1 / 35

BYŁ SOBIE CZŁOWIEK…

GERIATRICS. BYŁ SOBIE CZŁOWIEK…. Pojęcie geriatria wprowadził w 1909 roku Ignacy Nasher W tym samym roku powstało pierwsze na świecie towarzystwo geriatryczne Pojawia się pierwszy specjalistyczny periodyk „Geriatrics”

pia
Download Presentation

BYŁ SOBIE CZŁOWIEK…

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. GERIATRICS BYŁ SOBIE CZŁOWIEK…

  2. Pojęcie geriatria wprowadził w 1909 roku Ignacy Nasher • W tym samym roku powstało pierwsze na świecie towarzystwo geriatryczne • Pojawia się pierwszy specjalistyczny periodyk „Geriatrics” • Po II wojnie światowej nastąpił dynamiczny rozwój gerontologii co spowodowało powstawanie instytutów i czasopism naukowych

  3. Geriatria • Obejmuje wszystkie dziedziny medycyny mające udział w rozpoznawaniu, leczeniu i zapobieganiu chorobom u osób w wieku podeszłym. Są to działania wymagające uwzględnienia oddziaływania procesów starzenia się, zmian osobowości i zdolności poznawczych, przebytych i współistniejących chorób oraz ich odmiennego przebiegu i leczenia.

  4. STARZENIE SIĘ • Jest to normalny, długotrwały i nieodwracalny proces fizjologiczny, zachodzący w osobniczym rozwoju żywych organizmów, także człowieka. • Procesy starzenia rozpoczynają się u człowieka już w wieku średnim i nasilają się z upływem czasu. • Starzenie się jest więc zjawiskiem dynamicznym przebiegającym w czasie.

  5. Okresy starzenia się • Okres przedstarczy – od 54 do 64 r.ż. Sprawność i wydolność są na dobrym poziomie; należy zwrócić uwagę na profilaktykę. • Okres wczesnej starości – od 65 do 74 r.ż. Zmniejsza się aktywność, nasilają się choroby i problemy zdrowotne. • Okres późnej starości – od 75 do 84 r.ż. Liczne choroby i brak samodzielności zmuszją do korzystania z pomocy osób trzecich lub instytucji medycznych. • Końcowy okres starzenia się – od 85 r.ż. Całkowity brak samodzielności powoduje konieczność ciągłej opieki geriatrycznej. • Proces starzenia kończy się nieuchronna śmiercią.

  6. Proces starzenia się prowadzi do zmian w narządach i układach organizmu mających wpływ na późniejszą rehabilitację. • Narząd ruchu: • Zanik włókien mięśniowych • Zmniejszenie sprężystości kości • Zwiększenie kruchości • Osteoporoza • Powstawanie zmian zwyrodnieniowo – zniekształcających • Zwiększenie kifozy oraz zmniejszenie lordozy lędźwiowej powoduje przesunięcie środka ciężkości oraz ograniczenie ruchomości w stawach kończyn i kręgosłupa

  7. Układ krążenia: • Stwardnienie tętnic na skutek zmian miażdżycowych • Przerost lewej komory serca • Nadciśnienie tętnicze • Wylewy i udary • Niewydolność wieńcowa • Układ oddechowy: • Zmniejszenie elastyczności tkanki opłucnej • Zanik ścian pęcherzyków • Zmniejszona pojemność życiowa płuc • Upośledzona wymiana gazowa

  8. Układ nerwowy: • Zanik komórek nerwowych • Otępienie umysłowe • Psychozy starcze • Zaburzenia pamięci • Zaburzenia psychiczne

  9. Najczęściej występujące choroby u osób w wieku podeszłym. • Nadciśnienie tętnicze • Miażdżyca tętnic wieńcowych i mózgu • Przewlekła obturacyjna choroba płuc • Choroba zwyrodnieniowa stawów i kręgosłupa • Osteoporoza • Alzheimer • Cukrzyca • Urazy narządu ruchu

  10. Jak opóźnić starość? Sposobem na długowieczność jest stosowanie właściwego stylu życia przepełnionego ruchem, właściwym odżywianiem i pozbywaniem się nałogów. Należy zadbać o komfort codziennego życia oraz odpowiednią opiekę medyczną korzystając z wszelkich dostępnych zdobyczy nauki.

