1 / 34

Klinische les *** Ondervoeding op de polikliniek en dagbehandeling

Klinische les *** Ondervoeding op de polikliniek en dagbehandeling. <naam presentator + poli/projectgroep>). Onderwerpen. Ondervoeding Wat is het? Hoe vaak komt het voor? Wat zijn de gevolgen? Screeningsinstrument Behandeling

rockwell
Download Presentation

Klinische les *** Ondervoeding op de polikliniek en dagbehandeling

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. Klinische les***Ondervoeding op de polikliniek en dagbehandeling <naam presentator + poli/projectgroep>)

  2. Onderwerpen • Ondervoeding • Wat is het? • Hoe vaak komt het voor? • Wat zijn de gevolgen? • Screeningsinstrument • Behandeling • Implementatie van screening op de polikliniek en dagbehandeling • Casus • Vragen

  3. Wat is ondervoeding? Onbedoeld gewichtsverliesen/of een te laag gewicht BIJ ZIEKTE

  4. Definitie ondervoeding bij ziekte • Slechte voedingstoestand • Te laag lichaamsgewicht (BMI < 18,5) of • Onbedoeld gewichtsverlies • >10% onbedoeld gewichtsverlies in de laatste 6 maanden • 5-10% onbedoeld gewichtsverlies in de laatste maand • Matige voedingstoestand • Onbedoeld gewichtsverlies • 5-10 % onbedoeld gewichtsverlies in de laatste 6 maanden Malnutrition screening in hospital outpatients. Is the SNAQ malnutrition screening tool also applicable in this population? F Neelemaat, HM Kruizenga et al

  5. Gevolgen ondervoedingin de thuissituatie Vertraagd herstel Afname gewicht en spiermassa Frequent bezoek huisarts Ondervoeding • Verhoogde kans op: • ziekenhuisopname • extra thuishulp • opname in verpleeg- of • verzorgingshuis Verhoogd medicijngebruik Afname kwaliteit van leven

  6. Gevolg ziekte  voedingstoestand Ongewenst gewichtsverlies geeft neerwaartse spiraal Ziekte  Complicaties Inname  Behoefte  Gewicht (vet vrije massa) 

  7. Prevalentie ondervoeding (LPZ screening 2001 - 2008) • Ziekenhuizen 25-40% • Verpleeghuis / verzorgingshuis 20-30% • Thuiszorg 15-25% • Revalidatie 25% • Psychiatrie 15-20% • Polikliniek ?

  8. Prevalentie-onderzoek polikliniek 2008 9 ziekenhuizen Amphia Ziekenhuis Catharina Ziekenhuis Canisius Wilhelmina Ziekenhuis Gelderse Vallei Haga Ziekenhuis Maasstad Ziekenhuis Martini Ziekenhuis Maxima Medisch Centrum – VU Medisch Centrum

  9. Hoog-risico afdelingenprevalentie ondervoeding ≥ 7% • 2008 • Mond- en kaakchirurgie (17%) • Oncologie (10%) • Revalidatie (8%) • MDL (7%) • Longziekten (7%) • Alle heelkunde afdelingen samen (7%) • Rest van de afdelingen (17!!) prevalentie < 7%)

  10. Conclusie • Prevalentie ondervoeding op polikliniek is laag! (5-6%) • Prevalentie overgewicht en obesitas is hoog! (50-60%) • Diëtist slechts bij een klein deel betrokken bij behandeling • Hoog risico poliklinieken: • Mond- en kaakchirurgie • Oncologie • Revalidatie • MDL • Longziekten • Heelkunde

  11. Overwegingen Voedingstoestand als basiskenmerk van de patiënt? En dus iedereen screenen? Prevalentie-onderzoek op eigen polikliniek Bewustwording omvang probleem Afweging o.b.v. cijfers Wat doen we met de poliklinische patiënten met overgewicht of obesitas?

