1 / 10

Етĕрне районĕнчи Пушкăрт калаçăвĕнчи çармăс сăмахĕсем

Етĕрне районĕнчи Пушкăрт калаçăвĕнчи çармăс сăмахĕсем. Етĕрне районĕнчи Пушкăртри пĕтĕмĕшле пĕлÿ паракан тĕп шкулта 6 - мĕш класра вĕренекен Ножкина Екатеринăн ĕçĕ. Ĕç е ертсе пыракан ĕ : ч ă ваш ч ĕ лхипе литературине в ĕ рентекен Тобоева Светлана Ивановна. Ĕçĕ н т ĕ п т ĕ ллев ĕ сем:.

ross-osborn
Download Presentation

Етĕрне районĕнчи Пушкăрт калаçăвĕнчи çармăс сăмахĕсем

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Етĕрне районĕнчи Пушкăрт калаçăвĕнчи çармăс сăмахĕсем Етĕрне районĕнчи Пушкăртри пĕтĕмĕшле пĕлÿ паракан тĕп шкулта 6- мĕш класра вĕренекен Ножкина Екатеринăн ĕçĕ. Ĕçе ертсе пыраканĕ: чăваш чĕлхипе литературине вĕрентекен Тобоева Светлана Ивановна.

  2. Ĕçĕн тĕп тĕллевĕсем: Чăваш чĕлхи тата вырăнти калаçу. Пушăрт калаçăвĕн уйрăмлăхĕсене тĕпчекенсем. Мускаван килнĕ чĕлхеçĕсен шухăшĕсемпе паллашасси. Пушкăрт калаçăвĕнчи çармăс сăмахĕсем.

  3. Козмодемьянск уесĕн картти

  4. Пушкăрт вулăсĕ(1920-мĕш çулччен) Тарашнăр Кушăркă Пистерле Йоласар Çармăс ялĕсем

  5. Пушкăр сăмахĕсемпе çармăс сăмахĕсене танлаштарни Чув.АшмСл ΙХ,100ПАППИ бабушка: Кашни çолах спас çитсен паппи патня омла çиме каяпчă. – Каждый год в день праздника спас я ходил к бабушке за яблоками. марГ. ПАПА бабушка. ЧувВ.АшмСл ХΙV,190, ХV, 120-121 ТЬОТЬИ дедушка: пэрен тьотьи ватăлсах çитсе. – Наш дедушка совсем состарился. марГ. ТЬОТЯ дедушка. ЧувВ .АшмСл ΙΙΙ, 7 ЭККИ старшая сестра: Ман экки хитре йорлат. – Моя старшая сестра красиво поет. марГ. АКА старшая сестра. АКА сăмаха чăвашсем те усă кураççĕ, анчах та унăн пĕлтерĕшĕ «аслă пичче». Удмурт тата мордва халăх чĕлхисенче те АКА сăмах «аслă аппа» пĕлтерĕшпе çÿрет.

  6. Раççей ăсчахĕсем чăваш чĕлхине тĕпчеççĕ Пушкăрт ялне Мускав тĕпчевçисем 2009 çулта та килнĕ. Унта çул тытнин сăлтавĕ - çак тăрăхри çынсен калаçăвĕнче /ăна «малокарачинский говор» теççĕ/ авалхи чăваш чĕлхин хăйне евĕрлĕхĕ упранса юлнин тĕслĕхсем пулнинче. Пуçласа çакна Николай Ашмарин асăрханă, «Материалы для исследования чувашского языка» /Хусан, 1898ç./ кĕнекери «Говоры Козьмодемьянского уезда» статьяра вăл унти пуплеве тишкернĕ. Олег Мудрак- тĕпчевçĕ

  7. Вырăнти калаçу- уйрăм калаçу Филологи ăслăлăхĕн докторĕ, РПГУ профессорĕ, РАН чĕлхе пĕлĕвĕн институчĕн ертсе пыракан ĕçченĕ Олег Мудрак каланă тăрăх: “Диалект вăл- литература чĕлхин пăсăлнă варианчĕ мар. Кашни диалект вăл- хăйне уйрăм, ытти чĕлхесем пекех хутшăну мелĕ шутланать. Унта хăйĕн лекскика, грамматика, фонетика уйрăмлăхĕсем пур.”

  8. Йĕлĕ (сунд.) < йыл, марГ. Йыл дождевой червь [ Лук МЗЧЯ, 60]. Лапăстан, лапăштан, лопăстан (сунд.) репейник; лопух [Ашм Сл VII, 28-29,90]< марГ. лаштан лопух; листья репейника. Последнее Г. В. Лукоянов сближает с марЛ. Лопшудо (лоп низина+ шудо трава) “трава, растущая на низменных местах” [Лук МЗЧЯ, 59]. Мĕнем (сунд.) подпол<марГ.мунем,марЛ. Вынем глубокая яма,марВ.вынем колодец. Пушкăрт вырăнти калаçура тĕл пулакан сăмахсем

  9. Пĕтĕмлетÿсем: Вырăнти калаçу тĕслĕхĕсем тăван чĕлхен кун-çулне: халăхăн историне тĕпчесе вĕренес ĕçре питĕ кирлĕ материал. Вырăнти калаçу тĕслĕхĕсене пухасси вăл питĕ пархатарлă ĕç шутланать. Эпир тунă ĕç пулас ăрусемшĕн те пархатарлă парне пуласса шанас килет.

  10. Тавтапуç

More Related