklinacja), a czasowniki przez osoby (koniugacja). Niektóre przymiotniki i przysłówki można stopniować (mimo że przysłówek jest nieodmienną częścią mowy). • Podstatné mená (substantíva), prídavné mená (adjektíva), zámená a číslovky skloňujeme, slovesá časujeme. Niektoré prídavné mená (adjektíva) a príslovky môžeme stupňovať (hoci príslovky sa zaraďujú medzi neohybné slovné druhy).

  4. Przypadki – Pády • W języku słowackim funkcjonuje6 przypadków występujących w ściśle określonej kolejności: • Slovenčina rozlišuje 6 pádov, ktoré sú tradične očíslované:

  5. Przypadki – Pády • Piąty, według numeracji słowackiej, przypadek wyszedł z użycia (= polski wołacz). Jego funkcję przejął mianownik. • Piaty pád vokatív sa v súčasnosti už takmer nepoužíva. Vo funkcii oslovenia ho nahradil nominatív. • Ako sa máte, pán Kováč? (N) • Kde bývaš, Zuzka? (N) • Otec, kedy prídeš? (N) • We współczesnym języku słowackim zachowało się tylko kilka form wołacza: pane, človeče, bože, šéfe... • Zachovalo sa a používa sa len zopár tvarov vokatívu: pane, človeče, bože, šéfe...

  6. Rzeczowniki –Podstatné mená (substantíva) • Rzeczowniki nazywają osoby, zwierzęta, przedmioty, uczucia, zjawiska. • Podstatné mená pomenúvajú osoby, zvieratá, veci, vlastnosti a deje. • Podział rzeczowników – Rozdelenie podstatných mien:

  7. pospolite rzeczowniki – všeobecné podstatné mená: • nazywają osoby, zwierzęta, przedmioty... – pomenúvajú osoby, zvieratá, veci... • piszemy je małą literą – píšeme ich s malým začiatočným písmenom • človek, učiteľ, pes, dom, strom, kniha, škola, mesiac, leto, pondelok, január • własne rzeczowniki – vlastné podstatné mená: • nazwy poszczególnych osób zwierząt, nazwy geograficznych, miejsc itd. – mená jedinečných osôb, zvierat, vecí, zemepisných názvov, sviatkov... • pisane wielką literą – píšeme ich s veľkým začiatočným písmenom • Zuzana, Dunčo, Vysoké Tatry, Bratislava, Stará Ľubovňa, Slovensko, Vianoce, Veľká noc

  8. konkretne rzeczowniki – konkrétne podstatné mená: • nazywają osoby, zwierzęta, rzeczy itd, można zaobserwować je w otoczeniu za pomocą zmysłów – pomenovanieosôb, zvierat, vecí, hmotné, možno ich pozorovať zmyslami • brat, Karol, mačka, pes, ryba, zajac, stôl, dom, kniha, škola • abstrakcyjne rzeczowniki – abstraktné podstatné mená: • rzeczowniki niekonkretne, oderwane, zjawiska psychiczne, uogólnienia, cechy czynności, nie można dostrzec ich za pomocą zmysłów – pomenovania vlastností, dejov, psychických stavov, činností, nehmotné, nemožno ich pozorovať zmyslami • zdravie, múdrosť, šťastie, láska, leto, prázdniny, matematika

  9. Rodzajegramatyczne –Gramatické rody • o osoby pytamy – na osoby sa pýtame otázkou: Kto to jest? – Kto je to? • o zwierzęta, rośliny, rzeczy i zjawiska pytamy – na zvieratá, rastliny, veci a javy sa pýtame otázkou: Co to jest? – Čo je to?

  10. Rodzaj męski – Mužský rod (ten) Kto je to? Čo je to? Ten: chlapec, strom, dom, lístok, autobus, vlak, hotel, pes, hokejista, stôl... To je muž. Aký je muž? Ten muž je vysoký. To je dom. Aký je dom? Ten dom je veľký.

  11. Rodzaj żeński – Ženský rod (tá) Kto je to? Čo je to? Tá: stanica, ulica, kniha, ruža, ruka, noha, hlava, skriňa, izba, mačka, ceruzka, reštaurácia, tvár, pieseň... To je žena. Aká je žena? Tá žena je pekná. To je kniha. Aká je kniha? Tákniha je dobrá.

