Door ondersteuning mee opvoeden

1. Projectendag kinderarmoede 25.09.2012 Door ondersteuning mee opvoeden

2. Domo 1991 - 2010 • 1990 : Adèle Picard & Lieve Devos • Probleem : Kindermis(be)handeling • Preventief werken ? • Werken als vrijwilligers in gezin ? • Uitgangspunt : • Ervaring ten dienste van jonge ouders • Opvoeding van kinderen in moeilijke omstandigheden • 1991: Domo Leuven • Nood aan Primaire Preventie • Steun aan gezinnen • Waar draagkracht klein is • Risico voor opvoedingsproblemen

3. Domo 1991 - 2012 • 2010 : Domo Antwerpen • Zuster organisatie • Gegroeid uit Domo Leuven • Zelfde visie, zelfde missie • Eigen accenten • Autonome vzw • 2012 : Domo Hasselt + …

4. DOMOvzw Start : 1991 • Autonomevrijwilligersorganisatie • Doel : • Ondersteunen van kansarme- en risico-gezinnen met kinderen tot 12 jaar • Om de toekomstkansen van die kinderen en het gezin te vergroten • Hoe ? • 1 vrijwilligerondersteuntlangdurig1 gezin

5. Domo “Visie en Missie” • Visie • Ouders zijn de belangrijkste personen in de opvoeding van hun kinderen • Sommige ouders hebben het op momenten soms moeilijk om nodige geborgenheid en structuur te bieden • Missie • Die ouders willen we vanuit Domo steunen, bemoedigen, bevestigen. • Hun kinderen willen we zo meer kansen bieden om zich te ont-plooien tot evenwichtige volwassenen

6. Domo “Werking” • Vrijwillig, niet gedwongen • Steeds in overleg met ouders • Luisteren zonder te oordelen • Naar noden van de ouders • Ouders helpen kinderen te begrijpen • Kinderen stimuleren • Sociaal netwerk herstellen • Socio-Culturele activiteiten aanmoedigen • Er zijn, niets opdringen

7. Domo “Methodiek” • Maatzorg • Vraaggericht • Vraag van gezin centaal • Empowerment • Krachten van gezin benadrukken • Van tandem naar solo • Talent in actie ² • Talent In Actie = Talent + Gedrag + Context • Talent is relationeel gegeven, gezien door anderen • Zoeken naar talenten buiten context • Genereert subjectief welzijn • Basis voor ontwikkeling ² Dewulf, L., Waar is mijn kind goed in? Voordracht 16 maart 2010

8. Domo “Vrijwilliger” • Tussen 20 en 75 jaar • Middelbaar tot universitair opgeleid • Bezorgd om het welzijn van kwetsbare gezinnen en kinderen. • Verwacht geen directe resultaten • Denkt probleem stellend • Probeert een positief zelfbeeld te geven aan ouders en kinderen • Met gezonde Humor 

9. “Autonoom” en “Vrijwillig” • Autonome organisatie • Geen afhankelijkheid van organisatie en doelstelling • Assessment van het gezin i.p.v. sociaal onderzoek • Gezin participeert in assessment en besluitvorming • Geen stress voor substantiële rapportering • Focus op krachten van het gezin • Toegang tot aanvullende diensten • Vrijwilligheid • Gezinnen • Vrijwilligers • Langdurige vrijwillige relatie

10. “Kinderen tot 12 jaar” • Gezinnen met kleine kinderen: • Materniteit • Crèche • Kleuterschool • Lager onderwijs Ander discours dan met kinderen in middelbaar en hoger onderwijs • Preventie door presentie werkt ²: • Bij kleine kinderen • Langdurige periode van minstens 2 jaar • Met gezinsondersteuning gericht op • Risicofactoren • Positieve factoren binnen gezin • Meerdere milieus betrokken (bredere context) ² Yoshikawa (1994)

11. Opvoedings-[Ondersteuning] • Containerbegrip van activiteiten die: • Het opvoedingsproces in het gezin ondersteunen • Het welbevinden van gezinsleden kunnen verbeteren • De ontwikkeling van het kind stimuleren • Empowerment • Doel: • Draagkracht van ouders versterken • Draaglast verminderen • Sociaal netwerk versterken • Uitbreiden mogelijkheden en kansen • Voorkomen van (zwaardere) problemen • Presentie = Preventie en Interventie