  12. Herkenning door screening m.b.v. SNAQ • Herkenning van ondervoeding op de poli stijgt na invoeren van SNAQ van 15% naar: • 45-67% (alle poliklinieken) • 57-71% (hoogrisico poliklinieken) • Herkenning van ondervoeding na invoeren SNAQ + BMI stijgt van 15% naar > 90%  • Advies screeningsinstrument herkenning ondervoeding: • SNAQ + BMI Malnutrition screening in hospital outpatients. Is the SNAQ malnutrition screening tool also applicablein this population? F Neelemaat, HM Kruizenga et al, Clinical Nutrition in press

  13. Welk screeningsinstrument? • Uitgangspunt: screeningsinstrument kliniek • Polikliniek: • SNAQ + BMI • BMI < 18,5: score 3 • BMI passend bij betreffende patiëntenpopulatie • Definitie ondervoeding • MUST* * teveel mensen worden onterecht doorgestuurd i.v.m. slechte voedingstoestand

  14. BMI • Belang BMI: vaststellen voedingstoestand • ondergewicht • overgewicht/ obesitas • Gebruik BMI passend bij doelgroep • Wegen en meten voorkeur boven navraag N.B. Gewicht thuis van belang voor gewichtsverloop afgelopen periode Lengte: • huidige lengte • lengte bepalen a.h.v. armspanwijdte of kniehoogte

  15. Classificatie BMI BMI in MUST • <18,5 score 2 • 18,5 – 20 score 1 • > 20 score 0 BMI naar leeftijd • <18,5 bij 18-65 jaar • <20 bij ≥ 65 jaar BMI naar ziektebeeld • COPD ≤ 21

  16. Screenen & behandelenpolikliniek Geen ondervoeding • Matige & slechte VT • - Voorlichting + folder • Advies E + En verrijkt • Wegen (1-2 x per week) • Motiveren Slechte voedingstoestand ≤1 werkdag diëtist in consult ≤ 3 werkdagen behandelplan ≤ 5 werkdagen start behandeling Geen actie • Vervolg screening • Bij opname • Bij volgende polibezoek • multi problematiek • max 1x/maand • Evaluatie behandeling • Acute patiënt: ≤ 5 werkdagen na start behandeling • Chronische patiënt: ≤ 10 werkdagen na start behandeling • - Afsluiten behandeling • Continueren en regelmatig uitgebreider evalueren • Aanpassen behandelplan (bijvoorbeeld kunstvoeding)

  17. Wie zijn betrokken bij de uitvoering? • Verpleegkundige • Doktersassistente • Arts • Patiënt • Diëtist poli/eerste lijn

  18. Behandeling multidisciplinaire verantwoordelijkheid • Screenen: verpleegkundige,arts, polimedewerker • Diëtist op tijd in consult (< 1 werkdag): arts en verpleegkundige • Stellen van diagnose: arts en diëtist • Behandelplan tijdig ingezet (< 3 werkdagen): diëtist en arts • Start behandeling (< 5 werkdagen): patiënt en diëtist • Behandelplan goed uitgevoerd: patiënt, verpleegkundige, diëtist • Evaluatie intake vs. behoefte (< 5-10 werkdagen): diëtist

  19. Taken verpleegkundige/ poli medewerker Screening op ondervoeding Wegen Uitleg belang en vervolg (Via arts) diëtist inschakelen bij ernstige ondervoeding Voedingstoestand meenemen als vast onderdeel Herhalen van screening volgens afspraak

  20. Taken arts • Voedingstoestand meenemen in de medische geschiedenis, anamnese en behandeling en van de patiënt (ook transmuraal) • Globale diagnostiek toepassen en vastleggen in dossier • Diëtist inschakelen bij de behandeling • Voedingstoestand volgen door navraag te doen aan diëtist en verpleegkundige • Voedingstoestand opnemen in ontslagbrief/overdracht

  21. Verantwoordelijkheid patiënt • Lezen en begrijpen van de folder • Toepassen van adviezen • Bijhouden van gewichtsverloop • Bij vragen/knelpunten contact opnemen met arts en/of diëtist

  22. Taken diëtist • Diagnostiek, behandeling, evaluatie en evt. transmurale overdracht • In consult binnen 1 werkdag na screening • Diagnostiek • Behandelplan ingezet binnen 3 werkdagen • Behandelplan evalueren binnen: • Acute patiënt: 5 werkdagen • Chronische patiënt: 10 werkdagen en evt. bijstellen van de behandeling

