ايمني در برابر ليزر

1. ايمني در برابر ليزر Alirezanattaj Alirezanattaj0307@gmail.com

2. مقدمه:ليزر به عنوان يك سلاح پيشرفته در كل جهان شناخته شده است.خيلي از ليزرهاي مورد استفاده داراي خطرات جدي براي مردم هستند . در اين قسمت درباره خطرات ليزر و در نهايت ايمني در برابر آن بحث مي‌شود.

3. كلاسهاي ليزر • كلاس 1 : • 1)ليزر بي خطر • 2)توان خروجي mv 4/0 • 3) كاربرد در CD Player و Laser Pointer • كلاس 2 : • ليزرهاي كم توان ( كمتر از mv1 ) • C.W ( امواج پيوسته ) • در حالت عادي هيچ خطري براي كاربر ندارد . • تابش طولاني باعث صدمه به شبكيه چشم مي شود . • كلاس A3 : • 1) توان خروجي mw 5-1 • 2) تابش مستقيم روي چشم خطر ناك است . • كلاس B3 : • 1) توان خروجي mw500-5 • 2) تابش مستقيم و بازتابش آينه‌اي اين ليزرها خطرناك است . • كلاس 4 : • 1) mw500> توان خروجي • 2) تابش مستقيم ، بازتابش آينه‌اي و غير آينه‌اي اين ليزر خطرناك است .

4. خطرات ليزر : تابش مستقيم ، بازتابش آينه‌اي و غير آينه‌اي پرتو ليزر خطرناك است . منبع خطر تنها خطر پرتو ليزر نيست بلكه خطرات ديگر مانند : الكتريكي ، شيميايي ، اپتيكي و . . . نيز وجود دارد . اكثر ليزرهاي پرتوان مي‌توانند باعث شك‌هاي الكتريكي و يا حتي برق گرفتگي شوند بعلاوه احتمال انفجار و سمي بوده مواد مورد استفاده براي سرد كردن سيستمهاي ليزري توان بالا وجود دارد . بخارات سمي ، خطرات جدي بر روي دستگاه تنفسي انسان ايجاد مي‌كند . هنگام كار با ليزر هميشه احتمال خطر آتش سوزي وجود دارد . مواد قابل اشتعال مانند كاغذ ممكن است باعث آتش سوزي توسط ليزر گردد .

5. خطرات پرتويي ليزر به دو دسته اصلي تقسيم مي‌شوند كه عبارتند از : 1- خطرات چشمي 2- خطرات پوستي چشمها ممكن است حتي در اثر برخورد پرتوهاي كم انرژ‍ي ليزر دچار آسيب شوند در صورتيكه پوست به اين انر‍‍ژيها حساس نيست . البته بايد خاطر نشان كرد كه حفظ پوست از سوختگيهاي ناشي از پرتوهاي مرئي و زير قرمز در هنگام استفاده از ليزرهاي پرتوان، لازم و ضروري است .

6. اثرات ليزر بر چشم : 1- پرتوهاي UV دور و IR دور توسط قرنيه جذب و باعث التهاب آن و در نتيجه باعث ايجاذ نقاط كور روي شبكيه و در حالت كلي باعث كاهش بينايي مي‌شوند . 2- پرتوهاي UV نزديك و IR متوسط توسط عدسي چشم جذب و باعث ايجاد آب مرواريد مي‌شوند . 3- پرتوهاي مرئي و IR نزديك توسط شبكيه جذب و باعث آسيب رساندن به آن مي‌شوند . اين اثر با خونريزي شبكيه و خون آلود شدن زجاجيه همراه است . تمركز ليزر بر روي مركز شبكيه باعث از بين رفتن ديد شخص مي‌شود . 4- پرتوهاي زير قرمز باعث افزايش درجه حرارت چشم و در نتيجه افزايش فشار داخلي چشم و باعث ايجاد اثري به نام آب سياه ( گلوكوم ) مي‌شوند..

7. اثرات تابش ليزر بر پوست : 1- ليزرهاي پرتوان در ناحيه UV باعث سوختگي‌شديد و حتي در مواردي ايجاد تومورهاي سرطاني بدخيم روي پوست مي‌گردند . 2- ليزرهاي با توان متوسط و پايين باعث ايجاد سرخي مقطعي روي پوست مي‌شوند .

8. برنامه كامل امني در برابر پرتو ليزر 1- محصور ساختن دستگاه يا پرسنل 2- نصب فيلتر بر روي عدسيها و ابزارهاي بصري 3- بهره گيري از چراغها و علائم شهدار دهنده و كنترل از راه دور 4- به كار بردن وسايل حفاظت فردي كه از عينكهاي محافظ در براي چشمان خود مخصوصاً براي ليزرهاي كلاس 4 و همچنين از لباس و دستكشهاي مناسب براي محافظت پوست خود در برابر ليزر استفاده نماييد 5- آموزش پرسنل 6- محدود ساختن تردد افراد 7- حفظ و نگهداري و مراقبت دائم از دستگاهها و ابزار توليد پرتو ليزر .

9. ايمني در برابر ليزر كنترلهاي مهندسي و اندازه گيري كنترلهاي اجرايي خطرات ليزر

10. خطرات ليزرتابش پوستي و چشمي شيميايي و الكتريكي آتش سوزي سردكننده هاي سرمازا نويز زياد حاصل از ليزرهاي با انرژي بالا تابش اشعه ايكس از منابع تغذيه معيوب

11. كنترلهاي اجرايي نصب برچسبهاي احتياط و خطر حفاظت از چشم و پوست آموزش كاربران استفاده كننده از ليزر حفظ و نگهداري و مراقبت دائم از دستگاهها نظارت بر خريد ليزر

12. كنترلهاي مهندسي و اندازه گيري فعال سازي سيستمهاي هشدار دهنده در مواقع خطر كنترل دما،و فشار و رطوبت در نواحي كار با ليزر طراحي موانع و متوقف كننده هاي پرتو محدود سازي مسير پرتوهاي خروجي از ليزر محاسبه حداكثر پرتوگيري مجاز براي چشم و پوست

13. پايان