  11. Planowanie kinezyterapii Komuś się nie udało? Szczegółowy plan kinezyterapii ustala się oceniając: • Sprawność ruchową. • Wydolność ogólną. • Stan miejscowy. • Schorzenia współistniejące. • Sprawność psychiczną. • Sytuację socjalną.

  12. Sprawność ruchowa: • Określa aktualne umiejętności ruchowe. • Ocena metodą zadań testowych. • Ocenia się: • Siłę • Szybkość • Wytrzymałość • Koordynację nerwowo – mięśniową

  13. Wydolność ogólna: • Wydolność ogólną określa się metodą prób czynnościowych które sprowadzają się do badania wydolności układu krążenia. • Określa się zdolność pobierania tlenu. • Stosuje się próby wysiłkowe. • Wykonując badania u osób starszych nie należy przekraczać górnej wartości tętna – ok. 130/min. • Określa się granice intensywności i czasu trwania ćwiczeń oraz tolerancję na wysiłek.

  14. Stan miejscowy: • Urazy i uszkodzenia narządu ruchu leczy się metodami umożliwiającymi wczesne uruchomienie chorego. Długotrwałe unieruchomienie osób starszych może doprowadzić do powikłań krążeniowo – oddechowych, powstania odleżyn oraz zaostrzenia przewlekłych chorób. • Fizjoterapeuta powinien posiadać wiedzę o metodach leczenia operacyjnego lub czynnościowego i dokładnego przestrzegania zaleceń lekarza.

  15. Schorzenia współistniejące: • Utrudniają i przedłużają usprawnianie chorego. W następstwie uszkodzeń narządu ruchu dochodzi do zaostrzenia przewlekłych chorób układu oddechowego, sercowo naczyniowego, moczowego oraz nasilenia się psychoz.

  16. Sprawność psychiczna: • Jakość współpracy z zespołem rehabilitacyjnym decyduje o postępie usprawniania. • Nasilenie psychoz, utrudniony kontakt z chorym, podejrzliwość, brak zrozumienia konieczności opuszczania łóżka oraz obawa zmian uniemożliwiają podjęcie natychmiastowej kinezyterapii. • Kinezyterapia powinna być skojarzona z psychoterapią.

  17. Sytuacja socjalna: • Warunki życia i mieszkania, środowisko, sytuacja socjalna, często brak rodziny czy osoby pełniącej funkcje opiekuńcze stanowią barierę trudną do pokonania po zakończeniu usprawniania.

  18. KINEZYTERAPIA

  19. Cele i wytyczne kinezyterapii • Wzrost wydolności krążeniowo – oddechowej. • Wytworzenie wytrzymałości na wysiłki fizyczne. • Pobudzenie ogólnej przemiany materii. • Poprawa koordynacji nerwowo – mięśniowej. • Niedopuszczenie do zaników mięśniowych i przykurczy. • Ćwiczenia powinny trwać od 30 do 40 min. • Wysiłek dozuje się do wieku pacjenta.

  20. Założenia w usprawnianiu • Do udziału w ćwiczeniach należy dopuszczać osoby zbadane przez lekarza. • Chory powinien mieć określoną sprawność i wydolność fizyczną w celu dobrania odpowiednich obciążeń. • Obciążenie wysiłkowe powinno być zawarte w granicach 30 – 50% obciążeń maksymalnych • Natężenie ćwiczeń musi wykluczać nadmierne zmęczenie: wzrost tętna ponad 130/min.

  21. Stosuje się ćwiczenia ogólnie usprawniające, koordynacyjne, lokomocyjne. • Ćwiczenia powinny dotyczyć dużych grup mięśni zwłaszcza kończyn dolnych. • Stosuje się codzienne spacery z określoną szybkością i czasem trwania. • Stosuje się gry i zabawy ruchowe. • Do codziennej kinezyterapii powinna być zaangażowana rodzina. • Wskazane jest uprawianie ogródka, zabawy z dziećmi oraz lekkie prace domowe.