  23. Diagnostiek ARTS • BMI • % Gewichtsverlies • Biochemie • Ziekte en behandeling gerelateerde klachten en prognose DIETIST • Lichaamssamenstelling • Handknijpkracht • Voedingsanamnese • Voedingsgerelateerd klachtenpatroon • Sociale aspecten • Berekenen voedingsbehoefte • Dietistische diagnose

  24. Behandelplan patiënten met slechte voedingstoestand Ondervoeding op de polikliniek Start behandelplan ≤1 werkdag diëtist in consult ≤ 3 werkdagen behandelplan ≤ 5 werkdagen start behandeling • Behandeling • Eiwit: 1,2 – 1.7 g kg lichaamsgewicht (bij overgewicht gewicht BMI 27,5) • Energie: minimaal H&B (1984) + toeslag van 30% voor activiteit • monitoring gewicht en inname • Voorkeur voor enterale weg, evt. (in combinatiemet) parenteraal • Evaluatie • Acute patiënten: ≤ 5 werkdagen na start behandeling • Chronischepatiënten: ≤ 10 werkdagenna start behandeling

  25. Richtlijn voor eiwit en energie • In de richtlijn “peri-operatief voedingsbeleid” is gekozen voor: • Eiwit • 1,5 tot 1,7 gram eiwit /kg/dag • Energie • REE + 30% activiteit

  26. Ondervoeding op de preoperatieve polikliniek > 14 dagen voor OK Patiënten met slechte voedingstoestand ≤1 werkdag diëtist in consult ≤ 3 werkdagen behandelplan ≤ 5 werkdagen start behandeling met kunstvoeding* • 7-10 dagen voor OK extra voeding • Eiwit: 1,5 – 1.7 g kg lichaamsgewicht (bij overgewicht gewicht bij BMI 27,5) • Energie: H&B + toeslag van 30% (-50%) met monitoring gewicht: indirecte calorimetrie • Voorkeur voor enterale weg, evt. (in combinatie met) parenteraal Overwegen van verrijkte voeding (arginine, omega 3 PUFA’s en nucleotiden) gedurende 5-7 dagen bij: - Electieve oncologische GI chirurgie (½ –1 L/dag) - Electieve oncologische hoofd-hals chirurgie (½ –1 L/dag) - Hoog risico cardiochirurgische patiënten - Levertransplantatie (½ –1 L/dag) * Richtlijn perioperatief voedingsbeleid CBO

  27. Behandelplan ondervoede patiënten (voorstel uitgangspunten)

  28. Checklist polikliniekwerkgroep • Onderzoek prevalentie (breed) ) ziekenhuisbrede • Keuze screeningsinstrument ) projectgroep • Moment / follow-up (poli / kliniek) • Taakverdeling screenen en behandelen • Weegbeleid • Verwijsbeleid • Behandelplan • Afspraken eerstelijns gezondheidszorg • Patiëntenvoorlichting • Financiële consequenties • Procesevaluatie • Formatie diëtetiek • Overdracht kliniek/eerste lijn/V&V • ICT ondersteuning

  29. Casus 1 Mw. A • Huidig gewicht: 70 kg • Lengte: 1.70 m • Onbedoeld gewichtsverlies van 5kg gedurende de laatste maand • Verminderde eetlust SNAQ score 3 punten Acties • Schakel de diëtist in (verpleegkundige en arts) • Start de behandeling • Bereken behoefte en intake • Evalueer behandeling volgens behandelplan

  30. Casus 2 Dhr. B, 59 jaar • Huidig gewicht: 70 kg • Lengte: 1.75m • Onbedoeld gewichtsverlies gedurende afgelopen drie maanden 4 kg SNAQ score 2 punten BMI 19.5 Acties • Geef uitleg en verstrek folder • Evalueer in overleg

  31. Casus 2 (vervolg) • Eten gaat moeizaam • Dhr. B heeft weinig eetlust • Uit gewichtsevaluatie blijkt dhr. B in één week 3 kg te zijn afgevallen • Actie: arts schakelt diëtist in

  32. Vragen??? www.stuurgroepondervoeding.nl/ziekenhuizen <Andere links (bijvoorbeeld intranet diëtetiek o.i.d.>

More Related