  12. Rodzaj nijaki – Stredný rod (to) Kto je to? Čo je to? To:mesto, dievča, auto, parkovisko, srdce, okno, centrum, pero, lietadlo, letisko... To je dieťa. Aké je dieťa? To dieťa je malé. To je auto. Aké je auto? Toauto je modré.

  13. Odmianarzeczowników –Skloňovanie podstatných mien • Rzeczowniki w języku słowackim odmieniają się według określonych wzorców. Każdy rodzaj gramatyczny ma swój własny wzór odmiany. • Substantíva v slovenčine ohýbame (skloňujeme) podľa viacerých vzorov. Každý gramatický rod má svoje vlastné vzory podľa rodu a prípony. • wzory deklinacji rzeczowników – vzory podstatných mien: • mužský rod: chlap, hrdina (żywotne – životné) dub, stroj (nieżywotne – neživotné) • ženský rod: žena, ulica, dlaň, kosť • stredný rod: mesto, srdce, vysvedčenie, dievča

  14. Rodzaj męski – Mužský rodliczba pojedyncza – jednotné číslo, singulár

  15. Rodzaj męski – Mužský rodliczba mnoga – množné číslo, plurál

  16. Rodzaj żeński – Ženský rodliczba pojedyncza – jednotné číslo, singulár

  17. Rodzaj żeński – Ženský rodliczba mnoga – množné číslo, plurál

  18. Rodzaj nijaki – Stredný rod liczba pojedyncza – jednotné číslo, singulár

  19. Rodzaj nijaki – Stredný rod liczba mnoga – množné číslo, plurál

  20. Skloňovanie podstatných mien – cvičenie • Vyskloňujte slová učiteľ a kniha v singulári a pluráli.

  21. Skloňovanie podstatných mien – cvičenie • Vyskloňujte slová učiteľ a kniha v singulári a pluráli.

  22. Zdrobnienia - Zdrobneniny • W rozmowach z dziećmi często pojawiają się zdrobnienia i zwroty familiarne. • V rozhovoroch s deťmi často používame zdrobneniny a familiárne oslovenia. auto – autíčko dom – domček dieťa – dieťatko mama – mamička Kde máš autíčka, Janko? Páči sa ti tento domček pre bábiky? Aké krásne dieťatko! Kde máš mamičku?

  23. Przymiotniki –Prídavné mená (adjektíva) • Przymiotniki nazywają cechy i właściwości osób, zwierząt, zjawisk itd. • Prídavné mená (adjektíva) označujú vlastnosti osôb, zvierat, vecí a javov. • Dzielimy je na: – Delíme ich na:

  24. jakościoweprzymiotniki– akostné prídavné mená: • dają się stopniować – dajú sa stupňovať (mladý – mladší – najmladší) • mladý, starý, dobrý, zlý, pekný, škaredý, nový, dlhý, múdry • materiałoweprzymiotniki – vzťahové prídavné mená: • nie dają się stopniować – nedajú sa stupňovať • drevený, kamenný • przymiotniki oznaczające przynależność – privlastňo-vacie prídavné mená: • nie dają się stopniować, odmieniaja się zgodnie z wzorem otcov a matkin – nedajú sa stupňovať, skloňujú sa podľa vzorov otcov a matkin • otcov, synov, matkin, sestrin, dedov, kolegov, priateľkin,psí

  25. Odmianaprzymiotników –Skloňovanie prídavných mien • Przymiotniki odmienia się zawsze zgodnie z rzeczownikiem, z którym jest związany. • Adjektíva skloňujeme vždy podľa substantíva, pred ktorým stoja. • rodzaj męski: końcówka -ý – mužský rod: koncovka –ý Aký je dom? Dom je vysoký. • rodzaj żeński: końcówka -á – ženský rod: koncovka –á Aká je ruža? Ruža je pekná. • rodzaj nijaki: końcówka -é – stredný rod: koncovka -é Aké je srdce? Srdce je červené.

  26. Wzory pekný i cudzí – Vzory pekný a cudzí • Te wzorce są bardzo podobne. Różnica między nimi polega na miękkim zakończeniu tematu we wzorze cudzí i twardym zakończeniu tematu we wzorze pekný. • Tieto dva vzory sú veľmi podobné. Rozdiel medzi nimi je v mäkkom zakončení pri vzore cudzí a tvrdomzakončení pri vzore pekný. Wzór páví – Vzor páví • Według wzoru páví odmieniamy przymiotniki oznaczające cechy odzwierzęce. • Podľa vzoru páví skloňujeme zvieracie prídavné mená.