  22. Rehabilitacja osób starszych obejmuje również fizykoterapię, terapię zajęciową, balneologię. • Bardzo ważną rolę odgrywają przybory umożliwiające chód i samoobsługę takie jak balkonik, kula. • Pomieszczenia w domu takie jak łazienka czy kuchnia powinny być wyposażone w urządzenia umożliwiające korzystanie z nich. • Pozytywną rolę ogrywa psychoterapia ułatwiająca akceptację obniżającej się sprawności, pozbywania się leków, nawiązywania kontaktów ze środowiskiem.

  23. Ćwiczenia bardziej intensywne powinny być przeplatane ćwiczeniami oddechowymi w celu odpoczynku. • Wskazane są przerwy między intensywnymi zajęciami w celu wyrównania procesów przy wysiłku fizycznym. • Należy pamiętać, że u osób starszych u małej wydolności niewielki wysiłek może być obciążeniem sięgającym granic wydolności.

  24. Przeciwwskazania • Nie zaleca się stosowania ćwiczeń połączonych z wykorzystaniem tłoczni brzusznej – powoduje to wzrost ciśnienia wewnątrz klatki piersiowej i utrudnieniem dopływu krwi żylnej. • Należy unikać ćwiczeń wymagających znacznych wysiłków statycznych z zatrzymaniem oddechu co może doprowadzić do rozwoju rozedmy płuc. • Nie wolno wykonywać ćwiczeń w szybkim tempie lub wymagających szybkiego przestawienia się układu krążenia, ze względu na szybki wzrost ciśnienia i tętna. • Unika się wykonywania skłonów w szybkim tempie ze względu na zaburzenia równowagi, zawroty głowy lub niebezpieczeństwo udaru mózgowego. • Nie wykonuje się ćwiczeń wymagających złożonej koordynacji i dużej liczby nowych ruchów.

  25. STAROŚĆ NIE RADOŚĆ

  26. Wielkie problemy geriatryczne • Majaczenie. • Otępienie. • Depresja. • Omdlenia. • Niesprawność ruchowa. • Odleżyny. • Nie trzymanie moczu. • Nie trzymanie stolca.

  27. Majaczenie. • Ostry zespół mózgowy, delirium. • Jest zaburzeniem orientacji, pamięci, uwagi, myślenia, percepcji i zachowania, snu, czuwania. • Występuje u 11 – 30% osób starszych. • Najczęściej występuje u osób ze zmianami starczymi ośrodkowego układu nerwowego oraz z uszkodzeniem funkcji wzroku, słuchu. • Rozpoznanie polega na stwierdzeniu cech nie występujących wcześniej tj.: zaburzenia funkcji poznawczych. • Delirium może przebiegać z zaburzeniami nastroju, lękiem, depresją. • Trudności rozpoznawcze sprawiają, że 1/3 do ½ przypadków delirium jest nierozpoznawalna przez co jest nie leczona.

  28. Otępienie. • Jest następstwem miażdżycy tętnic mózgowych lub procesów pierwotnie zwyrodnieniowych w mózgu. • Jest to choroba mózgu dotycząca zaburzeń funkcji: pamięci, myślenia, orientacji, rozumienia, liczenia, zdolności uczenia, dokonywania wyborów. • Otępieniu zwykle towarzyszy obniżenie kontroli nad reakcjami emocjonalnymi, społecznymi, zachowaniem i motywacją. • U 10% osób po 65 r.ż. rozwija się otępienie. • Główną przyczyna otępienia jest choroba Alzheimera.

  29. Depresja. • Jest to zaburzenie dotyczące 15% populacji po 65 roku życia. • Etiologia zaburzeń depresyjnych jest bardzo złożona, każdy epizod depresyjny można rozumieć jako efekt różnych czynników społecznych, psychologicznych i biologicznych. • Wzrost zaburzeń mogą spowodować choroby somatyczne które powodują utrzymywanie się przewlekłego bólu czy nasilonych zaburzeń snu. • W depresji pojawia się silny lęk oraz niepokój psychoruchowy, głęboki smutek, poczucie beznadziejności. • Depresji towarzyszy obniżenie napędu psychoruchowego, ze spowolnieniem wszystkich funkcji motorycznych i psychicznych, uczuciem znużenia i utraty energii. • Pojawiają się objawy psychotyczne tj. urojenia oraz omamy o charakterze katastroficznym.