12. Ondersteuningsconnectoren Micro Meso Macro Ecodomo Leercultuur Presentie Preventie Interventie Leren Opvoedings- vaardigheden Speelcultuur Spelotheek Spel Opvoeding Gezin Talent in Actie Vrije tijd Gezondheid Opvoedings- ondersteuning via Leercultuur Leescultuur Speelcultuur Vrijetijdscultuur Gezondheid Vaardigheden Wonen Vrijetijds- en Leescultuur Hygiëne en Medische zorg Huisvesting

13. Ondersteuningsconnectoren Micro Meso Macro Ecodomo SCHOOL Presentie Preventie Interventie Politie Juridische instellingen SPORT VERENIGING Leren Spel Opvoeding Gezin PROF. HULP ORGANISATIES Vrije tijd Gezondheid Inclusie via School Sport Soc. Cultureel woonomgeving SOC. CULT. VERENIGING Wonen Overheids- instellingen WOON OMGEVING

14. Organisatiestructuur Domo-Leuven Gezinnen Vrijwilligers Beleid Vrije Tijd Vrijwilligers Fondsenw. & Comm. Werk- groepen Raad vn Bestuur

15. Domo “Onderbouwd” • “Een theorie van presentie”, prof. Baart, Utrecht • “Niet-hulpverlening” gn taken professionele “hulpverlening” • Samen koken • Hulp bij het leren van kinderen • Samen naar buiten trekken, culturele en sportieve evenementen • “Presentie sluit interventie niet uit”, prof. Van den Laar • Presentie als een “ingebedde interventie” • Presentie – Preventie – Interventie • Onderzoek Univ.van Amsterdam • Onderzoek nuldelijns-opvoedingsondersteuning • Positief effect op vaardigheden en welzijn moeder • Probleemgedrag kinderen “Sleeper effect” (effect op latere termijn) • KULeuven: 2 master proeven Rebekka Schotte, Tine Foubert

16. Domo “Out of the box” • “Alternative Response System” • Assessment van het gezin >< geen onderzoek • Gezin participeert in: • assessment • besluitvorming • Geen stress voor substantiële rapportering • Focus op krachten van het gezin • Toegang tot aanvullende diensten • Ongoing vrijwillige relatie met vrijwilligers Law enforcement Judicial system Child Protective Services Prof.H.Dubowitz Univ.of Maryland US International Conference CAN2007 Leuven Community Resourses “Alternative Respons Systems”

17. Domo “Out of the box” • “Altern.Respons System” Belangrijkste bevindingen • Kinderen veiliger (preventie) • Minder rapporten van Kind Beschermende Diensten (CPS) • Gezinnen: • meer coöperatief, geëngageerd • meer hulp • meer tevreden • Kind Beschermende Diensten: • positief • constructief Law enforcement Judicial system Child Protective Services Prof.H.Dubowitz Univ.of Maryland US International Conference CAN2007 Leuven Community Resourses “Alternative Respons Systems”

18. Investeren in jonge kinderen is rechtvaardig en efficiënt Erik Schokkaert (Centrum voor Economische Studiën, KULeuven en CORE, Université catholique de Louvain)

19. Perry-preschool program(prof Schokkaert domo symposium 10.11.2011) • 65 toevallig gekozen arme, zwak begaafde zwarte kinderen (Ypsilanti, Michigan, 1962-1967). • Interventie begon na (gemiddeld) 43 maanden, duurde twee jaar. • Dagelijks 2,5 uur sessie in de klas, wekelijks 1,5 uur familiebezoek om moeder bij het proces te betrekken. • Resultaten opgevolgd tot op 40-jarige leeftijd.

20. Effecten op intelligentie

21. Effecten op latere scholing

22. Lange-termijn economische effecten (27 jaar)

23. Besluit • Omgevingsfactoren tijdens de kinderjaren (en vóór) de geboorte zijn van groot belang voor de levenskansen van mensen. • Interventies op jonge leeftijd zijn rechtvaardig én economisch efficiënt. • Naast individuele, zijn er ook belangrijke maatschappelijke effecten. • Belangrijkste factor: gezinsondersteuning, waarbij niet-cognitieve factoren zeker niet mogen verwaarloosd worden. • Creatie van vertrouwen is hierbij ongetwijfeld een noodzakelijke voorwaarde.