  27. Wzory matkin i otcov – Vzory matkin a otcov • Zgodnie z wzorem otcov a matkin odmieniamy przymiotniki oznaczające przynależność. • Podľa vzoru otcov a matkin skloňujeme privlastňovacie adjektíva. • Zgodnie z wzorem otcov (otec – rodzaj męski) – Podľa vzoru otcov (otec – mužský rod): synov, bratov, Petrov, študentov, dedkov, kamarátov... • Zgodnie z wzorem matkin (matka – rodzaj żeński) – Podľa vzoru matkin (matka – ženský rod): sestrin, dcérin, Evin, Lenkin, študentkin, babkin, kamarátkin...

  28. Wzór pekný – Vzor peknýliczbapojedyncza – jednotné číslo, singulár

  29. Wzór pekný – Vzor peknýliczbamnoga – množné číslo, plurál

  30. Wzór cudzí – Vzor cudzíliczbapojedyncza – jednotné číslo, singulár

  31. Wzór cudzí – Vzor cudzíliczbamnoga – množné číslo, plurál

  32. Stopniowanieprzymiotników –Stupňovanie prídavných mien (adjektív) • Stopniowanie może być regularne i nieregularne. W sposób nieregularny stopniuje się tylko pięć przymiotników: dobrý, zlý, malý, veľký, pekný. • Stupňovanie môže byť pravidelné alebo nepravidelné. Nepravidelne stupňujeme len týchto päť adjektív: dobrý, zlý, malý, veľký, pekný. • Wszystkie pozostałe stopniują się w sposób regularny. • Všetky ostatné sa stupňujú pravidelne.

  33. Stopniowanie regularne – Pravidelné stupňovanie • Drugi stopień (=wyższy) tworzy się przez dodanie przyrostka -ší/-ejší. • Stopień trzeci (= najwyższy) tworzy się poprzez dodanie do stopnia drugiego przedrostka naj-. • Druhý stupeň prídavných mien tvoríme pomocou koncovky -ší/-ejší. • Tretí stupeň tvoríme tak, že k druhému stupňu jednoducho pridáme predponu naj-.

  34. Stopniowanie nieregularne –Nepravidelné stupňovanie

  35. Zaimki – Zámená • Zaimki zastępują rzeczowniki, przymiotniki, przysłówki i liczebniki. Dopełnienia zasadniczo nie zastępują, a jedynie nie wskazują. • Zámená zastupujú podstatné mená, prídavné mená, číslovky alebo príslovky. Predmety priamo nepome-núvajú, iba na ne odkazujú. Žiak píše úlohu. – On píše úlohu. Rád čítam zaujímavé knihy. – Rád čítam také knihy.

  36. Zaimki dzielimy na – Zámená delíme na:

  37. Zdroje a použitá literatúra http://slovake.eu/sk/ • KRČOVÁ, A. Poľsko-slovenský a slovensko-poľský slovník. Košice, Pezolt PVD, 2002. 672 s. ISBN 80-88797-37-3 • MARUŠIAK, J. a kol. Ilustrovaný poľsko-slovenský dvojjazyčný slovník. Bratislava: Slovart, 2009. 360 s. ISBN 978-80-8085-812-4 • STANO, M. a kol.1988. Poľsko-slovenský a slovensko-poľský slovník. Bratislava: Slovenské pedagogické nakladateľstvo, 1986. 764 s. ISBN 067-460-87. • Kolektív autorov: Lingea konverzácia slovensko-poľská. Bratislava: Lingea, s.r.o., 2010. 320 s. ISBN 978-8089323-53-1

  38. Zdroje obrázkov • http://svetpohladnic.sk/obrazok/vtipne-zabavne/kocky-stastia/1895.html • http://infosluch.sk/wp/jazyk-a-ucenie-sa/caste-zvuky-okolo-nas/kocky-na-hranie/ • http://slovake.eu/sk/ • http://www.tflcar.com/wp-content/uploads/2012/10/2012_aidu_tt_rs.jpg • http://www.buddytoys.sk/hracky/hracky-na-vonku

More Related