  30. Omdlenie. • Jest krótkotrwałą przemijająca samoistnie utratą przytomności i napięcia mięśniowego. • Początek jest nagły a powrót do przytomności szybki i całkowity. • Przyczyną omdlenia jest redukcja przepływu krwi przez obszar mózgowia odpowiedzialny za świadomość. • Często występują objawy zwiastunowe tj. zaburzenia widzenia, nudności, silne osłabienie. • Czas omdlenia wynosi od 5 – 22 sec. • U osób powyżej 70 r.ż. omdlenie występuje średnio u 6% chorych..

  31. Niesprawność ruchowa. • Niesprawność w podeszłym wieku określa się jako trudność w wykonywaniu jednej lub więcej czynności z zakresu samoobsługi tj. samodzielna kąpiel, ubieranie się, korzystanie z toalety. • Przyczynami są zmiany starcze, wielochorobowość (cukrzyca, osteoporoza, depresja, nowotwory, brak aktywności fizycznej). • Powoduje uzależnienie od opiekunów. • Po 80 r.ż. częstość niesprawności zwiększa się. • Najbardziej zagrożone są osoby wątłe, kruche, słabowite. • Niesprawność ruchowa zwiększa predyspozycje do upadku co wiąże się z uszkodzeniem narządu ruchu.

  32. Odleżyny. • Jest to obszar miejscowego uszkodzenia skóry i głębiej położonych tkanek powstających w wyniku niedokrwienia będącego następstwem ucisku. • Czynnikami ryzyka są czynniki zewnętrzne oddziaływujące miejscowo: ucisk, tarcie, wilgoć, wzrost temperatury. • Występują u około 5 – 10% pacjentów szpitalnych. • Najczęściej powstają na kości krzyżowej, piętach, krętarzach, łopatkach. • Zapobieganie polega na częstym przewracaniu pacjenta, odciążaniu miejsc chorych. Stosuje się masaż, nacieranie spirytusem, oraz zabiegi poprawiające ukrwienie miejsc narażonych.

  33. Nietrzymanie moczu. • Dochodzi do mimowolnego wyciekania moczu. • Najczęściej stwierdza się nietrzymanie naglące 40 – 70%, natomiast wysiłkowe może dotyczyć około 50% kobiet i 5 – 30% mężczyzn po prostatatektomii. • Do nietrzymania moczu dochodzi w przypadku uszkodzenia każdego z elementów łuku odruchowego oraz uszkodzenia struktur anatomicznych. • Nietrzymanie moczu mogą wyzwolić zaburzenia psychiczne, stany z nasiloną diurezą, zakażenia dróg moczowych, trudności w poruszaniu się, działanie uboczne leków. • W różnych rodzajach nietrzymania moczu stosuje się odpowiednie ćwiczenia tj. stymulacja nerwów krzyżowych, wzmacniające dno miednicy. • Inną metodą jest leczenie operacyjne polegające na wszczepieniu sztucznego zwieracza.

  34. Nietrzymanie stolca. • Jest to niemożność kontrolowania wypróżnień. • W celu uniknięcia niechcianego wydalenia stolca niezbędne jest czucie w obrębie odbytnicy i odbytu. Ważną role spełniają tutaj mięśnie dna miednicy zwłaszcza mięsień łonowo – odbytniczy. • Przyczyną jest zwiotczenie mięśnia łonowo – odbytniczego oraz zewnętrznego zwieracza odbytu, zmniejszona elastyczność miednicy. • Leczenie nietrzymania stolca jest przyczynowe. Jako postępowanie wspomagające stosuje się loperamid oraz leki przeciwdepresyjne.

  35. PODSUMOWANIE

More Related