24. Domo project lokale kinderarmoede: “Over de drempel” 2011-2012 • Integrale ondersteuning van gezinnen in armoede met jonge kinderen. • Vanuit de dagdagelijkse praktijkervaring lokaal het verschil maken door samenwerking, uitwisseling en netwerking Een lokaal project kinderarmoedebestrijding 2012 van Domo vzw, in samenwerking met Buurtwerk Lampeke vzw en Huis van het Kind Leuven vzw

25. Domo project lokale kinderarmoede: “Over de drempel” 2011-2012 Wat: 3 organisaties bundelen krachten en expertise: Vanuit krachtige gelijkenissen en complementaire verschillen aanbod naar kwetsbare gezinnen met kleine kinderen versterken en beter op elkaar afstemmen.

26. Domo project lokale kinderarmoede: “Over de drempel” 2011-2012 Gelijkenissen: • Integraal+ laagdrempelig gezinsaanbod • Vertrouwensband • Actief op verschillende levensdomeinen • Belang sociaal netwerk • Langdurige steun • Ontwikkelen en versterken krachten van ouders en kinderen..

27. Domo project lokale kinderarmoede: “Over de drempel” 2011-2012 Complementaire verschillen: • Gezinsondersteuning aan huis • Gezinsondersteuning vanuit 4 deelwerkingen van buurtwerk • Cruciale doorverwijzer als netwerkpartner

28. Domo project lokale kinderarmoede: “Over de drempel” 2011-2012 Doel: • Nieuwe structurele toeleiding verbanden= meer gezinnen • Structurele samenwerking= expertise versterken • Complementair aanbod gezinsondersteuning • Sector overschrijdend en actief samenwerken= missing links wegwerken

29. Domo project lokale kinderarmoede: “Over de drempel” 2011-2012 Resultaat na 1 jaar: • Domo: meer gezinnen met jonge kinderen • Uitwisseling expertise: 3 organisaties • Betere doorverwijzing • Opvoedingswinkel meer aanwezig op informele ontmoetingsmomenten doelgroep • Domo-gezinnen naar buurtwerking en opvoedingswinkel • Structureel aanwezig op Lokaal Overleg Opvoedings Ondesteuning

30. Domo project lokale kinderarmoede: “Over de drempel” 2011-2012 Noden na 1 jaar: • Verder gaan met dit experiment • Vaststelling dat : • Allochtone ouders groot deel van doelgroep zijn maar kanalen en aanbod niet kennen. • Hiervoor specifieke vaardigheden en expertise nodig zijn (spel/leercultuur, taal….) • Gelijkenissen en complementaire verschillen van deze 3 werkingen antwoord kunnen bieden aan deze nood.

31. Domo project lokale kinderarmoede: “Over de drempel” 2011-2012 Zoals voor doelgroep langdurige ondersteuning belangrijk is, kan men als organisatie op lokaal vlak ook alleen maar resultaat boeken als men vanuit overheid op continuïteit kan rekenen. Helaas is er voorlopig geen goedkeuring voor verlenging van dit samenwerkingsproject.

32. Besluit Domo 2013 • Domo klaar voor export: • Draaiboek voor nieuw opstartende Domo’s .i.s.m H.I.VA en provincie Vlaams Brabant.. • Uitbouw platform voor ondersteuning , samenwerking en uitwisseling tussen de verschillende Domo werkingen.

33. Kansarmoede is “Globaal” • “ Zonder solidariteit kan je geen strijd tegen armoede voeren. Vooral vrouwen in armoede moeten speciale aandacht krijgen” zr Jeanne Devos • “Er is nood aan “ Globalisering van de solidariteit “ zr Jeanne DevosAansluitende hierbij “ Think globaal, act local “ Multinational Marketing • Act local : “ We willen gezinnen steunen om kinderen zo meer kansen te bieden om zich te ontplooien tot evenwichtige volwassenen “ Visie Domo vzw “ 3 uitdrukkingen Zr Jeanne Devos

34. Domo “Bedankt” ...Bedankt ! Voor ? • Uw tijd • Uw Interesse ...Meer weten ? • Bezoek onze stand • Koop ons boek: “Over de drempel” (10 euro) Domo vzw Naamsestraat 153-155 3000 Leuven Tel.:016/89.04.69 www.domovlaanderen.be